06 Tháng 3 2006 - Cập nhật 15h52 GMT
Phan Anh Tuấn
Hải Dương
Vì sao dân trí người Việt Nam 'thấp'?
Một số ý kiến trong nước cũng như trên diễn đàn này cho rằng trình độ dân trí của người dân VN thấp, đến 70 % là nông nghiệp, mọi người có thói quen chen lấn xô đẩy và chấp hành pháp luật không nghiêm… thì không thể có đa nguyên?
Vậy các bạn không tự hỏi là tại sao dân trí của người dân VN thấp và tại sao lại có sự hỗn loạn như vậy?
Một lần tôi được chứng kiến người ta trao ngôi nhà tình nghĩa cho một cựu chiến binh cách khá xa HN.
Ngôi nhà có trị giá 6 triệu đồng nên trông rất sơ sài và không chắc chắn. Quang cảnh quanh ngôi nhà đó là rất nhiều xe con loại xịn và rất nhiều các quan chức về dự.
Chúng ta có đặt ra câu hỏi là nếu trong số họ chỉ cần một người có mặt làm lễ trao, còn lại chi phí cho xe cộ, xăng dầu, thời gian (và sau đó là một bữa đánh chén dọc đường về nữa) thì số tiền sẽ chi cho cựu chiến binh kia phải nhiều hơn không?
Điều quan trọng trong câu chuyện này tôi muốn nói nữa là người cựu binh kia và nhiều gia đình nông dân, công nhân ấy tuy rất cảm động khi được giúp đỡ nhưng họ lại không biết là vì sao mình lại nghèo mãi?
Có phải họ đã bị tước đoạt quyền và thành quả mà lẽ ra họ phải được hưởng? (tất nhiên có cả những đối tượng nghèo do không biết làm ăn).
Cảnh đời
Tôi gặp một ông anh họ là nông dân, ông ấy đưa ra một quyển sổ trong đó ghi lại toàn bộ số tiền (từ 10 nghìn đồng trở lên) việc chi cho một con ăn học đại học và xin việc làm. “Nặng đô nhất là khoản xin việc” - ông nói - Tất cả là 80 triệu đồng, trong đó riêng xin việc hết 30 triệu đồng.
Vậy 30 triệu đồng này vào tay ai? Chợt nhớ ra là mỗi cơ quan đều có một phòng rất quan trọng: Phòng tổ chức cán bộ!
Tôi hỏi tiền ở đâu ra thì ông nói “thì vay mượn chứ còn ở đâu ra nữa, ngoài ra thì làm sổ (vay ngân hàng)”.
Tại sao bác lại làm thế? – “xã hội nó thế thì biết làm thế nào!”… “mình không làm theo thì suốt đời con cái mình lại khổ, mình dại là mình chết”
Trên đường phố HN, anh lái xe từ đường phụ cứ lao ra đường chính mặc cho xe cộ trên đường chính rất đông.
Anh không tuân thủ luật đường chính đường phụ à? – Tôi hỏi – “Ông ở đâu ra thế? Mình không chèn nó thì nó chèn mình, nghĩ như ông thì chỉ có nổ máy đứng một chỗ thôi!”.
Tại một nơi tuyển dụng lao động, một người trẻ tuổi bước ra với khuôn mặt hớn hở vì tin chắc mình sẽ được tuyển dụng do cuộc phỏng vấn và kiểm tra sát hạch đã diễn ra rất tốt.
Anh ta không thể ngờ được là mọi cái đã được sắp đặt từ trước rồi, tuyển dụng hôm nay chỉ là hình thức mà thôi.
Một khu đất ngon để làm ăn thì các doanh nghiệp cũng phải vào cuộc đua. Một dự án xây dựng thì các công ty xây dựng cũng phải lao vào mà đấu đá.
Em tôi là kiến trúc sư làm cho một công ty tư nhân. Đã rất nhiều lần cùng đồng nghiệp mất ăn mất ngủ kẻ vẽ, bàn bạc để đưa ra phương án dự thầu. Ngoài ra phải đi thăm tất cả các quan chấm thầu bằng phong bì (USD). Kết quả vô số lần rớt thầu cùng với số USD đã chi.
Một trường học tốt thì lôi các bậc phụ huynh phải vào cuộc. Đi học nước ngoài, đi xuất khẩu lao động ở nước có thu nhập cao thì mọi người cũng phải “quan tâm”. Đi trên đường thì chen lấn thật nhanh, thậm chí là lao cả lên vỉa hè.
