Quy chế Dân chủ cơ sở nhằm tạo điều kiện cho nhân dân tham gia quản lý nhà nước

Đây là một phần trong phiên họp thứ 21 tại Hà Nội của Ủy ban thường vụ Quốc hội, có sự chủ tọa của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An.

Báo cáo nói Quy chế Dân chủ ở cơ sở đã "tạo sự đổi mới trong nhận thức và phương thức phát huy dân chủ trong nội bộ các tổ chức cũng như trong nhân dân; giúp nhân dân hiểu rõ hơn quyền làm chủ của mình; tạo cơ sở pháp lý để nhân dân tích cực tham gia xây dựng Đảng."

Quy chế cũng "góp phần quan trọng trong việc đổi mới phong cách, lề lối làm việc của cán bộ, công chức theo hướng dân chủ hóa, công khai hóa; tạo cơ chế và điều kiện cụ thể để nhân dân tham gia quản lý nhà nước."

Mặt khác, báo cáo của Chính phủ Việt Nam đánh giá việc thực hiện Quy chế dân chủ chưa đồng bộ, chưa toàn diện, chưa đi sâu, nhất là việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ quan hành chính nhà nước và doanh nghiệp nhà nước.

"Nhận thức về quyền dân chủ và phát huy quyền làm chủ của một bộ phận nhân dân và cán bộ, công chức cũng như lãnh đạo các đơn vị còn hạn chế, nên việc thực hiện quy chế còn hình thức và chưa quyết liệt."

Báo cáo cũng thừa nhận tình trạng tham nhũng, tiêu cực của một số cán bộ, công chức vẫn là bức xúc của người dân, nhưng chưa được cải thiện đáng kể.

Quý vị biết gì về Quy chế Dân chủ ở cơ sở sau năm năm thực hiện?

Qua kinh nghiệm cá nhân, quý vị có cảm thấy quyền làm chủ của mình đã được phát huy hơn? Đánh giá của quý vị về phong cách, lề lối làm việc của cán bộ, công chức nhà nước hiện nay?

Xin gửi thư cho chúng tôi về địa chỉ [email protected] hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải.

------------------------------------------------------------

Tâm Lê
Theo tôi, nếu người dân vẫn còn chưa được quyền phát biểu ý kiến mà vẫn còn sợ bị trù dập hạch sách thì chưa có dân chủ. Ý kiến của mỗi người dân có thể đúng hay sai nhưng vẫn cần phải được tôn trọng - nghĩa là phải được phép phổ biến không bị bưng bít và nhất là không bị chỉ trích, chế diễu. Người dân có thể phê phán chính quyền hay các nhà chính trị nhưng không nên phê bình chỉ trích ý kiến của những người dân bình thường khác - không phê phán lẫn nhau - vì ý kiến của họ dù đúng hay sai cũng chỉ là một ý kiến không có gì quan trọng.

Đó là cách để mọi người tỏ ra văn minh và tôn trọng lẫn nhau và có như thế mới khuyến khích được mọi người phát biểu và không mất thời giờ tranh cãi những chuyện vô bổ.

Kim Dung
Trong các cuộc họp dân, Nhà nước Việt Nam nói rất nhiều đến dân chủ, nào là quyền làm chủ, nào là dân làm chủ nhà nước quản lý. Bây giờ lại xuất hiện thêm dân chủ cơ sở. Ôi một mớ bòng bong chữ nghĩa, như những điệp khúc ru em! Tôi chẳng hiểu và không muốn hiểu!

Tôi chỉ quan tâm, khi nào người dân được nói lên ý của mình mà không sợ…, tự do thường trú tạm trú mà không bị quản lý hạch sách, tự do đóng góp, xây dựng mà không sợ trù dập hay bóc lột… Lúc ấy tôi mới hiểu : thế nào là dân làm chủ nhà nước quản lý.

