13 Tháng 7 2007 - Cập nhật 12h49 GMT

Thạc sĩ Nguyễn Tiến Trung
Gửi đến BBC từ Paris

Đảng CS VN với nhà nước và dân

Hội nghị Trung ương V của Đảng cộng sản Việt Nam (05-14/07) đang diễn ra cùng với thời điểm người dân biểu tình tại nhiều nơi, đặc biệt là tại Văn phòng Quốc hội II ở thành phố Hồ Chí Minh.

Hai sự kiện này đã minh họa một cách rõ ràng sự trái ngược giữa những lý luận của Hội đồng lý luận Trung ương đối với thực tế xã hội.

Tại hội nghị kì này, Trung ương Đảng lại phải thảo luận về đề tài lý luận, báo chí. Sau hơn 3/4 thế kỷ thành lập, đảng cộng sản Việt Nam vẫn phải đang chật vật đi tìm lý thuyết để biện minh cho sự độc quyền lãnh đạo của mình.

Hai tay luôn chéo nhau

Những vấn đề của hệ thống chính trị Việt Nam hiện tại đã được cựu Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An nói rõ: "Nếu lẫn lộn sẽ dẫn tới nghịch lý là Đảng có quyền quyết định song lại không chịu trách nhiệm trước pháp luật, còn người đứng đầu cơ quan nhà nước không có quyền quyết định lại phải chịu trách nhiệm trước nhân dân theo pháp luật."

Điều này sẽ dẫn đến tình trạng "Cơ quan nhà nước sẽ trở thành hình thức, trách nhiệm cá nhân sẽ không được đề cao, toàn bộ thiết chế bộ máy nhà nước sẽ rối loạn. Đó là điều tối kỵ!"

Thực chất, hai sự việc nêu trên đã là sự thật chứ không còn là 'nếu' hay 'sẽ'. Cựu chủ tịch Nguyễn Văn An nói như thế có nghĩa là Đảng phải tách ra khỏi Nhà nước, điều mà đáng lẽ đã phải thực hiện từ lâu.

Điều đáng khích lệ là hiện nay đang có nhiều người cao cấp trong đảng đã nói lên sự thật chồng chéo, bất hợp lý đó.

Để biện minh cho vai trò của Đảng đối với Nhà nước, Tổng bí thư Nông Đức Mạnh nói 'Đảng lãnh đạo nhưng không bao biện, làm thay Nhà nước'.

Nói như thế phải chăng là muốn khẳng định quyền quyết định tối cao của Đảng đối với Nhà nước, và Nhà nước chẳng qua chỉ là một công cụ để thực thi những quyết định này của Đảng ?

Nan đề 'Đảng lãnh đạo'

Dù đã nhìn ra vấn đề, nhưng việc tách rời Đảng ra khỏi Nhà nước mà phải 'đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện của Đảng' là vấn đề không thể giải quyết, vì hai việc đó không thể song song tồn tại.

Trong loạt bài viết gần đây, cựu chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An đặt nguyên tắc 'Đảng lãnh đạo' lên đầu, còn trước cả nguyên tắc 'Dân là gốc'. Đây là việc làm vi hiến, sai nguyên tắc chính quyền 'của dân, do dân, vì dân' đã được quy định tại điều 2 Hiến pháp.

Đã chủ trương độc đảng mà lại muốn tách đảng ra khỏi Nhà nước, các vị lãnh đạo đang phải giải một bài toán… không bao giờ có lời giải, đơn giản là vì các lãnh đạo đảng không có đủ nghị lực để từ bỏ độc quyền lãnh đạo và những quyền lợi đi kèm.

Hơn nữa, từ xưa đến nay, tài chính của đảng lấy từ ngân sách Nhà nước, tức là tiền đóng thuế của dân. Các cơ quan đảng đoàn chỉ việc ngồi đó 'lãnh đạo' và 'lãnh…lương' . Nếu bây giờ thiếu phần 'lãnh lương' thì 'đảng ta' sẽ sống sót bằng cách nào ?

Thực trạng xã hội

Trở lại với cuộc biểu tình kéo dài của đồng bào, người dân có thể đã thấy rõ mọi lý luận của Đảng và những điều ghi trong Hiến pháp đều đã không đáp ứng với nhu cầu thực tế. Nói rõ hơn, việc Đảng và Nhà nước 'nói nhưng không làm' hay 'nói một đằng làm một nẻo' vẫn đang tiếp diễn.

Quốc hội theo Hiến pháp quy định là do dân bầu ra, đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân, chịu trách nhiệm trước dân và là cơ quan quyền lực cao nhất. Thế nhưng, không một đại biểu Quốc hội nào lên tiếng về việc dân oan phải biểu tình dài ngày hiện nay.

