Nghiên cứu Việt Nho tại Luân Đôn

Gần đây chính phủ Thụy Điển đã tài trợ cho việc thành lập Viện Nghiên cứu Nho Học tại Stockholm, với mục đích nghiên cứu và phát triển những ý tưởng của tu duy Nho Học vào việc huấn luyện đạo sống cho con người.

Người ta cũng mong muốn viện này sẽ hiện thực hóa quan hệ giữa Thụy Điển với các nước có gốc Nho Giáo tại Á Đông.

Tại nước Anh cũng có một tổ chức người Việt cổ vũ cho việc đưa Nho giáo thành nền tảng tư tưởng chủ đạo trong việc điều hành xã hội Việt Nam ngày nay.

Đó là Hội An Việt, một tổ chức thiện nguyện của người Việt tại Luân Đôn, và ông Vũ Khánh Thành, là giám đốc sáng lập Hội An Việt, người hiện đang thực hiện đề án thành lập Viện nghiên cứu Việt Nho và Đông Nam Á.

BBC Thưa ông, lý do gì khiến ông lập Viện Nghiên cứu Việt Nho và Ðông Nam Á?

Vũ Khánh Thành Hội An Việt tại Anh Quốc và các hội An Việt trên nhiều quốc gia khác muốn tiếp nối công việc của cố giáo sư, triết gia Kim Ðịnh trong 45 tác phẩm của ông đã xuất bản về nguồn gốc Việt tộc và triết lý An Vi theo Nho giáo nguyên thủy dựa vào những thám quật mới nhất của khoa học.

Chúng tôi cũng muốn truyền bá Nho Giáo chân thực làm nền tảng cho chủ đạo Việt cho các thế hệ sau và các người Tây Phương muốn làm luận án Cao Học hay Tiến Sĩ về Việt Nam và Ðông Nam Á.

Bước đầu tiên là lập một thư viện chừng 5,000 sách tiếng Anh tiếng Pháp. Chúng tôi đã có 200 ngàn Mỹ Kim để làm việc này.

Bước thứ hai là trở thành một vệ tinh của một Ðại Học tại Anh để tuyển sinh và tiền trả cho các giáo sư đến giảng dạy.

Bước thứ ba là tìm nguồn tài trợ cho các sinh viên hậu đại học tại Việt Nam sang Anh Quốc nghiên cứu. Những nhu cầu tìm về văn hóa Việt Nam của người Tây phương ngày nay theo tôi biết ngày một nhiều, nên chúng tôi muốn đáp ứng nhu cầu tìm học đó.

BBC Người ta thường hiểu Nho Giáo là thuộc về một phần của văn hóa Trung Hoa, tại sao nay lại có danh từ Việt Nho ?

Vũ Khánh Thành Người Tàu có công hoàn bị Nho Giáo cũng như làm sa đọa Nho giáo thành ra Hán Nho. Nước Tàu mới manh nha từ tộc Thương quãng thế kỷ 15 trước Tây lịch.

Có ý kiến cho rằng Nho đã thành lập xong ít ra từ vài ba ngàn năm trước ở Việt Tộc. Muốn hiểu Nho thấu đáo đến độ có thể từ đó rút ra những nguyên lý hợp thời để dựng nên một nền triết lý mới, một đạo sống khả dĩ chỉ dẫn đời sống hiện đại, thì phải tìm hiểu Nho ở đợt nguyên thủy mà triết gia Kim Ðịnh gọi là Việt Nho.

Chữ Việt có 3 nghĩa. Nghĩa thứ 1 là Siêu Việt. Nghĩa thứ 2 là Việt Tộc là tên đại chủng có trước cả Bách Việt, chính là "liên đoàn các thổ dân trước đã cư ngụ ở nước Tàu trước khi Tàu xuất hiện" (Needham), và gọi là Viêm Chủng, là Tam Miêu, là Cửu Lê, Tứ Di ... sau này chỉ bằng tên Bách Việt [thời Chiến Quốc] gồm Bộc Việt (miền Kinh Sở) U Việt (miền Chiết Giang) Mân Việt (miền Phúc Kiến) Nam Việt (Quảng Ðông Quảng Tây) Lạc Việt (Bắc Việt) - Nghĩa thứ 3 là Việt Nam mà theo nghiên cứu về DNA của Ballinger mới đây với 153 mẫu gồm 7 sắc dân châu Á thì thấy người Việt Nam là giống dân cổ nhất trong vùng Ðông Nam Á, trong khi người Hán là giống dân mới nhất.

