Tiến sĩ Phan Văn Song, Pháp Ý kiến tham gia diễn đàn Ban Việt Ngữ đài BBC

Thiệt tình nên gọi cho đúng từ, đây là Bản Hiệp ước hiến pháp cho tổ chức Liên hiệp Âu châu, vì Âu châu không phải là một quốc gia nên không thể gọi đấy là Hiến Pháp được.

1- Bản Hiệp Ước về Hiến Pháp sẽ đem lại những thay đổi gì cho Liên Âu?

Bản "Hiệp ước về Hiến Pháp cho Âu châu" đã được viết ra để giúp đở cho Liên Hiệp Âu châu ngày nay gồm 25 nước sanh hoạt đìều hành quản lý dễ dàng.

Liên hiệp Âu châu ngày nay gồm 25 nước: Ái nhĩ Lan, Anh Quốc, Áo, Ba lan, Bỉ, Bồ Đào Nha, Chypre, Cộng hòa Tiệp, Đan mạch, Đức, Estonie, Hòa lan, Hung gia Lợi, Hy lạp, Lettonie, Lithuanie, Lục xâm Bảo, Malte, Pháp, Phần lan, Slovaquia, Slovania, Tây Ban Nha, Thụy diển, Ý Đại Lợi.

Tổng dân số 450 triệu.

Hai quốc gia Bulgary và Roumania sẽ gia nhập vào năm 2007.

Từ ngay những ngày đầu, một loạt Hiệp ước, quy luật được ký kết thỏa thuận trong suốt từ năm mươi năm nay: Hiệp ước Roma 1957, Hiệp ước Maastricht 1992, Hiệp ước Asmterdam 1997, Hiệp ước Nice 2001.

Thế nhưng những quy luật điều hành dễ dàng 6 quốc gia, rồi 15 quốc gia, làm sao áp dụng được cho 25 quốc gia?

Vì thế bản hiệp ước này được ra đời để Liên Âu đễ dàng hoạt động.

Sau 18 tháng làm việc, với 105 đại biểu của tất cả 25 thành viên (đại diện các chánh phủ, các vị dân biểu âu châu, các ủy viên các Ủy ban âu châu, các dân biểu các quốc gia thành viên) bản Hiệp Ước để thành lập một Hiến Pháp cho Âu châu được ký ngày 29 tháng 10 năm 2004 tại Roma, bởi 25 nguyên thủ quốc gia và 25 vị đứng đầu các chánh phủ cử 25 nước thành viên.

Bản Hiệp Ước chỉ được áp dụng khi tất cả 25 thành viên phê chuẩn hoặc bằng hình thức "Trưng cầu dân ý" hoặc bằng "bình bầu bởi Quốc hội".

Tại Pháp Tổng thống Chirac đã cho lựa chọn hình thức Trưng cầu dân ý vào ngày Chúa Nhựt 29 tháng năm 2005.

Từ hai tháng nay cả nước Pháp sồng sôi nổi trong không khí bàn cãi thuãn hay chống Hiệp Ước này.

Ngày hôm nay dầu tuần của tuần cuối cùng, chỉ số dự đoán vẫn 53 % chống trên 47 % thuận.

Ta thử nhận định tình hình xem 448 điều lệ sẽ đem những thay đỗi gì đối trong hoạt động của Liên Âu.

Từ nay

1.1- Hội Đồng Âu Châu : sẽ có một vi Chủ tịch với một nhiệm kỳ là 2 năm ½, được Quốc hội Âu Châu bình bầu với sự đề nghị của Hội Đồng.

1.2- Sẽ có một Bộ trưởng bộ Ngoại Giao cho toàn Âu châu.

1.3- Các bình bầu sẽ thuận trên Đa số được thỏa thuận (55% các quốc gia thành viên cộng đủ 65% toàn dân số)

1.4- 25 Ủy viên của Ủy Ban âu châu sẽ còn lại 18 vị ( 2/3 các thành viên) vào năm 2014.

1.5- Nhiệm vụ Lập Pháp, từ nay, cùng được quyết định và điều hành bởi Quốc hội âu châu với 750 vị và Hội đồng các Bộ trưởng các quốc gia.

1.6- Cũng kể từ nay, Liên Âu sẽ là một Pháp nhơn, là một Pháp nhơn Liên Âu có quyền ký những Văn kiện ngoại giao quốc tế, Liên âu có quyền tự nhân những nhiệm vụ quốc tế, nhân danh kêu gọi và có thể gia nhâp một tỏ chức quốc tế như một thành viên.

Nói tóm lại, từ nay vai trò của Quốc hội Âu châu sẽ sáng tỏ và mạnh hơn.

Được bầu trực tiếp bởi phổ thông đầu phiếu mỗi 5 năm, các dân biểu đại diện cho toàn công dân Âu châu và có nhiệm vụ làm luật.

