Steve Rosenberg Phóng viên BBC

	Người Kozak nổi tiếng trong tiểu thuyết Sông Đông Êm Đềm

Người đàn ông Kozak ngồi đối diện tôi trong cuộc gặp nói:

“Tôi căm thù người Anh!”

Chà, với một vị ‘Thù người Anh’ chào mình như thế này thì khó mà có một tình hữu nghị nồng nàn với dân chúng địa phương. Tôi nghĩ vậy và được biết ông ta chính là thủ lĩnh dân Kozak, tên là Vladimir Labezny.

Tôi hỏi khẽ: “Ông có thể giải thích vì sao?”

“Người Anh đã phản bội chúng tôi sau Thế Chiến II. Winston Churchill đã trao nộp 36 nghìn tù nhân chiến tranh người Kozak cho Stalin và y đã giết tất cả. Tại sao nước Anh các người lại làm thế?”

Đây chỉ là một trong nhiều câu hỏi tôi đau đầu mãi để trả lời.

Người Kozak nhớ rất lâu. Ký ức của họ lùi về cả vài trăm năm trước. Trí nhớ của họ lâu dài bằng cả thời gian họ-những kỵ binh kiêu hãnh-đã kéo đến sống ở vùng Cáp-caz.

Tôi quyết định phản công ông Labezny:

“Thực ra người Kozac các vị là một nhóm sắc tộc riêng biệt, hay chính là một nhánh dân Nga?”

Vladimir không nói gì mà lẳng lặng lục tìm trong cặp. Một lúc sau, ông ta đưa cho tôi một bài báo:

“Anh đọc đi, tất cả ở trong đó.”

Đó là một bài báo thật thú vị. Nó viết cả rằng cái tên “Luân Đôn” do chính người Nga đặt. Trong bài có các bằng chứng rằng những người du mục Kozak là một dân tộc riêng. Dũng mãnh và coi cái chết nhẹ như lông hồng, họ đã giúp các Sa Hoàng bình định vùng Cáp-caz và bảo vệ biên giới đế chế Nga.

	Vladimir Labezny là thủ lĩnh dân Kozak ở Kislovodsk

Một người về hưu cáu kỉnh là Arkdy gào to sau khi nhận ra tôi là một nhà báo nước ngoài: “Tại sao Iran không được phép có bom hạt nhân?”

Ông ta còn tiếp: “Tôi sẽ bán nhà đi để giúp dân Iran có bom nguyên tử. Iran sẽ dạy cho bọn Do Thái một bài học.”

Một cụ cao niên khác là Volodya hỏi tôi: “Anh có biết vì sao tôi thích George W Bush không?”

Tôi lắc đầu ngạc nhiên. “Vì Bush xâm lăng Iraq để trả thù những người Hồi Giáo đã giẫm lên hình cha của ông ta. Tại vùng Cáp-caz này chúng tôi kính trọng những kẻ biết trả thù.”

Lúc đó đám đông dồn lại ngày càng to và ồn ào tranh luận về tổng thống Mỹ, về bom nguyên tử. Tôi lẳng lặng chuồn khỏi đó và trở về khách sạn.

Churchill đã trao 36 nghìn tù binh Kozak cho Stalin và họ đã bị giết   Vladimir Labezny

Nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi khác.

Thế giới bên ngoài

Một nhóm trẻ Nga đang đi nghỉ hè, tuổi chỉ từ sáu đến 11 xếp hàng để vặn hỏi người phóng viên Anh là tôi. Chúng tôi gặp nhau trong phòng ăn của khách sạn. Không ai hỏi về chuyện làm giàu chất phóng xạ nhưng các câu hỏi thì thật đa dạng.

“Người Anh thích màu gì nhất?”

“Có phải người Anh cho rằng ăn xúc-xích thịt lợn là tội lỗi?” (người hỏi là Aslan, một cậu bé theo đạo Hồi).

“Lương của ông là bao nhiêu?”

“Ông đã bao giờ viết bài về các bộ phận trên cơ thể người chưa?”

“Tại sao người ta lại bán xe hơi sản xuất ở nước ngoài tại Nga?”

“Tên của thành phố chìm dưới nước ở Anh mà muốn đến thì phải đi thuyền là gì?”

“Bạn muốn nói đến Venice…?”…”Đúng đấy”.

	Bức tranh nổi tiếng của Ilya Repin vẽ người Kozak

Một ngày trả lời câu hỏi với trẻ em đến từ nhiều vùng của Nga để nghỉ hè tại đây thật là thú vị. Bọn trẻ có đầy sự hào hứng, hoàn toàn không bị điều cấm kỵ gì cản trở.

Chúng thật ham học hỏi về thế giới bên ngoài. Chúng tôi đã nói chuyện với nhau từ món dồi Yorkshire cho đến ông Joseph Stalin.

Một em gái là Diana nói:

“Bố em kể Stalin đã rơi nước mắt khi ông ta bảo người dân Liên Xô rằng quân phát-xít sắp tấn công Mátxcơva. Điều đấy cho thấy ông ấy là một người tốt.”

Polina thì nói: “Đấy chẳng qua là để tỏ ra như thế. Ông ta đã làm bao nhiêu người đau khổ.”

Như những người Kozak khác, Vladimir Labezny căm ghét Stalin. Và thực tình mà nói, cho đến cuối buổi, tôi nghĩ ông ta cũng thôi không ghét người Anh nữa.

Sau buổi hòa nhạc và trình diễn múa dân tộc theo kiểu truyền thống Kozak tại một pháo đài cổ từ thời Sa Hoàng, tất cả chúng tôi đều cười vui và không ai nghĩ đến chuyện quay tôi bằng các câu hỏi nữa.