http://www.bbcvietnamese.com

10 Tháng 11 2004 - Cập nhật 22h46 GMT

VnExpress mất Tổng biên tập

Trong mấy ngày gần đây báo chí trong nước đã đưa tin về cái mà họ gọi là ''vụ xử lý những sai phạm của báo điện tử VnExpress''.

Báo Hà Nội Mới ngày 9 tháng 11 trích công văn của Văn phòng Chính phủ nói rằng ''Thủ tướng Chính phủ có ý kiến cho rằng những sai phạm của báo điện tử VnExpress là đặc biệt nghiêm trọng, không chỉ vi phạm luật báo chí và các văn bản quản lý nhà nước về báo chí mà còn gây dư luận xấu trong nước và ngoài nước.''

''Sai phạm''

Trước hội nghị ASEM 5 ở Hà Nội, VnExpress đưa tin về vụ nhập khẩu gần 80 xe Mercedes để phục vụ hội nghị và sau đó bán với giá ưu đãi cho các cá nhân và ngay trước khi diễn ra hội nghị thì số xe này đã có người đăng ký mua toàn bộ.

Đi kèm với bài viết này, VnExpress mở một diễn đàn cho thính giả viết thêm, nhận xét về chuyện nhập khẩu xe và đã có những ý kiến trái ngược nhau.

Có ý kiến nói rằng trong nước đã có các hãng sản xuất, lắp ráp xe, tại sao không để họ làm mà phải nhập khẩu và cũng có người thắc mắc rằng có phải chuyện nhập khẩu chỉ là để phục vụ các cá nhân không thôi.

Thủ tướng bất bình

Các ý kiến này đã được in ra và được biết chính Thủ tướng Phan Văn Khải đã đọc tỏ ra không hài lòng.

Ông Khải thậm chí muốn đóng cửa tờ báo nhưng cuối cùng một số quan chức ngành văn hóa đã can thiệp và chỉ dừng lại ở mức độ khiển trách.

Hơn nữa, các quan chức Việt Nam cũng biết rằng VnExpress mỗi tháng có hàng chục triệu người đọc và quyết định đóng cửa một tờ báo như vậy ngay trước ASEM không phải là điều nên làm.

Trên thực tế, Tổng Biên Tập trên giấy tờ là ông Trương Đình Anh đã không còn ở vị trí này và hiện cũng chưa rõ là ai sẽ trở thành Tổng Biên Tập.

Tuy nhiên toàn bộ bộ máy những người sản xuất báo không bị ảnh hưởng gì.

Trong những tháng tới đây, có lẽ VnExpress sẽ có những bước đi thận trọng để đề phòng những điều bất trắc có thể xảy ra.

Ý kiến của qúy vị về vấn đề này như thế nào, xin dùng hộp thoại bên tay phải để chia sẻ với chúng tôi.
------------------------------------------------------

TS, Hà Nội
Nghe bạn Phương Thảo, Hanoi thắc mắc, tôi thử vào lại VNExpress tìm từ ASEM5 thì chỉ còn thấy bài này:

( trong mục ôtô xe máy chứ ko phải là mục xã hội mới lạ nhỉ) theo đó, tính sơ bộ thì thuế được giảm đi những 240%.

Cũng theo bài này giá bán xe từ 74.320$ đến 122.820$. ( Tôi có đọc 1 bài cũng của VNExpress nhưng giờ thì ko thấy nữa, thì nói giá xe từ 100.000 đến 150.000$ cơ). Tính trung bình là 100.000$/1 chiếc. Như vậy thuế được miễn là: 240.000$/ 1xe. Tổng số thuế miễn cho 78 xe Mec này là 18.720.000$ (gần 300 tỉ đồng)

Lại còn chưa kể đến các xe Hyundai cũng phải nhập nguyên chiếc ( khoảng 70 chiếc vì báo nói là tổng số xe nhập là 150chiếc) thì số thuế được giảm còn như thế nào nữa?

