13 Tháng 12 2006 - Cập nhật 18h58 GMT

Thanh niên xây dựng xã hội văn minh?

Một trong những khẩu hiệu và những áp phích được treo tại các khu vực chính ở các thành phố tại Việt Nam là Dân giàu, Nước mạnh, Xã hội Công bằng, Dân Chủ Văn Minh.

Vậy giới trẻ Việt Nam nghĩ gì về điều này, BBC Việt Ngữ đã hỏi các bạn trẻ tại Việt Nam.

Bạn Hương Quỳnh, từ Hà Nội, nói: "Dân giàu, thì rõ ràng dân mình đang giàu lên, mà dân có giàu thì nước sẽ mạnh."

"Thế còn xã hội công bằng, dân chủ, cái đó phải do chính người dân đấu tranh. Văn minh, thì giới trẻ cũng đang dần tiến lên để văn minh như các nước phương Tây khác."

Hương Quỳnh nói thêm rằng theo bạn, mọi thứ đang đi lên.

"Giới trẻ đang được giáo dục từ những cái nhỏ nhất, như không vứt rác ngoài đường, giới trẻ đã biết tự tìm thùng rác để vứt, khác hẳn mấy chục năm trước đây. Em thấy mọi thứ đang đi lên.”

Hà Việt Hà, Đại học Hà Nội, chuyên ngành tiếng Anh, nhắc đến Karl Marx.

“Em muốn dùng một cái luận điểm của Marx, rằng văn minh của xã hội luôn đôi với phát triển của kinh tế. Vì thế, không thể bảo Việt Nam đã phát triển, mà đây mới chỉ là nước đang phát triển."

"Đang phát triển nghĩa là cũng có nền tảng nhất định rồi. Em nghĩ Việt Nam đang phấn đấu. Kinh tế một khi đã lên thì những tiêu chí chúng ta phấn đấu có được cũng sẽ lên. Hiện tại đã có rồi, nhưng còn chưa cao lắm.”

Các bạn nghĩ gì về giới trẻ Việt Nam hiện nay? Liệu thế hệ trẻ của Việt Nam có đủ khả năng xây dựng "xã hội công bằng, dân chủ, văn minh" được không?

............................................................

Khải Minh
Thật là phấn khởi khi thấy tuổi trẻ VN biết lưu tâm đến hoàn cảnh đất nước qua nhận định của hai bạn trẻ, một bạn lạc quan cho rằng "rõ ràng dân mình đang giàu lên, mà dân có giàu thì nước sẽ mạnh", còn một bạn khác thận trọng hơn nhưng vẫn có niềm tin dù "không thể bảo Việt Nam đã phát triển, mà đây mới chỉ là nước đang phát triển".

Tiếc rằng trên Tuổi Trẻ On Line lại có một loạt bài phân tách về kinh tế VN của những kinh tế gia hàng đầu khiến tôi bi quan. TS Lê Đăng Doanh thì can ngăn "Đừng “Hà Giang hóa” đất nước này!", TS Trần Đình Thiên - viện phó Viện Kinh tế VN thì cảnh báo" Chạy theo con số sẽ thủ tiêu chất lượng", Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Lê Mạnh Hùng cũng đồng ý là “Không nên quá coi trọng con số”, đồng thời PGS. TS Đỗ Đức Định, giám đốc Trung tâm nghiên cứu kinh tế - xã hội VN,nêu trở ngại về "“Cam go” số lượng và chất lượng", và PGS.TS Nguyễn Đình Tài - Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương thẳng thắn yêu cầu "Nhà nước nên chuyển quyền đầu tư cho các chủ thể kinh tế".

Ngoài ra còn một bài tổng kết những sai phạm trong chỉ đạo kinh tế, và kê khai đầy đủ "Những địa chỉ đen" ung bướu của nền kinh tế hiện nay, khiến người ta không biết nên tin vào ý kiến của kinh tế gia, hay tin hứa hẹn của chính trị gia.

Nhưng dù sao chúng ta cũng phải đặt niềm tin vào các tầng lớp thanh niên VN sẽ biết phấn đấu cách nào để giúp "Dân giàu, Nước mạnh, Xã hội Công bằng, Dân Chủ Văn Minh". Tuy rằng còn quá sớm để tiên liệu kinh tế phát tiển sẽ cải thiện dân chủ, hay dân chủ phải vùng lên để cứu vãn kinh tế khỏi xa lầy, và cũng đừng tưởng dân trí chưa cao thì dân chủ chưa mạnh, thật ra thiểu số dân trí cao chỉ giữ vai trò chỉ đạo, còn đa số dân trí thấp mới thực sự xông xáo, bất ngờ trở thành chủ lực cho tiến trình dân chủ.

Minh Nam, Hà Nội
"Đang phát triển" là từ ngữ các nước gọi chúng ta một cách lịch sự, xã giao và tôn trọng. Nên khiêm tốn tự biết mình để còn tiến bộ hơn nữa.

