BBC Vietnamese

Báo chí Anh sáng ngày 30/01/04 ở Luân Đôn đều chạy bài và đăng ảnh trang nhất về vụ hai nhân vật cao cấp của BBC liên tiếp từ chức vào hôm qua.

Một số tờ báo đăng kết quả các cuộc thăm dò dư luận với câu hỏi là bản báo cáo Hutton đã tác động đến thái độ của dân chúng Anh về BBC và chính phủ.

Mọi tờ báo ở nước Anh đều đăng ảnh ông Greg Dyke, tổng giám đốc BBC những phút sau khi ông từ chức chiều qua, giờ Luân Đôn. Một số bức ảnh trên báo, như tờ The Independent thì đăng ảnh các nhân viên BBC biểu tình vây quanh ông Greg Dyke, đòi ông trở lại.

Báo này cũng chạy dòng tựa lớn ‘Đây là BBC, người lãnh đạo đã ra đi, các nhân viên đoàn kết đứng lên’.

Bài bình luận chính của báo này thì nói rằng ‘Có gì đó đáng ghê tởm về thái độ hoan hỷ tiểu nhân của của chính phủ khi thắng BBC’.

Nhưng một số báo khác thì tin rằng các thành viên Hội đồng Quản trị BBC đã mất bình tĩnh trước sức ép chính trị. Báo The Times nói ông Greg Dyke đã mong đợi được người ta yêu cầu cứ giữ chức khi ông đề nghị ông từ chức. Tuy vậy sự việc đã không diễn ra như vậy.

Tờ báo lá cải The Mirror thì gọi các thành viên Hội đồng Quản trị BBC là ‘nhát như thỏ đế’, rằng họ đã đầu hàng chính phủ.

Tờ The Guardian thì làm một cuộc thăm dò dư luận để biết dân Anh nghĩ sao về sự việc. Báo này kết luận rằng số người tin rằng BBC nói sự thật nhiều gấp ba lần số người tin chính phủ Tony Blair.

Tờ The Times thì cho rằng sau cuộc đấu này, không một bên nào thoát mà mà không sứt đầu mẻ trán. Báo này cho rằng nay cuộc thảo luận phải tập trung vào việc những ai sẽ có khả năng tốt nhất để phục hồi lại uy tín của BBC và đảm bảo được tính độc lập của cơ quan này.

Tờ Le Monde của Pháp nói BBC bị đánh bật khỏi ghế nhưng đã tỏ ra được tính độc lập của mình cũng như tính chuyên nghiệp trong suốt cuộc chiến Iraq.

Bên châu Á, tờ South China Morning Post ở Hongkong cũng đăng ảnh ông Greg Dyke trên trang nhất và cho rằng báo cáo Hutton sẽ có ảnh hưởng nghiêm trọng đến BBC nhưng nếu tập đoàn truyền thông BBC bị làm yếu đi thì đó sẽ là một điều đáng buồn.

Báo chí Việt Nam có đưa tin gì về vụ này. Các báo trên mạng ở Việt Nam thì đều có bài và tin, một số báo chép lại nguyên bài của BBC nhưng thay đổi tựa đề.

Tờ VNExpress trích theo Reuters nhưng có tựa rằng ‘Người Anh suy giảm lòng tin vào chính phủ’ Báo này trích điều tra dư luận của tờ the Guardian nói tỷ lệ người tin vào thủ tướng Tony Blair giảm xuống còn 17% nhưng trích tờ The Times nói rằng lòng tin của dân chúng với cả BBC và chính phủ đều giảm.

Tờ Tuổ̀i Trẻ trên mạng thì chạy tựa là ‘Thêm một quan chức BBC từ chức’ để nói về vụ ông Greg Dyke rời cương vị hôm qua.

....................................................................................................

Tôi chẳng bao giờ có ý nghĩ cho là BBC là hãng truyền thông "luôn luôn đưa tin trung thực". Thực tế trong ban Việt ngữ thấy quá rõ. Tất cả các thư email phê phán Ban Việt ngữ thì bị Ban dấu nhẹm đi hết sạch chẳng bao giờ đăng tải. Lúc nào cũng ra mặt là mình trung lập. Khi tôi gửi email chỉ trích hoặc nói những điều lợi của Cộng sản, chẳng bao giờ thấy quý vị đăng lấy một mẩu.

Khi tôi tham gia chỉ trích CS, quý vị nhanh chân quá mức - tôi gởi ngày hôm trước thì quý đăng ngay ngày hôm sau liền! Nên từ bỏ luận điệu "trung lập" vì ngày nay người dân thông minh hơn rất nhiều rồi. Con người mà, ai cũng vậy thôi: tốt khoe xấu che. Đừng trách móc gì CS nhiều cho mệt, hãy nhìn bản thân Vietnamese của quý vị cũng y chang vậy thôi.

Trong cuộc chiến VN, nếu bảo rằng những tin tức của BBC đã làm cho VNCH bị bại trận thì cũng hơi quá đáng, nhưng trên thực tế vì BBC được tin cậy nên tin tức, bình luận của BBC gây ảnh hưởng bất lợi cho bất cứ phe nào đang yếu thế , nhất là một cuộc chiến mà tuyên truyền cân não được tận dụng tối đa để tạo sự bất ổn. Là một người bình tĩnh, nhưng hôm nay nghe ông Đỗ Văn lập lại với ông Nguyễn Giang một câu đại ý là: nếu vì một đài BBC nhỏ bé mà bị thua thì chế độ miền Nam không bao giờ đáng sống , tôi nghe mà tủi nhục cho bản thân tôi.

Ông Đỗ Văn có lý lẽ của ông khi giải thích tại sao "Chế độ miền Nam không bao giờ đáng sống", nhưng lời lẽ của ông quả đã làm tôi xấu hổ và đau xót. Tôi không dám trách ông Đỗ Văn một người lão luyện trong nghề truyền thông, mà chỉ xin các thính giả tránh đưa những ý kiến gì để ông Đỗ Văn lập lại những lời tương tự. Hãy chấp nhận ý kiến kẻ yếu là kẻ không đáng sống .