Vấn đề là bạn Phương Thảo không hiểu là riêng thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc của VN lớn hơn cả giá trị chiếc xe. Nghĩa là miễn thuế đi thì coi như được tặng, lại còn dư ra ấy chứ. Lẽ ra tiền thuế đó vào ngân sách, nhưng khi giảm thì ai sẽ mua những xe đó sẽ hưởng lợi (chúng ta lại không rõ danh sách này). Thế nên bạn Quốc Huy mới nói là mấy trăm tỉ đồng đi đâu.

Còn xe Hyundai của Hàn quốc mà cũng phải nhập nguyên chiếc nữa thì còn gì để nói, vì đúng là trong nước có các liên doanh của Toyota, BMW, Ford, Suzuki,... làm còn không hết công suất ( chỉ khai thác khoảng 30-40% công suất nhà máy )mà còn khó bán. Vấn đề là: cứ cho là cần thiết phải nhập khẩu nguyên chiếc đi, nhưng ai đứng đằng sau đó để hưởng lợi?

Phương Thảo, Hà Nội
Bạn Quốc Huy ít đọc thông tin thì đừng suy diễn. Nếu bạn đã không biết, lại còn nói là "nhập hàng trăm xe Hyundai..." rồi còn nói dùng xe BMW, Toyota rẻ hơn nữa chứ. Nhập hơn tám chục xe mới có giá 100 tỷ đồng, mà bạn dám nói là mất đi hàng trăm tỉ đồng tiền thuế?

Vũ Văn, Seattle, Hoa Kỳ
Tôi thấy gần đây những trang báo điện tử trong nước ngày càng có nhiều những tin giật gân, gây tò mò ở trang đầu với hình ảnh minh hoạ đầy hấp dẫn. Nội dung các bản tin này đa số là chuyện gái gọi, bia ôm hoặc chuyện kinh nghiệm bí quyết chăn gối, phòng the nhằm lôi kéo độc giả. Một vài trang có can đảm đưa ra những thắc mắc thật sự liên quan đến những vấn đề bức xúc như VNExpress thì bị "bức tử". Theo đà này thì sớm muộn gì các trang báo điện tử trong nước sẽ trở thành những tờ lá cải rẻ tiền. Tôi thấy có tờ VietnamNet (www.vnn.vn) còn đăng được những vấn đề đáng quan tâm như bài phỏng vấn bà Chủ nhiệm UB Các vấn đề xã hội của QH Nguyễn Thị Hoài Thu về vấn đề đồng tính ở Việt Nam. Ðọc ý kiến của bà Hoài Thu, tôi thật không biết nói làm sao... Tờ báo có mời bạn đọc tham gia nhận xét về cuộc phỏng vấn này. Mời quí vị vào đọc và cho ý kiến. Tôi cũng tự hỏi rằng trang bạn đọc của báo này có thể sống được đến bao giờ.

TS, Hà Nội
Tôi cũng như Trần Mai, có nghe Trương Đình Anh thổ lộ ước mơ trở thành thủ tướng trong một buổi phỏng vấn trên TV, hình như cách đây khoảng 5 năm. Nhưng đâu có gì liên quan đến việc này. Gửi bạn Minh, Nha Trang: mấy ông sếp BBC tự từ chức sau khi đã có thẩm phán độc lập phán xét là BBC sai. Đằng này, VNExpress bị chính phủ " xử" đấy chứ. Tôi cho là sự việc chỉ là kiếm cớ cho " giọt nước tràn li" mà thôi. Chắc là ban văn hoá tư tưởng ghét VnExpress từ lâu rồi.

Quốc Huy
Bạn Minh, Nha Trang đừng mải cười mà nhìn gà hoá quốc nhé! Ở bên Anh hay Mỹ người ta có hẳn uỷ ban điều tra độc lập xem bên nào đúng bên nào sai mà phân xử công minh cho nhân dân được biết. Tổng biên tập Vnexpress mất chức thì ngoài mục nhỏ này của BBC ra có báo nào đưa tin không? Ở nước dân chủ không phải lãnh đạo chính phủ muốn làm gì ai thì làm, có ông tổng thống bên Mỹ lăng nhăng với cô thực tập sinh bị báo chí phanh phui suýt mất chức đấy, đụng đến chính quyền đấy! sao không thấy tổng biên tập nào mất chức?

