Vòng nhì cuộc đua vào Bạch Cung

Đường vào Bạch Cung có thể ví như một cuộc chạy đua đường trường 50 vòng và với khoảng 15 vận động viên ở mức khởi hành, chia làm hai đội: Cộng Hoà và Dân Chủ.

Tại bang Iowa vào ngày 3.1 vừa qua phát súng khai mạc cuộc đua đã nổ và kết quả không như những tiên đoán của giới truyền thông và quan sát chính trị Hoa Kỳ ngay từ vòng đầu. Bầu cử sơ bộ đầu tiên trên nước Mỹ không đưa chiến thắng đến cho Thượng Nghị Sĩ Hillary Clinton và cựu Thống Đốc Mitt Romney.

Kết quả của Đảng Dân Chủ là Thượng Nghị Sĩ Barack Obama về nhất với 38%, Thượng Nghị Sĩ John Edwards, 30% và Thượng Nghị Sĩ Hillary Clinton, 29%.

Vài hôm trước ngày họp chọn, cựu Thống Đốc bang Iowa là Tom Vilsack có phát biểu là nhờ những lá phiếu của cử tri gốc Việt ở tiểu bang này mà phần thắng sẽ nghiêng về Hillary Clinton.

Nhưng kết quả không như thế.

Nhìn lại Iowa

Đảng Cộng Hoà có Thống Đốc Mike Huckabee về nhất với 34%, Thống Đốc Mitt Romney về nhì với 25%. Còn lại Thượng Nghị Sĩ Fred Thompson được 13.4%, Thượng Nghị Sĩ John McCain 13.1%, Dân Biểu Ron Paul 10%. Cựu thị trưởng Thành Phố New York Rudy Giuliani chỉ được 3.5%.

Đa số cử tri dân chủ ở Iowa đều muốn có những thay đổi cho tương lai nước Mỹ và đã chọn ứng viên mà họ tin là có khả năng đem lại thay đổi nhiều nhất. Còn cử tri cộng hoà chọn Thống Đốc Huckabee vì ông là một cựu mục sư với khuynh hướng bảo thủ.

Kết quả ở Iowa đã làm sôi động cuộc bầu cử sơ bộ ở bang New Hampshire vào tuần sau đó với những tiên đoán là Obama lại hơn Clinton từ 5 đến 10 điểm.

Điều này làm đau lòng Clinton như bà đã phát biểu trong cuộc tranh luận giữa 4 ứng viên đảng dân chủ vào cuối tuần rồi. Trong một gặp gỡ với cử tri, Hillary Clinton cũng đã xúc động đến nhỏ lệ khi được hỏi về những hi sinh và khó khăn trong cuộc tranh cử.

Vì nếu những tiên đoán Clinton sẽ lại thua Obama thì tương lai tranh cử của bà coi như chấm dứt vì kể từ năm 1972, là năm đầu tiên Iowa tổ chức họp chọn sơ bộ, ứng viên dân chủ nào thắng cả hai bang Iowa và New Hampshire thì người đó sẽ được đề cử, chỉ trừ một lần vào năm 1972 có Thượng Nghị Sĩ Edmund Muskie đã không được đảng để cử dù thắng cả hai bang.

Sự trở lại của bà Clinton

Nhưng kết quả ngày 8.1 ở New Hampshire lại đã không như những thăm dò dư luận tiên đoán, ít nhất là với phiá Đảng Dân Chủ, vì Hillary Clinton đã lật ngược kết quả của những thăm dò để về nhất với (39%), Barack Obama (36%), John Edwards (17%) và Bill Richardson (5%).

Chiến thắng này đã đem đến cho ban vận động của Hillary Clinton niềm tin mãnh liệt hơn là cựu đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ vẫn có thể được Đảng Dân Chủ đề cử và sẽ trở thành tổng thống thứ 44 của Hoa Kỳ.