Các bạn trẻ chớ quên đảng ta muúon giáo dục chúng ta thành những công dân tuyệt đối trung thành với CNXH (nghĩa là với đảng, vì đã là ĐCS thì phải xây dựng CNXH rồi). Xin hãy đọc lại Luật GD mới được thông qua. Các bạn trẻ hãy cố lên như tôi đã cố mấy năm trước đây.

VHD
Những con số bạn U39 nêu ra thật đáng sợ, nếu những con số này chính xác thì thật là tội cho đất nước và con người VN.

Hiện nay người ta nói Trung Quốc đang đánh đổi tài nguyên của họ để được phát triển về kinh tế, còn VN thì phát triển như rùa bò, trong khi năng xuất của thế giới đang bước vào những lĩnh vực mới còn người dân VN thì đang đi làm tôi mọi cho các nước khác với đồng lương rẻ mạt. Nói tóm lại, khi dầu khí của ta bị cạn, kiều hối bị giảm thì đất nước của chúng ta có thể sẽ bị cơn khủng hoảng về kinh tế không nhỏ.

TN
Xin hoan nghênh HQ vì dẫu sao bạn cũng có cái nhìn khá đúng đắn và lạc quan về nền giáo dục nước nhà.

Tôi sắp sửa nói đến chính trị đây và nghĩ sẽ có nhiều bạn đọc bảo tôi tối ngày mang chính trị vào đời sống.

Xin thưa CS luôn luôn nhìn mọi vấn đề liên quan đến con người qua lăng kính chính trị mà giáo dục không phải là một ngoại lệ.

Giáo dục ở VN vẫn còn mang nặng tính chất giáo điều, nhằm đào tạo một con người chính trị hơn là một con người nhân bản, "vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người" hình như xem con người (một loài cao cấp) không hơn cây cỏ, thú vật, không nhắm vào mặt dạy dỗ đạo đức giữa người với người, thiếu hẳn kiến thức thực tế.

Con người phải được phát triển hài hòa tự do theo hướng chân thiện mỹ mà giáo dục kiểu XHCN từ hồi nào đến giờ không theo hướng đó. Hễ ta nhắm đào tạo những gì thì ta có được cái ấy ngày hôm nay: giả dối, tha hóa ngay trong tâm trí mình.

Tóm lại, tại sao XHCN đang phá sản trên toàn thế giới mà ở VN giáo dục CNXH vẫn tồn tại? Câu hỏi này rất quan trọng, giải đáp được nó có lẽ sẽ tìm được hướng đi mới cho giáo dục VN tương lai.

Đó là nói cái lý lẽ còn nhìn thực tế rồi thấy đa số con cái các ông lớn, ông bé đều được gởi đi các nước Âu Mỹ, Úc, Canada (thí dụ như con ông G.., ông Kh.., ông D...đều học ở Mỹ) làm tôi có cảm giác rằng các ông ấy bày ra cách giáo dục XHCN chỉ để dành cho đám dân đen ở lại trong nước (nhằm mục đích duy trì thế đứng của CS)còn con cái ta thì ngu dại gì mà học mấy thứ lạc hậu đó. Phải chăng đó mới chính là một phần bộ mặt thật của nền giáo dục VN?

U39
Bàn luận nhiều vấn đề tại VN không bao giờ có kết quả chỉ vì chính phủ tuyệt đối ngăn cấm các cuộc thống kê độc lập về tất cả mọi điều, thí dụ như ý kiến người dân đánh giá chính phủ, tỉ lệ người ta bỏ rác ngoài đường tại các thành phố, thu nhập khoảng giữa (median income) của 84 triệu dân là bao nhiêu (42 triệu người trên và 42 triệu người dưới), v.v...

Thêm 100 đồng bào chen chúc trong các ngõ hẻm lầy lội thì không ai thấy, 1 kiều bào mua chiếc Maybach 62 thì cả chục triệu người biết.

Ý kiến cá nhân là quan trọng, nhưng không nói lên ý kiến tập thể vì mỗi cá nhân có hoàn cảnh mỗi khác.

Bạn HQ nói "dân giàu" nhưng "dân" đây là ai, là con cái vài chục quan chức sắp mua xe Mercedes hậu APEC chạy chơi Noel, hay con cái hàng chục ngàn dân vừa bị bão thổi mất nóc nhà?

Người ta nói "VN phát triển 8% hàng năm" nhưng đây là ai hưởng lợi, người có bà con Việt kiều gởi tiền về thi tăng trưởng 1000% là chuyện thường, có người mỗi năm nhận cả ngàn, hoặc chục ngàn đôla kiều hối, mua đất mua nhà, hoặc do giá dầu thế giới tăng từ 20 đôla / thùng mấy năm trước lên 60-70 đôla như hiện nay, thì quả thật VN tăng thu nhập THÊM 5 tỉ đôla hàng năm, xuýt soát 10% thu nhập toàn quốc còn gì, hiện nay VN xuất khẩu mỗi năm 145 triệu thùng dầu (hiện chỉ còn tổng cộng 450 triệu thùng, giữa năm 2011 là cạn sạch.

