09 Tháng 12 2005 - Cập nhật 10h53 GMT

Sự ra đời và hoạt động của WTO

Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO) là một cơ cấu quốc tế, giữ vai trò thúc đẩy tự do thương mại qua việc thuyết phục các nước thành viên bãi bỏ thuế nhập khẩu và các hàng rào thuế quan khác.

Do vậy, WTO gắn bó chặt chẽ với vấn đề toàn cầu hoá.

WTO là cơ quan quốc tế duy nhất giám sát các quy chế thương mại quốc tế. Tổ chức này theo dõi các hiệp định tự do thương mại, giải quyết tranh chấp giữa các chính phủ và đứng ra tiến hành các đàm phán thương mại.

Quyết định của WTO là tối cao và các nước thành viên có nghĩa vụ phải tuân thủ.

Khi Hoa Kỳ và Liên Hiệp Châu Âu nổ ra cuộc chiến về chuối hay thịt bò, WTO đã đóng vai trò thẩm phán và bồi thẩm đoàn.

Các thành viên WTO được quyền cưỡng chế thi hành các quyết định của WTO thông qua việc áp dụng các lệnh trừng phạt thương mại lên các nước vi phạm quy định.

Lịch sử hình thành

GATT ra đời năm 1948, khi có 23 quốc gia cùng nhau ký một hiệp định nhằm giảm mức thuế quan.

WTO có phạm vi hoạt động rộng lớn hơn nhiều so với GATT.

Nếu như GATT chỉ điều chỉnh hoạt động thương mại trong lĩnh vực buôn bán hàng hoá, thì WTO bao trùm cả hoạt động thương mại trong lĩnh vực dịch vụ như viễn thông, ngân hàng, hay cả sở hữu trí tuệ và nhiều lĩnh vực khác nữa.

Hiện WTO có 149 quốc gia thành viên. Trung Quốc đã chính thức gia nhập WTO từ hồi tháng Mười Hai 2001 sau 15 năm đấu tranh.

Nga muốn được quy chế thành viên, nhưng trước đó nước này cần phải thuyết phục được Liên Hiệp Châu Âu và Hoa Kỳ rằng mình đã cải thiện được các hoạt động kinh tế của mình.

Điều hành hoạt động

Đây là kỳ họp được tổ chức hai năm một lần. Bên cạnh các vấn đề được bàn thảo, kỳ họp cũng bầu ra tổng giám đốc, là người đứng đầu tổ chức, chịu trách nhiệm giám sát hoạt động của Đại Hội Đồng.

Hội Nghị Bộ Trưởng cũng đưa ra các vấn đề cần đàm phán về thoả thuận thương mại toàn cầu, được biết đến với tên gọi “các vòng đàm phán thương mại” với nội dung nhằm giảm dần thuế quan, dẫn tới tự do thương mại.

Đại Hội Đồng phụ trách các hoạt động hàng ngày của WTO, gồm có các đại sứ của các quốc gia thành viên.

Các đại sứ cũng làm việc trong các ban ngành và các uỷ ban chuyên môn của Đại Hội Đồng.

Trong số các ban ngành và uỷ ban chuyên môn, có Ban Giải Quyết Tranh Chấp, là cơ quan ra phán quyết về các tranh chấp thương mại giữa các quốc gia với nhau.