Mãi hôm nay, 3/2 mới nghe được bài phỏng vấn của Nguyễn Giang với cựu BTV Đỗ Văn. Tôi bàng hoàng vì ông này đã về hưu, tức là đã bước vào cái tuổi thất thập, vậy mà cũng còn cứng cựa ra phết. Quả là "ăn cây nào rào cây đấy", "hưởng lộc vua" thì dù có đầu rơi máu chảy vẫn cam tâm chịu đựng.

Đầu bài phỏng vấn, ông Đỗ Văn hùng hồn giới thiệu BBC rất vĩ đại đối với thế giới. Thân bài ông ta tiếp tục đề cao sự trung thực của BBC cũng như tư cách cuả nhân viên đều là ưu việt. Nhưng khi kết luận thì ông Đỗ Văn lại quay lại chê cơ quan truyền thông BBC là "thật nhỏ bé". Đúng là một sự mâu thuẫn nghề nghiệp, thà "hi sinh vì nghề nghiệp" , hay nói cách khác đi là "cố tử thủ cái sai" cho được tiếng là có nghĩa khí. Ông Đỗ Văn quả là còn "chí khí". Nhưng cũng có thể ông Đỗ Văn già rồi nên lẩm cẩm thật.

Tôi xin góp vài ý "trung thực" với quíi vị sau đây: Tôi tin và khẳng định là 90% những tin tức thời sự mà BBC đã loan là trung thực, có giá trị. Nhưng 10% không trung thực đó nó sẽ tai hại ra sao nếu không được loại bỏ? Chỉ cần một tế bào mang bệnh ung thư có thể giết chết một con người mang biết bao triệu tế bào mạnh khoẻ.

Cũng vì ban lãnh đạo BBC luôn đề cao tính trung thực, đồng thời huấn luyện nhân viên theo đường lối độc lập, vì thế, không thể tránh được một số nhân viên BBC vì quá "yêu nghề" nên trở thành "quá khích" khi đưa tin. Những nhân viên "quá khích" đó luôn muốn chứng tỏ rằng họ đối lập với chính phủ. Họ cũng luôn muốn tạo thành tích về một "bản tin" mang tính "đột phá" nào đó cho bản thân. Vậy thì ban giám đốc BBC có nên hay không nên chịu trách nhiệm với hành động "nhầm lẫn" của nhân viên?

Giới lãnh đạo VNCH phần đông là vô tài vô đức (trong đó có ông Nguyễn Cao Kỳ), nên Nam Việt Nam đã được "thống nhất". Không thể đổ trách nhiệm cho BBC, dù là cái trách nhiệm ấy có nhỏ hơn con kiến. Giả sử các tướng lãnh miền Nam có được một phần ý chí quyết chiến như "đảng và nhân dân ta" thôi, thì dù BBC to bằng con voi cũng chẳng ảnh hưởng gì. Tuy vậy, bỏ vấn đề BBC tuyên truyền cho cộng sản qua một bên, để nói về tính xác thực của những bản tin mà BBC đã loan trong thời gian chiến tranh Nam Bắc Việt Nam, thì liệu các ông Đỗ Văn, Lê Phúc, Vĩnh Phúc có dám khẳng định là những ký sự do các phóng viên BBC gửi từ chiến trường Việt Nam, mắt thấy tai nghe? Hay chỉ là những bài phóng sự viết trong những khách sạn sang trọng ở Sài Gòn do một sĩ quan nào đó trong quân đội bán lại với giá vài chục đô?

Theo ý tôi, sự trung thực tự nó vẫn có thể bị nhiễm bệnh, vấn đề là căn bệnh ấy có được phát hiện sớm để chữa trị hay không. Tôi không phủ nhận BBC có uy tín trên thế giới, nhưng cũng không tin là tất cả nhân viên của BBC đều trung thực. Nói thế để ông Đỗ Văn và ban Việt ngữ suy nghĩ lại những phát biểu của mình, đừng tự xếp hạng cho mình ở vị trí tuyệt đối, hãy để thính giả phê bình.

Sự từ chức của hai ông lớn trong BBC là một hành động cao thượng, nói thẳng ra là hai ông đã hi sinh cho "đàn em" , những thằng đàn em làm bậy. Do đó, nhân viên BBC nên hãnh diện vì có những vị giám đốc cao thượng, hơn là khăng khăng hãnh diện và tin là nhân viên BBC không hề phạm lỗi. Tôi cũng mong có được một vị cấp trên như vậy, và tôi càng mong rằng quê hương tôi có được vài vị như thế lãnh đạo đất nước VIệt Nam.

Gởi bạn Nguyễn Văn Minh, tôi nghĩ hình như bạn đang mơ hồ trong vấn đề này. Trong vụ xử này, người ta lấy "gốc thời gian" là khi lời tuyên bố của ký giả đưa ra chứ không phải thời điểm hiện tại. Và chính tại thời điểm đó, cái sai thuộc về đài BBC (theo như kết luận của Mr. Hulton). Còn việc Tổng thống Hoa kỳ hiện đang cố "ngụy biện" về chuyện "vũ khí hủy diệt" lại là vấn đề hoàn toàn khác. Qua một vài ý kiến của các bạn trong nước. Tôi nghĩ hình như các bạn chưa có khái niệm rõ ràng về cơ cấu hành pháp, lập pháp & tư pháp của một nước dân chủ. Hình như các bạn luôn nghĩ đơn giản rằng Tổng thống hay Thủ tướng thì muốn gì thì làm...

