24 Tháng 6 2004 - Cập nhật 14h31 GMT
Trong cuộc phỏng vấn với chương trình truyền hình Panorama của BBC ngày 22.06.2004, cựu tổng thống Bill Clinton đã nói với nhà báo David Dimbleby về cuộc đời mình nhân việc cuốn sách Đời Tôi của ông ra mắt.
Hai cuộc sống song hành
Câu hỏi đầu tiên của David Dimbleby là khi viết về hai cuộc sống song hành (two parallel lives) Bill Clinton muốn nói đến điều gì?
Clinton: Trong cuốn sách tôi đã nói về thời thơ ấu trong một gia đình có người nát rượu, có các vụ đánh nhau, cãi lộn, có bạo lực. Và tôi nhìn cảnh sống của mẹ tôi và hiểu từ hồi đó là không ai đem những chuyện trong nhà ra kể ngoài đường, mà đành phải sống với các vấn đề ấy, rồi vẫn phải tìm cách niềm vui trong đời. Vì thế, tôi đã quen với cách sống có hai cảnh như vậy. Một là cuộc sống ta trình bày ra bên ngoài, một là ta tự giữ cho bản thân bên trong, dù nó đâu đớn.
BBC: Nhưng cũng có không ít người gặp vấn đề gia đình, riêng tư mà người ta gọi là cách sống riêng bên cạnh cách sống thể hiện ra bên ngoài nhưng ông dùng từ ‘hai cuộc sống song hành’, tôi không hiểu ông làm sao có thể sống một lúc hai cuộc sống được, mà có khi đi đến chỗ̃ không có cuộc sống nào ra gì cả.
Clinton: Đúng thế, không thể sống một lúc hai cuộc đời được. Mà hai cuộc sống này cuối cùng thì nó nhập làm một, chúng va đập vào nhau…
BBC: Ông cũng nói đến sự tức giận, rằng ông luôn cảm thấy một nỗi tức giận. Trông ông không có vẻ là một người dễ tức giận và nổi cáu. Vậy điều gì làm ông tức giận?
Clinton: Đúng là về bản chất tôi không phải là người dễ giận. Nhưng tôi cảm thấy tức giận vì từng phải sống trong căn nhà có bạo lực…
BBC: Ý ông nói đến người bố dượng.
Clinton: Vâng.
BBC: Ông cũng nói trong hồi ký về hai điều: tính vị kỷ và tính vô tư. Ông viết rằng ông ghét tính vị kỷ nhưng ngày nào soi gương ông cũng thấy nó hiện lên trên mặt mình? Vị kỷ có phải đã làm một phần của sự nghiệp chính trị ông theo đuổi, vì làm chính trị thì phải có tham vọng v.v.?
Clinton: Cuộc sống của tôi vừa mang tính vị kỷ, vừa vô tư, vì người khác. Tôi đã nhận được của người khác nhiều hơn những gì tôi có thể đền đáp. Có lẽ tôi là tổng thống Hoa Kỳ duy nhất trúng cử nhờ sự ủng hộ, lòng trung thành và quyết tâm của bạn bè, của những người đã không ̣để cho cuộc vận động tranh cử hồi ấy bị hụt hơi. Ý tôi muốn nói rằng cuộc đời là một thứ hòa trộn của tính vị kỷ và sự hy sinh cho người khác. Và ta luôn phải đấu tranh để phần thiện lấn át phần xấu, phần ác.
Vụ Monica Lewinsky
BBC: Trước khi lên làm tổng thống ông đã nói rằng những kẻ thù của ông trong đảng Cộng Hòa sẽ tìm mọi cách để tiêu diệt ông, ông biết như vậy. Vậy mà khi vụ Monica Lewinsky xảy ra thì rõ ràng là ông đã trao cho kẻ thù của mình một món quà?
Clinton: Ông hãy để tôi giải thích. Khi sống hai cuộc sống song hành thì người ta dễ sơ hở. Vụ đó xảy ra khi tôi ở vào tình trạng tức giận, bị mệt mỏi tinh thần và sống trong nỗi sợ là tôi có thể thua phe Cộng Hòa đang làm chủ Hạ Viện. Như tôi đã nói, đó là cuộc chiến vô cùng quan trọng vì tương lai của nước Mỹ, và tôi đã thắng trong cuộc chiến vì sự nghiệp chung nhưng đã thua trong cuộc chiến vì đời sống riêng tư. Sau đó Kenneth Starr đã biến vụ việc riêng tư ấy thành một cuộc chiến mang tính hiến pháp, mang tính pháp lý và chính trị-xã hội.
BBC: Ông nghĩ là công tố viên Kenneth Starr đã sai lầm khi làm chuyện đó?