Tôi hy vọng Việt Nam đang khai mào thời mở cửa, phải đổi mới thôi. Trung Quốc mà còn xét lại Hiến pháp thì Việt Nam cũng thế thôi.

Bùi Văn Dũng, Việt Nam
Tôi xin đưa ra một điển hình về quyền tự do cá nhân bị hạn chế như thế nào. Đó là dân nhập cư bị đối xử như công dân hạng hai ngay trên quê hương Việt Nam của mình. Chỉ vì cái hộ khẩu thôi mà người ta gặp biết bao nhiêu là phiền toái: mua tài sản riêng muốn đứng tên cũng không được, muốn chứng nhận giấy tờ, làm passport, chứng minh nhân dân...thì phải về nơi có hộ khẩu thường trú mà làm, rồi con cái đi học, chăm sóc sức khoẻ, chữa bệnh...thì bị đối xử phân biệt. Hộ khẩu đúng là cái 'hậu khổ'. Vậy trong trường hợp như thế, liệu chính quyền địa phương giúp ích được gì chưa, nói gì đến 'Dân chủ cơ sở'?

Nhà nước là do dân bầu ra, nói chính xác là nhân dân tín nhiệm anh, thuê anh đứng ra quản lý đất nước và trả lương cho anh bằng tiền thuế. Vậy tại sao lại ban phát dân chủ cho chính người tạo nên mình...

Lê Huy, USA
Theo tôi, những người ở Hải ngoại không nên đoán mò. Phải nói "Tôi biết, tôi thấy" chứ không phải là "tôi nghĩ". Những chuyện này ở VN để cho những nguời ở VN có ý kiến thì hy vọng trung thực hơn. "Biết thì thưa thốt, không biết thì dựa cột mà nghe" câu các cụ ta ngày xưa thường nói. Cảm ơn ông ở Seatle.

Một bạn trẻ
Tôi có biết đài báo nhắc nhiều về "quy chế dân chủ ở cơ sở" nhưng không biết nội dung ra sao. Tôi đã hỏi bố mẹ tôi, đều là Đảng viên, nhưng bố mẹ tôi không biết. Tôi cũng hỏi những người hàng xóm, nhưng không ai biết cả. Hôm vừa rồi cán bộ thu thuế đến nhà thu thuế Internet, tôi hỏi có văn bản, giấy tờ nào quy định việc thu thuế dịch vụ internet không, họ bảo lúc khác sẽ phổ biến. Tôi cũng không dám hỏi nữa, sợ bị họ trù dập. Mà "dân chủ" nghĩa là thế nào? Tôi không biết.

Phan Lạc Đông Quân, Seatlle, Hoa Kỳ
Tôi nghĩ rằng hiện nay nhà nước Việt Nam đã và đang thực hiện dân chủ rồi. Định nghĩa dân chủ là gì thì mỗi quốc gia, dân tộc đều dựa trên các yếu tố văn hóa, trình độ phát triển kinh tế xã hội v.v. để có một cơ chế dân chủ phù hợp. Chúng ta phải hiểu rằng không thể lấy thước đo của cái áo này mà mặc lên cho người kia. Vì vậy, tôi nghĩ rằng hiện Việt Nam đã và đang hình thành dân chủ rồi.

Nguyễn Khang, An Giang
Qui chế dân chủ cơ sở ''Dân biết ,dân bàn, dân kiểm tra'' chỉ là lý thuyết suông thôi chứ không có người dân nào dám kiểm tra và bàn bạc với chính quyền địa phương '' khi các quyền bảo hộ cho người dân chưa có thì làm sao dám?

Lê Tỵ Hai Tân Bình, Sài Gòn
Muốn khôi phục lòng dân, trước hết và trên hết là những người lãnh đạo nắm những chức quyền then chốt từ trung ương, thành phố, tỉnh cho đến địa phương phải chân thật làm tròn bổn phận của mình. Nói thì phải làm. Những người lãnh đạo này phải chịu trách nhiệm trước nhân dân nếu những viên chức phục vụ dưới sự điều hành của họ vi phạm như là hối lộ, sách nhiễu, làm tiền, v.v... phải bị trừng phạt thẳng tay, phải công bố cho nhân dân báo chí biết những kẻ phạm tội nó là ai.