Thay đổi Chủ Tịch Đoàn Truyền Thông không có nghĩa là thay đổi tính độc lập của tập đoàn. Ở Một Quốc Gia mà hoạt động tư nhân và hoạt động của Chính Phủ về thông tin phải được minh bạch trước quốc dân. Mỗi biến cố dù nhỏ vẫn hoàn thiện đến mức cao nhất sự văn minh của quốc gia đó. Ông Đỗ Văn đã có vài phút với thính giả trở lại thời kỳ mà miền Nam SVHS và trí thức đã có những hoạt động quí giá vừa rực rỡ vừa có ý nghĩa, sau khi lắng nghe BBC phát tin trên sóng. Tính Trung Thực trong các nguồn tin BBC phát đi mà ông Đỗ Văn nhấn mạnh thì với lịch sử chính là nguồn gốc phát sinh những suy nghĩ về Độc Lập Tự Do về Hoà Bình mà SVHS miền nam phải có sự lựa chọn cần thiết.

Nay vấn đề tiêu diệt tham nhũng đang là cơn ác mộng của quan điểm bù trừ những tháng ngày gian khổ. Cho nên Tham Nhũng ở Đây bị lọt sâu vào vòng tự tiêu diệt ... như đang dần diễn ra ... Lịch sử ghi nhận công việc của ban Việt ngữ vì hoà bình và ổn định của đất nước, khiến cho câu hỏi nóng lên. Khi nào BBC Việt ngữ luân phiên phát sóng trong Nước Việt ? Nói cách khác Hệ Truyền Thông VN ngang tầm cỡ Truyền Thông Anh quốc được không ?? Tối thứ sáu 30/1/04, 7.30 pm kênh VTV 3 xác nhận BBC là cơ quan truyền thông uy tín nhất trên thế giới. Vậy để đạt tới có uy tín về truyền thông với Thế giới của T.T VN = Hổ trợ và Nổ lực vượt thoát khỏi hàng rào Quyền Lực để có sự Độc Lập.

Nói sai phải từ chức là phải rồi. Có điều là họ (BBC và chính phủ Anh) cư xử với nhau như thế có tệ quá không khi lãnh đạo của BBC do chính chính phủ Anh lựa chọn và bổ nhiệm.

Phương thức lựa chọn này giống như bầu cử của Việt Nam. Miễn bình luận.

Phóng viên Andrew Gillian đã nhận lỗi và xin nghỉ việc. Như vậy chứng tỏ đài BBC không hoàn toàn là vô tư, trung thực như ông Đỗ Văn đã nói. Đài BBC cũng do những con người điều khiển, nên cũng có lỗi lầm và thiên kiến. Nhân vô thập toàn mà. Phải biết nhận lỗi để sửa sai như Gillian đã làm, không nên tự hào như ông Đỗ Văn.

Lê Cường ở San Jose đã nhận xét về đài BBC. Sau khi Mỹ quyốt định bỏ Việt Nam Cộng Hòa, các nước Tây Phương cũng hùa theo. Thật đúng với câu "Laugh, and the world laugh with you; weep, and you weep alone", người Việt Nam cũng có câu tương tự "phù thịch chứ không ai phù suy". Người Mỹ dùng VN như tiền đồn ngăn cộng sản mà thôi. Khi không cần nữa thì bỏ không thương tiếc. Đài BBC lúc ấy chỉ góp phần làm dễ dàng sụp đổ miền Nam tự do dân chủ còn yếu ớt, non trẻ. Như vậy không có ác ý hay sao ? Vô tư để giết hại người khác như Đỗ Văn sao ? Có nên hay không ?

Kính thưa Quí đài BBC, việc hai ông Greg Dyke và Gavin Davies đứng đầu Hãng tin BBC từ chức đã khiến tốn nhiều giấy mực của độc giả BBC Vietnamese. Tôi đọc và chú ý đến hai ý kiến của Lữ Giang (Việt Nam ?) và Trần Bình Nam (L.A. Hoa kỳ). Trong đó suy nghĩ của tôi gần với ý kiến của Lữ Giang hơn. Riêng bài viết của Trần Bình Nam tôi có thêm một số ý kiến : Bài viết của ông Nam rất công phu, trích dẫn nhiều dữ liệu, thể hiện hiểu biết sâu sắc về nền chính trị ở các nước tư bản, đặc biệt là các nước đã và đang ôm mộng đế quốc như Anh và Mỹ. Tuy vậy việc ông Nam phê phán BBC thiên tả là theo “mốt”, để rồi lại cho rằng đó là “văn hóa” của BBC thì tôi thấy quả là bất cập. Thưa ông, bây giờ hệ thống các nước cộng sản đâu còn tồn tại như xưa nữa mà ông Nam nói rằng đó là “mốt”.

Theo tôi trong cuộc chiến Iraq vừa qua BBC chỉ muốn tìm sự thật về bằng chứng WMD của Saddam, nhưng vô tình gây bất lợi cho phe chủ chiến Mỹ và Anh. Và nghiệt ngã thay, trong guồng máy chính trị của những kẻ mạnh đó, BBC đành phải thúc thủ, trong khi chính mình là người cố gắng đi tìm sự trung thực. Bởi vậy vụ việc này là thêm một bằng chứng nóng hổi nữa để tôi tin rằng những mỹ từ : tự do ngôn luận, dân chủ,v.v... chỉ là thành phần tô điểm cho trò chơi quyền lực kinh tế và chính trị của các nhà đại tư bản trên thế giới mà thôi. Qua vụ này tôi rất kính trọng các vị lãnh đạo BBC đã dũng cảm nhận trách nhiệm về mình khi đồng lọat từ chức do những cái gọi là “sai phạm của cấp dưới”. Đồng thời qua vụ này tôi còn niềm tin vào những con người trên khắp thế giới vẫn sáng suốt thấy được sự dối trá và xấu xa của các nhà chính trị Mỹ Anh khi họ muốn đạt mục đích nào đó.

Qua đây tôi muốn nhắn nhủ với những bạn luôn tin tưởng một cách mê muội, mù quáng vào những biểu hiện bề ngoài của nền dân chủ ở các nước Anh Mỹ hãy bình tĩnh khi phát ngôn răn dạy đồng bào mình để tránh bị “việt vị” như trong môn bóng đá vậy !