Báo chí các nước đưa tin công khai thổng thống này mua xe ôtô bọc thép, lãnh đạo nọ mua chuyên cơ đặc biệt... báo Công an, báo An ninh vẫn đưa tin các nước mua vũ khí còn phải trình quốc hội mà có làm sao đâu nhỉ. Các hãng bán xe cho chính phủ đều nhân cơ hội ấy quảng cáo cho mình nên thông tin có khi do chính họ đưa ra, bí mật gì đâu.

Cái "tội" nặng là Vnexpress mở ra một diễn đàn để bạn đọc được góp ý, vạch lá tìm sâu kìa... Riêng việc miễn thuế đã làm mất đi hàng trăm tỷ đồng tiền thuế rồi, cấm nhập xe nguyên chiếc mà lại nhập thêm hàng trăm xe Huyndai của Hàn Quốc thì khác nào vừa đá bóng vừa thổi còi. Ở trong nước thiếu gì các xe danh giá của BMW, Toyota, Ford, Mazda... mua các xe này vừa rẻ, sang trọng, vừa giúp ngành công nghiệp trong nước, cho nên nhập xe nguyên chiếc rồi lại miễn giảm thuế thực chất là để trốn thuế và tham nhũng. Trước kia có kẻ mới nhập lậu vài chục chiếc xe ôtô trốn thuế mà đã bị tử hình rồi, nay nhập hàng trăm chiếc thì không sao cả, quan trọng và khác nhau ở chỗ kẻ đó ngồi dưới hay ngồi trên pháp luật. Cứ cởi áo hết những kẻ đó ra thì có lẽ cũng giống nhau cả thôi.

A Nguyễn, HCMC
Bạn Minh ở Nha Trang gì đó ơi ! Theo tôi được biết thì tổng giám đốc BBC (chứ không phải chủ tịch hay tổng biên tập, 3 cái này khác nhau à nha, tổng giám đốc chỉ là người làm công thôi) tự nguyện từ chức vì cảm thấy xấu hổ (ý thức trách nhiệm) sau khi có phán quyết chính thức của cơ quan tư pháp (báo cáo của Thẩm phán Brian Hutton). Ông Greg Dyke đã phạm sai lầm là cấp dưới đưa tin không trung thực về chính phủ của thủ tướng Blair chứ chưa hề vi phạm pháp luật nên chỉ bị điều tra và được đưa ra công bố trước bàn dân thiên hạ Anh Quốc xem xét đánh giá. Từ bà già tới trẻ con ai ai cũng bàn tán. Việt Nam ta có được như vậy không hả bạn Minh? Vì vậy tôi khuyên bạn khi đọc báo thì không nên chỉ đọc hay nói như vẹt mà hãy chịu khó tư duy tìm hiểu thêm. Bạn có thể tham khảo thêm những điều tôi nói ở đây: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/story/2004/01/040130_bbccrisis.shtml Còn báo TIME (chứ không phải The Times) thì tôi chưa nghe ai nói về vụ từ chức này. Xin miễn bàn ! Còn cái diễn đàn như của BBC thì chưa thấy có một trang Web trong nước nào dám thành lập để mọi người đều được có ý kiến riêng cả. Vnexpress mới thử làm một thời gian ngắn thì bị đập ngay. Vậy xin để mọi người tự đánh giá.