Ðầu thế kỷ 20 đã nổ ra một cuộc tranh luận sôi nổi về nguồn gốc nước Tàu. Phái Quách Mạt Nhược cho rằng nước Tầu mới có từ đời Tần (- 221). Xin lưu ý, nước tàu là nước duy nhất không có tên nước.

Danh từ Tàu phiên âm từ Tần (Tsin = Chine = China) tên một triều đại có từ 2 trăm năm trước tây lịch, sau họ Hồng Bàng của Việt hàng ngàn năm, sau Thần Nông (thần Nông Nghiệp của Việt 3 ngàn năm).

Còn danh từ Trung Quốc có từ nhà Hạ (- 2188) mới qua sông Hoàng Hà, đóng đô ở tỉnh Hà Nam (121 Wu). Trung Quốc là nước ở chính giữa hàm nghĩa rằng, chung quanh Trung Quốc còn nhiề̀u nước khác. Sau này Tần Thủy Hoàng mới chiếm nước Sở, Ngô, Việt (Sở là Kinh Dương Vương của ta) để thống nhất thành nước Tàu rộng mênh mông ngày nay, trước kia thì bé tí ti, bằng một Quận Huyện ngày nay: "Ðời Chu, nước Tàu còn nhỏ chỉ quanh bờ sông Hoàng Hà" Legge IV126.

Vậy trước nhà Tần, nước Tàu thuộc về ai, đất đai văn hóa của ai trước? Chắc chắn là của Bách Việt. Bách Việt làm làm chủ văn minh nông nghiệp nên thờ Thần Nông.

Tác phẩm Thiên Ðàng ở Phương Ðông (Eden In The East) của Stephen Oppenheimer khẳng định rằng sự thuần hóa cây lúa nước không bắt đầu từ Trung Quốc mà từ miền nam bán đảo Mã Lai, 9 ngàn năm trước tây lịch. Chính tổ tiên chúng ta là những người thầy dạy cho người Hán trồng lúa chứ không phải Nhâm Diên Sĩ Quang đến dạy cho người Việt như sách vở Tàu xuyên tạc và các sử gia Việt tiếp tục lập lại!

Kinh Dịch là một trong những sách quan trọng nhất của Việt Nho. Nền tảng của Kinh Dịch là 2 chữ Âm Dương số 2, mở rộng ra thành tam tài số 3 là Thiên Ðịa Nhân, rồi ngũ hành số 5 là Thủy Hỏa Kim Mộc Thổ.

Tất cả bí quyết Nho nằm ở những con số này tức Thái Hòa hay Vuông Tròn cộng một, mẹ tròn con vuông, bánh chưng vuông, bánh dầy tròn. Nhà ở là 3 gian 2 chái, cầu khấn thì thắp 3 nén hương, 2 chén rượu.

Cúc áo ở trên 2 ở dưới 3... Ở đâu cũng toàn thấy con số 2, 3, 5 lu bù, đâu có thấy ở văn hóa Tàu !

Ngôn ngữ Việt thì luôn là cặp đôi: chợ búa, cơm nước, học hành, sông núi, tết nhất, làm lụng ... Cách sống thì "lành làm gáo, vỡ làm muôi" dù gặp hoàn cảnh cùng cực vẫn vui đùa "đắm thuyền tiện thể rửa trôn" - "có ai giầu ba họ, có ai khó ba đời" ... biểu lộ nét song trùng, nét trong âm có dương, trong dương có âm của Việt tộc. Rõ ràng tổ tiên Việt đã đóng ấn trên Kinh Dịch từ lâu đời lắm rồi, tức tổ tiên Việt là chủ văn hóa trước Tàu.

BBC Ông có thể nói thêm Việt Nho khác Hán Nho ở điểm nào?

Vũ Khánh Thành Học giả người Pháp, ông Creel đã lên sổ mấy khoản nhà Chu đưa vào Nho, trong đó phải kể đến đưa quân đội trở thành chuyên nghiệp, và việc ban hành luật hình.

