11 Tháng 6 2007 - Cập nhật 13h19 GMT

Hứa hẹn và rủi ro của toàn cầu hóa

Một quan chức ngân hàng hàng đầu của Trung quốc nói rằng nền kinh tế của đất nước này cần được cân bằng lại, sau ba thập niên tăng trưởng vượt bậc.

Liu Mingkang, người đứng đầu Ủy ban Điều phối hệ thống Ngân hàng Trung quốc (CBRC) nói rằng toàn cầu hóa là một con dao hai lưỡi đối với Trung quốc.

Ông Liu, người đóng một vai trò quan trọng trong việc tự do hóa lĩnh vực tài chính, đã đưa ra những thách đố của toàn cầu hóa tại một buổi thuyết trình tại Đại học Oxford.

Cởi mở

Không ai có thể nghi ngờ rằng Trung Quốc đã trở nên giàu có hơn nhiều là nhờ vào sự mở cửa với phương Tây từ năm 1978.

Nền kinh tế của nước này có mức tăng trưởng bình quân hằng năm là 9.7 %, trong khi thu nhập đầu người tại các thành phố là 6.7%, và mậu dịch tăng với tỷ lệ là 12%.

Con số những người sống dưới mức một đô la một ngày giảm rất đáng kể.

Trong lĩnh vực tài chính, ông Liu đã tiến hành những thay đổi quan trọng, kể từ năm 2002, khi hệ thống ngân hàng của Trung Quốc gần như bị tê liệt.

Ông đã cho phép các ngân hành phương Tây được có cổ phần trong các ngân hàng thương mại chính của Trung Quốc. Ông còn cho phép những ngân hàng này được thành lập các chi nhánh tại lục địa. Và trong tháng Tư, ông đồng ý cho những ngân hàng nước ngoài được cạnh tranh trực tiếp với các ngân hành Trung Quốc trong việc tìm kiếm các khách hàng buôn bán lẻ.

Một sự mất cân bằng căn bản

Và bây giờ dường như ông còn sẵn sàng cho phép các quỹ đầu tư tư nhân được hoạt động tại Trung Quốc để làm cho thị trường tài chính được hoạt động có hiệu quả hơn.

Nhưng ông Liu cũng nói rằng, việc Trung Quốc tăng trưởng quá nhanh đã gây nên một sự mất cân bằng căn bản, vì tiêu dùng cá nhân chỉ chiếm ít hơn 50% sản lượng của Trung quốc (trong khi số còn lại đến từ xuất khẩu và đầu tư).

Nhu cầu xuất khẩu đã tạo nên một sự thặng dư thương mại, với việc ngân hàng trung ương Trung quốc dự trữ trên 1000 tỷ đô la trong quỹ dự trữ trao đổi tài chính nước ngoài.

Theo ông, điều này đã tạo nên một sự thừa thãi lớn về tiền mặt trong nền kinh tế, điều mà ông thừa nhận đã làm dấy lên một sự bùng nổ về đất đai và bây giờ là thị trường chứng khoán.

Việc thừa tiền mặt cũng còn làm cho các công ty đầu tư quá mức, và do vậy trong nhiều ngành công nghiệp căn bản như thép, xi măng, xuất hiện một sự quá tải.

Theo ông, giải pháp cho tình trạng đó là phải khuyến khích việc tiêu dùng trong nước. Nhưng để làm được điều đó chính phủ phải vượt qua được những sợ hãi trong người dân.

Ông cũng muốn các ngân hàng nên chặt chẽ hơn trong việc cho các công ty vay vốn, đặc biệt đối với những công ty quyên góp vốn chủ yếu từ lãnh vực ngân hàng.

Theo ông Liu, chính phủ Trung Quốc hiện chi tiền cho y tế và giáo dục ít hơn các nước khác cùng một mức độ phát triển như Ấn Độ và Philippines.

Ông lý luận rằng chính phủ nên chi tiền cho lĩnh vực an ninh xã hội để làm tăng thêm niềm tin cho người dân, rằng chính phủ vẫn còn khả năng đáp ứng nhiều nhu cầu tương lai của họ, và qua đó giúp họ giải phóng trong việc chi tiêu hiện tại.

Ông tin rằng việc giải phóng hệ thống tài chính, cũng cố bộ phần tài chính tư nhân, và làm cho việc vay vốn và dùng thẻ tín dụng dễ dàng hơn, có thể giúp mở rộng sự giàu có.

Nhưng đối với vị quan chức điều phối cấp cao của ngân hàng Trung quốc, thách đố lớn nhất đó là tìm ra được những cá nhân có năng lực - những người sẽ trở thành những chuyên gia và những nhà cải cách cho thế hệ tương lai.

Ông Liu nói rằng càng ngày càng khó tuyển dụng được những người có học vấn cao và tận tâm để làm việc trong lĩnh vực công, khi mà những mời gọi, quyến rũ của bộ phận tư nhân càng ngày càng tăng.