Còn không thì bây giờ trung ương nói thì trung ương nghe. Địa phương nói thì địa phương nghe. Dân chúng thì mạnh ai nấy sống. Hiện giờ VN là thật lòng mà nói là không có người lãnh đạo. Công an khu vực cũng có quyền ra "luật". Thông qua nghị quyết này, quyết định nọ chỉ làm trò hề, phí phạm thì giờ thôi....

Công việc chống tham nhũng gì mà từ đầu năm đến giờ vẫn còn kêu gọi chống tham nhũng trong khi chính những người thân nhân, con cái của những người lãnh đạo đang tham nhũng và đẻ ra thêm tham nhũng thì làm sao mà dân chúng tin cậy được. Tệ nạn xã hội thì ngày càng đẻ ra không biết bao nhiêu việc. Ông nào lên cầm quyền rồi cũng hứa suông. Hứa thôi chứ chả làm gì hết. Họp hành rồi đến hứa hẹn.

Một thính giả
Ở Việt Nam không phải công chức không biết mà họ sợ nói lên ý kiến của mình và một số không thèm nói.

Quốc Huy, Việt Nam
Tôi nghĩ Đảng quá lo xa chứ thực ra trong điều 3, phần đầu của "quy chế" Đảng đã quy định: Phát huy quyền làm chủ của nhân dân gắn liền với cơ chế "Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ", chắc các bạn cũng không lạ gì cơ chế này từ trước đến nay. Quy chế dân chủ ở c! sở quy định "những việc nhân dân bàn và quyết định trực tiếp" nhưng phải do "uỷ ban nhân dân xã xây dựng phương án, chương trình, kế hoạch", quy chế quy định tiếp "những việc nhân dân giám sát, kiểm tra" bằng cách tham gia trực tiếp (nếu được chính quyền mời) hoặc thông qua tổ chức (của Đảng: Mặt trận tổ quốc...) đại diện cho mình.

Nếu vị dân nào còn chưa thoả đáng muốn tố cáo, kiến nghị với chính quyền cấp trên những vi phạm của chính quyền xã thì đã có quy chế dân chủ quy định rõ "nhân dân không được tụ tập đông người khiếu kiện vượt cấp"! Hỏi chuyện người dân có ai biết nội dung "Quy chế dân chủ ở cơ sở" là gì không thì chẳng khác nào mò kim đáy bể, ấy thế nhiều nơi chính quyền xã còn cẩn thận đóng dấu "Lưu hành nội bộ" lên tài liệu. Các vị lãnh đạo xã cũng quá lo xa, trong "quy chế dân chủ ở cơ sở" làm gì có chế tài cụ thể với các vị đâu, Đảng chỉ cụ thể hoá giới hạn quyền hoạt động chính trị của dân thôi.

Hãy nhìn lại kết quả thực hiện quy định "kê khai tài sản" của Đảng viên mà yên tâm đi...Đất nước muốn có dân chủ chỉ có thể được điều hành bằng luật pháp, quyền dân chủ sẽ thể hiện chính trong sự rõ ràng và ổn định của luật pháp, còn thêm vài "Quy chế dân chủ" dưới luật kiểu như ở trên chẳng khác nào người dân phải đeo nhiều tròng xiềng xích của một bộ máy tham nhũng chia bè kết phái lo thu lợi riêng và tiêu diệt nhau. Không hiểu Đảng tự ca ngợi luật pháp dân chủ đến mức nào nhưng chỉ cần các vị và con cháu các vị chấp hành đúng luật pháp do chính các vị tạo ra là dân cũng được nhờ rồi.