Trước hết tôi xin được thành thật chia buồn cùng đài BBC về sự việc 2 xếp lớn của quí đài phải ra đi, một mất mát lớn lao đối với đài. Nhưng "Nhân vô thập toàn"mà tai nạn nghề nghiệp làm sao tránh được, vả lại cũng là một kinh nghiệm về lâu về dài cho quí đài trong tương lai được hoàn chỉnh hơn, và dù cho hiện giờ uy tín của đài có thể bị thương tổn nhưng các thính giã của quí đài ở khắp mọi nơi vẩn luôn luôn ủng hộ và trung thành đối với đài. Thưa quí đài xin được có vài ý kiến cá nhân muốn đề đạt với quí đài, dù rằng chúng tôi và đặc biệt là quí vị ở đài,chúng ta đang được sống và làm việc trên những quốc gia tự do,dân chủ và dù rằng chúng ta cũng có đầy đủ mọi thứ quyền căn bản của con người nhưng khi loan tin phát đi quí đài nên dè dặt và điều nghiên kỹ. Bởi vì tất cả các đài đều muốn lên những tin tức nóng hổi nhất và trước nhất mà có khi là những tin thất thiệt hoặc là những tin tức có lợi cho bọn khổng bố giết hại dân lành v.v...

Thưa quí đài tôi cũng là một thính giả rất thích nghe đài việt ngữ BBC và tôi cũng không có ý muốn trút lên những gì không hay không đẹp cho đài. Nhưng cũng vì quí đài cho loan những tin tức không dè dặt nên đã gây bao nỗi hoang man và hỗn loạn cho đồng bào, quân đội binh lính miền nam Việt Nam và ngược lại có lợi cho việc tiến chiếm miền nam của cộng quân để đưa cả dân tộc VN phải chịu sống dưới sự cai trị của bạo quyền cộng đảng và đã gần 30 năm dưới chế độ của đảng CSVN nước Việt NAM vẫn là một trong mấy nước nghèo nàn và lạc hậu nhất thế giới...

Trước đây tôi không biết các ông Gilligan, ông Greg Dyke & ông Gavyn Davies. Đối với tôi và 1 số thính giả Việt Nam khác thì: TIN TỨC mà BBC đưa ra đúng hay sai, có lợi cho AI (theo nhận thức của họ) quan trọng hơn nhiều so với chuyện ai là "Phóng viên / Giám đốc / Chủ tịch". Mọi suy điễn về sự ra đi của 1 người nào đó rất dễ bị cái gọi là "định kiến" (bias) chi phối. Hình như "Con cá mất là con cá to" hoặc nghĩ "Dậu đổ bìm leo"... Cho đến bây giờ BBC vẫn là BBC. Thính giả BBC chưa hề có bằng chứng rõ ràng "những người thay thế" công việc của "những người đã ra đi" không bằng khi so người tiền nhiệm !

Xin ĐỪNG BAO GIỜ NGHĨ RẰNG TỪ CHỨC LÀ 1 ĐIỀU KHÔNG TỐT ! Tôi kính trọng và tin rằng: "Khi thất bại những người Văn Minh sẽ "Từ Chức" và không đổ lỗi cho ai". Ở cương vị lãnh đạo, nếu không biết hành xử Văn Minh bạn sẽ bị mọi người phỉ nhổ! Bên cạnh quan điểm: "Mèo Đen hay Mèo Trắng cũng tốt, miễn sao nó bắt chuột" rất đáng suy nghĩ, chúng ta phải xem xét "LÀM SAO ĐỂ CÔNG CHÚNG CÓ CƠ HỘI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC" bắt chuột THAM NHŨNG của những con MÈO. Phải tôn trọng quyết định từ nhiệm của những người đáng kính dù trước đây bạn là AI. Kính chúc ông Gilligan ông Greg Dyke cùng ông Gavyn Davies sức khỏe và may mắn.

Việc "Từ chức" của Ông Gavyn Davie, chủ tịch; ông Greg Dyke, tổng giám đốc BBC, là 1 tấm gương cho các quan chức Việt Nam hiện nay. Tại một xã hội "Dân chủ, Công bằng và Văn minh" thì Từ chức không đồng nghĩa với "Bất tài" hay "Vô trách nhiệm". Đôi khi "từ chức" là một thái độ phản đối rất "lịch sự" với các "cáo buộc" trong thời buổi nhiễu nhương. Với trường hợp thể hiện tinh thần trách nhiệm lẫn tinh thần phản đối bằng "cách từ chức" này, mọi người sẽ nể trọng hơn nhiều kẻ "phấn đấu trung thành cố đấm ăn xôi". "Treo ấn từ quan" là một nét đẹp văn hóa mà nhiều bậc "thức giả" ở VN trước đây như Chu Văn An, (và hình như Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Khuyến...) đã làm!

Những người biết tự trọng có phẩm cách và biết tự ái ở nước Anh đáng tôn trọng.

Tôi rất lấy làm tiếc về những gì đã xảy ra cho BBC. Xin được chia buồn với BBC. Có lẽ Andrew Gilligan có thiếu sót khi đưa tin, nhưng kết luận của Hutton là quá nặng nề và thiên vị Chính phủ. Hơn 50 năm qua BBC vẫn là một tiếng nói trung thực nhất trên Thế giới. BBC có công lớn trong việc duy trì nền Dân chủ ở Anh cũng như trên Thế giới. Tôi tin rằng BBC sẽ vượt qua những giờ phút khó khăn này để tiến về phía trước. Với tôi thì lòng yêu mến và quí trọng vào BBC vẫn không có gì thay đổi. BBC đã làm một việc dũng cảm mà báo chí Việt nam có muốn cũng không dám, đó là chỉ trích Chính phủ, và sẵn sàng nhận lỗi khi đưa tin sai sót. Phán quyết của Hutton sẽ là một tiền lệ xấu cho Báo giới.