	Các vụ tranh chấp đất đai đang ngày càng nóng lên tại Việt Nam

Lý thuyết 'tam quyền phân công' của đảng áp dụng từ lâu nay đã rõ ràng là tai hại, vì khi các cấp ủy đảng sai phạm, lấy đất của dân trái phép thì tòa án không dám xử đúng. Đơn giản là vì cấp ủy đảng lãnh đạo tòa án.

Đảng đã vượt trên hiến pháp nhà nước khi chỉ thị ngăn cấm báo chí tư nhân để ổn định xã hội, ngăn ngừa 'Diễn biến hòa bình'. Ổn định chưa thấy đâu nhưng bất ổn đã đến: khi người dân không có chỗ để nói lên bất công và oan ức, họ sẽ buộc phải dùng đến các hình thức khác (thường là cực đoan hơn) để tiếng nói của họ được lắng nghe.

Giải pháp nào đây?

Việc Đảng phải tách ra khỏi Nhà nước là đúng và không nên chần chờ thêm nữa. Để tránh việc chồng chéo giữa đảng và nhà nước, Việt Nam phải có hệ thống chính trị đa nguyên với cơ chế chính quyền dân chủ, tam quyền phân lập.

Khẩu hiệu 'Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Dân làm chủ' chỉ đúng trong các xã hội dân chủ. Khác với chế độ độc đảng, trong thể chế dân chủ, đa đảng, các đảng muốn lãnh đạo cần cử những người xứng đáng nhất ứng cử vào các chức vụ Nhà nước để nhân dân bầu chọn sau cùng. Đó là quyền làm chủ, quyền chọn 'đầy tớ' của nhân dân.

Mặt khác, các chính đảng tồn tại độc lập, không có quyền sử dụng ngân sách nhà nước cho chi tiêu của đảng, ngay cả khi đảng có người đắc cử vào các chức vụ lãnh đạo.

Nói cách khác, đảng thắng cử thực thi quyền lãnh đạo chính đáng trong khuôn khổ những quyền lực của Nhà nước và giới hạn của nó, theo đúng những gì Hiến pháp quy định.

Ở những nước đó không tồn tại một hệ thống đảng song trùng với các cơ quan Nhà nước và có quyền quyết định cao hơn cả các cơ quan Nhà nước như ở Việt Nam.

Không thể chần chừ nữa

Hi vọng rằng các vị 'đầy tớ' đang bàn tán sôi nổi trong Hội nghị Trung ương V nghe thấy tiếng 'ông chủ' của mình đang kêu oan thấu tới trời xanh ! Hi vọng các 'đầy tớ' nhìn thấy các 'ông chủ' của mình đang dầm mưa dãi nắng, chịu đựng đói khát để đòi hỏi công lý, đòi lại quyền công dân cơ bản nhất: quyền làm chủ đất nước!

Sau hàng loạt vụ đình công của công nhân, bây giờ đến lượt người nông dân cầm cờ búa liềm xuống đường biểu tình, hi vọng (lại hi vọng) các vị lãnh đạo đảng cộng sản nhớ ra hình ảnh 'búa liềm' tượng trưng cho hai giai cấp nào.

Bài viết thể hiện quan điểm riêng và cách trình bày của tác giả. Quý vị có ý kiến gì xin gửi về địa chỉ [email protected] hoặc dùng hộp tư bên tay phải.

Anh Minh, Sài Gòn
Tôi thấy cháu Trung là người có tâm huyết với nền dân chủ của nước nhà, đó là điều tốt. Nhưng cháu còn non trẻ quá, cháu còn rất ngây thơ trong việc tìm đến nền dân chủ thực sự cho quốc gia. Không thể nói có đa đảng và tam quyền phân lập là xã hội sẽ tốt đẹp được. Xã hội dân chủ cũng cần có bước đi cụ thể cho từng dân tộc, các nước châu Á không thể ngày một ngày hai bắt kịp các nước Âu Mỹ được, cũng như vạn vật, nền dân chủ cần phải đi từ thấp đến cao, và cần môi trường để phát triển nữa.

Nước ta hiện nay ổn định là môi trường tốt, phải biết giữ gìn môi trường này để gieo hạt và nuôi nấng nền dân chủ, sau đó vun xới chờ ngày thu hoạch. Phá bỏ môi trường này biết đâu sau đó đầy cỏ dại, liệu hạt giống tốt có nẩy mầm được chăng? lịch sử nhiều dân tộc đã gặp trái đắng rồi đó.

