07 Tháng 4 2007 - Cập nhật 12h57 GMT

Justin Webb
BBC News, Maryland

Giấc mơ Mỹ trong cuộc khủng hoảng vay nợ

Đây là một nơi lạ lùng. Nơi mà giấc mơ Mỹ trở thành điều chua cay.

Chúng tôi đang có mặt tại vùng ngoại ô thành phố Baltimore, một khu vực được xây dựng giữa đồng không mông quạnh.

Nhìn thoáng qua, con phố tôi đang đứng trông giống như bất kỳ con đường ở một khu ngoại ô bất kỳ tại Mỹ. Các ngôi nhà được xây san sát, có vườn rộng, thậm chí có nhà để cả một hai chiếc thuyền nhỏ ở lối vào.

Thế nhưng, cũng có một số dấu hiệu cho thấy sự đi xuống, như nhữngg vết sơn bị rỉ sét, xe hơi thì hỏng, lá rụng đầy trên cỏ không người quét dọn.

Ở Wall Street, người ta đang nói về cuộc khủng hoảng cho vay thế chấp "sub-prime", tức là thị trường chuyên phục vụ khách hàng là các đối tượng có điểm tín thác thấp. Còn ở con phố này, người ta đang sống trong cuộc khủng hoảng đó.

'Sốc hoàn toàn'

Myra Riggs, 61 tuổi, là chủ sở hữu một căn nhà với khu vườn rộng rãi nhiều cây. Bà đang có nguy cơ mất nhà.

Bà nói, nếu điều đó xảy ra thì "Tôi đoán là tôi sẽ phải cố kiếm một căn phòng ở đâu đó thôi."

Bà kể về nơi bà từng sống trước khu chuyển tới ngôi nhà này: "Đau đầu lắm, rất nhiều người nghiện hút, phụ nữ thì có thể bị hãm hiếp, người dân quăng rác ra lối đi chung, mẹ tôi từng bị cướp giật rồi."

Để thoát khỏi môi trường đó, Myra đã chen vào thế giới cho vay thế chấp "sub-prime", nơi mà lãi suất ban đầu chỉ ở mức thấp, rồi sau tăng cao để bù đắp cho việc chủ nợ cấp khoản vay cho các đối tượng có mức độ tín chấp thấp.

Với bà Riggs, mức tăng cao của các khoản tiền phải trả thực sự là một cú sốc.

"Tôi thật ngu ngốc. Khoản phải trả tăng cao bởi tôi không hề biết gì về ARM, tức là vay thế chấp với lãi suất được điều chỉnh. Đúng là ăn cướp!"

"Nếu như ai đó đã có được khoản vay thế chấp với mức lãi suất cố định thì đừng có thay đổi, bởi ARM chỉ giành cho người có tiền mà thôi."

'Thách thức đói nghèo'

Thế nhưng người Mỹ da đen thường có điểm mức độ tín chấp thấp hoặc là nạn nhân của tệ phân biệt đối xử. Do vậy, họ thường được cho vay các khoản nợ "sub-prime".

Nay, khi thị trường nhà tụt giá trên toàn quốc, họ đang phải đối diện với thảm hoạ.

Tình hình tệ hại khiến một số người nghĩ tới điều không thể nghĩ. Đó là có lẽ không nên sở hữu nhà.

Phillip Robinson, một luật sư ở Baltimore nói: "Thật đáng buồn là không phải ai cũng có thể trở thành chủ sở hữu nhà."

"Nếu ai đó không có khả năng trả nợ, anh ta không nên vay nợ. Anh ta có lẽ nên bán nhà thì hơn."

Trong khi đó, bà Riggs lại đang cố làm điều có thể giúp bà níu kéo tình hình. Bà làm bánh trong căn bếp rồi đem bán cho các cửa hàng địa phương để kiếm chút bạc lẻ.

Giờ đây, các đoạn băng hình cảnh báo đã được tung ra. Người ta cũng đang bắt đầu có những nỗ lực nhằm giáo dục tài chính cho mọi người.

Với nhiều người Mỹ nghèo, cả da trắng lẫn da đen, những lời cảnh báo được đưa ra quá muộn và họ đang phải trả với một cái giá khủng khiếp.