Chiếc giày xin giữ lại

Thật là hi hữu khi thế giới chứng kiến những chiếc giày “ thái độ” được ném về phía trước, nhằm vào hai chính khách của hai cường quốc lớn nhất thế giới.

Cảm giác thật lạ lùng khi giày lại trở thành một phương tiện biểu cảm sau hàng thế kỷ văn minh của loài người.

Mặc dù đích đến của những chiếc giày đó khác nhau nhưng rõ ràng, cách phản ứng của những người “nhận giày” cũng khác nhau.

Ông Bush, tổng thống Hoa Kỳ đã cười còn ông Ôn Gia Bảo, thủ tướng Trung Hoa thì lại giận dữ ra mặt.

Điều này cũng nhanh chóng cho thấy thái độ chấp nhận điều mình đã làm ra trên một tinh thần dân chủ và tính cách thượng tôn mang tính cách triều đình, không chấp nhận nổi những sự khác biệt.

Chiếc giày được ném đi

Việt Nam là quốc gia đã từng có những cuộc chiến với nước Mỹ và Trung Quốc. Những kỷ niệm về các cuộc chiến đó còn khốc liệt và bi thảm hơn bất kỳ ai trong quốc gia của những người từng ném giày.

Tôi tự hỏi sẽ có bao nhiêu người trong đất nước tôi sẽ chọn ném giày vào chính phủ Mỹ hay chọn ném giày vào chính quyền Trung Quốc?

Tháng 11 năm 2000, khi ông Clinton cùng vợ và con gái đến thăm Việt Nam đã được hàng hàng người dân, kể cả những cựu binh quân đội chào đón và chờ được bắt tay.

Ông Clinton có lẽ cũng là lãnh tụ duy nhất của một quốc gia từng có ân oán với Việt Nam không lo sợ chuyện mình sẽ bị ném giày. Trong khi đó, dù được ca ngợi với tình hữu nghị lâu bền, nhưng chưa có một lãnh tụ nào của Trung Quốc được người Việt Nam chào đón như vậy.

Ở một phía khác được bộc lộ rất rõ trong các vụ biểu tình chống Bắc Kinh xâm lược đảo và đất Việt Nam vào tháng 12 năm 2007, đến mức Nhà nước Việt Nam phải huy động các lực lượng trấn áp hùng hậu để làm yên lòng chính quyền Trung Quốc.

Người Việt Nam không có thói quen ném giày, nên người ta phản ứng bằng cách ném các khẩu hiệu về phía các Tòa Tổng lãnh sự và Đại sứ Trung Quốc ở Việt Nam và mọi nơi trên thế giới với những hàng chữ bằng cả tiếng Việt, tiếng Anh và tiếng Hoa, đại loại như “đồ xâm lược”.

Ném giày vào ai?

Trong một bài viết của tác giả Quách Tường Uy, người Trung Quốc đang du học tại London, có viết rằng thế hệ của cô được người lớn dạy rằng Việt Nam là bọn xấu và hết sức vô ơn, tàn nhẫn.

Trong ký ức của tôi thì người Việt Nam lại luôn thấy những người Hoa là những người chân chất và hiền lành, dễ làm bạn.

Trong lời dạy của người lớn mà trẻ con miền Nam học được, những người Hoa này là những người yêu nước lưu lạc và mong chờ một ngày đất nước có thể phản Thanh phục Minh thành công mà quay về cố hương.

Từ tinh thần yêu nước cảm động này khiến tôi có rất nhiều bạn người Hoa ở tuổi học trò.

Với tôi và nhiều người khác, kể cả những người đã từng xuống đường vào ngày 9 tháng 12 năm 2007 để phản đối Trung Quốc xâm lược đảo và đất Việt Nam, không có người Trung Hoa xấu, mà chỉ có chính xác chính quyền Cộng sản Trung Quốc là rất xấu.

Không chỉ xấu với đất nước Việt Nam của chúng tôi, mà xấu với cả thế giới bằng cả chiều dài lịch sử hành động và ngụy biện của họ.

Thật là khó giải thích vì sao máu của những người dân Trung Hoa và thanh niên Việt Nam phải đổ xuống dọc đường biên giới hai nước trong cuộc chiến năm 1979. Điều làm rất nhiều người bạn Việt và Hoa tại Chợ Lớn, Saigon, chỉ mới buổi sáng uống ly cafe và tán gẫu vui vẻ với nhau, buổi chiều đã nhìn nhau ngại ngần im lặng.

Tác giả Quách Tường Uy có viết rằng thế hệ trẻ của cả hai nước đã dần quên đi cuộc chiến 1979 và không mang nặng mặc cảm về nó. Nhưng đó có lẽ là cảm giác riêng của thanh niên Trung Quốc.

Chiếc giày xin được giữ lại

Lý do của ý thức chống chính quyền Trung Quốc, là bởi người Việt Nam không bao giờ có thể an tâm với sự kiêu ngạo và tính bá quyền của những lãnh tụ như Mao Trạch Đông, Đặng Tiểu Bình... vẫn được nối dài đến thời kỳ của Hồ Cẩm Đào, Ôn Gia Bảo... và có thể sẽ còn nối dài nữa trong tinh thần Đại Trung Hoa.