Một trí thức giỏi sau khi có nhiều phát biểu mạnh dạn, người ta cũng đưa ông ta lên “làm quan”. Sau một thời gian thì ông ấy không phát biểu như xưa nữa. Thì ra ông ta phát hiện ra là làm quan có nhiều cái lợi hơn hẳn nghiên cứu khoa học.
Và nhiều người cũng phát hiện ra như ông, công nhân, nông dân, sau đó là đến giới trẻ. Người làm ở các viện nghiên cứu của Nhà nước cũng phải thay đổi cách nghĩ. Các vị trí ngon ăn thì đều là con cháu của mình và các đồng chí của mình cả. Tiền thì là tiền của Nhà nước… lo gì!
Và cứ thế! Cứ thế! Xã hội không ngừng hỗn loạn, không ngừng chen lấn nhau, mạnh thằng nào thằng ấy chạy vượt qua mọi giới hạn của pháp luật.
Người ta phát hiện ra rằng: Hình thức không quan trọng mà quan trọng là ở “nội dung”. Bề ngoài cứ nói như những gì người ta đã nói từ xưa đến nay. Ai không nhìn thấy là dại, chúng nó ăn mà mình không biết ăn thì mình là thằng ngu!
Người nông dân, công nhân, cán bộ bình thường hay các bạn trẻ sao mà biết được các chuyện như vậy? Đến khi phát hiện ra thì mình cũng phải bắt chước thôi, “xã hội nó thế thì biết làm thế nào”.
Vì sao?
Các bạn có biết tại sao nó lại như vậy không? Đó là hậu quả không thể nói khác hơn là của một chế độ mà luôn chỉ tuyên truyền, giáo dục một chiều, chỉ được nói tô hồng đánh bóng cho Đảng.
Chính ĐCSVN đã làm cho đạo đức xã hội xuống cấp một cách nghiêm trọng. Cho đến hôm nay họ lại tiếp tục lừa dối nhân dân, lừa dối thế hệ trẻ.
Họ luôn tìm cách đưa người ta mơ một xã hội không có thật để ru ngủ mọi người, triệt tiêu mọi khả năng đấu tranh và sáng tạo của con người.
Các bạn thử tưởng tượng 30 năm thì đời một người sẽ làm được gì nếu giả dụ một đứa trẻ đã được sinh ra vào đúng ngày 30-4-1975? Người ta đã đi làm với trình độ tiến sỹ, đại học, một doanh nhân hay ít ra là một công nhân có tay nghề giỏi, một nông dân với nhiều kinh nghiệm về trồng trọt chăn nuôi…
30 năm là nửa cuộc đời của một con người mà vẫn để tình trạng dân trí thấp thì lỗi tại ai?
Dân trí có cao được không khi bắt người ta từ trẻ con đến người trí thức trưởng thành chỉ được ăn mỗi một món là nghe theo Đảng, rằng cái gì Đảng cũng đúng, thế giới thế nào mặc nó, chúng mày không cần biết, chúng mày biết về nó thì nó sẽ ăn thịt chúng mày!
Ngay sinh viên trong các trường đại học mà còn phải học thứ triết học, chính trị cứng nhắc một chiều.
Họ không được học theo kiểu tiếp thu các quan điểm khác nhau của thế giới để tự hình thành quan điểm cho riêng mình, một cơ sở để đi tới sáng tạo. Họ luôn bị nhồi nhét những thứ mà ĐCS đưa ra… Thật là quái đản và lập dị!
Người ta đã chứng minh rằng trong quan hệ vợ chồng mà không có cãi vã xung đột (tự do báo chí, dân chủ) và tôn trọng nhau (nhân quyền) thì mâu thuẫn sẽ tích tụ cho đến lúc bùng phát vô phương cứu chữa. Hay thế giới động vật mà không có đấu tranh theo quy luật tự nhiên thì không thể loại bỏ những con ốm yếu bệnh hoạn dẫn tới làm hỏng cả đàn. Qua đấu tranh tự nhiên mà thế giới động vật không ngừng phát triển.
Chính những người có tư tưởng tiến bộ và những người dân qua bao thử nghiệm mày mò đã tự vượt rào, mặt khác cũng chính do nền kinh tế thị trường đã làm cho kinh tế VN khởi sắc.
Thành quả này không phải do ĐCS cùng với thứ học thuyết lập dị không giống ai, mặc dù họ đã mất nhiều công nhào nặn bao nhiêu năm qua.