Clinton: Rõ ràng là thế. Những gì ông ta và những kẻ ủng hộ ông ta làm khi ấy là rất nguy hiểm.
BBC: Ông giải thích căn nguyên câu chuyện mà ông nghĩ rằng nó chỉ là việc riêng tư nhưng bị biến thành chuyện cho cả nước biết, nhưng điều đến nay người ta vẫn còn không hiểu là khi ông nói rằng ông không hề có quan hệ tình dục với Monica Lewinsy thì ông có thực sự tin như vậy hay không? Và có đúng là ông cho rằng khẩu dâm không phải là quan hệ tình dục?
Clinton: Tôi không bao giờ tranh luận về những gì đã xảy ra hay chưa từng xảy ra, và vì thế ông chỉ có được một bên của câu chuyện về điều gì đã xảy ra. Và thứ nhì, ông có biết bản hướng dẫn người ta trao cho tôi không?
BBC: Bản hướng dẫn nào?
Clinton: Tôi đã trả lời Hội đồng Bồi thẩm khác với khi bị đưa ra chất vấn công khai. Họ đã đưa cho tôi bản hướng dẫn các luật sư của đảng Cộng Hòa soạn với một định nghĩa vô cùng quái gở về quan hệ tình dục. Họ hứa nhờ đó sẽ giải thoát cho tôi khỏi bị mất mặt. Sau đó, chính luật sư của tôi và bản thân tôi nữa, đã hỏi lại các luật sư đó rằng họ có định hỏi tôi một câu hỏi cụ thể nào không thì họ nói là không. Sau đó họ lại nói rằng tôi khai gian khi ra chất vấn công khai vì tôi đã trả lời ‘không’ trước định nghĩa sai lạc của họ về quan hệ tình dục mà chính họ đưa cho tôi trước đó. Vì thế cho đến hôm nay tôi vẫn tin rằng câu trả lời của tôi là đúng.
BBC: Như vậy ông chưa bao giờ nói là ông có chuyện thực hiện khẩu dâm với Monica Lewinsly hay cô ta đã làm thế cho ông?
Clinton: Tôi chưa từng trả lời điều này bằng cách này hay cách khác...Tất cả những điều họ làm là lừa đảo, cả chuyện họ đưa Kenneth Starr vào cuộc nữa, tất cả đều vì lý do chính trị. Họ muốn phá hoại Hiến pháp và đời sống chính trị và tương lai nước Mỹ. Và tôi đã chống lại họ.
BBC: Nhưng ông đã nói dối vợ về chuyện với Lewinsky?
Clinton: Tôi đã không nói thật với vợ, tôi đã không nói thật với mọi người. Nhưng tôi đã bị gài bẫy và khi Kenneth Starr vào cuộc nữa thì tôi quyết định không thể để cho họ chiến thắng được, không thể để cho lỗi lầm cá nhân của tôi khiến những kẻ đó thắng cuộc. Và tôi phải chiến đấu với chúng.
(Giận dữ) Chính những người như ông đã giúp phe cựu hữu vì các vị chỉ thích làm hại người khác. Hãy nhìn xem chúng ta đang nói chuyện về cái gì? Là nhà báo mà ông chỉ quan tâm đến mỗi một chuyện đó thôi à, các vị chỉ quan tâm đến chuyện người khác xấu xa ra sao, người ta suy đồi cá nhân ra sao.
Ông chia thời gian cho cuộc phỏng vấn như thế này thì ông phải chịu trách nhiệm về nó. Sao ông không tỏ ra quan tâm hơn đến chuyện bao nhiêu người Bosnia được cứu sống, hay chuyện Kosovo, hay có thêm 27 triệu người Mỹ có việc làm, và rằng thời tôi làm tổng thống vô số người được cứu thoát khỏi nghèo khổ so với thời Reagan và Bush cha. Đó mới là điều tôi quan tâm.
BBC: (Giọng bình thản) Tất nhiên tôi không muốn hỏi mãi về vụ Monica Lewinsky và sẽ hỏi về những chuyện khác.
Clinton: Vậy thì hãy chấm dứt chuyện này đi.
BBC: Vào đúng khi xảy ra vụ Lewinsky thì ông cũng phải đối mặt với Al Qaeda? Tức là hai cuộc đánh bom sứ quán Hoa Kỳ ở châu Phi…Và trong hồi ký ông viết cùng thời gian ấy ông phải cố gắng van xin vợ tha thứ cho chuyện riêng tư.
Điều đó đúng. Tôi đã bị cho ra ngủ ngoài ghế dài ở phòng khách. Nhưng dù sao tôi cũng vui vì như thế cả vợ và con gái chưa đuổi mình ra khỏi nhà (cười).