Xuân Lộc: Trận lớn cuối cùng của VNCH trước 30/04

Chụp lại video, Xuân Lộc 1975: Nỗ lực phút chót trước giờ Sài Gòn thất thủ

Chiến dịch của quân đội miền Bắc từ ngày 9/4 đánh vào Xuân Lộc thuộc tỉnh Đồng Nai, được gọi là "cánh cửa thép" trên hướng Đông Sài Gòn, là trận chiến lớn cuối cùng trước ngày Sài Gòn sụp đổ.

Tường thuật của phóng viên chiến trường của BBC Don Anderson từ ngoại vi Xuân Lộc, phát trên kênh BBC News hôm 11/4/1975, cho thấy cuộc giao tranh đang diễn ra vô cùng khốc liệt.

Có mặt cùng quân lực Việt Nam Cộng hòa, phóng viên BBC được Tỉnh trưởng Biên Hòa khi đó, Đại tá Lưu Yểm, cho biết tuy đã hạ được rất nhiều lực lượng của đối phương, nhưng tình thế của quân miền Nam vẫn khá u ám, và Xuân Lộc đã rơi vào tay quân miền Bắc.

"Sư đoàn 18 đã triệt hạ rất nhiều Việt Cộng," Đại tá Lưu Yểm nói. "Sáu chiến xa địch đã bị loại khỏi vòng chiến và khoảng 300 VC đã bị tiêu diệt. Tôi không biết chính xác nhưng biết rằng VC bị thương vong rất nhiều."

"Theo tôi biết thì [quân VNCH] đã nã khoảng 3.000 trái [rocket] vào bên trong và ngoại vi Xuân Lộc."

Quân VNCH tại thời điểm đó đã bắt đầu khai thông Quốc lộ 1 để quân tiếp viện có thể tới giải vây cho lực lượng tại chỗ, và dàn quân tiến qua các đồn điền chuối dọc đường quốc lộ. Tuy nhiên, không thấy có dấu hiệu tiến quân nào của quân miền Bắc.

Quân miền Nam điều động lực lượng lính dù thiện chiến tới, với Tiểu đoàn 9 Dù được dồn dập đưa tới bằng các phi cơ, nhằm quyết tái kiểm soát tình hình.

Trận chiến Xuân Lộc, nơi có chiến tuyến sự dàn trận rõ rệt, là sự kiện tối quan trọng đối với sự tồn vong của chính quyền Nam Việt Nam.

Nó là cơ hội cuối cùng để dân chúng Sài Gòn còn giữ được chút tin tưởng về khả năng chiến đấu của quân đội Việt Nam Cộng hòa, phóng viên BBC nói. Quân miền Nam nhất định phải chặn được bước tiến của quân miền Bắc tại chiến trường này.

Họ đã không thành công. Sài Gòn thất thủ chưa đầy ba tuần sau tường thuật này của phóng viên Don Anderson.

Mời quý vị xem lại tường thuật đã được phát trên kênh BBC News ngày 11/4/1975.