21 Tháng 4 2005 - Cập nhật 20h58 GMT

Tâm tư nhà văn trước kỳ Đại hội

Đại hội đại biểu Hội nhà văn Việt nam lần thứ 7 sẽ được tổ chức tại Hà Nội từ ngày 23 đến ngày 25 tháng 4 với sự tham gia của hơn 500 đại biểu từ khắp nơi trên cả nước.

Trước thềm Đại hội này, liệu các nhà văn, nhà thơ thành viên của Hội nhà văn Việt Nam có những tâm tư, suy nghĩ gì về Đại hội lần này, cũng như về nền văn học Việt Nam hiện nay?

Năm năm mới tổ chức một lần, nên mỗi kỳ Đại Hội Hội nhà văn Việt Nam cũng đều là một sự kiện thu hút sự chú ý không chỉ của những người trong giới sáng tác mà còn của cả người đọc.

Xem trang đặc biệt về Hội nhà văn Việt Nam

Đại hội Hội nhà văn Việt Nam lần thứ bảy này là đại hội đại biểu cũng giống như hai kỳ đại hội trước, tức gồm các đại biểu từ các Hội nhà văn địa phương và một số khách mời.

Nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo, Uỷ viên Hội đồng thơ Hội nhà văn Việt Nam, nói "Tâm tư của các nhà văn là họ không ai muốn đại hội đại biểu cả mà tất cả mọi người đều mong muốn có đại hội toàn thể như năm 1989, đại hội đầu tiên của thời kỳ đổi mới."

"Nhưng mà 3 đại hội liên tục này vẫn là đại hội đại biểu thôi làm các nhà văn buồn. Họ buồn ở chỗ là họ không được gặp nhau đầy đủ. Hai nữa là những nhà văn không dự đại hội ở trung ương thì họ cũng có thiệt thòi là họ không được nói trong những diễn đàn chính thức đó những tâm tư của mình. Là nhà văn thì họ cũng cần thiết có sự giao lưu giữa những nhà văn với nhau."

"Nếu mà triệu tập đại hội toàn thể trong tổng số là 830 hội viên thì cũng chỉ khoảng 600 hội viên đi thôi, cũng nhiều người già yếu, nhiều người bận công tác, nhiều người cũng đi nhiều nên họ không đi. Mà đại hội đại biểu bây giờ cộng cả khách mời và đặc cách [những người bầu không trúng thì ban chấp hành cho đặc cách để đi làm đại biểu chính thức], như vậy cũng đã 550 người, quá nửa."

"Anh em khi bỏ phiếu bầu nhau thì người ta nói đùa: Trên đời nghìn vạn điều cay đắng, cay đắng chi bằng gạch tên nhau, tức bỏ phiếu là phải gạch tên nhau. Mà nhà văn thì cũng chả ai đại diện cho ai được. Mỗi cá thể là một sách tạo và những chính kiến, những vấn đề tư tưởng nghệ thuật của họ. Theo tôi đại hội này, việc đầu tiên là đại hội toàn thể đã không thực hiện được."

Còn nhà văn Võ Thị Hảo thì bày tỏ mong muốn của mình ở kỳ Đại hội nhà văn lần này:

"Tôi chỉ mong rằng làm sao để có nền văn chương cập nhật hơn, mạnh mẽ hơn và tránh được càng nhiều càng tốt cái bệnh vô cảm. Để người viết quan tâm hơn đến số phận của những người nghèo, quan tâm hơn đến tinh thần tự do và những khát vọng khác của dân."

"Cần những người có tài năng và biết quản lý, vô tư và công bằng cũng như là cần thẩm mỹ tốt. Cần những người hết lòng với nền văn chương này."

Bàn về nền văn học Việt Nam trong những năm gần đây, nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo cho biết trong năm năm của nhiệm kỳ Đại hội vừa qua, văn học Việt Nam nhìn chung là phong phú, đa dạng, sinh động nhưng những tác phẩm thật hay thì gần như vẫn còn vắng mặt.

Ông nhắc tới các tác phẩm được giải thưởng thưởng như giải thưởng thơ chẳng hạn thường rơi vào cây bút trung niên, chứ ít có cây bút trẻ được giải thưởng, hay có những tác phẩm gây chú ý thì lại bị cố tình bỏ qua và theo ông đó là một điều đáng suy nghĩ

Khi được hỏi nếu được mời đóng góp ý kiến với Hội nhà văn Việt Nam thì liệu các nhà văn nhà thơ hải ngoại sẽ có những góp ý như thế nào, nhà thơ Phan Nhiên Hạo tại Hoa Kỳ cho biết

"Bên Mỹ cũng có nhiều tổ chức để quy tụ các nhà văn nhà thơ nhưng mà những tổ chức đó chỉ là tự phát được gọi là phi vụ lợi. Những tổ chức này phần lớn họ chỉ giúp cho nhà văn trong vấn đề nghề nghiệp."

"Và cái quan trọng khác là họ giúp để phổ biến văn chương ra ngoài chứ họ không có một sự can thiệp nào về đường lối sáng tác của nhà văn hay một cái định hướng về tư tưởng của nhà văn. Theo tôi nghĩ đó có thể là một đường lối làm cho Hội Nhà văn trở nên chuyên nghiệp và giúp cho các nhà văn có thể sáng tác một cách được tự do. Vì vậy sẽ có những tác phẩm hay và giá trị hơn."

Và có lẽ bên cạnh vấn đề văn học thì cơ cấu ban chấp hành Hội nhà văn cũng sẽ là một đề tài nóng bóng được bàn tới tại Đại hội đại biểu Hội nhà văn lần thứ bảy này.