Nhắc lại chuyện chiếc giày, khi còn nhỏ, tôi được đưa đi xem triển lãm tội ác của “Bọn bành trướng Bắc Kinh” từ cuộc chiến 1979.

Một trong những ký ức đau đớn nhất mà tôi còn nhớ, đó là một chiếc giày lính bằng vải dính máu của một chiến binh Việt Nam nào đó đã chết. Có thể đó là một công nhân ở Hải Phòng hay một người nông dân nào đó ở Cần Thơ.

Khi Việt Nam tái lập tình hữu nghị với Nhà nước Trung Quốc, một phần lịch sử trên đã biến mất để không làm “tổn thương tình hữu nghị của hai quốc gia”.

Tôi cũng không còn thấy chiếc giày đó nữa, cũng như không được biết rõ đất nước tôi đã mất hay giữ được bao nhiêu đất đai của tổ tiên sau cuộc chiến đó.

Nếu tôi được hỏi là sẽ chọn ném giày vào ai trong mối quan hệ Việt - Mỹ - Trung Quốc này, có lẽ tôi sẽ chọn xin và giữ lại chiếc giày đó - chính chiếc giày đẫm máu của tuổi thanh niên Việt Nam và đặt vào một không gian trân trọng nhất của Tổ quốc tôi hôm nay.

Thế hệ chúng tôi cũng như những người Hoa mà chúng tôi đã được biết, đã sống chung trên đất nước tôi không muốn thù hận nhưng thật lòng không bao giờ có thể lãng quên.

Đây là ý kiến riêng của tác giả, nhạc sỹ Tuấn Khanh. Quý vị có chia sẻ hoặc đóng góp, xin gửi về [email protected] hoặc sử dụgn hộp tiện ích bên tay phải.

Dove
Theo tôi, có sự khác nhau cơ bản mà Tuấn Khanh và nhiều người khác không nhận thấy. Ông Bush là một Tổng thống ít được người Mỹ tin tưởng và các nghị sĩ đang tìm cách đưa ông ra toà vì tội man trá gây chiến tại Iraq. Phóng viên M. al Zaidi ném giày vào ông Bush tức là ném vào cái "đồ bỏ đi" của nhân dân Mỹ.

Ông Ôn Gia Bảo là người phụng sự mẫn cán cho dân tộc Trung Quốc. Đa số nhân dân Trung Quốc coi ông ấy là người đại diện cho mình.

Tôi cũng là người bất đồng chính kiến với chính sách đối ngoại của Trung Quốc, nhưng tôi sẽ không bao giờ ném giày vào người đại diện của họ. Mặc dù khác nhau thật đấy, nhưng tôi nhất định phải hỏi ông Ôn về Khơ me đỏ, về việc tuồn vũ khí cho bọn diệt chủng tại Châu Phi hoặc về cái bản đồ lãnh hải kỳ quái của TQ tại Biển Đông ... Đó cũng là ném giày nhưng mà không phải là ném giày.

My Saigon, USA
Tôi không đồng ý với quan điểm của bạn Tuấn HN. Không một ai kể cả ở Á, Âu hay Mỹ lại dễ dàng cho qua khi bị người khác ném giày. Chưa kể ông Bush và ông Ôn là hai chính khách lãnh đạo. Sự khác biệt chính là mỗi người có kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống khác nhau.

Anonymous
Có lẽ hành động ném giày thật của anh thanh niên ở Cambridge không được văn minh nhưng đối với một công dân của đất nước dân chủ, tự do như Anh Quốc thì căm ghét, phẫn nộ với những thứ giả trá phát ra từ miệng 1 lãnh đạo độc tài như ông ta là điều hoàn toàn dễ hiểu.

Họ luôn luôn được thể hiện chính kiến riêng, không phải chịu đựng sự áp chế tư tưởng nên họ không muốn lỗ tai của họ, bầu không khí dân chủ của họ bị vấy bẩn.

Họ không thể ngồi im và vỗ tay tán thưởng như dân TQ được. Nếu tôi là một sinh viên ở chỗ đó, tôi cũng sẽ phản ứng, nếu không ném giày thật thì tôi cũng sẽ bỏ ra ngoài hoặc ném chiếc giày tưởng tượng vào mặt ông ta. Chí ít cũng không thể để tư tưởng mình bị nhiễm những điều không trong sạch.

Ẩn danh
Thiết tưởng rằng nếu ở VN, ném giày được công nhận là một nét "văn hóa phản đối". E rằng, trong mỗi buổi hội thảo và với những tuyên bố của các quan chức sẽ có một số người ra về mà chân không giày.

Unknown soldier
Tôi là một người Việt Nam, và tôi cảm thấy lấy làm tiếc vì hôm ấy đã có tới 2 chiếc giày ném vào tổng thống Bush. Nhưng nếu tôi có mặt ở Cambridge ngày hôm ấy thì sẽ không chỉ có 1 chiếc giày được ném vào mặt ông Hồ Cẩm Đào. Trung Quốc đang quá ảo tưởng về sức mạnh của họ.