Sự từ chức của 2 nhân vật cao cấp của đài BBC khiến cho tôi càng dâng lên niềm kính phục tư cách của hai vị. Trách nhiệm với những việc làm của thuộc cấp và tinh thần không cố đấm ăn xôi khi thẳng thắn xin lỗi sau phán quyết của tòa án. Một bài học đáng để cho giới chức đài SBS bên Úc khi phát chương trình VTV4, gặp sự chống đối mà vẫn cù nhầy để rồi phải nhờ dến quyết định của những người thẩm quyền mới thôi mà vẫn không nghĩ đến chuyện từ chức, coi như đó là chuyện của thiên hạ. Ðồng thời đây cũng là một bài học lớn cho giới chức ở VN ... nơi mà sự từ bỏ quyền lực chỉ để dành cho những người ... ngu mới làm ! Một lần nữa cho tôi được gởi lời kính trọng đến hai vị. Sự ra đi của hai vị hy vọng sẽ đánh thức lương tâm của những người chuyên đổ thừa những sai sót của mình là ... trách nhiệm tập thể.

Trong khi Mỹ đang mỗi ngày một thừa nhận sự ngụy biện của mình trong những thông tin giả tạo về "vũ khí hủy diệt" của Iraq trong cuộc chiến tranh vừa qua, thì nước Anh lại gây shock dư luận với việc chính phủ Anh bảo vệ luận điểm của mình về sự vụ trên. Thật tình tôi không biết nói sao nữa. Nhưng nói thật là về vấn đề này, tôi thấy BBC đã làm đúng - Ngài chủ tịch và ngài Tổng Giám đốc BBC hoàn toàn không có lỗi trong chuyện này, và không có lý do chính đáng gì mà phải từ chức

Tôi xin chia buồn, nhưng vẫn hãnh diện về tư cách của hai vị cao cấp. Rất có tư cách, đây là tai nạn nghề nghiệp mà thôi. Mong đài vẫn đứng vững, lập trường không thay đổi. Từ vụ này, tôi có nhận xét về tính độc lập, trung thực của các anh chị, thể hiện được trong chính bối cảnh nước Anh mà thôi. Đúng như nhiều người nhận xét, quí vị nhát như thỏ đế. Sống ở xứ tự do, không ai dám động khi phát biểu hay loan tin, nhưng chỉ cần nói đến nước gốc của mình thì luôn tránh né sự thật. Buổi nói chuyện phiếm về quê ăn Tết - chỉ kể các hiện tượng xấu gặp phải khi đi xe lửa là có anh nói thôi không bàn chính trị nữa. Chắc sợ không còn chỗ đội nón. Không phê phán chính phủ mà cònsợ như thế. Cái tư cách không trung thực, tôi thấy quí vị thật mâu thuẫn với chính mình. Chào thua.

Đây là cái giá phải trả cho sự truyền thông thiếu lương thiện. BBC Việt ngữ đã góp phần không nhỏ vào cái loa tuyên truyền cho Cộng Sản Hà Nội . Khi lương tâm lên tiếng thì sự hèn nhát phải e dè. Ngược dòng lịch sử, vào những ngày tháng ảm đạm nhất của nhân dân Miền Nam Việt Nam tháng 4 1975, BBC đã góp phần không nhỏ, với cung cách thông tin đầy thành kiến, đã góp phần không nhỏ cho Việt Cộng Bắc Quân xâm lăng miền nam VN. Ngay cả bây giờ, đôi khi tình cờ nghe lại chương trình Việt ngữ của BBC, bàng hoàng cứ ngỡ là Tiếng Nói của Đài Hà Nội-Xã Hội Chủ Nghĩa.

Với những kinh nghiệm lịch sử, tôi tin rằng khi mở cuộc tấn công Iraq, cả Tổng Thống Bush lẫn thủ tướng Tony Blair đều biết rất rõ Iraq không có vũ khí giết người hàng loạt, nhưng vì quyền lợi của giới đại tư bản Hoa Kỳ, Tổng Thống Bush phải mở cuộc tấn công đó bằng mọi giá để họ có các khế ước đấu thấu quốc phòng và tái thiết. Những tin về Iraq có vũ khí giết người hàng loạt là những tin giả mà CIA được lệnh tạo ra. Nếu có thật, họ đã đưa ra trước Hội Đồng Bảo An LHQ để xin đánh Iraq rồi, không phải đơn phương hành động.

Qua các tài liệu do chính phủ Hoa Kỳ mới giải mã trong những năm gần đây liên hệ đến cuộc đảo chánh lật đổ Tổng Thống Ngô Đình Diệm ngày 1.11.1963, tôi thấy đa số những báo cáo của Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ ở Saigon và CIA về chính phủ Ngô Đình Diệm đều là những tài liệu giả. Nhiều biến cố chống chính phủ Ngô Đình Diệm lại do chính CIA tạo ra. Mục đích của các tài liệu giả này là tạo lý do để chính phủ Hoa Kỳ lật đổ chính phủ Ngô Đình Diệm và đem quân vào miền Nam Việt Nam, vì chính phủ Ngô Đình Diệm chống lại việc này. Sau đó, Hoa Kỳ đã tạo ra biến cố tàu Maddox ở Vịnh Bắc Việt để lấy lý do oanh tạc miền Bắc Việt Nam. Điều này ai cũng biết.

Khi những chuyện như vậy bị tố cáo, bao giờ cơ quan cấp dưới cũng phải lãnh trách nhiệm thay cấp trên. Trong vụ tin tức về vũ khí giết người hàng loạt, ở Mỹ thì cơ quan CIA sẽ phải gánh chịu trách nhiệm, còn ở Anh thì đài BBC phải nhận sai lầm. Đó là số phận nghiệt ngã của các cơ quan cấp dưới. Có thể vài chục năm sau, người ta mới xác nhận BBC đã loan tin đúng, Tổng Thống Bush và Thủ Tướng Tony Blair dối trá.

