03 Tháng 3 2006 - Cập nhật 13h46 GMT

Thách thức cho sự phát triển của TQ

Trước đà phát triển nhanh chóng của Trung Quốc, có hai luồng ý kiến. Một cho rằng nước này là thế lực đang lên, còn những người khác lại bảo hai chữ siêu cường chưa thể gán cho Trung Quốc.

Trong bài bình luận vừa đăng trên báo China Daily, ông Feng Zhaokui, nhà nghiên cứu thuộc Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho rằng còn phải rất lâu đất nước ông mới có thể cạnh tranh với Hoa Kỳ.

Hai lý thuyết

Những người ủng hộ lý thuyết "sự vươn lên của Trung Quốc" đưa ra lý lẽ: kinh tế nước này xếp thứ năm thế giới trong 2005, với GDP đạt 2710 tỉ đôla, so với 200 tỉ đôla năm 1978, tuy rằng GDP trên đầu người chỉ mới là 1591 đôla Mỹ.

Kinh tế Trung Quốc có tỉ lệ tăng trưởng trung bình 9.6% trong 28 năm qua, một điều hiếm thấy trong lịch sử kinh tế thế giới.

Theo những người này, quá trình phát triển của Trung Quốc bắt đầu từ cuối thập niên 1970 khi đất nước này bắt đầu mở cửa.

Và với một nước đông dân như Trung Quốc, thật là kỳ tích khi duy trì đà phát triển liên tục 28 năm qua. Thử so với Nhật, một nước với dân số nhỏ hơn, nhưng chỉ duy trì đà phát triển nhanh trong vòng chưa đầy hai thập niên, 1950 và 1960.

Nhưng có nhiều người nghĩ khác. Theo họ, GDP năm 2005 của Trung Quốc chỉ chiếm 5% của toàn bộ của cải thế giới, so với 4.9% mà Trung Quốc giữ trong năm 1955.

Trong khi đó, Nhật Bản, năm 1955, chỉ chiếm 2.5% GDP thế giới. Đến năm 1980, con số này đã là 10%.

Cũng trong năm 1980, tỉ lệ đóng góp GDP của Trung Quốc là 2.5%, do hậu quả của nhiều chính sách trước đó.

Từ công nghiệp nặng, Nhật Bản nhanh chóng chuyển sang đầu tư cho công nghệ cao, và được mệnh danh là "nhà máy của thế giới."

Theo giáo sư Feng Zhaokui, Trung Quốc ngày nay nên được gọi là "xưởng thợ của thế giới" thì đúng hơn. Bởi vì lợi thế của nước này dựa vào lao động thô sơ và bậc trung, trong khi các ngành cao cấp như nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới thì thuộc về các tập đoàn nước ngoài.

Một lý do khác để gọi Trung Quốc là "xưởng thợ của thế giới" là vì một nửa số xuất khẩu của Trung Quốc hiện nay là nhờ đóng góp của công ty liên doanh và công ty có vốn nước ngoài.

GDP trên đầu người của nước này hiện cũng chỉ bằng một phần 13 của Mỹ, và một phần 20 của Nhật. Ngay cả GDP trên đầu người của Nam Hàn cũng cao gấp mười lần Trung Quốc.

Tương lai

Cũng theo giáo sư Feng Zhaokui, khoảng 70% vốn đầu tư nước ngoài đổ vào Trung Quốc là từ khu vực Đông Á, trong đó có Nhật.

Điều này cho thấy sức phát triển của Trung Quốc cũng sẽ phụ thuộc vào phát triển của Đông Á. Cả hai đều cần lẫn nhau.

Về quân sự, quân đội Trung Quốc vẫn còn tụt hậu so với Mỹ không chỉ về số lượng vũ khí hiện đại, mà cả về trình độ công nghệ và chiến lược.

Tóm lại, Trung Quốc hiện chỉ đang ở ngưỡng đầu tiên của quá trình tiến lên thành siêu cường thế giới.