26 Tháng 5 2005 - Cập nhật 15h24 GMT

Người Pháp nhận chức Tổng giám đốc WTO

Cựu đại diện thương mại EU Pascal Lamy ngày hôm nay, 26 tháng Năm chính thức nhận chức tân Tổng Giám đốc Tổ chức Thương mại thế giới WTO.

Ông Lamy sẽ phải chịu trách nhiệm giám sát vòng đàm phán thương mại toàn cầu hiện nay mà điểm quan trọng là cân bằng ưu tiên của các nước đang phát triển và đòi hỏi mạnh mẽ của các quốc gia giàu hơn.

Ông từng là người bảo vệ lợi ích của Liên Hiệp Châu Âu EU nhưng với vị trí mới, ông sẽ phải có thái độ trung hòa hơn.

Chức vụ khó khăn

Chắc chắn chức Tổng giám đốc WTO không phải là để cho những người yếu tim.

Nhiều vòng đàm phán thương mại gần đây cho thấy những đòi hỏi của các nước giàu và nước nghèo có khoảng cách rất xa và rút ngắn khoảng cách này và đưa hai bên tới thống nhất là điều rất khó.

Đọc và xem video tại trang bbcnews.com

Chính ông Lamy đã được nếm trải khó khăn này khi ông ở vị trí đại diện thương mại EU và phải đàm phán với các đối tác như Trung Quốc, Ấn Độ, hay các quốc gia của các châu lục khác. Hiện tại tranh chấp giữa EU và Trung Quốc, nay đã là thành viên của WTO về xuất khẩu dệt may và tranh chấp giữa Hoa Kỳ và EU về trợ cấp trong lĩnh vực sản xuất máy bay cũng là những vấn đề đòi hỏi sự linh hoạt, tinh tế và sắc sảo.

Các chuyên gia đánh giá ông Lamy là một quan chức hành chính điển hình của Pháp, một người hiểu rất rõ những nguyên tắc làm việc và chú ý tới từng chi tiết nhỏ trong công việc.

Ông John Grayston là người đứng đầu bộ phận thương mại toàn cầu của hãng luật Eversheds: ''Nếu qúy vị nhìn vào những lý do mà ông được chọn thì Hoa Kỳ đáng ra đã có thể là lực cản lớn trong việc bổ nhiệm ông vì với vai trò trước đây của ông, ông đã phải đại diện cho EU trong một số cuộc tranh cãi giữa EU và Hoa Kỳ.''

''Tuy nhiên chính đối tác Hoa Kỳ mà ông thường xuyên phải đối đầu trong các cuộc đàm phán thương mại, ông Robert Zoellick đã rất tôn trọng và đánh giá ông Lamy là người có khả năng, có ý thức trách nhiệm cao và đảm nhiệm vị trí được giao rất hoàn hảo.''

Ứng viên tuyệt vời

Khi ông Lamy mới được bổ nhiệm làm đại diện thương mại EU, người ta cũng lo ngại rằng ông sẽ bảo vệ quyền lợi của nước Pháp nhưng thực tế ông Lamy đã giữ vai trò trung hòa giữa lợi ích quốc gia và lợi ích của EU tới mức mà ông đã làm cho một số quan chức của Pháp không hài lòng.

Ông cũng đã đại điện cho EU xuất sắc tại vòng đàm phán Doha, rồi tại cuộc họp cấp bộ trưởng ở Calcun, Mexico và người ta nghĩ rằng trong lúc mà EU sớm muộn gì cũng phải có nhượng bộ để đàm phán về tự do hóa thương mại có thể tiến thêm nữa thì ông Lamy là ứng viên tuyệt vời cho chức Tổng giám đốc WTO.

Trong thời gian làm đại diện thương mại cho EU ông Lamy đã từng nói WTO là một tổ chức của ''thời trung cổ''.

Đó là khi mà vòng đàm phán Doha đã gần như không đi tới đâu sau hai cuộc họp cấp bộ trưởng vì nguyên tắc của WTO là toàn bộ 148 thành viên phải đồng ý thì mới có thể có tiến bộ và điều này đôi khi dẫn tới chuyện chỉ có đàm phán mà không bao giờ có kết qủa.

Nhưng thực tế ông Lamy có quyền phát biểu như vậy khi ông đại diện cho EU, còn với vai trò hiện nay, ông sẽ có những mục tiêu khác.

Bà Anne MacGregor, chuyên gia thương mại quốc tế của Linklaters ở Brussels nói: ''Ông hiểu rõ rằng vị trí mà ông đảm nhiệm là một vị trí hoàn toàn khác và ông phải là một người đóng vai trò xúc tác và là một trung gian hòa giải trung thực.''

''Ông cũng phải biết khi nào nên can thiệp để các thành viên đối thoại với nhau và khi nào thì không nên làm như vậy.''

''Ông cũng nói rằng ưu tiên hàng đầu của ông và cũng là ưu tiên thứ hai và thứ ba là kết thúc vòng đàm phán hiện nay về tự do hóa thương mại đa phương hiện nay càng sớm càng tốt. Các chuyên gia đều cho rằng vòng đàm phán này phải kết thúc muộn nhất là vào cuối năm 2006.''

Thực tế ông Lamy sẽ còn nhiều việc phải làm hơn thế trong đó có cả việc xác định lại vai trò của một Tổng giám đốc WTO, một vị trí mà không có những mô tả công việc chi tiết.

Ngoài ra ông cũng còn phải đảm bảo WTO sẽ là một tổ chức minh bạch và không chỉ là câu lạc bộ của các quốc gia mà còn là của mỗi một công dân trên thế giới.

Kết qủa tìm kiếm với các từ khóa ''Tổ chức thương mại thế giới và Pascal Lamy'' trong đó có bài ''Việt Nam EU ký hiệp định về WTO''.