Thiện, TP Hồ Chí Minh
Tôi nhận thấy những đặc quyền đặc lợi dành cho các giới chức chính phủ cần nên dẹp bỏ. Khi chính họ không làm gương thì khẩu hiệu chống tham nhũng hóa ra chẳng phải là trò cười ư ? Báo chí cần phải phản ảnh đúng sự thực. Nếu một tờ báo chỉ đưa những tin theo chính quyền mớm sẵn thì còn gì để mà nói nữa. Khi đó người đọc chỉ cần nghe những bài tham luận là đủ hiểu ! Thật tiếc cho Trương Đình Anh. Nhưng Trần Mai nói trật lất. Người mà đòi làm thủ tướng là Trương Gia Bình, không hiểu Trần Mai có siêng đọc tin tức không nữa.

Minh, Nha Trang
Chào mọi người, nghe mọi người nói mà tôi buồn cười quá ! Xin lỗi BBC, ở Anh Quốc nghe đâu ông chủ tịch tập đoàn BBC cũng bị mất ghế hay bên Mỹ ông Tổng biên tập một tờ báo "Times" cũng bị mất ghế vì nói bậy bạ đụng đến chính quyền. Xin lỗi tôi không biết nói nhiều nhưng đã xảy ra đối với BBC rồi thì phải.

Tâm Lê
Nhiệm vụ của truyền thông đại chúng, trong đó có báo chí, là đưa tin cho trung thực vì người dân có quyền biết những việc chính quyền làm. Nếu báo Vnexpress đưa tin sai thì chính quyền cần giải thích và nói sai ở chỗ nào. Không giải thích được mà chỉ tức giận và đòi kỷ luật hay đòi đóng cửa báo là tác phong của các nhà độc tài.

Bùi Hoàng, Việt Nam
Ở Việt nam mà các ông tổng biên tập các tờ báo bị kỷ luật thì không có gì đáng ngạc nhiên cả. Bởi vì nếu các quí vị để ý thì mục thư "BẠN ĐỌC VIẾT "trên trang Vnexpess cởi mở, đa dạng khá hấp dẫn đã bị xóa từ cả hơn tháng nay.Những mục cởi mở,đa chiều như vậy ở các trang báo Việt nam thì thật hiếm hoi. Thật ra tôi cũng " ngây thơ ",vì có lần đọc báo Vnexpess xong, tôi có giới thiệu cho bạn tôi và nói rằng Báo chí Việt nam bây giờ thật tiến bộ cho chỉ trích phê bình thoải mái ! Trước đây trang Vnexpess hấp dẫn nhất ở tôi là mục bạn đọc,bây giờ thì còn đâu nữa!

Trần Mai, TP Hồ Chí Minh
Tại quí vị không để ý đó thôi chứ Trương Đình Anh hồi đó có tuyên bố là " sẽ trở thành thủ tướng tuổi 34" ông Khải bực là phải rồi. Tôi thì rất rành tay Trương Đình Anh này cho nên báo này bị khiển trách thì cũng phải thôi.Thực tế chỉ nên gọi đó là trang Web tin túc thì chính xác hơn là báo , bởi vì theo thông lệ ở Việt nam thì báo thì thường do tổ chức chính trị xã hội quản lý nhưng trang Web này lại do công ty FPT quản lý - mà FPT lại do "cựu" con rể của ông Giáp làm chủ tịch hội đồng quản trị,cho nên đâu dễ gì đóng cửa trang Web này được.

Nguyễn Quốc Bảo, Alaska, Hoa Kỳ
Tôi biết Vnexpress khoảng hơn một năm nay nhưng tôi không thường đọc tờ báo này. Lý do là một tờ báo tại một quốc gia Cộng Sản cũng như Cuba, Bắc Hàn, Lào và Trung Quốc thì không bao giờ có tự do báo chí.

Tiểu học sỹ
Chỉ với sự cố này được BBC đưa lên mạng đã làm mấy anh em bạn tôi bàn cãi và có những ý kiến khác nhau . Một anh bảo tổng biên tập của VnExpress đã phạm lỗi tiết lộ bí mật quốc gia trong vụ việc này , vì quyết định mua thêm 80 chiếc xe Mercedes , mỗi chiếc giá cả 100 ngàn đô cho hai ngày họp AEM 5 mà không thông qua một cuộc đấu thầu nào, tức là một quyết định kín , đương nhiên nhà báo tiết lộ là có tội .

