30 Tháng 3 2005 - Cập nhật 21h57 GMT

WTO sẽ can thiệp vào 'cuộc chiến chuối'?

Một quan chức của Ecuador nói rằng năm nước Mỹ Latin đã yêu cầu Tổ chức Thương mại Thế giới, WTO, giải quyết một bất đồng về chính sách của Liên hiệp châu Âu, EU, đối với hoạt động nhập khẩu chuối.

Liên hiệp châu Âu từng thua trong tranh chấp WTO trong thập niên 1990 và theo dự kiến sẽ thay thế hệ thống quotas và biểu thuế quan vào tháng Giêng năm sau.

Việc yêu cầu có phiên tòa WTO cốt để giải quyết mức thuế quan mà EU muốn áp dụng khi nhập chuối.

Đã từ lâu nay EU cho một số nước tại Phi Châu và vùng Caribê điều kiện ưu đãi để xuất khẩu chuối vào thị trường các nước trong khối.

Nhiều nước tại khu vực Phi Châu và Caribê trước đây từng là thuộc địa của Anh và Pháp.

Hệ thống hạn ngạch và biểu thuế quan là chủ đề gây tranh cãi lớn với nhiều nước châu Mỹ Latin cũng như Hoa Kỳ, nơi có một số công ty đa quốc gia hoạt động tại các đồn điền tại Trung và Nam Mỹ.

Theo sau một phán quyết chống lại EU, hệ thống này đã được cải tổ lại và thay đổi thêm nữa - theo dự kiến sẽ được thực hiện vào năm sau, khi EU thay nhiều biểu thuế quan bằng một biểu thuế chung.

Ecuador và các nước khác nói rằng biểu thuế quan theo dự kiến là quá cao và sẽ ảnh hưởng tới thị phần quan trọng của họ tại các nước thuộc Liên hiệp châu Âu.

Các công ty trồng và kinh doanh chuối Châu Phi và Caribê sẽ vẫn có thể có một số lợi thế bởi một số nước nghèo nhất có thể được cho các ưu đãi thâm nhập thị trường theo luật lệ của WTO.

Một số người nói rằng biểu thuế EU đề xuất đối với các nhà cung ứng khác là quá thấp.

Các quan chức từ một số nước ở vùng Caribê nói rằng nếu không có được những thỏa thuận hay dàn xếp với Âu châu thì nông dân của họ sẽ khó lòng tồn tại và có thể có khả năng tăng thất nghiệp cao.

Các nhà kinh doanh chuối Châu Mỹ Latin nói rằng tranh chấp này có thể làm phức tạp thêm cho cuộc họp cấp bộ trưởng WTO tại Hồng Kông vào tháng 12.

Các Bộ trưởng Thương mại sẽ nhóm họp để bàn thảo và đàm phán nhiều chủ đề liên quân tới tự do hóa mậu dịch.