Mậu dịch hai chiều giữa Việt Nam và EU tăng khá mạnh nhưng đầu tư còn yếu

Các nhà quan sát cho rằng những bất đồng do bất đồng chính trị liên quan tới việc gia nhập ASEM của Miến Điện khiến bộ trưởng kinh tế và tài chính các nước thành viên Asem hủy hai phiên họp cấp bộ trưởng trong mùa hè vừa qua và đó là yếu tố gây khó khăn cho nghị trình kinh tế lần này.

Ông Felipe Palacios Sureda, Tham tán Thương mại của Uỷ hội Âu châu tại Hà Nội cho BBC biết ''Do việc mở rộng Asem mà các quan chức phụ trách về kinh tế và đầu tư đã không thể nhóm họp được bấy lâu nay và do đó họ không thể đạt được tiến bộ nào trong trụ cột về kinh tế''.

Ông Sureda nói rằng ''Cho tới thời điểm này thì những chủ đề về kinh tế đem ra bàn rất chung chung vì những chuyên viên kinh tế và các chính khách nằm trong lực lượng soạn ra nghị trình không gặp nhau vài tháng qua''.

Mặc dù phía Việt Nam mong muốn và thuyết phục các nước thành viên để có phiên họp cấp bộ trưởng kinh tế tại Asem 5 lần này nhưng phiên họp này sẽ nhiều khả năng không được tổ chức bởi chỉ có một số bộ trưởng của các nước thành viên tới Hà Nội với lý do là thời gian quá cập rập.

EU muốn phát triển cả thương mại điện tử và tài chính quốc tế

Ông Sureda nói điều ông mô tả là ''hạn chế về thời gian quá gấp cũng ảnh hưởng cả tới cuộc họp của các quan chức cao cấp về thương mại và đầu tư''.

Tuy nhiên ông Sureda nói là chúng ta cũng sẽ thấy có các khuyến nghị bàn thảo trong diễn đàn kinh doanh ÂU Á (Europe Asia Business Forum) được tổ chức trước hội nghị chính hai ngày và sẽ có báo cáo của Nhóm Công tác Kinh doanh Âu Á (Europe Asia Task Force) cũng sẽ đưa ra một số nội dung nào đó.

Trả lời câu hỏi của BBC rằng vậy thì khẩu hiệu của Hội nghị cấp cao ASEM 5 là ''Tiến tới quan hệ đối tác Á-Âu sống động và thực chất hơn'' có ý nghĩa gì? Tham tán Thương mại của Uỷ hội Âu châu, ông Felipe Palacios Sureda nói là ''Về nguyên tắc thì ASEM không phải là một tổ chức để đưa ra quyết định hay đưa ra kết quả có tính thực tiễn''.

Ông nói thêm là ''ASEM đóng vai trò như một tiến trình đối thoại trong một số vấn đề trong đó kinh tế chỉ là một trong số đó''.

Và rằng ''Đúng là một số thành viên muốn thấy có những kết quả thực tiễn nhiều hơn, thế nhưng cho tới thời điểm này thì ASEM mới chỉ dừng lại ở khung đối thoại và các điều xảy ra tiếp theo là các lãnh đạo ngồi lại bàn về câu chữ của tuyên bố chung và có thể là soạn ra lịch để sau này nhóm họp thêm''.

Các nước lớn thường tận dụng dịp họp lớn để gặp các nước đối tác

Trang web của Liên hiệp Âu châu đề cập các chủ đề ''có khả năng'' được đem ra bàn luận lần này có phạm vi khá lớn.

Chẳng hạn như chủ đề về hệ quả của tiến trình toàn cầu hóa, khuôn khổ hợp tác kinh tế toàn cầu thông qua WTO và các vấn đề về phát triển bền vững.

Kinh tế thời nay

Ông Stephen Hell, Đồng Viện trưởng Viện Nghiên cứu Âu châu tại Việt Nam (Vietnamese Institute of European Studies) cho BBC biết là sự hợp tác kinh tế ngày nay có những điểm khác so với khuôn khổ hợp tác kinh tế truyền thống.

Ông nói ''Chúng ta đang nói tới hợp tác kinh tế đa phương ngày nay có liên quan tới cả các vấn đề như an ninh như phổ biến vũ khí hay các vấn đề như nạn buôn người hay buôn lậu, nạn khủng bố, ... là những vấn đề có tầm ảnh hưởng cấp độ vùng''

''Ngoài ra còn phải kể đến các vấn đề khác mà EU rất quan tâm như môi trường, phúc lợi đối với người dân mà nước đó đang hợp tác kinh tế với EU.

Giới kinh tế gia nói rằng thay vì đưa ra các tuyên bố giản đơn và quá tham vọng như là tạo ra một khu vực tự do mậu dịch Á Âu vào năm 2025 thì họ kêu gọi các Bộ trưởng Kinh tế tập trung vào bàn bạc các lĩnh vực kinh tế và các vấn đề kinh tế cụ thể.

Ông Stefan Hell nói là ''không ai có thể tiên đoán được là trong vài chục năm nữa thì hợp tác kinh tế giữa hai khối sẽ như thế nào. Thế nhưng tôi thấy là cũng chẳng có gì là sai khi nghĩ rằng 20 năm nữa hai khối sẽ thậm chí có tự do mậu dịch giữa các nước thành viên. Do đó ít nhất là biết là họ muốn đi tới đâu và trên cơ sở đó thì sẽ đi từng bước''.