Vậy ĐCSVN hãy trả lời trước dân chúng VN là có đúng họ đã và đang thực hiện chính sách ngu dân không? Có phải họ cố tình để dân ngu để hù doạ những người có tư tưởng tiến bộ hay không?
Tình trạng xuống cấp đạo đức xã hội và không tuân thủ luật pháp là do họ gây ra không? ĐCSVN có phải đã và đang làm trái với quy luật khách quan tự nhiên không? Không ai khác mà chính là do họ!
Như vậy thì đã rõ: Đó là phản khoa học! Nếu dân ngu như họ bao biện thì 30 năm qua chúng ta đã để cho họ lấy bao số phận con người ra để thí nghiệm lừa bịp là quá đủ! Họ phải để cho những người có tư tưởng tiến bộ cải thiện tình hình, chỉ những người này mới có thể đứng ra bảo vệ dân, mới có thể nâng cao dân trí cho dân.
Mong tầng lớp trí thức, các bạn trẻ, các đại biểu quốc hội, các đảng viên trung thực… hãy dũng cảm để có những cải cách mạnh dạn. Nhiều người trong số chúng ta đằng nào thì cũng đã nhỡ nhàng rồi, chúng ta hãy dũng cảm (và cả đau đớn nữa) nhìn cho đúng sự thật để xây dựng một xã hội tốt hơn cho các thế hệ con cháu.
Đừng để 5, 10, 20, 30 năm nữa mà dân trí của người dân VN vẫn chưa được cải thiện, rồi lại lặp lại luận điệu cũ rích là chưa thể đa nguyên được vì dân trí người Việt vẫn thấp.
Điều quan trọng là tự bản thân chúng ta phải thay đổi mà không phải nhờ một lực lượng nào đó từ bên ngoài, phải xây dựng một hệ thống pháp luật cho phù hợp với tình hình thực tế. Không nên và không thể lừa dối nhân dân mãi được!
.....................................................................
Ẩn danh
Gởi bạn Lizard. Đọc ý kiến của bạn mà tôi không thể không phản bác. Ý kiến bạn có đoạn: Ở đây tôi không bàn về chính trị mà chỉ bàn thẳng về vấn đề dân trí. Bạn dựa vào triết học của Marx với câu "cái gì đúng nó mới tồn tại"để phán xét một sự việc và đi đến kết luận "chắc chắn đúng". Tôi đồng ý gần như 100% câu nói này của Marx nhưng tôi không đồng ý cách bạn dùng triết học Marx để phán xét một sự việc.
Để dẫn chứng là bạn sai khi dựa vào triết học Marx, tôi dùng sự mâu thuẫn trong chính suy nghĩ của Marx về chủ nghĩa duy vật và câu "cái gì đúng nó mới tồn tại".
Nếu bạn nghiên cứu về triết học Marx thì điều căn bản nhất là Marx không tin vào tôn giáo và cho rằng triết của mình là khoa học hiện đại.
Chúng ta thấy tôn giáo lớn như Thiên Chúa giáo, Phật giáo hay Hồi giáo, những tôn giáo này tồn tại hơn 1000 năm và tiếp tục! tồn tại. Tôi chưa thấy một dấu chỉ nào cho thấy một trong những tôn giáo này có nguy cơ bị diệt vong. Điều này đã chứng minh suy nghĩ của Marx mâu thuẫn với điều ông viết về sự tồn tại.
Tôi tự hỏi ở VN có bao nhiêu người suy nghĩ như bạn khi suy xét một sự việc có tính triết lý. Tôi hy vọng suy xét của bạn chỉ vì sự ấm ức và đuối lý về chính trị với những người trong diễn đàn này nên bạn đã không cẩn thận trong lập luận của mình. Còn không, nếu đây thực sự là suy xét kỹ lưỡng của bạn thì rõ là dân trí VN mình có vấn đề khi không học triết học một cách đa dạng hơn.
Phố đêm
Chỉ cần dến cửa khẩu sân bay đã thấy những người có trình độ học thức, (dân trí cao ) từ hải ngoại về thăm quê hương đã chứng tỏ liền bằng 5_10dollars bỏ trong visa và nhìn nhân viên hải quan của VN. Nếu vị nào mà không hiểu thủ tục đầu tiên chắc sẽ chịu khó ở lại lâu lâu.