Một ý kiến
Nhiều bạn đọc "xử người, không xử việc", hoặc nói đúng hơn là "hạ bệ người mang thông tin". Nếu NTT có gì sai, thì hãy vạch ra cái sai của anh ta. Không lẽ trong lớp học 100 người hễ ai khác ý mình là lập tức tìm lý do chê bai không liên can gì đến vấn đề đang tranh luận, đại loại như thằng này mập quá hèn chi sai, con kia ốm quá chắc đang ốm nghén nên không nói gì đúng cả, v.v...? NTT tốt nghiệp chương trình 6 năm (la Maitrise) tại Pháp thì phải có một cái lý, cái bản lĩnh nào đó, phải qua bao cuộc tranh luận nảy lửa trong lớp, viết biết bao bài phê bình văn học, chính trị, xã hội, tâm lý. Chắc chắn NTT không thể bao giờ tấn công cá nhân theo kiểu nhiều bạn đọc trên diễn đàn này mà có điểm cao đủ để tốt nghiệp tại một quốc gia có nền giáo dục, khoa học kỹ thuật hàng đầu thế giới. Nói khác đi, bạn đọc nào nhấn mạnh vào phê bình cá nhân trong các cuộc tranh luận thì không thể đủ trình độ lý luận được chấp nhận tại bất cứ trường đại học nào tại G7, trong bất cứ môn học nào.

No Name
Ý kiến của anh Trung không phải là mới nhưng vấn đề ở chỗ anh ta dám trình bày một sư thật mà ở tại VN hẳn nhiên là chẳng ai muốn nói ra dù cho rằng có thể anh ấy đang chịu một áp lực nào đó khi đang sống ở hải ngoại. Theo tôi hiện nay một số nhà "dân chủ" cả trong và ngoài nước nhu Tiến Trung hoặc khối 8406 chưa ai có đủ tầm về tư tưởng để giương cao ngọn cờ dân tộc trong tình hình hiện nay.

Thu Phong, Hoa Kỳ
Đọc những bài của Trung, tôi thấy Trung có tấm lòng yêu quê hương nồng nàn. Trung lớn lên ở VN và có dịp du học ở nước ngoài nên đã thấy được những gì ở trong và ngoài nước.

Lập trường của Trung mong muốn VN được phát triển nhanh chóng để bắt kịp các nước láng giềng. Yếu tố tiên quyết để thực hiện được điều này là người dân phải có tự do và dân chủ. Một số người trong nước lại có những ý nghĩ khác Trung.

Những tiến bộ trong nước từ ngày VN trở lại đường cũ Tư Bản như trước 1975 của đảng đã làm cho số người này thỏa mãn; hay nói đúng hơn, khi đang đói mà được đảng cho ăn thì còn đòi gì nữa! Những đòi hỏi khác trở thành xa xí phẩm, không cần thiết nên những người này đã chấp nhận ngay cả độc tài và tham nhũng.

Quang Minh, Hà Nội
Cám ơn Trung đã viết bài luận này. Tôi hoàn toàn đồng ý với những ý kiến đó và muốn thêm một ý thế này: Với VN thì nói không ăn thua, làm thế nào để quốc tế can thiệp gây sức ép để những tiến trình dân chủ phải nhanh lên, mạnh mẽ hơn, để dân ta và cả tôi trong đó thấy được tự do hít thở không khí tự do.

Nhân tiện tôi xin cám ơn những con người đã và đang bị đàn áp bởi việc đấu tranh vì dân chủ và tự do ở VN. Các bạn cố lên vì ngay cả người trong đảng cộng sản cũng chán nó lắm rồi chỉ chưa có cơ hội thôi. Một lần nữa cảm ơn Trung và những người đấu tranh vì tự do cho nhân dân thoát khỏi độc đoán của cộng sản.

Ẩn danh
Không hiểu tay Nguyễn Tiến Trung này đã sinh ra ở đâu nhỉ? Y đánh giá lòng yêu quê hương đất nước của anh em trong nước như thế nào đây? Thử hỏi lại rằng y đã làm cái quái gì cho Tổ Quốc Việt Nam hay chỉ ngoạc mồm nói suông? Có giỏi thì kêu gọi đầu tư đi, làm cái cho bà con nhìn xem! Cá nhân tôi cho rằng không nên nghe những ai nói phét.

Thuý Vi
Nếu ai đã hiểu thế nào là dân chủ, là cải tiến hệ thống nhà nước thì không nên đặt vấn đề to tát là "chính quyền hiện nay sụp đổ" khiến những người nhẹ dạ cảm thấy sự ổn định xã hội bị đe doạ.