Nhưng nếu đến ngày hôm nay, vai trò của Quốc hội Âu châu chỉ có vai trò cố vấn và cho ý kiến.

Mọi quyết định lập pháp đều do Hội đồng các Bộ trưởng các quốc gia.

Từ nay sẽ đồng quyết định, đồng điều hành, các luật lệ âu châu trong gần 40 lãnh vực khác nhau.

Ủy ban âu châu gồm ngày hôm nay 25 vị là cơ quan hành pháp.

Từ nay Ủy ban vẫn tiếp tục giữ nhiệm vụ tiền lập pháp, đề nghị luật pháp, khi một đề nghị được biến thành luật.

Ủy ban có bổn phận hành pháp, theo dõi và chăm sóc xem luật có được áp dụng nghiêm chỉnh hay không.

Nhưng chính quyền Lập Pháp sẽ do Hội đồng các Bộ trưởng (đại diện các chánh phủ các quốc gia) quyết định cùng với Quốc hội Âu châu biến những Đề nghị luật thành Luật.

Từ nay, thủ tục lập pháp sẽ được đơn giản hoá, từ nay như chúng ta đã thấy quyền lập sẽ do hai cơ quan đồng thực hiện là Hội Đồng các Bộ trưởng và Quốc hội Âu châu.

Nhưng để cho Hội Đồng các bộ trưởng dễ dàng làm việc, phương thức đa số được thỏa thuận, đa số này khác với đa số đơn thuần do Quốc hội Âu châu áp dụng.

Đa số thoả thuận nghĩa là phải có 55% các thành viên của Liên Âu (nghĩa là 15 quốc gia trong 27 quốc gia – khi Bulgary và Roumania gia nhập vào năm 2007) nhưng phải hội đủ 65% của tổng số dân của Liên Âu.

Cái thỏa thuận phải có 2 cái đa số đồng thữc hiện sẽ giúp đỡ nhiều cho một chánh trị thuyết và dễ dàng tạo những liên minh dể quyết định.

Vài điểm mới trong vấn đề An ninh và Phòng thủ.

Hiến Pháp Âu Châu dành một điều lệ cho vấn dề phòng thủ và tương trợ giữa các thành viên và một điểu khoản cho vấn đề hổ trợ giúp đỡ lẫn nhau trong những biến cố hoạn nạn do khủng bố hoặc thiên tai.

Vấn dề luật pháp, các thành viên thừa nhận và chấp nhận những quyết định về pháp luật lẫn nhau.

Một Trung tâm tư pháp sẽ được thành lập để theo dõi và truy tố những tội phạm, can phạm có tình cách Âu châu.

Kết luận

1/ Một Âu châu ca: Điệp khúc của Bản hòa tấu thứ 9 của Beethoven, ca hoan khúc,

2/ Một Âu châu kỳ: 12 ngội sao trắng xoay tròn trên nền xanh da trời,

3/ Một khẩu hiệu: Hợp nhứt trong đa nguyên

4/ Một đồng tiền: đồng Euro,

5/ Một ngày cho Âu châu : 9 tháng 5.

Âu châu sẽ là một thực thể một Liên bang, với nhiều ngôn ngữ khác nhau, với nhiều nền văn hóa khác nhau, nhưng với một quyết tâm xây dựng, thực thể nay sẽ là một pháp nhơn.

Mai nay sẽ biến thành một Liên Bang, nhưng sẽ da dạng hơn những liên bang khác, sẽ đáp ứng được với nền kinh tế mới, với thời đại thông tin mới, với những biến chuyển mới, như hiện tượng hoàn cầu hoá về kinh tế, về kỷ thuật, chiến lược tập trung vào những liên minh về kỷ thuật, về tiêu dùng và quan trọng hơn về thương mại và bảo vệ môi trường ..

Ngày mai những hải đồ chiến lược, những cửa ngõ chiến lược vẫn như xưa, nhưng nếu ngày nay dầu hỏa là món hàng chiến lược số một Ngày mai, Nước uống sẽ là nguồn chiến lược thứ yếu.

Hợp quần để chia sẻ thiên nhiên, chia sẻ nguồn cung cấp, kỹ thuật... đó là những phương thức suy nghĩ mở rộng.

Ngày mai địa đồ sẽ thay đổi nhiều.

Liệu Việt nam và những người cầm quyền ở Việt nam có theo dõi kịp để biết cập nhựt quan điểm và nhơn sanh quan của mình đối với thế giới hay không?

Cái nhìn một Việt nam Liên bang (Hợp nhứt trong đa dạng đa nguyên) phát triển mạnh trong khu vực Đông Nam Á của mình, nắm rõ vai trò của mình… mới giúp đở cho VN thoát khỏi vòng tụt hậu của ngày hôm nay.