Ra khỏi Phi trường leo lên taxi hay có xe nhà đến đón quý vị sẽ được chứng kiến ngay cảnh đua xe tổng hợp có 1 không 2 trên trái đất này bằng đủ các phương tiện 2 bánh 3 bánh 4 bánh và quý vị cũng là người tham dự cuộc đua đầy hào hứng. Đôi lúc bạn yếu tim cũng phải giật mình với những pha lấn vượt.
Lúc đó bạn đừng hỏi bộ ở đây không có luật? có lệ à? và bạn cũng đừng nghĩ trình độ do dân trí thấp, vì có khi chính bạn cũng như họ đang hòa chảy trong nhịp sống đó. Ở đây người ta phải chui thật khéo, chạy thật nhanh, lắt léo thât giỏi và ng đạp lên nhau đẻ sống. Kẻ có quyền có tiền thì dễ dàng hơn, người nghèo thì phải chấp nhận thôi.
Bạn không cần phải là doctor bạn cũng đã có thể chẩn được đa số người VN mắc phải bịnh gì nhiều nhất. Tôi thì đi đâu cũng nghe bịnh (Than) lan tràn nghe thấy đã khủng khiếp.
Ngọc Minh
Đây không phải là vấn đề dân trí thấp hay cao mà do ý thức của người dân không cao. Nhưng ý thức của một con người có được là do sự được giáo dục của người đó trong nhà trường ,gia đình và xã hội . Vì nếu nói dân trí thấp thì sao những kỳ thi quốc tế người Việt Nam thường luôn có giải thưởng còn về ý thức thì sự giáo dục của nhà trường có không, khi mà luôn phải chạy theo chỉ tiêu khá giỏi không có trung bình yếu (thế mà cứ luôn nói là dân trí chúng ta còn thấp) nên chỉ tập trung vào những môn Văn –Toán còn những môn như giáo dục công dân(tưởng như nhỏ đó ) …thì xem bằng không.
Còn gia đình ư, vì “kinh tế xã hội của nước ta còn nghèo” nên để có một cuộc sống tương đối thì cả hai vợ chồng phải lo mà đi làm chứ.
Thế thì thời gian đâu mà giáo dục con vì phải lo tiền cho con ăn học chứ và vì con thì bận học cả ngày mà.
Về vấn đề xã hội thì lắm chuyện phải bàn nhưng cứ như ông bà ta xưa thường nói ‘Đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn ‘nên đã định hình cho nhiều người cái ý nghĩ có tiền là giải quyết được mọi thứ. Nên nhiều ngừơi chỉ quan tâm là làm sao tìm được nhiều tiền và không quan tâm đến nhận thức của mình đến mức nào.
Lizard
Hồi Tết tôi về quê, ông cậu tôi bảo tôi chở 3 đi, Tết chẳng có cảnh sát đâu mà sợ. Tôi nhất quyết tuân thủ luật giao thông và thế là... lãnh 2 cái tát từ phía mẹ tôi.
Mẹ tôi nói với tôi rằng:"Mày cứ đi tuân theo cái luật pháp của mày đi, rồi chẳng ai khen là mày giỏi, mày sống tốt cả, chỉ có cái dòng họ này khi dễ mày thôi" Cả cái xã hội là thế, chẳng lẽ tôi lại từ bỏ cả dòng họ để ôm khư khư cái lý tưởng của mình à? Ở đây có ai dám làm như thế thì nói cho tôi biết với.
Trình độ dân trí thấp hay không không phải là vấn đề mà vấn đề là ý thức tầm quan trọng của luật pháp. Phép vua thua lệ làng mà. Nếu coi 1 cái bang của Mỹ giống như 1 cái làng của VN, cũng có luật lệ riêng, tôi đi từ bang này sang bang khác, chẳng may phạm một luật mà bang tôi ở không có, vậy cũng là dân trí thấp như các bác lý luận à?
Các bác cứ lôi cái 30 năm ra mà đổ vạ cho Đảng thiếu năng lực, này nhé, nếu thiếu năng lực thì nó chẳng tồn tại đến ngày giờ này. Ngay cả như Marx cũng nói:"cái gì đúng nó mới tồn tại". Các bác cứ lên tiếng, tôi không cản, nhưng bao giờ sự tồn tại nó đi ngược lại với lợi ích của đại đa số người dân VN thì mới bàn nó có sai hay không. Còn lại thì chắc chắn đúng.
