Lê Hải Hành trình Amazon 2.5.2008

	Với bác sĩ rừng rậm là nơi đầy bệnh tật nguy hiểm

Trước khi kịp ghi nhận bất cứ điều gì về Amazon, trong đầu tôi đã phải nhớ một loạt các lời dặn của bác sĩ, mỗi ngày uống một viên màu hồng, đều đặn từ trước ngày bay vào khu vực cho đến tận sau khi bay ra còn phải uống thêm bảy ngày nữa.

Đó mới chỉ là thuốc phòng sốt rét - malarone, ngoài ra vẫn phải cảnh giác với viêm gan siêu vi A, B, leptospirosis, menigitis, sốt vàng da và cả bệnh lao nữa, dù đã bị chích ngừa cùng lúc 5 mũi đau điếng vào bả vai và cánh tay, uống một ly đầy thuốc phòng dịch tả.

Chưa hết, cần phải cảnh giác với móc túi, trộm cắp, và cướp giật; cả sách hướng dẫn lẫn chuyên gia về an ninh cho đoàn cũng cùng nhắc nhở như vậy.

"Nhà báo nhảy dù" - đó là cái tên mà một đồng nghiệp sử dụng khi phản đối những ý kiến lo xa quá mức, cho rằng mỗi phóng viên phải được trang bị tận răng, từ bộ đồ nghề y tế khử trùng sẵn cho đến thậm chí cả phao bơi.

Tự nhiên tôi hình dung tới cảnh một người Pháp, người Mỹ, cách đây nửa thế kỷ, trước khi sang Việt Nam làm việc, có lẽ cũng được bao bọc trong một loạt "những điều cần chú ý" kiểu như vậy.

Điều đó khiến tôi giật mình; chẳng lẽ tôi cũng đang chuẩn bị sang tìm hiểu đất nước, con người Brazil trong vai một "gã thực dân"?

Rời nơi thành thị hào nhoáng, đủ tiện nghi, tới một miền rừng rậm nhiệt đới hoang sơ, đáp một chuyến tàu thủy dọc dòng sông, trong tay sẵn chiếc vé máy bay book trước ngày về.

	Với Bruce Parry, muốn hiểu cần phải sống và sinh hoạt chung với dân địa phương

"Nhà báo thực dân"

Mà ngay cả khi đã lên thuyền để hi vọng sẽ cảm nhận được nhịp đập và hơi thở của xứ Amazon, thì phái đoàn phóng viên vẫn phải liên lạc hàng ngày với Luân Đôn bằng điện thoại vệ tinh.

Vậy thì một gã nhà báo thực dân như tôi, tạm gọi như vậy, có thể hiểu được những gì mà người dân Amazon đang suy tư, trăn trở hay không?

Câu hỏi đó chắc chắn sẽ khiến tôi suy tư không ít trong chuyến đi này, và có thể là cả sau đó nữa.

Hi vọng duy nhất là tấm lòng thành muốn tìm hiểu, và cái bản chất cũng xuất thân từ một xứ xở rừng nhiệt đới, từng phải sống trong cảnh nghèo khó của một đất nước đang phát triển, sẽ giúp tôi phần nào dẹp bớt rào cản.

Và cách thể hiện tốt nhất có lẽ sẽ là chuyển tải trung thực và toàn diện nhất về những gì mình nhìn thấy, nghe được, kèm theo phản ứng riêng và cảm xúc khi chạm vào một nền văn minh xa lạ.

Thực ra thì Brazil cũng có khá nhiều điểm tương đồng với Việt Nam, ví dụ như cũng cùng các giáo sĩ dòng Tên nói tiếng Bồ Đào Nha đã đến khai phá mảnh đất này.

Nhìn bức tượng chúa Jesu đứng trên đỉnh núi, dang tay nhìn ra biển, chắc chắn bạn sẽ liên tưởng ngay tới bức tượng tương tự ở Vũng Tàu.

Nhưng cũng có điểm trái ngược, ví dụ như do là ở nửa bán cầu nam, mà vòng xoáy mưa bão ở Brazil sẽ ngược với Việt Nam, bên lở bên bồi của các con sông cũng sẽ ngược lại, và nếu bạn đang chuẩn bị từ xuân sang hè thì ở Brazil người ta đang từ tiết thu chuyển vào mùa đông.

Có đúng không nhỉ? Tôi sẽ có cơ hội kiểm chứng ngay chút nữa đây, khi hạ cánh.