24 Tháng 6 2004 - Cập nhật 14h58 GMT

BBC phỏng vấn cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton

Trong vòng tám năm làm tổng thống Mỹ, Bill Clinton đã là người có quyền lực nhiều nhất hành tinh. Ông đã đưa Hoa Kỳ ra khỏi giai đoạn Chiến tranh Lạnh để bước vào thế kỷ 21.

Nhưng trong suốt thời gian cầm quyền, Bill Clinton nói ông đã có hai cuộc sống song song, đó là cuộc đời chính trị đan chéo với những điều bất thường của sinh hoạt riêng tư vô cùng bề bộn, nổi bật với vụ Monica Lewinsky.

Trong cuộc phỏng vấn với chương trình truyền hình Panorama của BBC ngày 22.06.2004, cựu tổng thống Bill Clinton đã nói với nhà báo David Dimbleby về cuộc đời mình nhân việc cuốn sách Đời Tôi của ông ra mắt.

Nghe phỏng vấn Bill Clinton

Trong cuộc phỏng vấn đã có đoạn cựu tổng thống Mỹ nổi giận với câu hỏi của nhà báo BBC.

Khi được hỏi về hai cuộc sống song hành (two parallel lives) thì Bill Clinton muốn nói đến điều gì, ông đã trả lời:

"Trong sách tôi nói về thời thơ ấu trong gia đình có người nát rượu, có bạo lực. Tôi nhìn cảnh sống của mẹ và hiểu là không nên đem những chuyện trong nhà ra kể ngoài đường, mà đành phải sống với nó. Một phía là cuộc sống ta trình bày ra bên ngoài, phía kia là ta tự giữ cho bản thân bên trong, dù nó đau đớn".

Khủng hoảng cả hai nơi
Không thể nói đến nhiệm kỳ của Bill Clinton mà không nói đến vụ Monica Lewinsky

Bill Clinton cũng nói ông luôn sống với một sự tức giận, và những giai đoạn khủng hoảng như khi xảy ra vụ Monica Lewinsky thì ông đã sống với điều đó:

"Khi sống hai cuộc sống song hành thì người ta dễ sơ hở. Vụ đó xảy ra khi tôi ở vào tình trạng tức giận, bị mệt mỏi tinh thần và sống trong nỗi sợ là tôi có thể thua phe Cộng Hòa đang làm chủ Hạ Viện. Như tôi đã nói, đó là cuộc chiến vô cùng quan trọng vì tương lai của nước Mỹ, và tôi đã thắng trong cuộc chiến vì sự nghiệp chung nhưng đã thua trong cuộc chiến vì đời sống riêng tư".

Ông cũng thú nhận chuyện đã mất cả một ngày để thuyết phục vợ khi xảy ra vụ Monica Lewinsky và đó lại là một ngày ông phải quyết định những chuyện vô cùng quan trọng về đối ngoại của nước Mỹ sau hai vụ tòa đại sứ Hoa Kỳ ở châu Phi bị khủng bố đánh bom.

Đêm hôm ấy, Bill Clinton đã bị cho ra ngủ một mình ngoài ghế dài. Nhưng ông nhắc lại rằng ông quả đã thấy nhẹ người vì dù sao cũng không bị vợ con đuổi khỏi nhà.

Trong cuộc nói chuyện với BBC, Bill Clinton vẫn chưa hết giận khi nhắc đến cái tên của công tố viên Kenneth Starr. Theo ông, Kenneth Starr "đã biến vụ việc riêng tư ấy thành một cuộc chiến mang tính hiến pháp, mang tính pháp lý và chính trị-xã hội" và "những gì ông ta và những kẻ ủng hộ ông ta làm khi ấy là rất nguy hiểm".

Ông cũng tỏ ra giận dữ khi nhà báo BBC David Dimbleby xoáy nhiều vào chuyện Monica Lewinsky. Ông nói thẳng:
"Chính những người như ông đã giúp phe cựu hữu. Là nhà báo mà ông chỉ quan tâm đến mỗi một chuyện đó thôi à, các vị chỉ quan tâm đến chuyện người khác xấu xa ra sao, người ta suy đồi cá nhân ra sao. Sao ông không tỏ ra quan tâm hơn đến chuyện bao nhiêu người Bosnia được cứu sống, hay chuyện Kosovo, hay có thêm 27 triệu người Mỹ có việc làm, và rằng thời tôi làm tổng thống vô số người được cứu thoát khỏi nghèo khổ so với thời Reagan và Bush cha".

Iraq và cuộc chiến chống khủng bố

Tuy vậy, Bill Clinton đã rất bình tĩnh trả lời mọi câu hỏi về sự khác biệt giữa ông và các nhân vật của đảng Cộng Hòa trong vấn đề Iraq, cuộc chiến chống khủng bố, Al Qaeda.