Một anh lại cho rằng VnExpress là báo của chính phủ thì chính phủ có quyền xử lý khi tờ báo của mình phản ánh linh tinh ngoài chỉ đạo , đây là vấn đề chủ và tớ, không thể bêu xấu là VN thiếu tự do báo chí . Một anh nữa lại gay gắt bênh vực cho VnExpress vì đã đăng tải sự việc 80 chiếc xe này, anh đồng ý VN là quốc gia chủ nhà của ASEM 5 thì cũng cần xài sang để phô trương thể diện quốc gia , nhưng thử hỏi một quốc gia đang xếp hạng cao về nghèo đói, về tham nhũng thì những chiếc công xa càng đắt tiền càng khiến cho quan khách họ cười . Ngày xưa nón cối, dép râu, mà chống ngoại xâm mãnh liệt nào ai dám chê mình?

Tôi thì cho rằng nhân dịp ASM 5 chính phủ chỉ mua thêm 80 chiếc Mercedes, trong khi Hà Nội thôi cũng đã có sẵn hàng trăm công xa thì đâu có đáng gì mà VnExpress cho là sai trái, rồi phổ biến, ý kiến rùm beng . Hãy đọc VnExpress hôm nay, một ông Ủy viên gì đó thành phố Hà Nội còn đi công xa giá 300.000 đô, thì các cấp cao hơn cũng phải được đãi ngộ nhiều hơn chứ . VN mình là rừng vàng biển bạc đất kim cương, nhằm nhò gì ba cái lẻ tẻ .

Minh Trần, Việt Nam
Một trong những bước đầu tiên và quan trọng để hoà nhập với xu hướng toàn cầu hoá đó là phải có một nền tự do báo chí (a free press). Muốn biết một nước nào đó có tự do báo chí hay không ta không thể nghe người ta hô khẩu hiệu hào nhoáng mà phải xem xét thử coi báo chí trong nước đã khẳng định được cái quyền tự do dành cho họ chưa? Có những đề tài có thể gây sôi động trong báo chí ví dụ như là những vụ bê bối về tham nhũng đang hoành hoành trong giới "tinh hoa chính trị" chẳng hạn. Nếu ở một nước tự do thật sự những phóng sự cuồng nhiệt như vậy không bị chính phủ đưa ra những biện pháp để hạn chế báo chí thì đó là một nước dân chủ tự do. Thậm chí có những tờ báo đã trở nên đối lập với chính quyền vẫn có thể cất lê! n tiếng nói nữa kìa. Tờ báo nào chạm đến tên tuổi danh tiếng cuả ai đó trong chính quyền nếu thấy sai thì có quyền khởi tố về tội phỉ báng( to initiate libel suits against) thế nhưng phải qua một nền luật pháp độc lập có quyền lực thật sự tách rời khỏi "bàn tay sắt" của đảng đương quyền kìa!

Quốc Huy, Việt Nam
Việc đăng tin nhập khẩu xe ôtô đả động trực tiếp đến trách nhiệm của ông Khải, rõ ràng ông ta ý thức được việc mình làm và cảm thấy bị đe doạ thì mới tức tối như vậy! Thành thật có lời tâm tình với anh em báo chí trong nước, trước đây tôi vẫn nghĩ họ đều cùng cá mè một lứa cả trong việc đưa tin giống hệt nhau mà chẳng có sự mới mẻ sáng tạo gì.