Kim Dung
Nhìn thoáng qua, Việt nam thay đổi mỗi ngày: Các doanh nghiệp nở rộ hơn, cơ sở hạ tầng tốt hơn, nhà cao tầng nhiều hơn, có, xe máy xe ô tô cũng nhiều hơn. Đó là mảng băng nổi của tảng băng chìm nghèo đói, dân trí thấp đáng nói hơn, Ý THỨC của người Việt Nam rất thấp.
Tại sao vậy? Hệ thống giáo dục Việt nam đã mất thời gian quá dài nhồi các học sinh về chính trị, những thành công của Cách mạng Cộng sản. Vấn đề đào tạo đạo đức con người, giáo dục công dân lại xem nhẹ. Ba mươi năm đủ cho cả thế hệ trung niên và thế hệ trẻ bây giờ hầu như xem thường việc xây dựng con người và xã hội CẦN -KIỆM- LIÊM - CHÍNH.
Thêm vào đó cái khổ bóp nghẹt cái khôn của người nghèo, đa số ở nông thôn các em chỉ học hết cấp III, số em thất học không ít. Một xã hội mất đi nền cơ bản đạo đức nhân cách con người tất nhiên có hệ quả: dù trí thức hay không trí thức đều vô tư quẳng rác ra đường, vượt đèn đỏ thoải mái.
Họ làm giàu bằng mọi cách; tham nhũng, bóc lột, lừa đảo vv… Các sinh viên là thế hệ xây dựng tương lai của đất nước.
Nhưng họ đã được đào tạo trong môi trường làm cách nào giúp ích cho xã hội thăng tiến hay lừa dối cách nào để có công ăn việc làm và nhiều tiền?
Dối một: Năm đầu tiên cầm bằng đi xin việc làm, họ phải nói dối là đã trải qua mấy năm kinh nghiệm vì công ty nào cũng đòi hỏi có kinh nghiệm. Lừa hai: nghề tiếp thị bán thời gian dể cho đa số sinh viên làm them, trang trải việc học. Nhưng họ phải trải qua khoá huấn luyện nói dối nói cách nào để hàng dỏm thành hàng xịn, người không muốn mua cũng phải mua. Ba tham nhũng: Rất nhiều sinh viên nói với tôi, xã hôi bây giờ phong bì đi trước là chạy việc, mình không thể làm khác người ta được.
Mới đây, Báo trong nước đăng “Trong vòng xoáy đa cấp” sự lừa dối khá vĩ mô của các công ty “ Hồn Trương Ba, da hang thịt”đã biển thủ vô số tài sản của những người ham lam giàu mau chóng.
Siêu thị, nơi được tín nhiệm nhất, vậy mà siêu thị nọ vẫn vô tư lấy hàng sida dán tem chính hiệu rồi bán giá cao ngất ngưỡng của siêu thị.
Thế đấy, tôi mong sao những người lãnh đạo đất nước, những người cầm đầu luật pháp kết hợp với hệ thống giáo dục quan tân nhiều đến việc xây dựng cái nền cơ bản của con người: nhân cách, đạo đức làm người.
Nếu mỗi người Việt nam đều có ý thức, tôi sẽ và phải làm gì để giúp ích cho đời, xây dựng xã hội thăng tiến, đất nước ta sẽ không còn tham nhũng không còn người cùng cực đói khổ, lòng trung thực và chữ tín luôn đi đầu xây dựng một đất nước văn minh giàu mạnh.
Nguyễn Nam, Manila
Đôi dòng trao đổi với tác giả bài viết. Bao lâu chúng ta còn phải chịu đựng sự giáo dục bằng đe nạt, dọa dẫm, cùng với nguyên tắc trái khoáy, lập dị của Đảng, thì không thể đòi người dân Việt Nam mình có ý thức tuân thủ pháp luật được.
Xin đưa ra hai minh họa như sau: 1) Năm ngoái, tôi có dịp đến Bangkok, Thái Lan, quan sát các nhân viên cảnh sát giao thông làm việc, tôi nhận thấy họ thi hành chức năng đúng với tư cách là người điều phối giao thông.
Còn ở Việt Nam, công an giao thông thường thích đứng chỗ tối, chỗ khuất để "rình" bắt phạt các tài xế vi phạm.
2)Chị dâu tôi làm nghề buôn bán ở chợ. Mỗi tháng, chị thường "đút túi" cho mấy tay nhân viên thu thuế ít tiền. Thế là chị được giảm đáng kể tiền thuế. Tôi nói "Đóng thuế là bổn phận công dân đóng góp cho công ích" và phê bình chị như thế là vừa tội trốn thuế, tội vừa hối lộ.