2- Về cuộc Trưng Cầu Dân ý tại Pháp

Ngày Chúa Nhựt 29 tháng 5 nầy, ngày lễ các Bà mẹ, thiên hạ ở Pháp sẽ cùng nhau đi bỏ phiếu cho cuộc trưng cầu dân ý.

Thuận hay Chống không thuận cho nước Pháp áp dụng Hiến Pháp Âu châu này.

Hôm nay gần cận ngày rồi, các cơ quan thăm dò dư luận vẫn cho rằng phe chống sẽ thắng với 53%.

Phe thuận lo lắm.

Chiều thứ năm 26/5 ông Tổng thống Chirac phải lên Truyền hình kêu gọi, thế nhưng, một cái gì xa vời không ổn sẽ không giúp đỡ phe Thuận.

Lần đầu tiên, nước Pháp không còn cái nhìn chia tư tưởng sanh hoạt chánh trị bằng hai phái Hữu, Tả nữa.

Cái hố ý thức hệ chánh trị giửa phái Hữu: phía bảo thủ, tư bản chủ nghĩa, thương mại tự do, có tiền, chủ nhơn các cơ sở kinh tế.. ; và phái Tả: công nhơn, thợ thuyền, tiểu công nghệ, nghèo, trí thức lúc nào cũng muốn phá vỡ những cơ cấu bảo thủ xã hội để làm một cuộc cách mạng.. không còn được áp dụng nữa.

Thế giới ngày nay là thế giới của những tiến trình kỹ thuật và quan niệm mới, nhưng vì tiến trình đi nhanh đến không có ai theo kịp vì thế rất nhiếu giai cấp, nhiều cá nhơn đã bị bỏ rơi bên lề.

Hôm nay hố cách là giai cấp trên và giai cấp dưới bị xáo trộn suy nghĩ, xáo trộn tư tưởng, Nước Pháp đang đòi hỏi một cuộc cách mạng về tư tưởng về "Nhơn sanh quan".

Vì Thuận hay chống không còn thuộc Ý thức hệ nữa, mà thuộc Nhơn sanh quan.

Thuận: chấp nhận một cái nhìn hoàn cầu hóa, với những Liên minh, với khu vực, đồng bộ phát triển, đồng bộ tổ chức, khu vực Âu châu , khối Âu châu liên đới có sức mạnh để cạnh tranh với khối Mỹ, khối Nhựt Bổn, khối Đông Nam Á. ..

Hợp quần, hợp lực để tạo sức mạnh kinh tế, tạo sức mạnh quân sư phát triển, vân vân.

Nhưng trong cuộc hành trình đi vào phát triển, rất nhiều việc bị bỏ quên, con người, sự sống của con người, làm việc không còn thì giờ để suy nghĩ, Tiền là chúa tể tương lai, tiêu thụ là leitmotive, mội trường không cần thiết, hôm nay làm đi, tiêu thụ đi, hưởng thụ đi, ngày mai hãy để cho ngày mai . .

Davos thế giới của tiền, của lợi nhuận đối với Porto Alègre thế giới của con người.

Phe thuận thắng thì nước Pháp thành viên uy tín, thành viên sáng lập của quan niệm Liên Âu sẽ tạo thêm uy tín, tạo thêm thế chiến lược.

Tổng thống Chirac sẽ có uy tín thêm, nhưng để làm cái gì ?

Nước Pháp đang bị lủng củng nội bô, cuộc đấu tranh cho phe Thuận chỉ giúp đỡ chánh phủ Raffarin thở những giây phút cuối cùng của những vụng về do thời gian cầm quyền quá lâu nên mất cả những nhạy bén trước thòi cuộc, nào là khủng hoảng về tồ chức hệ thống Giáo dục, (đình công các giáo chức, các học sanh), khủng hoảng nội các (thay đổi ba tổng trưởng bộ Kinh tế), khủng hoảng Tư pháp ( luật Perbens), thất nghiệp gia tăng (trên 10% dân số đi làm), tổ chức vướng víu ( lễ Pentecôte)...

Một chánh quyền thiếu sáng kiến, tư bản hóa quá cao, những người đứng đầu các xí nghiệp thiếu đạo dức…

Phe Chống thắng thì nước Pháp sẽ đi vào hỗn loạn, vì phe chống thiếu đồng nhứt.

Có những người chống, vì chống chánh phủ, có những người chống vì muốn một nước Pháp đóng khung, bế môn tỏa cảng, … có những người chống vì suốt đời họ lúc nào cũng chống.

Nhưng phe chống nếu thắng sẽ là một Tsunami, hy vọng ngọn sóng thần nầy sẽ quét sạch những rách rến để xây dựng lại một nước Pháp đàng hoàng hơn.

Tháng 5 /1968 đã giúp đỡ nước Pháp giải phóng được vài tư tưởng thủ cựu.