Trên thực tế tại các nước dân chủ chỉ có sự chuyển đổi nội các từ đảng phái mà nhân dân không tín nhiệm, bằng một nội các mới của đảng phái đối lập mà đa số nhân dân đã tín nhiệm qua một cuộc bầu cử công bằng.

Nếu ai đã biết nói đến dân chủ, đến cải tiến hệ thống nhà nước mà cứ khăng khăng không cần đa nguyên, không thể đa đảng, không thể xóa bỏ hệ thống nhà nước độc tài của CS hiện nay, thì tôi không tin đây là ý kiến thực tâm xây dựng, chỉ cố tình nói lấy được mà thôi. Đây là vấn đề dân trí gây trở ngại lớn không riêng gì với những người như Nguyễn Tiến Trung, mà còn là trở ngại chung cho cả dân tộc.

Một VN, Việt Nam
Bạn Đan Huy viết rất sâu sắc. Khi mà 83tr người, từ trẻ thơ tới người hấp hối, 24h/ngày; 7 ngày/tuần; tháng; năm; nhiều thập kỷ đều được nhồi nhét, tuyên truyền một chiều. Thật khó để có thể DÂN CHỦ hơn, CHUYỂN BIẾN lớn với xã hội như vậy. Do đó, mỗi người chúng ta hãy làm như lời kêu gọi của Đan Huy: nuôi dạy con cái nghe thông tin đa chiều, biết phân tích; giới thiệu đường link BBC cho bạn bè; ... "NGÀY ĐÓ, NGÀY ĐÓ sẽ KHÔNG XA"

Vu Pho, TPHCM
Trung rất nhiệt tình, hăng hái và sôi nổi, tôi đánh giá cao Trung về điểm này. Và tôi cũng hy vọng Trung sẽ rất khéo léo và "ý đồ chính trị" rõ ràng với các tổ chức chính trị cực đoan ở nước ngoài. Tôi ủng hộ một phong trào đối lập hòan tòan mới mẻ, trẻ trung và VN 100%.

Tôi không ủng hộ phong trào đối lập gồm những người dã có tư thù với CS. Dù CS có xấu xa đến máy nhưng tôi vẫn không đủ lòng tin và sự thuyết phục đối với các vị này. Hỡi các bạn trẻ, hay theo dõi Nguyễn Tiến Trung, chúng ta còn nhiều vẫn đề chưa hiểu hết bạn ấy ngoại trừ những bài viết rất khá. Tôi có lời khuyên nhỏ với bạn Trung, đừng để những người đang có ý ủng hộ bạn quay lưng với bạn, đó tài lược chính trị và ý đồ duy nhất là tâm huyết với đất nước và nhân dân của bạn.

Tiến Minh, Nha Trang
Phải nói rằng Nguyễn Tiến Trung và nhóm bạn trong THTNDC hoạt động rất nhiệt tình. Các bạn có điều kiện học ở các nước văn minh hơn Việt Nam, có điều kiện tìm hiều những điều hay của thế giới bên ngoài hơn thanh niên trong nước.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa thanh niên trong nước là những người không biết gì. Thanh niên chúng tôi đang học tập và làm việc trong nước đọc bài các bạn viết và nhìn những tấm ảnh các bạn chụp với lãnh đạo các nước thấy phản cảm nhiều hơn là sự chia sẻ và ủng hộ!

Những bài viết của Trung không có ý gì mới hay thể hiện có sự suy nghĩ độc lập, có chính kiến; ngoại trừ một điều là chăm chỉ đọc tin tức và trích dẫn!

Lòng yêu nước không phải là món đồ trang sức! Lòng yêu nước trước nhất phải xuất phát từ sự hiểu biết thấu đáo và đầy đủ về lịch sử, văn hoá và nhất là thực tại xã hội mình. Cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, những nhà yêu nước như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, Nguyễn Ái Quốc…ra đi tìm đường cứu nước trước nhất là họ hiểu đầy đủ nỗi thống khổ của đồng bào mình, và hiểu được con đường phía trước của dân tộc là không có lối thoát.

Việt Nam ngày nay khác hoàn toàn với những năm của thế kỷ 19, 20. Việt Nam đang đứng trước một cơ hội hàng ngàn năm mới có để phát triển, để hoà mình cùng văn minh nhân loại. Đất nước đang cần lắm sự đoàn kết và ổn định.

Do vậy không nên để những điều nhỏ nhặt làm hại đến tương lai, nhất là ảnh hưởng đến cách bang giao với nước ngoài đầy sáng tạo nhưng không thiếu sóng gió của Việt Nam.

