Một tộc họ tại đảo Lan Tự ngoài khơi Đài Loan đang chuẩn bị cho sự kiện lớn nhất trong nhiều năm nay tại làng này. Đó là lễ hạ thủy chiếc thuyền gỗ đóng theo kiểu truyền thống. Chiếc thuyền này dài 7,5m, đóng từ 27 miếng ván trong nhiều tháng.

Thuyền gỗ truyền thống được chạm khắc tinh xảo với ba màu truyền thống của bộ tộc Tao là đỏ, trắng và đen. Các họa tiết có thể khác nhau đôi chút vì mỗi tộc họ có một linh vật riêng.

Dân Lan Tự phần nhiều là người sắc tộc Tao tức Yami, tới đây khoảng 800 năm trước từ miền bắc Philippines. Trong nhiều thập niên họ bị đồng hóa, phải học tiếng Trung và phá bỏ các công trình truyền thống của mình.

Nguồn thức ăn chủ yếu trên đảo là cá, nhưng dân địa phương cũng nuôi dê và lợn thả rong. Các loại cây trồng có khoai môn và khoai sọ. Cả đảo có một trạm xăng, một bưu điện và một ngân hàng, cùng một vài khách sạn và nhà trọ.

Dân trên đảo chỉ còn người già và trẻ em. Thanh thiếu niên phải đi Đài Loan nếu muốn học lên đại học hoặc tìm cơ hội việc làm. Chỉ tới dịp lễ lạt mới thấy nhiều người trở về.

Đánh cá, nhất là bắt cá bay, là nghề truyền thống của người Tao. Họ tin rằng cá bay là quà tặng của Trời. Xung quanh việc bắt và ăn cá bay có nhiều nghi lễ và điều cấm kỵ. Người địa phương cho rằng họ chỉ nên bắt đủ để ăn mà thôi.

Mỗi năm có tới 70.000 du khách đến thăm đảo Lan Tự. Một số người địa phương mở sạp bán đồ lưu niệm để tăng thu nhập. Thế nhưng đa phần người già không thích có nhiều khách du lịch, vì cho là những người này không tôn trọng truyền thống địa phương.

Ngôi nhà kho này là một nỗi lo lớn của dân trên đảo. Trong kho có 98.000 thùng rác thải hạt nhân từ ba nhà máy điện nguyên tử của Đài Loan. Chính phủ đã hứa sẽ đóng cửa kho này vào năm 2016 và chuyển rác đi nơi khác. Người dân thì than phiền rằng nguy cơ nhiễm xạ, mắc ung thư đang tăng lên.

Trong những năm gần đây, nghề đóng thuyền dần mai một vì nay người ta chuộng xuồng máy hơn. Đóng thuyền vừa lâu công, vừa đắt đỏ. Tuy nhiên ông Syapen Koten nói gia đình ông sẽ tự chế tạo thuyền để bắt cá bay.

Đây là lần đầu có chiếc thuyền được hạ thủy trong suốt 30 năm nay. Trước lễ hạ thủy, người ta làm việc xua đuổi tà ma. Các khách mời ăn mặc đẹp, đội mũ, hát các bài ca ngợi vẻ đẹp của chiếc thuyền và chúc thượng lộ bình an.

Đúng hôm hạ thủy, dân làng mổ lợn ăn mừng. Hơn 40 con được quay lên và chia cho khách. Mỗi con có giá hơn 100 đôla, không phải rẻ, nhưng gia chủ không muốn tỏ ra keo kiệt và cũng muốn chứng tỏ vị trí xã hội của mình.

Hàng ngàn người tụ tập trên bến để theo dõi lễ hạ thủy. Họ hò reo khi chiếc thuyền được đẩy xuống nước. Cho dù có quan ngại về tương lai của hòn đảo, truyền thống vẫn là sợi dây kết nối người dân địa phương và khiến họ tự hào.