16 Tháng 12 2005 - Cập nhật 00h27 GMT

Đâu là lối thoát người trồng bông Uganda

Những khoản trợ giá ở Mỹ và châu Âu chắc chắn còn là nguyên nhân chính gây tranh luận tại hội nghị của Tổ chức Thương mại Thế giới WTO hiện diễn ra tại Hong Kong.

Nông dân châu Phi than phiền rằng họ không thể cạnh tranh khi nông dân ở những quốc gia giàu có hơn được nhà nước của họ trợ giúp.

Uganda vốn là nước xuất khẩu bông chính nhưng khi họ kêu gọi cho một sân chơi công bằng thì cũng nảy sinh những câu hỏi liệu Uganda có đủ lượng bông để xuất khẩu hay không.

Có một nhà máy ở Kampala chế biến sợi của Uganda và sản phẩm cuối cùng là áo phông, sơ mi cổ cồn và quần. Nhưng không có nhiều nhà máy như vậy mà chỉ có một số nhà máy qui mô nhỏ mặc dù Uganda là quốc gia sản xuất bông.

Như nhà bình luận chính trị Andrew Mwenda kết luận trong một buổi nói chuyện trên đài phát thanh, quốc gia này thường xuất khẩu quần áo sản xuất tại Uganda đến các siêu thị ở London nhưng đến nay thì tình thế đã khác.

"phải nói rằng vào thập kỷ 70 Uganda là quốc gia xuất khẩu và là nguồn cung cấp quần áo thành phẩm cho Debenhamsm, C&A nhưng hôm nay chúng tôi không thể xuất khẩu nổi một cái đinh ghim".

Uganda không thể xuất khẩu nổi một cái đinh ghim? Một lời chỉ trích hơi qua nghiêm khắc nhưng ông ta có lý của mình. Hiện tại, cơ sở xuất khẩu quần áo chủ chốt là một nhà máy do Sri Lanka điều hành.

Và bông cũng không do Uganda xuất khẩu mà lại là Trung Quốc. Vì thế dù cho người ta có tranh luận bất kỳ điều gì ở Hong Kong về một sân chơi công bằng cho thương mại thế giới thì Uganda cũng không thể xuất khẩu. Trưởng ban Đầu tư Uganda Maggie Kigozi nói điều đó là không thực tế.

"Chừng nào mà người nông dân làm ăn nhỏ biết rằng vẫn còn thị trường thì anh ta còn sản xuất bông.

"Nhưng chúng ta đã không thực hiện được việc thu hút những cơ sở sản xuất hàng dệt may lớn bởi vì anh ta ngồi ở Mỹ và sử dụng bông được nhà nước trợ giá.

"Đúng, chúng ta có điểm yếu nhưng điểm yếu chính là thiếu một thị trường . Hãy cho chúng tôi một cơ hội."

Maggie Kigozi gợi ý rằng nếu những người trồng bông Mỹ không thể tồn tại nếu thiếu trợ giúp thì họ nên thu xếp hành lý và đến Uganda.

Quốc gia này đang thiếu đầu tư trong các ngành công nghiệp mà có thể không chỉ làm tăng giá trị cho bông mà còn cho các mặt hàng thô, trong đó có cà phê.

Tuy nhiên việc tồn tại một cuộc chiến kéo dài ở khu vực màu mỡ phía Bắc Uganda và những lo ngại về tình hình chính trị tất nhiên đã là trở ngại để thu hút các nhà đầu tư cần thiết.