Thiên Sầu
Vấn đề đưa ra chính là sự tách rời giữa Đảng CS và nhà nước VN. Thế nhưng bạn Trung hãy tự ngẫm lại, hiện tại bạn đang ăn no, mặc ấm, tiền của dư thừa do chính người khác cung phụng. Vậy bạn có chịu tự tách ra để mò mẫm kiềm tiền, để tự kiếm cái ăn, cái mặc ko?

Chẳng ai lại dại như thế. Với hơn 3 triệu Đảng viên, những cái đầu được đào tạo bởi học thuyết Mác- Lê nin cũng ko ngốc để bỏ đi cái lợi của mình hay chi sẽ quyền lực của mình. Vậy, lý thuyết vẫn cứ hãy là lý thuyết, lời phát biểu của cựu chủ tịch Quốc Hội chỉ là lời nói an ủi, sao ông ta ko nói khi ông ta còn tại vị?

Người từ Melbourne
Những ý kiến của Nguyễn Tiến Trung đăng nhiều và thảo luận nhiều trên các diễn đàn rồi nên tôi không muốn bình luận thêm. Tuy nhiên về việc Nguyễn Tiến Trung mang trong đầu suy nghĩ rằng các cán bộ Đảng viên Việt Nam không đồng ý vấn đề đa đảng vì sẽ phải "từ bỏ độc quyền lãnh đạo và những quyền lợi đi kèm"; là một sai lầm lớn nhất trong cách suy nghĩ.

Việc đó cộng thêm việc coi thường sự hiểu biết của người dân Việt Nam về vấn đề dân chủ có thể làm tôi bảo đảm Nguyễn Tiến Trung sẽ không thể thành công.

Đan Huy
Tôi thấy bài của bạn Trung thì không mới. Nhưng mà có ai nghĩ rằng các kiến thức dân chủ tức là về tự nhiên con người thì làm gì có mới hay không.

Tôi tham gia nhiều diễn đàn thì cảm thấy nếu muốn dân chủ thì điều đầu tiên là phải nhắm vào ý thức hệ của con người. Hiện nay có bao nhiều thanh niên ở Việt Nam biết đến những bài viết như thế này?

Tôi nghĩ nếu các bạn ở đây tận dụng các ý kiến của Tiến Trung và cả cái link BBC để giới thiệu đến những người như bạn bè, anh em, người thân mình thì đó mới chính là cách giúp VN hướng đến Dân Chủ nhanh chóng và kể cả tại sao VN nên theo DC nữa.

Tôi thấy Tiến Trung đang cố gắng truyền đạt các ý kiến và trăn trở làm sao cho VN tốt hơn đến mọi người. Bài post lên BBC không! nhằm để mục đích để nhiều người thấy được những điều bất cập đang hiện diện tại VN. Thế nhưng mọi người có biết là ở trong nước thì cứ đụng tới Đảng CS thì lại bị bảo là phản động. Kể cả con nít cũng bảo vậy. Nếu vậy thì làm sao mà có DC nếu như chính những người trong ĐCS không làm DC.

Các bạn ủng hộ DC nên hướng dẫn con cháu mình suy nghĩ theo hướng công bằng và đa chiều với mọi sự việc.

Việt Văn, Montreal
Có một yếu tố sinh tử cần phải phân biệt rõ ràng khi nói tới vấn đề dân chủ hóa VN. Đó là: dân chủ hóa không phải là xóa bỏ hệ thống nhà nước hiện nay.

Dân chủ hóa là cải tiến hệ thống nhà nước này vì vậy sẽ không thể có chuyện "chính quyền hiện nay sụp đổ".

Cải tiến thế nào? Dưới lăng kính chính trị phải nói rằng đảng CSVN đã có công dựng lên một bộ máy nhà nước hoạt động hữu hiệu mặc dù cái giá phải trả có thể là quá đắt so với những quốc gia khác.

Tiếc rằng sau khi dựng lên được bộ máy nhà nước, đảng CSVN đã không có đủ tài trí để cải tiến bộ máy đó sao cho bên trong xã hội công bằng, dân tình ổn định, bên ngoài quốc tế kính trọng, hợp tác - những động lực giúp VN phát triển và hội nhập nhanh vào thế giới văn minh. Ngoài việc để quyến lực của đảng chồng lên quyền lực nhà nước đảng đã không nhận ra được sự cần thiết phải "chức năng hóa" quân đội và công an.

Chức năng của quân đội là quốc phòng, cái gì không thưộc quốc phòng thì không nằm trong trách nhiệm của quân đội. Chức năng của công an là bảo vệ luật, không phải bảo vệ chính quyền (administration), càng không phải để bảo vệ đảng. Đã hơn 30 năm nhưng chức năng của một số cơ quan trong bộ máy nhà nước vẫn chưa được xác định cho hợp lý.

