18 Tháng 1 2007 - Cập nhật 13h29 GMT
Mỹ gặp trở ngại trong đàm phán mậu dịch tự do
Các cuộc thương lượng quan trọng giữa Hoa Kỳ với hai đối tác thương mại hàng đầu của họ tại Á châu có khả năng gặp rủi ro.
Các quan chức Mỹ và những người tương nhiệm từ Nam Hàn và Malaysia vẫn gặp bế tắc quanh những tranh chấp về chuyện tiếp cận các thị trường chính.
Nam Hàn phản đối việc dỡ bỏ hàng rào về thuế nhập khẩu gạo, trong khi Malaysia muốn giữ nguyên các kế hoạch mua bán dành ưu tiên cho phía Mã Lai.
Hoa Kỳ chỉ còn thời gian chưa đầy hai tháng để đạt được thỏa thuận.
Thời gian gấp rút
Quyền hạn giải quyết nhanh của Tổng thống George W Bush đối với các thoả thuận thương mại - tức là cách mà ông Bush có thể đề nghị Quốc hội tiến hành biểu quyết về bất cứ thoả ước nào mà không cần phải đưa ra những sửa đổi - sẽ hết hạn vào cuối tháng Sáu này.
Vì Tổng thống có trách nhiệm phải thông báo với các dân biểu 90 ngày trước khi ký bất cứ thoả thuận nào, nên các cuộc thương thuyết phải kết thúc vào cuối tháng Ba.
Do Quốc hội Mỹ giờ đây do đảng Dân chủ kiểm soát cả lưỡng viện nên việc gia tăng thêm quyền hạn này cho ông Bush có thể sẽ không xảy ra.
Việc hoàn tất các thoả thuận thương mại song phương với các nước đồng minh chính là một lĩnh vực quan trọng trong chính sách của ông Bush tại châu Á.
Nam Hàn hiện là đối tác thương mại lớn thứ bảy của Washington và một thoả thuận mậu dịch tự do với nước này sẽ là thỏa thuận tự do thương mại lớn nhất của Mỹ kể từ khi có Hiệp định Tự do Thương mại Bắc Mỹ năm 1993.
Các quan chức của Mỹ và Nam Hàn đã có sáu vòng đàm phán, nhưng họ vẫn không gạt bỏ được các bất đồng cơ bản về mức độ mở cửa mậu dịch và những lĩnh vực gì nên được bao hàm trong thỏa thuận này.
Cuộc gặp lần cuối tại Seoul diễn ra trong bối cảnh có các cuộc biểu tình phản đối. Có tới 4000 người đã phản đối các biện pháp mà họ cho rằng sẽ gây tổn hại tới nhiều lĩnh vực chủ chốt, trong đó có nông nghiệp.
‘Vẫn lạc quan’
Nhà thương thuyết chính của Mỹ, Wendy Cutler, nói hai phía đã thu được tiến bộ về các điểm chủ chốt, như việc tiếp cận các thị trường xe hơi và dược p̣hẩm.
Bà Wendy nói bà lạc quan là sẽ đạt được thỏa thuận kịp thời gian.
Tuy nhiên, Seoul từ chối chấp nhận các yêu cầu của Mỹ đòi phải giảm bớt hàng rào nông nghiệp, đặc biệt đối với sản phẩm gạo.
Ông Kim Jong-hoon, nhà thương thuyết chính của Nam Hàn, nói hôm thứ Năm là: “Chính phủ Nam Hàn đã hứa với nhân dân là sẽ không đưa vấn đề gạo vào các cuộc đàm phán”.
“Chúng tôi cần phải giữ lời hứa này. Chính phủ Nam Hàn sẽ không nhân nhượng khi thương lượng về gạo”.
Trước các cuộc đàm phán tại Kuala Lumpur vào tháng tới, các quan chức Malaysia tỏ ý hoài nghi về chuyện liệu họ có đạt được thoả thuận thương mại kịp thời gian hay không.
Nếu đạt được thì giá trị mậu dịch song phương sẽ tăng gấp đôi, lên 44 tỉ đôla.
Bộ trưởng Công nghiệp và Thương mại Quốc tế của Malaysia, Rafidah Aziz, nói: “Nếu họ muốn hoàn tất vào tháng Bảy thì tôi cho rằng điều đó là không thể, vì còn rất nhiều lĩnh vực cần phải đàm phán”.
Ông nói thêm là “Tôi không hề cảm thấy lạc quan”.
Việc tiếp cận vào các ngành ngân hàng và thị trường xe hơi của Malaysia vẫn bị hạn chế.
Ngoài ra, cuộc thương thảo giữa hai phía còn đang gặp khó khăn do một tranh chấp quanh các điều luật đã có từ 35 năm nay về việc cho các công ty của người Mã Lai được quyền ưu tiên tiếp cận các hợp đồng của chính phủ.