Su that, Hà Nội
Lẽ ra TTg TQ phải nhận được đầy đủ 2 chiếc giày. Còn ở VN, hình thức tương tự là bãi nước bọt. Tôi thực sự mong muốn điều đó. Tại sao à? Mỹ từng là kẻ thù của VN, nhưng họ có cách cư xử rõ ràng, đánh nhau thì kịch liệt một mất một còn, khi làm ăn thì sòng phẳng theo luật.

Còn TQ thì sao, nói là bạn bè đồng chí, nhưng họ hành động theo kiểu lưu manh, lừa đảo với tâm địa xấu xa. Họ trịch thượng, chèn ép VN, ngang nhiên xâm phạm lãnh hải và quyền lợi kinh tế của VN. Thử hỏi như vậy có xứng đáng là bạn bè chưa, chứ chưa nói đến vai trò một nước lớn, một cường quốc.

Shooter, Bình Dương
Quả thật ai ai trên đất nước Việt Nam cũng có một trái tim yêu nước nồng nàn. Nhưng việc biểu cảm của mỗi người hoàn toàn phụ thuộc vào suy nghĩ và cảm xúc của từng cá thể. Cảm ơn Tuấn Khanh đã nói lên được lòng yêu nước của người Việt. Tôi thật tự hào vì được làm người Việt. Ở đất nước này hầu như ai cũng có lòng độ lượng khoan dung chất chứa trong tình người ấm áp. Với người Việt, dù ở đâu trên thế giới này thì cũng như nhau.

Tôi không căm phẫn người Hoa cũng như người Mỹ. Nhưng những việc mà chính phủ của họ đã, đang và sẽ làm thì nên phán xét lại. Các bạn có biết tôi sẽ làm gì khi lòng căm phẫn lên đến tột cùng như chàng ký giả và người biểu tình nọ không? Tôi sẽ đánh bóng chiếc giày của mình và tặng các nguyên thủ đáng kính của chúng ta như một món quà có ý nghĩa hơn là phải ném chúng trước bàn dân thiên hạ. Làm điều đó tôi còn có thể nghĩ đến thể diện của tổ quốc, của dân tộc tôi.

New Yorker
Ông Ôn đã được nến thử mủi vị bị phản đối lần đầu nên tức giận ra mặt do thiếu kinh nghiệm ứng biến trong những trường hợp như thế này vì ở trong cái nước mà ông nắm hoàn toàn quyền sinh sát đó là chuyện không tưởng.

Ông Bush thì ngược lại hoàn toàn, là Tổng Thống của quốc gia có tự do, dân chủ bậc nhất trên thế gới thì việc bị phản đối cũng đã trở thành một phần của công việc.

Nụ cười huề của ông Bush và bộ mặt giận dữ của ông Ôn thể hiện bản lĩnh và trình độ của 2 nguyên thủ quốc gia cũng như chính sách ngoại giao của 2 quốc gia đó. Với thiên triều TQ là thuận ta thì sống mà nghịch ta phải chết!

Tuấn HN
Thật ra cách hành xử của hai vị nguyên thủ khác nhau là vì văn hoá đông tây thôi. Với các nước Á Đông như Trung, Hàn, Nhật hay Việt Nam vốn có truyền thống gia trưởng thì sẽ lấy điều này như là sự xúc phạm ghê gớm. Còn với người phương Tây thì họ xuề xoà hơn nhiều trong việc này.

PPT, VN
Cám ơn Tuấn Khanh đã nói thay cho tôi và có lẽ cũng cho nhiều người. Cái băn khoăn của chúng ta hiện nay không phải là sự bất dung giữa các dân tộc hay nền văn hóa, mà là ý đồ chính trị đang xô đẩy dân tộc các nước chống lại nhau. Vì vậy có những chiếc giày chúng ta giữ lại, có chiếc chúng ta ném đi.

Ở nước ta, nếu không có sự cam tâm tìm kiếm hậu thuẫn của các "lãnh đạo đáng kính" nơi đảng CSTQ anh em thì cũng chẳng có chiếc giày nào ném đi, dù với nghĩa bóng. Người Việt vốn rất hiền hòa và sẵn sàng dung nạp, nhất là với nền văn hóa Trung Hoa đã nhiều phần ăn vào huyết quản.

Conan, Saigon
Rõ ràng là suy nghĩ của lãnh đạo các nước tự do dân chủ hoàn toàn đối lập với suy nghĩ của lãnh đạo các nước CS. Ông Bush dù là tổng thống Hoa Kỳ nhưng ông cũng là một nười bình thường bằng xương bằng thịt nên có thể bị phản đối ném giày như những người khác là bình thường. Còn các lãnh đạo CS thì họ suy nghĩ như thời phong kiến tức là họ giống như vua, chúa ngày như được trời cử xuống trần gian cai trị cho nên dân thường không được xúc phạm "long thể". Dân ở các nước CS mà đòi được tự do dân chủ thì còn lâu lắm.