Thử hỏi, các sự "tăng trưởng" của VN có phải hoàn toàn là do bán cạn sạch các mỏ dầu, và do kiều hối đem lại hay không?

Theo tôi, kinh tế VN thật ra ĐI XUỐNG trong 20 năm nay vì thu không bù số tăng dân số, chỉ nhờ dầu hỏa và kiều hối tăng hàng năm, nay đem lại trên 1/3 tổng thu nhập, nên kinh tế VN mới "tăng" vài phần trăm nhỏ nhoi.

Sau tháng 6/2011 do hết dầu, VN tăng 2-3% hàng năm đã là may, còn nếu vì lý do gì mà giảm bớt hoặc ngưng kiều hối thì kinh tế VN chắc chắn sẽ đi thụt lùi, vì hiện nay kiều bào đóng góp gần 10 tỉ đôla hàng năm vào kinh tế VN, tức khoảng 16% toàn bộ nền kinh tế.

Chính phủ VN không phải là không biết, nên vội vã gia nhập WTO, chứ nếu đã chấp nhận các điều khoản này từ 1995 thì đã vào từ lâu.

Quá trình đàm phán hoàn toàn vô ích, vì thế giới không có gì để đàm phán, chỉ là VN miệt mài trả giá, không được thì chấp nhận vậy thôi.

Tuy nhiên, không làm sao mà trong vòng 1200 ngày nữa VN có thể thu nhập thêm mỗi ngày 25 triệu đôla để bù lại sự thâm hụt từ xuất khẩu dầu (hiện bán mỗi ngày 400 ngàn thùng), Chỉ để bù số thất thu do hết dầu, cho dù hạ tầng cơ sở không sụp đổ thì VN phải xuất khẩu thêm 32 tỉ đôla mỗi năm (mỗi ngày xuất THÊM 100 triệu đôla), vì hiện nay VN phải bỏ ra 75% số tiền xuất khẩu để nhập nguyên nhiên vật liệu, máy móc.

Trên đây là các con số chắc nịch, tuy không mới và không phảI bí mật gì. Hy vọng chính phủ VN cho chuyên gia viết bài phản biện.

Lê Trung, Sài Gòn
Có lẽ bạn Hương Quỳnh còn quá trẻ nên quá lạc quan. Tôi cũng không dám phản đối với HQ vì đôi khi con người cũng cần có những giây phút lạc quan như thế để mà sống.

Nhưng nếu chúng ta cần có những nhận định chính xác hơn về xã hội mà chúng ta đang sống, thì có lẽ phải cần đến những người từng trải hơn một tý, thẳng thắn hơn, và nhìn đời có chiều sâu hơn.

Thông thường con cái trong nhà,k hi bố mẹ cho một chiéc áo đẹp thì chúng sẽ nghĩ rằng bố mẹ đang giàu hơn. Trẻ con ít khi tìm hiểu chuyện bố mẹ làm gì ra tiền. Mặc chiếc áo mới thì chúng cứ hãnh diện. Nhìn quanh mình cơm no ấm áo thì cứ vô tư. Nhưng điều này là sự thực hay phù du thì chỉ có kẻ khác mới biết.

Tôi không nói tới chuyện bố mẹ chúng có tiền từ việc phạm pháp. Chỉ đơn giản, nếu tiền đó có từ việc vay mượn, nợ nần, thì sự giàu có đó phù phiếm là rất hiển nhiên. Bé HQ nói rằng xã hội công bằng, dân chủ phải do người dân đấu tranh. Vâng! Hoàn toàn đúng và các anh, các chú của bé cũng không thể đòi hỏi bé phải tìm ra công cụ gì để cho dân có thể đấu tranh có hiệu quả.

Dân bao giờ cũng ước muốn điều đó, cũng luôn đấu tranh cho điều đó, nhưng có phương tiện hay không mới là điều quan trọng.

HQ cũng có khát vọng tiến đến nền văn minh của các nước phương tây. Nhưng tôi nghĩ điều quan trọng nhất để tiến đến một cái đích nào đó trước mặt, trước hết phải biết định vị, phải biết mình đang ở đâu, biết người,biết ta.Không nên bi quan. Nhưng lạc quan không bao giờ tạo thêm được một động lực nào trong cuộc chạy đua mà giữa ta và đích còn một khoảng cách quá lớn.

Giới trẻ đang được giáo dục.. Vâng! Nền GD của chúng ta bắt đầu có thay đổi. Nhưng chỉ là lý thuyết. Nếu chúng ta chưa có biện pháp GD nào nào hay hơn thì cái lý thuyết đó nó sẽ tắt thở ngay khi các em bước ra khỏi cổng trường. Bởi vậy người ta mới nói là "Môi trường GD". Bản thân các em sẽ không thay đổi nếu môi trường chưa thay đổi. Giáo dục phải có tính hỗ tương. Bố không thể cấm con cái văng tục khi bố còn luôn chửi thề. Dù nói thế chứ tôi hy vọng HQ đừng thay đổi quan điểm. Có lẽ môi trường cũng sẽ được thay đổi nay mai thôi.