Chị bảo: Bộ chú tưởng họ dùng tiền thuế vào việc công ích hết chắc? Đóng thuế hay hối lộ, đàng nào thì cũng phần lớn vào túi mấy "chả" ấy. Vì thế, cách nào có lợi cho mình thì làm.
Hoàng, San Diego
Xin góp đôi dòng. Có lẽ xã-hội VN còn "loạn" vì chính-thể VN không ổn. VN ngày nay hoạt động theo công thức "trên truyền dưới dạ". Trên thì cứ truyền lệnh, dưới thì bắt phải tuân theo. Trong công-thức đó không có sự thoả thuận của phe "dưới" nên người ta chỉ thi hành qua-loa chứ không có sự đồng-lòng.
Đối với tầng lớp bị trị thì họ không thấy họ được góp phần gì cả nên chuyện ngoài xã hội là chuyện của ai ai, chuyện của nhà nước chứ không phải chuyện mỗi cá nhân.
Cũng vì vậy mà việc làm tắc-trách, lắm khi trốn-tránh cẩu-thả [cứ xem lối lái xe ngoài đường thì rõ]. Công-việc chỉ thi hành đúng khi có sự hăm doạ chứ không phải vì ý nguyện. Công-thức "trên truyền dưới dạ" không khác gì chế-độ phong kiến, nhưng ít ra thời phong-kiến, nhà vua và giới sĩ lấy "đức" làm gốc để "giáo-hoá" dân đen vậy mà cảnh luồn cui đút lót vẫn có vì kẻ tham.
Nay trong nước quan niệm "đức" với giới quan chức không còn nữa. Toàn quốc thi nhau làm giàu khiến kẻ tham càng lộng, người dân càng dối.
Cách chữa là hãy để người dân góp phần trong việc hành chính. Con đường dân chủ là thang thuốc chữa bệnh, nâng cao trách-nhiệm của mỗi cá-nhân. Kẻ tôi tớ thì sẽ ăn ở như kẻ tôi tớ. Muốn dân sinh-hoạt cho xứng đáng thì nên trao cho họ trọng trách cùng xây dựng một đất nước dân-chủ.
Nguyễn Danh
Xin góp ý với bạn MT. Ông bà ta có nói: con hư tại mẹ, cháu hư tại bà. ĐCS đã tự tấn phong cho mình độc quyền lãnh đạo đất nước hơn 60 năm.
Bây giờ triều chính thối nát, dân trí thấp hèn, đất nước ngày càng tụt hậu so với láng giềng, trách nhiệm đó không thuộc về người lãnh đạo duy nhất là ĐCSVN thì thuộc về ai?
Mạnh Hưng, Hà Nội
Người Việt nam rất lười chứ không phải cần cù chăm chỉ như người ta vẫn dậy trẻ con trong sách giáo khoa đâu.
Lười ngay trong việc rèn luyện ý thức cá nhân nên dân trí thấp là đương nhiên. Theo tôi khi nào người ta còn lười làm việc đó thì còn chịu sự trừng phạt là xã hội còn loạn. Loạn tức là không ai tôn trọng ai.
MT
Cho tôi xin hỏi mấy bác: Triển đại ca; Rob, New York ...và tất cả các bác, dân trí là gì? trình độ học vấn của người dân hay cả học thức và ý thức. Người có học thức chưa chắc có ý thức, người có ý thức không phải hoàn toàn là người có học thức.
Tôi xác nhận trong xã hội ngày nay có rất nhiều tiêu cực, một bộ phận trong giới trẻ mất định hướng, nhưng các Bác đừng đổ toàn bộ lỗi cho xã hội cho ĐCS mà nên xét cho cả một quá trình lịch sử, xuất phát điểm của dân tộc. Câu hỏi đặt ra là làm thế nào cho dân trí được nâng cao. Xin thỉnh giáo cao kiến của mấy Bác.
Sao Mai, TP. HCM
Có lần tôi và bạn tôi cùng đi trên xe gắn máy, đến ngã tư thấy đèn đỏ thì tôi dừng lại, mọi người cũng dừng lại.
Thế nhưng chỉ một chút thôi mọi người rủ nhau vượt đèn đỏ do có 1 tay nào đó cầm đầu chạy trước (tất nhiên là chẳng có chú công an nào). Tôi còn đứng lại thì bạn tôi quát "Đi đi, ai cũng vượt đèn đỏ mà mày còn đứng đó thì người ta sẽ coi mày là đồ lập dị đấy". Đúng lúc đó thì đèn xanh, may quá. Thế đấy, nếu bạn không muốn phạm luật giao thông ở VN (và còn nhiều luật khác), thì bạn sẽ phải bị mang tiếng là người lập dị đấy.