Có nhiều việc cần phải làm để cải tiến bộ máy nhà nước của VN hiện nay và có nhiếu người Việt, trong cũng như ngoài nước, muốn góp phần thúc sự cải tiến ấy. Trở lực chính của sự cải tiến này là thành phần cổ lỗ trong ĐCS. Theo tôi vấn đề dân chủ hóa VN là như thế.

Nam
Tôi rất thích bài viết của bạn Trung. Đúng là vấn đề bạn nói không có gì mới, chúng ta đều biết, nhưng chúng ta vẫn chưa giải quyết được. Bạn Trung hãy cố gắng đấu tranh nhé! Đất nước VN cần nhiều người dũng cảm như bạn nữa!

Bình Minh
Bạn sinh viên với ghi chú "Du hoc sinh GERMANY, Berlin, Đức" tỏ ra rất chân thành với quốc gia dân tộc khi góp ý cho chủ đề này, nhưng bạn tỏ ra hời hợt với phân tách của bạn Nguyễn Tiến Trung , nên mới so sánh một cá nhân độc tài Park Chung Hee, với một đảng độc tài là CS mà cả thế giới từng phải đối đầu hơn nửa thế kỷ mới trừ khử được.

Cho nên bạn chỉ nhìn thấy "một toa thuốc" đơn giản mà người dân Nam Hàn đã làm được là "lập ra những công ty thật mạnh, có thể cạnh tranh hiệu quả, và thành công trong môi trường toàn cầu hoá" để một nửa giang sơn hồi phục sau chiến tranh; bạn đã quên rằng đồng thời với "vị thuốc kinh tế" hàng vạn sinh viên, học sinh, nông dân, công nhân, cùng các nhà chính trị Nam Hàn dù dưới ách độc tài quân phiệt, vẫn cố gắng vượt mọi thử thách tìm thêm "vị thuốc chính trị" thì mới có thể đẩy lui "chất độc tài" giúp Nam Hàn ổn định chính trị, rồi từ đó mọi người mới có điều kiện tự do đóng góp công sức, tài trí, vực dậy kinh tế như ngày nay.

Du hoc sinh GERMANY, Berlin, Đức
Tôi thấy đề tài bạn Trung đưa ra kô có gì là mới cả. Chắc rất nhiều người việt nam, đặc biệt là thanh niên việt nam hiểu rõ vấn đề mâu thuẫn lớn nhất này của hế thống. Nhưng vấn đề là phải bắt đầu giải quyết từ đâu, và ai là người thực hiện những bước đi đầu tiên. Tôi có theo dõi đọc trên BBC một số bài của bạn trung và các bạn khác từ pháp tôi thấy vấn đề các bạn nêu lên đều đúng cả, nhưng kô mới và bài các bạn mang tính chất hàn lâm lý thuyết quá chẳng nêu lên được phương án cụ thể nào cả.

Sao bạn Trung và các bạn ở pháp kô tập trung thời gian và sức lực của các bạn đi làm những việc có ích và cụ thể hơn như tập trung vào việc học, hay đi làm kiếm tiền gửi về cho gia đình.

Nếu các bạn thực sự có khả năng và yêu nước, hãy lập ra những công ty thật mạnh, có thể cạnh tranh hiệu quả, và thành công trong môi trường toàn cầu hoá hiện nay. Trong thời gian Hàn Quốc nằm dưới chế độ độc tài quân sự của Park Chung Hee, các công ty Huyndai, LG. Samsung đã ra đời và vươn lên mạnh mẽ. Nếu các sáng lập viên của các công ty đó cũng chỉ suốt ngày lý thuyết mơ tưởng về mốt thế chế dân chủ toàn diện cho Hàn quốc vào thời điểm đó mà kô làm gì cụ thể thì liệu các tập đoàn đó có thành công được kô, có kéo theo sự đi lên của Hàn Quốc như hiện tại kô?Kinh tế đi lên, dân trí đi lên, và hiện tại Hàn Quốc có một nền chính trị dân chủ hiện đại.

Mong bạn Trung hãy làm gì cho thực tế vào nhé, đừng lý thuyết hàn lâm quá. Hãy chứng tỏ bản thân bằng hành động thực tế.

MH, Hà nội
Bài viết của anh Tiến Trung thật hay và sâu sắc với tình hình đất nước hiện tại .Mọi lý luận yếu ớt của ĐCS nhằm biện hộ cho sự độc tồn của mình như :"Đa đảng sẽ loạn ..." đều đã bị thực tế đè bẹp. Thực tế là từ rất lâu ĐCS đã không còn là nhà nước của dân do dân và vì dân bởi lẽ chỉ có những nhà nước được nhân dân bầu ra, bảo vệ quyền lợi của người dân mới xứng đáng với danh hiệu đó.