Về phía Đảng Cộng Hoà kết quả ở New Hampshire không có gì ngạc nhiên: Thượng Nghị Sĩ John McCain về nhất (37%), Thống Đốc W. Mitt Romney (31%), Thống Đốc Mike Huckabee (11%) và cựu Thị Trưởng Thành Phố New York Rudy Giuliani (9%).

Cuộc chạy đua vào Bạch Cung năm nay tuy mới qua hai vòng đầu nhưng đã có nhiều bất ngờ và còn hứa hẹn nhiều ngạc nhiên khác trong 48 vòng kế tiếp vì đây là một cuộc tranh cử mà các ứng viên đều là những người không đang nắm giữ một vai trò quan trọng nào trong hành pháp hay lập pháp, như đương kim tổng thống, phó tổng thống hay lãnh đạo của một khối ở quốc hội.

Gây sôi nổi nhất là phía Đảng Dân Chủ với một nữ ứng viên và một ứng viên da den.

Vẫn khó tiên liệu

Tuy con số những đại biểu của hai chính đảng mà ứng viên đạt được trong bầu cử sơ bộ ở Iowa và New Hampshire chưa đến 100 cho mỗi đảng, so với tổng số 4.050 đại biểu đảng dân chủ vả khoảng 2.400 đại biểu của đảng Cộng Hoà.

Nhưng đó là những vòng đua đầu tiên nên rất được chú ý nhiều vì quán tính của tiến trình bầu chọn đã được đẩy tới và sẽ không ngừng lại cho đến ngày 4.11.2008.

Trong tháng Giêng sẽ còn bầu sơ bộ ở những bang Michigan, Nevada, South Carolina, Hawaii và Florida. Cao điểm của việc chọn ứng viên tổng thống của hai chính đảng sẽ là ngày 5 tháng Hai với bầu cử sơ bộ tại 22 bang trên toàn nước Mỹ, có bang California. Sau ngày đó cử tri Hoa Kỳ sẽ biết rõ hơn ai là ứng viên tổng thống được đề cử trong đại hội đảng vào mùa hè.

Qua hai vòng đầu, phía dân chủ có Barack Obama và Hillary Clinton mỗi người thắng một vòng. Phiá cộng hoà hai người về nhất là Mike Huckabee và John McCain.

Như vậy ai sẽ là người có triển vọng thay thế George W. Bush nhất? Một người cộng hoà hay dân chủ, một cựu chiến binh từng tham chiến và là tù binh chiến tranh ở Việt Nam hay một tín đồ đạo Mormon, một phụ nữ hay một người da đen đầu tiên trong lịch sử?

Thật khó mà tiên đoán được trong lúc này.

Mai Ninh, Vietnam
Tôi ở VN mà vẫn chú ý với chút tò mò, hồi hộp khi theo dõi "bọn Mỹ" bầu tổng thống "của chúng". Vậy mà sao tôi rất dửng dưng khi quốc hội ta "sáng suốt" suy nghĩ và "đầy trách nhiện" lựa chọn bầu chủ tịch nước. Cảm giác này tôi có từ khi biết quan tâm chính trị. Nhưng điều tôi chưa hiểu là cho đến bao giờ tôi mới hết dửng dưng với việc bầu bán ở VN?

Võ Đoàn
Theo phỏng đoán của tôi dựa trên hiện nay đảng Dân Chủ nắm đa số trong cả hai viện quốc hội, và quan niệm bảo thủ của phần đông người dân Mỹ, thì bà Thượng Nghị Sĩ Hillary Clinton hay ông Thượng Nghị Sĩ Barack Obama nếu được đề cử đều có thể thua ông Thượng Nghị Sĩ John McCain, hay ông Thống Đốc W. Mitt Romney nếu được đảng Cộng Hoà đề cử.

Thính giả không nêu tên
Tôi thì nghĩ Đảng Cộng Hòa sẽ tiếp tục làm tổng thống Hoa Kì. Vì nhân dân Mỹ cũng như nhân dân thế giới chưa sẵn sàng cho một vị da den hay phụ nữ lên làm tổng thống. Tổng thống Hoa Kỳ còn là tổng thống của thế giới.