Tuấn Khoa, Houston
Bưng bít thông tin, cấm đoán đọc, nghe sách, đài nước ngoài vì sợ các thế lực phản động thì làm gì trí mở mang được. Làm một bài thơ cũng sợ, dịch một bài viết cũng bị ghép tội gián điệp, lúc nào người dân cũng nơm nớp lo sợ bị trù dập thì tâm không định làm gì trí sáng suốt cho nổi?
Đừng nói gì dân trí thấp, con người bị ép quá thì chiều cao cũng chẳng còn nữa nói chi bộ óc.
Hồng Thái
Nước ta nghèo, kém các nước láng giềng không phải dân ta ngu mà vì chiến tranh liên miên hỏi sao mà khá được. Giáo dục tuy còn nhiều thiếu sót nhưng cũng không quá tệ. Nếu không sao học sinh Việt Nam tại các kỳ thi quốc tế lại có kết quả cao như vậy.
Chúng ta phải học lịch sử Đảng, chính trị để biết được ai đã dành độc lập cho chúng ta ngày nay. Để buổi tối dẫn bạn gái ra đường mà không sợ bom nổ. Tại sao Hà Nội lại là thành phố Hòa Bình?
Một điểm yếu của người Việt Nam là không nói ra chính kiến của mình, cũng như trong nhiều bài viết trên đây mang tính chất a dua, ăn tàn theo đóm. Nước ta còn khó khăn, thế hệ trẻ chúng ta còn phải nghìn lần nỗ lực học tập, tu dưỡng đạo đức để xây dựng đất nước ngày một tốt đẹp hơn. Để một ngày kia thế giới phải biết đến Việt Nam như một cường quốc kinh tế. Và hy vọng tất cả mọi người Việt Nam đều chung sức chung lòng xây dựng đất nước.
Lê Thanh, Hà Nội
Thật buồn cười sau khi đưa ra một số vấn đề và kết luận "Chính ĐCSVN đã làm cho đạo đức xã hội xuống cấp một cách nghiêm trọng". Kết luận như vậy có đúng hay sai, tôi không bàn đến nhưng như thế liệu là có trách nhiệm không ?
Bản thân tôi sống trong nước thừa nhận có một số điểm đúng như lãng phí, tham nhũng, chạy chọt... này nọ trong bài đã nêu nhưng tôi cũng thấy rằng trước hết mỗi người phải có trách nhiệm với việc làm của mình. Đổ hết mọi thứ cho ĐCS khác nào thừa nhận mình là đồ bỏ đi, dù ở bất kỳ cương vị nào, chỗ nào. Ai cũng suy nghĩ đơn giản thế này, thảo nào đất nước mình vẫn còn tình trạng "dân trí thấp"
Phạm, Canada
Tôi nghỉ rằng dân trí VN không thấp. Họ chỉ không quan tâm đến trách nhiệm đân trí thôi, vì họ còn đang bận cho việc no cơm ấm áo. Họ chỉ đang tuyệt vọng cho số phận của họ.
Thử suy nghỉ về điền này nhé. Nếu bạn thử nhốt hai người mà bạn cho là có dân trí cao, Anh, Pháp, Mỹ, Nhật..., vào hai phòng riêng không được tắm rữa.
Mỗi ngày bạn chỉ cho họ ăn một gói mì. Sau 1 tháng, cho họ vào môt căn phòng sang trọng, giữa phòng chỉ có 1 đĩa thức ăn. Bạn có nghỉ rằng họ sẽ tắm sạch rồi cùng chia nhau điã thức ăn không? Hay họ sẽ giành nhau đĩa thức ăn trước. Và có thể sẽ đánh nhau vỡ đầu chảy máu. Vậy dân trí họ có cao không?
Tôi đã từng chứng kiến cái biểu hiện mà một số người cho là "dân trí thấp" đó rất rõ, đó là khi người Việt mới đến trại tỵ nạn. Chẳng mấy lúc thì dân trí của họ cao ngay. Khi mà họ có thêm sự chọn lựa, và mục đích rỏ ràng cho sự phấn đấu, thì họ sẽ biểu hiện "dân trí cao" ngay.
