23 Tháng 5 2006 - Cập nhật 16h07 GMT

Nga đưa về di cảo của triết gia Ilyin

Các nhà ngoại giao Nga đã có mặt ở Mỹ hôm thứ Hai để nhận và đưa trở về Nga các bản thảo của triết gia Ivan Ilyin, một nhà ly khai chống cộng với những câu nói được Tổng thống đương quyền Putin trích dẫn.

88 hộp đựng bản thảo và di vật được Đại học bang Michigan chuyển cho người Nga đưa về Thư viện Đại học Moscow.

Trong bốn thập niên vừa qua, các tư liệu của triết gia này, người bị buộc rời khỏi Nga năm 1922 vì chống đối cuộc cách mạng, đã được lưu trữ ở đại học Mỹ.

Clifford Haka, giám đốc thư viện ở Đại học bang Michigan, nói: "Chúng tôi rất vui có cơ hội lưu giữ các tư liệu này. Tôi nghĩ chúng tôi còn vui hơn khi nhìn thấy chúng được đưa trở lại nơi mà chúng thuộc về."

Ivan Ilyin là một triết gia nổi tiếng về các bình luận về Hegel, nhưng ông cũng là người theo truyền thống, ủng hộ thể chế quân chủ ở Nga và giáo hội, những định chế mà người cộng sản chống lại.

Ông buộc phải sang sống lưu vong ở Berlin năm 1922 trước khi sang Thụy Sĩ năm 1938 cùng vợ.

Ông qua đời tại đây năm 1954, vợ ông cũng mất vào năm 1963. Vì hai người không có con, Nikolai Poltoratzky, một giáo sư ở Đại học bang Michigan, đã đưa toàn bộ bản thảo của Ivan Ilyin về giữ tại thư viện trường đại học.

Khôi phục

Sau khi Liên Xô sụp đổ năm 1991, danh tiếng của Ivan Ilyin đã được khôi phục, và năm ngoái, thi thể của ông được đưa trở về để chôn ở Nga.

Philip Grier, một chuyên gia nghiên cứu về Ivan Ilyin ở đại học Dickinson, nói một phần giúp ông được nổi tiếng trở lại là việc tái bản các bài viết của Ivan Ilyin về làm thế nào và tại sao chủ nghĩa cộng sản sẽ sụp đổ.

Theo Grier, tác phẩm của Ilyin mang tính tiên tri về tình hình nước Nga sau sự sụp đổ của chính thể cộng sản.

Giáo sư văn học Nga, Alexis Klimoff ở đại học Vassar, thì nói: "Ivan Ilyin luôn nói Liên Xô tự thân nó là bất ổn, và ông tiên đoán rằng khi nó sụp đổ, sẽ có hỗn loạn lớn."

Nhưng theo Yury Lisitsa, biên tập viên của một tuyển tập tiếng Nga các tác phẩm của Ilyin, sự phục hồi cũng là một phần trong tiến trình khôi phục cho các nhà tư tưởng từng bị chế độ cộng sản ở Liên Xô vùi dập.

"Nó rất quan trọng cho một nước Nga mới vì chúng tôi mới phát triển nền dân chủ và đang tái phát hiện những gì mà chúng tôi đã quên đi trong nhiều năm."