Cú sốc Toyota

Tập đoàn ô tô hàng đầu thế giới thông báo lỗ, lần đầu tiên sau hơn 71 năm hoạt động; hãng Toyota nói dự tính cho đến hết tháng Ba, tức hết năm tài chính hiện tại, họ sẽ mất chừng 1,7 tỷ USD.

Xưa nay hãng Toyota vốn nổi tiếng về hoạt động kinh doanh hiệu quả và biết mau chóng thích nghi với hoàn cảnh, cho nên tin tức về chuyện thua lỗ trở thành vấn đề thời sự hàng đầu trong các câu chuyện quốc tế.

Cú sốc

Từ Tokyo, phóng viên thường trú của BBC, Duncan Bartlett nói tin tức này đã làm Nhật Bản chấn động.

"Xưa nay Toyota chưa bao giờ phải đối phó với những vấn đề khó khăn đến như vậy. Giảm phát ở Nhật Bản khiến ngành xe hơi trong nước giảm sút suốt 5 năm qua, khiến Toyota phụ thuộc hơn bao giờ hết vào các thị trường nước ngoài như châu Âu và Mỹ. Nhưng chỉ riêng hai khu vực này, lượng xe bán ra trong tháng trước giảm hơn 30%."

Trong năm ngoái Toyota vẫn còn kiếm ra tiền, nhưng năm nay họ dự tính sẽ lỗ trên 1 tỷ rưỡi USD.

Tính ra trước đây Toyota chỉ lỗ duy nhất một lần vào năm mới thành lập, năm 1937.

Chủ tịch Toyota Katsaki Watanabe nói tin xấu này buộc công ty phải sa thải hàng ngàn nhân công thời vụ và bán thời gian, đồng thời tạm ngưng xây dựng các nhà máy mới.

Khủng hoảng

"Thế giới đã thay đổi kinh khủng từ cuối năm ngoái, kinh tế thế giới đang đối mặt với cơn khủng hoảng lớn nhất thế kỷ."

"Môi trường xung quanh đang cực kỳ khó khăn, và chúng ta đang phải đối mặt với tình trạng khẩn cấp vô tiền khoáng hậu, mà không có cách nào khác hơn là phải chịu lỗ trong năm nay," - ông Watanabe nói.

Tình hình thua lỗ của Toyota thêm phần rắc rối trong bối cảnh đồng yen Nhật đang mạnh lên, tăng chừng 25% so với đồng USD trong vòng vài tháng qua.

Các nhà xuất khẩu của Nhật đều gặp phải khó khăn này và cũng là một phần khiến ngân hàng trung ương giảm lãi suất cơ bản xuống chỉ còn 0.1% hồi tuần trước.

Nhưng về lâu dài, nền kinh tế Nhật còn phải đối phó với tình trạng là các tập đoàn lớn và danh tiếng không còn khả năng thu lời.

Trong một cuộc họp với các doanh nghiệp ở Tokyo, thủ tướng Nhật Taro Aso nói Nhật Bản phải có trách nhiệm tìm giải pháp cho cơn khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Giải pháp

"Tôi nghĩ kinh tế toàn cầu chỉ mới bắt đầu gầy dựng lại trật tự sau cơn hoảng loạn tài chính vừa qua."

"Và tôi hiểu rằng chúng ta cần phải phản ứng để đáp ứng các mong đợi đó."

"Cần phải có hành động dứt khoát để đối phó với cơn khủng hoảng tầm cỡ thế kỷ," - thủ tướng Nhật kêu gọi.

Thống đốc ngân hàng Nhật thì nói ông bi quan về khả năng kinh tế Mỹ sẽ phục hồi trong năm sau.

Quay lại tình trạng thua lỗ và sa thải nhân công của Toyota, nhiều người Nhật coi việc làm với Toyota là việc làm suốt đời.

Khủng hoảng giá trị Toyota

Hãng này bắt đầu xuất khẩu xe sang Mỹ và Brazil trong thập niên 1950, xây dựng nhà máy đầu tiên ở nước ngoài trong thập niên 60, và thành công lớn trong thập niên 70 nhờ thiết kế các loại xe tiết kiệm nhiên liệu trong giai đoạn khủng hoảng dầu mỏ.

Toyota cũng bắt đầu có xe hạng sang trong thập niên 1980 và tiếp theo là các loại xe địa hình trong thập niên 90.

Hãng Toyota cũng là nhà sản xuất xe hơi đầu tiên đưa ra mô hình xe nhiên liệu hỗn hợp, Prius, năm 1997.

Hiện sản lượng của Toyota ở 24 nước trên thế giới đang trong đà giảm bớt.

Mới đây, chi nhánh của Toyota ở Derbyshire, Anh quốc thông báo có kế hoạch sẽ ngừng sản xuất trong một tháng ở xưởng Burnaston, nơi đang có trên 4.200 nhân công.