Xét chung thì Việt còn giữ được mấy điểm hơn Tàu như

Thứ nhất là địa vị đàn bà Việt cao hơn.
Bình sản giữ được nhiều hơn: quá bán ruộng là công điền. Chỉ có thời thực dân Pháp gom ruộng vào mấy tên chủ điền, tạo chênh lệch xã hội.
Thứ hai là không có vụ chôn người sống theo người chết. Tần Thủy Hoàng chết chôn theo 3000 cung phi.
Rồi đến tự trị xã thôn cao hơn. Bên Tàu thường bị một dòng họ độc chiếm. Ở Việt Nam bất kỳ ai đến 60 tuổi đều được vào hội đồng kỳ mục.

BBC Thế thưa ông khôi phục Nho Giáo có ích lợi gì cho văn hóa dân tộc?

Vũ Khánh Thành Cha ông ta đã theo Nho Giáo hàng mấy ngàn năm cho mãi tới thế kỷ 20 này mới đả phá Nho Giáo nhưng chưa đưa ra được chủ đạo nào thay thế.

Theo Tư Bản chăng ? Theo Cộng Sản chăng ? Theo Tôn Giáo chăng ? Theo lối sống vô hướng vô hồn của Tây phương hiện tại chăng ? Tất cả đều không được.

Phải trở về Ðạo Việt bắt nguồn từ Nguyên Nho là: Nhân Chủ, Thái Hòa và Tâm Linh. Phải có chí Trung để có chí Hòa (Trung với chính tâm của mình để có Hòa với mọi người, Hòa với Thiên Ðịa). Ðạo sống thì theo Nhân, Trí, Dũng

BBC Có một trí thức hàng đầu Việt Nam sống ở bên Pháp trong một tác phẩm gần đây đã cực lực đả phá Nho Giáo. Ý kiến của ông thế nào?

Vũ Khánh Thành Nếu trí thức này đã đọc và hiểu được một tư tưởng gia lớn nhất của Tây Phương hiện tại là Martin Heidegger (Ðức) thì ông ấy sẽ không bao giờ dám hô hào theo văn hóa Tây phương.

Heidegger nói "Văn hóa Tây phương đi tới đâu là gieo máu và nước mắt tới đó"

Còn Paul Scortesco một thi sĩ người Ý trong quyển Gog et Magog cho rằng Âu châu và thứ nhất là Pháp là một xứ truyền bá đạo chúa lại biến ra một xứ sản xuất ra thuốc độc.

Ông viết "ba loại thuốc độc của Âu châu được truyền bá ra trên thế giới là chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa cộng sản, và chế độ thực dân kỳ thị chủng tộc"

Nét vàng son Tây phương mang lại cho thế giới ngày nay là chế độ tự do, dân chủ, và tôn trọng nhân quyền. Ðó là văn minh.

Còn văn hóa, hay nhân quyền trong Nho giáo đưa địa vị con người đến ngang cùng trời và đất, Nhân là một trong Tan Tài, cao hơn nhân quyền nhiều. Còn dân chủ ngày xưa chưa có nhưng có truyền hiền (trao quyền cho người hiền, người tài đức) và tuyển chọn người có học ra làm quan chứ không theo huyết thống dòng họ.

Theo tôi một quốc gia nào đó rơi vào cảnh trì trệ là do chính trị, do Hán Nho chứ không phải do văn hóa Nho Giáo.

Không phải ngẫu nhiên mà năm 1949, một hội nghị quốc tế triết học tại Honolulu đại diện 50 quốc gia trên thế giới đã hội họp để tìm cho nhân loại một tư tưởng chủ đạo.

Khổng Tử đã được chọn làm nhạc trưởng cho cuộc hòa hợp Ðông Tây, hướng đạo thế giới. Ðó quả là một vinh dự vô tiền khoáng hậu.

-------------------------------------

Quý vị có ý kiến gì đóng góp cho các ý tưởng nêu ra trong bài phỏng vấn ông Vũ Khánh Thành xin gửi email về cho ban Việt Ngữ (đánh bằng font unicode) theo địa chỉ [email protected]