Ông nói: "Tôi sẽ ủng hộ việc đánh Iraq dù có nghị quyết Liên Hiệp Quốc hay không nếu các thanh tra vũ khí LHQ thực sự đã hoàn thành công việc tìm kiếm và Hans Blix nói rằng người Iraq không chịu hợp tác".

Nhìn chung, Bill Clinton cho rằng nước Mỹ phải biết tôn trọng các quan hệ quốc tế và rằng không thể nào hoạt động đơn phương trong một thế giới phụ thuộc lẫn nhau như ngày nay.

Vì vậy, ông tỏ ý vui mừng là nay vấn đề Iraq đã có sự ủng hộ của một nghị quyết Liên Hiệp Quốc tuy nhìn nhận là khó khăn phía trước sẽ còn nhiều.

Khi bị hỏi rằng có những người phê phán ông đã làm chưa đủ để ngăn Al Qaeda, Clinton giải thich rằng nếu các cơ quan tình báo CIA và cả FBI đồng ý với ông ngay cả khi nhiệm kỳ của ông đã gần hết, rằng Bin Laden và Al Qaeda đứng đằng sau vụ đánh chiến hạm USS Cole, thì ông đã làm mạnh hơn.
Bill Clinton rời Tòa Bạch Ốc khi nạn khủng bố quốc tế bắt đầu có dấu hiệu lớn mạnh

Nhưng theo Clinton, đáng tiếc các cơ quan an ninh và tình báo đó vẫn chưa xác nhận chuyện đó kể cả sau khi ông đã rời Tòa Bạch Ốc.

Ông cũng nhắc rằng trong một đợt tấn công năm 1998, quân Mỹ dưới quyền ông đã suýt diệt được Osama Bin Laden.

Trong cuộc nói chuyện, ông cũng nhắc đến tình bạn với thủ tướng Anh Tony Blair và cho rằng khi nổ ra cuộc chiến Iraq, Tony Blair đã ở vào một vị trí vô cùng khó khăn.

Bill Clinton nhớ lại: "Tony Blair muốn buộc Iraq mở cửa cho thanh tra vũ khí LHQ vào và chỉ tấn công khi Saddam ngăn cản các thanh tra làm việc. Nhưng Bush muốn tấn công bất kể là có tìm thấy vũ khí hay không. Còn châu Âu nghĩ kể cả có vũ khí nhưng cứ để Saddam yên vì y chẳng làm hại gì cho ai cả. Châu Âu nghĩ chỉ cần giúp Hoa Kỳ ở Afghanistan là đủ rồi. Như thế, trong ba loại quan điểm như vậy thì cuối cùng Blair bị kẹt một mình ở giữa châu Âu và Hoa Kỳ".

Nhưng theo ông "Tony Blair đã chọn con đường tiếp tục dấn thân, tiếp tục tham gia để giữ Mỹ và châu Âu gần lại với nhau".

Ai sẽ làm tổng thống?
Ứng cử viên tổng thống John Kerry
Theo Bill Clinton thì John Kerry được cả ông và bà Hillary ủng hộ hết mức

Khi được hỏi về cuộc bầu cử tổng thống năm nay, ông cho biết ông và bà Hillary Clinton Clinton ủng hộ John Kerry.

Clinton nói: "Ông ấy là một người tốt, một thượng nghị sỹ giỏi và tôi tin rầng Kerry sẽ là một tổng thống khá tốt".

Và cuộc nói chuyện với BBC đã kết thúc bằng câu hỏi của David Dimbleby về chuyện liệu bà Hillary Clinton có ra tranh cử tổng thống nhiệm kỳ 2008 hay không.

Bill Clinton cười và nói cả ông và Hillary cùng làm chính trị đã rất lâu để hiểu rằng không thể nào đoán trước quá xa một điều gì cả, và vào thời điểm này, họ tập trung sức lực vào cuộc vận động tranh cử và giúp John Kerry.

Tuy vậy, ông đã không tiếc lời ca ngợi vợ mình: "Cô ấy là một thượng nghị sỹ tuyệt vời. Và nếu có cơ hội phục vụ đất nước thì cô ấy sẽ làm một nhân vật tuyệt vời, vĩ đại. Hillary là một con người vô cùng đặc biệt, tôi chưa từng gặp ai như thế trong chính trị cả. Và tôi rất vui thấy vợ mình làm việc trong Thượng viện và hy vọng cô ấy sẽ có cơ hội nữa để tiếp tục làm chính trị".

Clinton nói về vụ đời tư và Monica Lewinsky

Clinton nói về Iraq và nạn khủng bố

Clinton nói về chính trị toàn cầu

-------------------------------------------------------
Mời quý vị đón nghe Chương trình phỏng vấn hàng tuần của Ban Việt Ngữ BBC trình bày lại cuộc nói chuyện với ông Bill Clinton trong buổi phát thanh 21:30 tối thứ Bảy 26.06.2004 giờ Việt Nam trên các làn sóng 25, 41, 49 mét và sóng trung 1503 kHz.