Ngày nay người dân đã thực sự giác ngộ quyền lợi của mình và khát vọng về 1 cuộc sống tự do dân chủ đang trỗi dậy mạnh mẽ đã khiến cho ĐCS phải lo sợ mất đi quyền lợi mà mình đang có nên họ tìm mọi cách để ngăn cản như kiểm soát báo chí,bắt bới các nhà dân chủ ,nhồi sọ thế hệ trẻ...Thế nhưng với tinh thần yêu nư! c cũng như sự thôi thúc của thời đại tôi tin trong 1 tương lai không xa Việt Nam sẽ trở thành 1 quốc gia có tự do dân chủ và sẽ đuổi kịp các nước bạn về kinh tế, chính trị.

Ẩn danh
Các bài viết của tác giả đều cùng loại "Thánh kinh chính trị" (political Bible), rất đúng, nhưng rất khó thực hiện vì 3 triệu đảng viên tham, sân, si, hỉ, nộ, ái, ố, lại vì không sợ bị trừng phạt bởi luật của Thượng đế (do tất cả đều vô thần, chống báng thần thánh) và của loài người (họ tự làm luật không thể xử chính họ) nên họ rất tự do, và do đó không muốn tự ràng buộc vào một khuôn khổ khác. Họ muốn kéo dài tình trạng hiện nay càng lâu càng tốt, ít nhất đến khi họ chết. Cái sai lầm khủng khiếp của HCM là dựng nên một guồng máy khổng lồ chỉ có và biết trị vì chứ không có bất cứ một sự giám sát nào từ bên ngoài, "nhị dân" cũng không có, nói gì "tam dân" như tác giả ao ước. Guồng máy này quá khích theo cánh Tả.

Cũng cần phải nói, tuyệt đại đa số người VN chưa có đủ thông minh tài trí để tham gia TÍCH CỰC vào một xã hội tam quyền phân lập theo cánh Hữu, vì đơn giản là người VN không thể chịu được việc trông thấy người khác có lý hơn họ trong các cuộc tranh luận, do đó luôn luôn tìm cách "đánh dưới thắt lưng" các đối thủ chính trị. Xã hội VN sẽ loạn lạc ngay lập tức nếu có tam quyền phân lập, khi Quốc hội không lo làm luật mà chỉ lo truất phế Tổng thống không làm theo ý họ, còn bên Tối cao Pháp viện lại xâu xé nội bộ giữa các Thẩm phán với nhau và giữa họ với bên QH, TT. Thay vì "tam quyền hợp tác", thì sẽ có "tam quyền phản bác" không ai nhìn ai, các cuộc vận động chính trị, bầu cử vô cùng bỉ ổi, các cuộc thưa kiện không bao giờ dứt sau các cuộc bầu cử.

Giấu tên
Thật cảm ơn những bạn đã thể hiện rất rõ và rất đúng với tình hình đất nước hiện nay. Xin hãy tìm cách nói nhiều đến người dân để họ thấu hiểu vấn đề. Xin cản ơn.

Một thính giả
Chú đã lớn tuổi, đọc các bài viết của cháu, thấy cháu có ý chống cộng. Cháu nên xem lại: những thành công về kinh tế, văn hóa xã hội của chính quyền Cộng sản hiện nay, không như cháu nghĩ đâu. Cháu nên về VN dóng góp sức mình dể xây dựng đất nước.

Galaxy
Đài BBC có cái biệt tài là kết hợp các tình tiết, các phát biểu mang tính cải cách xây dựng ở Việt Nam với việc đa nguyên chính trị ở VN. Cách đi đến vấn đề của quý đài qua nhiều năm cũng không thay đổi nhiều, có chăng là trung thực hơn. Cách đưa tin của quý đài làm cho những người kém hiểu biết cứ nghĩ rằng BBC rất "có lý". Tôi tin rằng ở VN số người như thế không nhiều.

TQVN
Bài viết hay lắm, bạn Trung có kiến thức khá sâu và rộng. Bạn có một tinh thần dân tộc rất tuyệt vời nhưng tôi hy vọng bạn phải có những hành động cụ thể để tác động trực tiếp đến tình hình của đất nước vì hiện nay tình hình trong nước không được thuận lơi: Thứ nhất là những người trong ĐCS có tinh thần dân tộc cũng không thể làm được điều gì hơn vì khả năng( quyền lực, tầm ảnh hưởng, nhân lực, tài chính) có giới hạn.Thứ hai là những người không có trong bộ máy lãnh đạo ĐSC thì lại càng không có khả năng để tạo thay đổi. Ai cũng biết quy luật của xã hội nó sẽ tự vận động, tự đào thải và phát triển nhưng nếu cứ thụ động ngồi đợi thì phải 1000 năm nữa ở Việt Nam mới có đa đảng.

