Nhiều khâu của dự đập Tam Hợp phải ngưng lại

Biện pháp này là đáng ngạc nhiên vì Trung Quốc đang cố tăng cường các nguồn cung cấp năng lượng để thỏa mãn nhu cầu của nền kinh tế đang trên đà phát triển.

Năm ngoái, có 24 tỉnh tại Trung Quốc đã phải cúp điện.

Ủy ban Nhà nước Bảo vệ Môi trường nói rằng 26 dự án đã không qua được xét nghiệm đúng mức về bảo vệ môi trường.

Đứng đầu danh sách các dự án không qua được xét nghiệm là một đập nước ở thượng nguồn sông Dương Tử.

Phó chủ tịch của Ủy ban này, ông Pan Yue, trong một thông cáo nói: "Việc xây cất các dự án này đã được khởi công mà không có đánh giá về mức độ thiệt hại cho môi trường, hay nói trắng ra, đây là các dự án bất hợp pháp tiêu biểu theo quan niệm xây trước, chấp thuận sau".

Tạm ngưng hay ngưng vĩnh viễn?

Ông Pan Yue nói: "Một vài dự án có thể được tiếp tục xây dựng sau khi nhận được giấy phép hẳn hoi, và một số khác thì không".

Tổng cộng Ủy ban này đã ra lệnh ngưng 30 dự án, trong số này có một dự án về một nhà máy hóa chất và một cảng tại tỉnh Phước Kiến.

Đa phần là các dự án nhà máy điện mới tuy nhiên cũng có một số dự án để mở rộng các nhà máy hiện nay.

Lệnh ngưng thi hành này sẽ là một bước nữa của chính phủ trong việc kiểm soát các dự án do địa phương cấp giấy phép.

Các lệnh ngưng trước đây chủ yếu tập trung vào các dự án mà trung ương nói rằng đã dư thừa, như là dự án nhà máy thép và xi-măng.

Tuy nhiên, chính phủ trung ương đã khuyến khích việc xây cất mới các dự án nhà máy điện để giải quyết tình trạng thiếu hụt điện năng liên miên mà vốn đã đã buộc các cơ xưởng phải hoạt động với phân nửa công suất trong năm qua.

Trong năm 2004, Trung Quốc đã tăng công suất tạo ra điện năng lên thêm 12.6%, tức là 440.700 megawatts (MW).

Dự án lớn nhất bị ngưng lại là dự án đập Xiluodi với công suất được ước lượng là 12.600 MW điện, được xây dựng trên sông Hoàng Hà ở thượng nguồn sông Dương Tử.

Đứng hàng thứ nhì và thứ ba trên danh sách của Ủy Ban Bảo vệ Môi trường là hai nhà máy điện được xây dựng với tổng chi phí là 22 tỷ đô-la : đó là dự án đập Tam Hợp trên sông Dương Tử công suất 4.200 MW và một dự án 100 MW.

Chỉ trích

Đập Tam Hợp đã gây nhiều tranh cãi tại Trung Quốc vì phải di tản hơn nửa triệu đến các nơi khác hoặc là ra nước ngoài, và đã bị các tổ chức nhân quyền ở nước ngoài và bảo vệ môi trường lên tiếng chỉ trích.

Việc xây đập trên sông Dương Tử cũng bắt đầu bị các nhà bảo vệ môi trường trong nước lên tiếng chống đối.

Hồi tháng Tư năm 2004, chính phủ trung ương tại Trung Quốc đã ra lệnh ngưng thi công trên sông Nu, gần sông Dương Tử, vì sông này cùng với sông Mekong và sông Dương Tử đã được Liên Hiệp Quốc công nhận là di sản thế giới.

Trung Quốc có biện pháp này sau khi chính phủ Thái Lan lên tiếng phản đối là việc xây cất các đập nước này có ảnh hưởng lên hạ nguồn, và sau khi các nhà báo Trung Quốc có thực hiện một cuốn phim tài liệu cực lực chỉ trích việc xây cất.

Tình trạng thiếu hụt năng lượng của Trung Quốc đã ảnh hưởng lên giá dầu hỏa, than đá và lên vận tải trong năm qua.