Tôi rất buồn khi nghe các vị lãnh đạo, hay trí thức VN vẫn khăng khăng cho rằng dân trí VN thấp. Vậy thì khi nào dân trí VN mới cao? Sau vài trăm năm phát triển kinh tế tư bản như các nước Anh Mỹ?
DHLong, Việt Nam
Tôi rất tán thành với bạn Phan Anh Tuấn. Không chỉ có dân ở nông thôn thôi không đâu mà ngay cả thành phố lớn dân trí cũng vẫn còn thấp quá. Đảng nói linh tinh họ cũng tin. CS chỉ thực hiện xóa đói cho có ví dụ để dễ tuyên bố với thế giới rằng : tôi rất chăm lo cho người nghèo. Nhưng người nghèo đâu có hiểu "xóa đói giảm nghèo" là một cơ hội tham nhũng béo bở đối với các quan.
Chúng ta nói quá nhiều về đa đảng nhưng phải hiểu thêm rằng ĐCSVN không bao giờ tự từ bỏ vai trò thống trị độc tài giống như ở Đông âu. Và tất nhiên chỉ là vì quyền lực và quyền lợi của cá nhân mà thôi. Chẳng có CNXH nào cả.
Duy Quang, Cần Thơ
Vì nước mình nghèo quá! Giàu lên thì sẽ khác ngay thôi mà. Khi dân trí đuợc nâng lên, khá giả hơn thì tự khắc phong cách sống cũng phải thay đổi. Ý thức văn minh tự khắc có. Thí dụ đơn giản như ở các nước công nghiệp đâu cần tuyên truyền kế họach hóa gia đình như VN! Chính phủ cho tiền họ còn không dám!
Minh Hồ
Dân trí người Việt thấp vì người ta không có quyền phát biểu đúng hay sai để từ đó được học hỏi. Tất cả đã có nhà nước phát biểu hết rồi, người dân chỉ việc nghe và thi hành theo chỉ thị. Đứa nào phát biểu linh tinh, không đúng đường lối, thì có mà nguy tai.
Rob, New York
Tôi xin trình bày với các bạn một vấn đề khá bức xúc mà cần phải sớm được cải thiện. Đó là sự thiếu văn minh của dân chúng đấy.
Mà cái vấn đề mà tôi muốn đề cập đến không phải là để lên án dân ở miền quê mà là vấn đề này chính ở những người dân thành phố 'tiên tiến' (HN và tpHCM) mà cứ cho là mình hơn người ở dưới quê vậy.
Cứ bước ra khỏi nhà là nhìn thấy bao nhiêu chuyện bực mình ghê từ nhỏ đến lớn do người vô ý thức gây ra.
Tôi xin đưa ra một số ví dụ để cho các bạn nắm rõ. -tạt nước vào đường mà không thèm nhìn trước xem có ai đi qua ko? bao nhiêu người đi xe bị làm khổ do chuyện ko đáng có này. -thậm chí ở trong siêu thị người ta ko biết xếp hàng để tính tiền mà cứ nhảy trước, bộc lộ sự coi thường những người có biết chờ đàng hoàng!
Hay là tham gia vào giao thông thì khỏi phải nói. Thang máy thì ko biết nhường cho người bên trong ra trước chứ nếu cứ ấp vào thì người ta bị kẹt bên trong, làm sao ra được! Các bạn ơi, đây ko phải là một chuyện vớ vẩn đâu. Mỗi ngày trên đường phố có cực kỳ nhiều tính mạng bị sớm cướp đi do sự thiếu ý thức này, mà cái ý thức được nâng cao bao nhiêu thì cái nền văn minh cũng được nâng cao bấy nhiêu.
Triển đại ca
Đúng vậy, chúng ta cần phải thực tế hơn. Tất cả mọi người đừng tin và lạc quan với các chỉ số phát triển kinh tế xã hội đang công bố trên truyền hình.
Mọi người hãy nhìn vào thực tế xã hội, còn quá nhiều người sống dưới mức trung bình, còn quá nhiều ăn xin, nghiện ngập, mại dâm. Đừng tin vào các chỉ tiêu phát triển của những năm kế tiếp. Đời người ngắn ngủi lắm, nếu năm nay bạn 30 tuổi, thì 30 năm còn lại liệu đủ thời gian để các bạn vượt qua mức sống nghèo khổ không?
Hãy suy nghĩ nguyên nhân tại sao? và cần phải làm gì để thay đổi? Thời gian không chờ chúng ta đâu!