BBC (cả ban Việt Ngữ) đáng chê, đáng khen. Không tốt, nhưng cũng chẳng xấu . Riêng có một điều người Việt nên noi gương theo cách xử sự của cả chính phủ Anh, cũng như ban giám đốc BBC. Họ là những người biết chấp nhận chỉ trích, phê bình, cái qúi hơn cả, đó là dù có tranh cãi đỏ mặt, khi xong chuyện vẫn biết bắt tay nhau, không tìm cách trả thù vặt. Dân tộc ta, để có được cách ứng xử trên, không biết phải tốn bao thế hệ nữa. Thật đáng buồn. Tôi nghĩ, nhân dịp này ban Việt ngữ BBC cũng nên kiểm điểm lại bản thân xem, có chỗ nào trong thân thể đã bị triệu chứng ung thư chưa ?

Tôi không hiểu "sơ hở" và "không có cơ sở" trong bản báo cáo Hutton là gì khi một phóng viên và ban biên tập trình bày phỏng vấn của một nhân chứng. Tôi cho rằng hai ông Chủ tịch và Tổng biên tập BBC là nạn nhân của sự trù dập từ chính phủ Anh. Như tôi đã nói một lần trên mục Ý Kiến Của Bạn, chính quyền nào cũng đưa ra những quy tắc về dân chủ khi những quy tắc đó có lợi cho nhà cầm quyền. Và đây là thêm một minh chứng cho suy nghĩ của tôi. Dẫu sao, qua sự việc này tôi tin uy tín của BBC chẳng những không giảm sút mà còn tăng thêm nữa và BBC sẽ vẫn giữ nguyên giá trị và tầm ảnh hưởng trong truyền thông như hàng mấy mươi năm qua.

Chuyện đài BBC và ông Tony Blair cũng giống như chuyện của ông Bush tại Hoa Kỳ hôm nay. Tôi nghĩ thời gian và lịch sử sẽ cho chúng ta tìm được sự thật. Đài BBC có trung thực với những tin tức của họ không ? hay là chính quyền ông Blair và ông Bush tìm mọi cách để gây chiến với Iraq mà hôm nay phải tìm cách che giấu sự thật ?

Vấn đề mấu chốt nằm ở chỗ ông Kelly phản ứng quá gay gắt và bất ngờ, là điều mà chính phủ Anh và đài BBC không muốn (tất nhiên nó phụ thuộc vào trạng thái tâm lý của ông Kelly). Bản báo cáo của quốc hội là rõ ràng. Nhưng sẽ tốt hơn nếu chính phủ vừa chấp nhận lời xin lỗi của BBC vừa chấp nhận để ông chủ tịch và ông tổng giám đốc quay trở lại làm việc - cả thế giới phải tôn vinh tinh thần dân chủ của Anh quốc (Sơn nghĩ vậy). Nếu ông Kelly không chết thì vấn đề không đi xa đến vậy. Vấn đề WMD của Iraq thật sự không rõ ràng (Iraq có thừa đủ thời gian để chuẩn bị mọi thứ, chưa kể có thể ông Sadam cố tình tung tin ngầm sai lạc để ngăn cản liên quân tấn công Iraq - ông còn tin chắc vào khả năng đó khi tuyên bố trả tiền chi phí cho Mỹ đưa quân về nước).Tuy nhiên sau vụ này chính phủ Anh cũng phải rút kinh nghiệm khi phải làm công tác tư tưởng cho nhân viên khi phải đối chọi với các tình huống chịu áp lực

Sau khi nghe buổi phát thanh chiều ngày Thứ Sáu 30/12/04 (giờ Việt Nam) tôi xin có mấy ý kiến sau về vấn đề “Bản tin của ký giả Andrew Gilligan và bản báo cáo của thẩm phán Lord Brian Hutton” gởi đến quí đài. Sự thật về cái chết của tiến sĩ David Kelly trong bản báo cáo của Lord Hutton không quan trọng bằng câu hỏi “chính phủ Tony Blair có phóng đại tin tức để có cớ hỗ trợ Hoa Kỳ đánh Iraq không ?” Quan trọng vì nó liên quan đến vấn nạn thế giới là cuộc chiến tranh tại Iraq mà Hoa Kỳ và Anh đang dính líu vào. Chính vì sự quan trọng của nó mà không những người Anh, người Mỹ mà cả thế giới chờ đợi bản báo cáo của Lord Hutton, cũng như năm 1964 dân chúng Mỹ và thế giới chờ đợi bản báo cáo của ông chủ tịch Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ Earl Warren về vụ ám sát tổng thống John F. Kennedy.

Bản báo cáo của Lord Brian Hutton kết luận rằng tiến sĩ David Kelly quả đã tự sát như một quyết định cá nhân, thủ tướng Blair không ngụy tạo tin tức, và đài BBC thiếu thận trọng trong việc loan tin. Một người sung sướng là thủ tướng Blair. Hai người nhận trách nhiệm và từ chức là ông Gavyn Davies Chủ tịch Hội đồng Quản trị BBC và ông Tổng giám đốc Greg Dyke, nhà báo Andrew Gilligan thì tự ý thôi việc. Trong khi đó Lord Richard Ryder, người tạm thời nhận chức vụ Chủ tịch Hội đồng Quản trị BBC chính thức lên tiếng nhìn nhận lỗi lầm, xin lỗi bất cứ ai thanh danh bị tổn thương và cho biết sẽ thực hiện những cải tổ cần thiết kể cả việc tuyển mộ và huấn luyện nhân viên.