Thính giả giấu tên
Là xuất phát điểm khác nhau thôi. Nếu lấy điều 2 làm cơ sở thì điều 4 bị chê trách. Nếu lấy điều 4 làm cơ sở thì điều 2 bị chê trách. Bạn Trung nói gì thì nói cũng chẳng ý nghĩa gì. Bạn có cái lý của bạn, ĐCS có cái lý của ĐCS. Vấn đề là cái lý của kẻ mạnh sẽ được thực hiện. Bạn muốn thực hiện được cái lý của bạn thì trước hết hãy mạnh đi đã. Nói nhiều quá, không tin được. Tôi chẳng tôn trọng những người như bạn đâu.

Nhân quyền Việt nam
Ông Nguyễn Tiến Trung nói hay lắm. Chẳng trách ông là thạc sĩ, được tu nghiệp ở nước ngoài. Tuy nhiên, những bài viết loại này ở VN người ta chẳng coi ra gì. Ông muốn kêu gào đa đảng ư? Có mà hàng trăm năm nữa cũng chẳng làm được. Tôi biêt ông có tâm huyết với dân VN, nước VN. Nhưng: Nếu đa đảng thì đảng cộng sản VN phải tự lo kinh phí như các đảng khác ở nước ngoài- lấy gì ra mà cho Đảng cộng sản VN ăn? Bây giờ các Đảng viên cộng sản đang ăn no, ăn bẫm. Nhà nước và nhân dân VN là "chùm khế ngọt" béo bở cho "Đảng Cộng Sản" "trèo hái hàng ngày"... bây giờ theo mô hình của ông Trung, Đa Đảng thì tự bỏ chi phí ra mà hoạt động!, bỏ đi nguồn thu béo bở từ ngân sách? có mà Điên? Nói theo từ ngữ VN: thích thì đánh nhau! còn từ bỏ quyền lực? Quên khẩn trương!!! Muốn có được dân chủ đa đảng ở VN không hô khẩu hiệu mà được đâu. Chỉ có thể dấu tranh. Mà trước tiên là đấu tranh tước bỏ các đặc quyền đặc lợi mà "Đảng" tự "thưởng" cho mình như Nhà biệt thự đã và đang chiếm đoạt, xe hơi xịn, các đặc quyền đặc lợi khác về đất đai, tài sản... Khi mất hết các đặc lợi, các đảng khác may ra mới có cơ hội tham gia chính trường.

Trung-Chinh, Houston, Texas, Mỹ
Tôi thấy lý-luận trong bài này này rất hời-hợt bởi vì việc quản-lý quốc-gia một cách tốt nhất theo từng hoàn-cảnh cụ-thể riêng biệt đâu có đơn-giản là chỉ cần đa-đảng và tam-quyền phân-lập. Quản-lý một quốc-gia còn vô-số nhũng yếu-tố khác hòa-quyện và đan chéo nhau. Thật vậy, hãy cứ nhìn xem : - Đảo-chính quân-sự ở Thái-Lan. - Tình hình kinh-tế trì-trệ, nạn tham-nhũng và đói-nghèo tràn lan ở các nước Phi Châu và Nam Mỹ. Đó là những quốc gia có đa-nguyên, đa đảng và tam quyền phân-lập như Thac-Sĩ Trung mong muốn đấy nhưng chắc gì đã tốt nhất cho người dân đâu. Đối với Việt-Nam hiện nay : kinh-tế phát-triển liên-tục nhiều năm liền ở mức độ 7 - 8% một năm từ khi có đổi mới và hội-nhập. Sự đổi mới và hội-nhập này đã đến mức không thể đảo-ngược. Sự phát-triển ở Việt-Nam được các tổ-chức giám-sát quốc-tế đánh giá là nhân-đạo nhất thế-giới. Như vậy, mặc dù Việt-Nam hiện nay vẫn chưa được tốt lắm về dân-chủ và nhân-quyền, vẫn còn những hình-thức độc-tài, nhưng thiết nghĩ nó cần-thiết trong giai-đoạn hiện nay để giữ cho đất nước ổn-định và phát-triển trong hòa-bình. Một phản-đề : Nếu chính-quyền như hiện nay ở Việt-Nam sụp-đổ, hỏi liệu có một chính-quyền nào khác bảo-đảm tốt hơn cho sự phát-triển trong hòa-bình và ổn-định ?