Bây giờ mới thấy sức ép đối với họ quả thật quá sức tưởng tượng, mới đăng 1 tin bình thường như vậy mà đã mất nghề, mất miếng cơm manh áo... thì đâu còn dám ho he gì nữa. Nhưng phải công nhận họ dũng cảm, không phải tôi tâng bốc họ mà tôi thử hình dung đặt mình vào vị trí của họ, biết đâu lúc đó tôi cũng chỉ dám đăng toàn tin tức ca ngợi Đảng và chính phủ bởi vì phê phán người khác chắc là dễ hơn mình làm. Chê họ dại, ngây thơ mà tin vào chủ trương chống lãng phí và tham nhũng của chính phủ thì có lẽ không đúng lắm, kinh nghiệm trước kia cho thấy đã có nhiều tổng biên tập bị trừng phạt vì đăng chuyện đời tư ông Hồ, chuyện hải quan mua tàu tuần tra,... Điều tôi suy nghĩ chính là họ còn chút gì đó tự trọng nghề nghiệp và cho thấy xã hội ta vẫn còn nhiều người tốt, nhưng cần phải bảo trọng hơn để vượt qua giai đoạn đen tối này. Tôi cũng mạo muội đánh giá kẻ nào trả thù báo chí vì đưa tin trung thực là hèn.

Thanh Long, Hoa Kỳ
Lâu nay nhà nước ta hô hào chống tham nhũng, nhưng có lẽ chỉ chống những kẻ tham nhũng ở cấp quận, huyện. Còn tham nhũng ở cấp lãnh đạo quốc gia, thì bất kỳ ai cũng không được chống. Ai mà chống thì nhẹ thì bị mất chức, nặng thì bị ngồi tù như ông gì đó tác giả của Hội nhân dân VN chống tham nhũng . Tham nhũng ở VN sẽ còn dài dài nếu như các ông lãnh đạo vẫn tiếp tục bịt miệng báo chí viết về họ

Nguyễn Nhân
Thiệt đúng là khôi hài! Cũng mấy ổng kêu gọi giao trách nhiệm chống tham nhũng cho báo chí, ngôn luận. Chẵng lẽ mấy ổng lại tuyên bố rằng: “Tôi tham nhũng nè! Lại đây điều tra đi!”. Phải đồng ý rằng đảng ta tài thiệt! Cứ bổn cũ soạn lại; mà cứ có vô số kẻ tiếp tục lọt tròng!

Lâm Oanh, Anh quốc
Không biết Thủ tướng có cho điều tra xem vụ việc VN Express nêu ra có đúng sự thật không trước khi thi hành kỷ luật? Dư luận yêu cầu Thủ tướng nói rõ sự việc.

Trần Khanh, Việt Nam
Đã từ lâu đảng ta vẫn nói là chúng ta có tự do báo chí. Nhân câu chuyện này mới thấy đảng ta láo phét đến cỡ nào. Nên đừng nghe gì đảng ta cả hãy nhìn vào những gì đảng ta làm.

Một Việt kiều
Hàng ngày ngoài website của BBC tôi vẫn thường xuyên vào VnExpress.net để theo dõi tin tức cập nhật mau lẹ, và tìm hiểu các kiến thức phổ thông hữu ích, tôi tin cậy những gì báo này phổ biến, lời lẽ rất chừng mưc. Tôi rất buồn là mục thư bạn đọc cởi mở, đa dạng đã bị xóa từ cả hơn tháng nay, bây giờ lại biết ông tổng biên tập phải chịu sự khiển trách vì sự va chạm có thể là với......tham nhũng ! Ngoài những người viết phóng sự lung tung về các ca sĩ, các tụ điểm ăn chơi ra, tôi rất trang trọng ngòi viết của mọi người phục vụ đọc giả trên VnExpress . Mong rằng nếu VnExpress bị đóng cửa thì anh em ký giả ở VN cũng vẫn còn có thể "viết lách" trên những tờ báo điện tử khác để phục vụ đại chúng . Việt Kiều

Lê Đình Tám, Việt Nam
Rõ thật là một điều khôi hài. Bất cứ một tờ báo nào nói đến những việc làm mờ ám của các quan chức nhà nước CSVN đều bị qui kết là vi phạm luật báo chí và văn bản quản lý nhà nước về báo chí! Luật lệ của Nhà nước CSVN là một thứ giây thòng lọng, khi nào muốn nói thì nói, muốn thật thì thật, người dân thấp cổ bé miệng làm sao nói được!