Thắc mắc của tôi là: Bản báo cáo của Lord Hutton có trung thực không ? Ngược dòng thời gian, cách đây 40 năm, vào tháng 9 năm 1964 khi bản điều tra của Ủy ban Warren (Warren Commission) phổ biến kết luận rằng chỉ có một người đơn độc là Lee Harvey Oswald muốn giết tổng thống Kennedy và tự mình thực hiện, không có ai, không có tổ chức nào, cơ quan nào hay thế lực quốc tế nào giúp đỡ tiếp tay thì dư luận Âu châu với kinh nghiệm về các vụ ám sát chính trị đã nghi ngờ tính chính xác của bản báo cáo. Cho đến nay vẫn không có gì chính thức nói khác kết luận của bản báo cáo của ông Warren nhưng hình như có một sự đồng thuận rằng đã có những thế lực nào đó cấu kết với nhau giết tổng thống Kennedy. Và rằng Ủy ban Warren biết rõ điều này nhưng không thể nói ra. Nói ra có thể gây ra thế giới chiến tranh, một cuộc chiến tranh nguyên tử toàn diệt thế giới, hay tạo ra một khủng hoảng Hiến pháp tại Hoa Kỳ. Cho nên mọi chuyện cứ đổ lên đầu của Lee H. Oswald lúc đó đã chết là êm chuyện.

Thẩm phán Brian Hutton có thể đã đứng trước một vấn nạn tương tự. Nói sự thật chăng ? Tony Blair mất uy tín hay từ chức không quan trọng. Quan trọng là làm mất căn bản của sự tham gia cuộc chiến của Anh quốc tại Iraq. Và nước Anh sẽ đi vào một ngõ cụt không lối thoát. Lord Brian Hutton đã hành động để cứu nước Anh như trước đây ông chủ tịch Earl Warren đã hành động để cứu nước Mỹ. Tôi có cảm tưởng ông Gavyn Davies, chủ tịch Hội đồng Quản trị BBC, mặc dù từ chức chỉ vài giờ sau khi bản báo cáo của Lord Brian Hutton được công bố, là người đầu tiên không tin tính trung thực của bản báo cáo của thẩm phán Hutton. Ông nói, có nhiều bằng chứng nếu dùng sẽ làm cho những kết luận của ông Hutton không đứng vững đã bị bỏ qua, và ông từ chức vì ông được dạy dỗ rằng “mình không thể làm trọng tài cho chính mình, và quyết định của trọng tài là chung quyết, và theo truyền thống hành chánh của nước Anh người đứng đầu phải chịu trách nhiệm mọi chuyện.”

Có lẽ ông Chủ tịch Gavyn Davie, ông Tổng giám đốc Grey Dyke đã từ chức, và ông xử lý thường vụ Chủ tịch Hội đồng Quản trị Lord Richard Ryder đã công khai nhận lỗi cho đài BBC là họ đã tự nguyện tham gia trò chơi chính trị vì quyền lợi của nước Anh. Thế giới văn minh vận hành trên những nguyên tắc dân chủ, công khai, dựa vào lẽ phải. Nhưng quan hệ giữa các thế lực trên thế giới bước vào những thập niên cuối cùng của thế kỷ 20 trở nên càng lúc càng xoắn vào nhau thành một dây xoắn phức tạp đến độ khi cần gỡ phải dùng đến chính trị. Khởi đầu – như đã nói - là bản báo cáo của thẩm phán Warren về cái chết của tổng thống Kennedy. Rồi nhiều năm sau những điều rất tôn kính cũng bị méo mó bởi chính trị.

Giải hòa bình Nobel là một. Năm 1973 Henry Kissinger và Lê Đức Thọ được giải, năm 1994 Yaser Arafat chia giải với thủ tướng Do Thái Yitzhak Rabin và bộ trưởng ngoại giao Shimon Perez, và năm 2000 tổng thống Nam Hàn Kim Đại Trọng một mình một chợ chiếm giải hòa bình. Trong những người đó may ra chỉ có thủ tướng Rabin là người chủ trương hòa bình, còn những người khác không ai xứng đáng nhận giải hòa bình Nobel. Kissinger chỉ muốn tỏ ra mình giỏi giúp Hoa Kỳ ra khỏi nước cờ bí của chiến tranh Việt Nam, Lê Đức Thọ chỉ muốn thôn tính miền nam Việt Nam, Yaser Arafat chỉ muốn phục hồi nước Palestine và tiêu diệt Do Thái và Kim Đại Trọng đã gián tiếp mua giải hòa bình Nobel với cái giá 500 triệu mỹ kim (ông Kim đã đút lót Bắc Hàn 500 triệu mỹ kim để được nhà độc tài Kim Chính Nhật đón tiếp tại Bình Nhưỡng tạo ra ảo tưởng lò thuốc súng trên bán đảo Triều Tiên đã được tháo ngòi). Không phải những người Na Uy trong ủy ban chọn lựa người được giải không biết những điều đó, nhưng họ muốn dùng uy tín của giải hòa bình Nobel để đẩy những nhân vật đó vào cái thế phải làm hòa bình.

Thế giới đã đến độ bão hòa vì những mâu thuẫn quốc tế nên phương thuốc nào dùng được đều tốt cả. Bản báo cáo của Lord Brian Hutton có thể cũng chỉ là một phương thuốc cần thiết để làm cho thế giới dù còn bất công, còn mạnh hiếp yếu cũng không đến nỗi phải nổ tung. Tuy nhiên bản báo cáo của Lord Hutton cùng một lúc bắn được hai con chim. Con chim ổn định và con chim BBC. BBC có thể không đáng nhận hết mọi trách cứ như nguyên văn trách cứ nặng nề trong bản báo cáo của Lord Hutton (xã luận thiếu kiểm soát và có thái độ thiếu nghiêm chỉnh khi bị phê bình) nhưng cũng đã đến lúc BBC cần được chỉnh đốn lại. Với quy chế rộng rãi, độc lập với chính quyền có thể BBC đã đi quá xa, nghiêng về phía tả như một cái “mốt” trong các bản tin, bình luận và phỏng vấn, và cái thái độ nhẹ nhàng thiên tả này đã biến thành một thứ “văn hóa” (tôi muốn dùng chữ culture) của đài BBC, lây lan qua thế giới vụ.

Gần đây không phải vô cớ mà cộng đồng người Việt tại hải ngoại vốn yêu chuộng và thích nghe chương trình Việt ngữ của đài BBC than phiền về tính cách khá một chiều của chương trình này. Đã đến lúc những người trách nhiệm BBC để mắt đến sự tuyển mộ nhân sự của các chương trình trong thế giới vụ. Nếu những người yêu chuộng tự do ngôn luận đồng ý với tờ Guardian (left-of-center) rằng BBC cần duy trì tính cách độc lập, những người này cũng đồng ý với tờ Daily Telegraph (right-of-center) rằng nếu BBC muốn duy trì qui chế độc lập cần thiết của mình BBC cần thoát ra khỏi cái khuynh hướng “nhẹ nhàng thiên tả”, cái mà tờ Daily Telegraph gọi là “an inbuilt soft-left bias”.

Xin gởi lời chia buồn với toàn thể bán bộ công nhân viên BBC về việc ra đi của phóng viên Gilligan và ông Greg Dyke cùng ông Gavyn Davies.

Tôi cảm thấy như có một cái gì bùi ngùi, cảm xúc... khi quí đài có sự thay đổi lớn, hai vị cao cấp nhất từ chức và đã ra đi...

Tôi là thính giả mới của đài. Kính chúc quí đài một năm mới an khang thịnh vượng, dồi dào sức khoẻ. Sau đây tôi có ý kiến nhỏ xin đóng góp. Thông tin của quí đài rất chính xác và trung thực, nhưng một số bản tin có những từ các bạn dịch quá sát nghĩa làm nghe hơi khó chịu.

Andrew chỉ từ chức là quá nhẹ. Trách nhiệm của anh ta với vụ việc và với chính phủ cũng như BBC quá lớn. Thói vô trách nhiệm cũng như cá tính thích hoắng đã khiến anh ta viết loạt bài như vậy. Anh ta phải biết rằng đã có bao nhiêu người ngã xuống để cho thế giới này bình yên. Anh ta đã làm gì hay chỉ ngồi đâu đó để phá bĩnh ...

Tôi cảm thấy tiếc khi biết 2 vị lãnh đạo của BBC phải ra đi do việc đưa tin thiếu cơ sở của phóng viên Andrew Gilligan về việc "...45 phút Irag có thể triển khai vũ khí tiêu diệt hàng loạt..." Tuy không có cơ sở, nhưng theo tôi thấy cũng không có quá sai, nếu không còn có những nội tình phức tạp khác. Nếu Iraq thực sự có vũ khí tiêu diệt hàng loạt, thì 45 phút để triển khai thì còn là quá chậm. Quý vị thử nghĩ coi, súng đạn trong chiến đấu lúc nào cũng đã phải sẳn sàng, có hiệu lệnh thì "bóp cò" chứ đâu phải đến lúc mới bắt đầu lôi ra...

Việc Mỹ và Anh đã dùng tiêu đề "Vũ khí hàng loạt" làm ngọn cờ phất cao cho cuộc chiến, nay cũng bắt đầu cuốn lại và bào chữa cho cá nhân ông Saddam Husen, một nhân vật nguy hiểm v.v...cần phải tiêu diệt... Chính phủ Anh và Mỹ còn lật bàn tay trơ trẽn đến như vậy, so với sự phóng tưởng của một phóng viên thiệt không đáng vào đâu. 2 người đáng lẽ ra phải từ chức là ông Bush và ông Blair đã sai lầm quá nặng khi phải tiến hành cuộc chiến Iraq, đã mù quáng dựa vào tin tình báo "có cơ sở ??? "

Tôi tin rằng BBC sẽ vững vàng hơn nữa trong tương lai về sự trung thực và vô tư vốn đã sẵn có. Tuy rất tiếc cho sự việc này, nhưng tôi rất hoan nghênh hành động dũng cảm của 2 ông Tổng Giám Đốc và Chủ tịch Hội Động Quản trị của BBC. Đây là 2 người mà ông Bush và ông Blair cần phải học hỏi nhiều hơn. Tôi cũng muốn bày tỏ sự đồng cảm đến quý Ban BBC Vietnamese, toàn thể nhân viên, và những thính giả của Đài.

Nghe tin chủ tịch hội đồng quản trị cùng tổng giám đốc BBC từ chức, tôi giật mình không hiểu nó có ảnh hưởng đến tương lai của BBC Vietnamese hay không. Nhưng mà dù sao đi nữa thì đó cũng là một tin không hay và theo tôi thì nó như là một thông điệp nhắn gửi đến các cơ quan ngôn luận khắp thế giới nên có những thông tin rõ ràng trước khi phát thanh đến thính giả.

Gởi Ban Việt Ngữ đài BBC Tôi rất chán đài BBC. Tự đề cao sự quan trọng của mình quá nhiều. Quan trọng hay không là để cho thính giả nhận xét. Việc phát thanh bừa bải vô trách nhiệm của đài, ông tổng giám đốc từ nhiệm là phải vì không còn uy tín nữa. Ông này xuống thì ông khác lên, không mợ thì chợ cũng đông, có gì đâu mà đài BBC làm ồn aò quá vậy, để thời gian nầy cho nhiều chương trình quan trọng khác là phải hơn.

Tôi xin ủng hộ hết mình đài BBC. Tôi tin là đài BBC rất trung thực và độc lập. Dám đem những nhiều sai trái ra ánh sáng cho mọi người đều biết. Xin hoan nghênh đài. Một thính giả trung thành.

Chúng tôi rất buồn vì sự ra đi của hai vị giám độc BBC. Rất buồn. Độc lập, vì lợi ích công chúng đặt lên hành đầu, rất đúng và công chúng đều đồng ý. Nếu đài phát thanh chỉ ‘nâng bi, đánh bóng chính phủ như đài phát thanh của cộng sản Việt Nam thì chẳng ma nào nó muốn nghe.