Từ năm 1942 đến năm 1945, Alexander Solzhenitsyn là đại úy pháo binh phục vụ tại tiền tuyến trong quân đội Liên bang Soviet, và đã hai lần được tặng thưởng vì lòng dũng cảm.

Năm 1945, ông bị bắt vì đã chỉ trích Stalin trong những lá thư mà ông gửi cho một bạn học, mặc dù tên của vị lãnh đạo này đã được thay đổi. Ông nhận "bản án nhẹ" là tám năm trong trại cải tạo lao động.

Những kinh nghiệm của Solzhenitsyn trong thời gian ở "trại cải tạo lao động" của Stalin là nguồn tư liệu cho những sáng tác văn học của ông sau này. Năm 1953, ông bị kết án lưu đày ở miền nam Kazakhstan.

Năm 1962, sau khi đã giữ gìn bản thảo hết sức cẩn thận, ông thành công khi xuất bản được tiểu thuyết "Một ngày trong đời Ivan Denisovich". Tác phẩm này kể lại một ngày trong đời của một tù nhân ở trại cải tạo lao động của Soviet.

Ông được trao giải thưởng Nobel Văn học năm 1970, nhưng phải đến mãi năm 1974, sau khi bị trục xuất khỏi Liên bang Soviet, ông mới tới được Stockholm để nhận giải thưởng.

Bị tước quyền công dân ở Nga, Solzhenitsyn sống một thời gian ngắn ở Thụy Sĩ trước khi được mời sang đại học Stanford ở Hoa Kỳ. Năm 1976, ông chuyển đến sống ở Cavendish, Vermont, nơi ông tiếp tục viết văn.

Quyền công dân Soviet của Solzhenitsyn được phục hồi vào năm 1990. Bốn năm sau đó, ông cùng vợ, Natalia, quay trở về một nước Nga độc lập, nơi ông có bài diễn văn trước Quốc hội, viện Duma.

Khi quay trở về Nga, các tác phẩm của nhà văn này vẫn được giới phê bình khen ngợi và năm 1998 người ta đã tổ chức một buổi lễ đặc biệt tại Moscow để kỷ niệm sinh nhật thứ 80 của ông.

Năm 2007, Tổng thống Nga, Vladimir Putin, đã tới thăm nhà văn tại tư gia ở Moscow để trao giải thưởng cấp nhà nước của Liên bang Nga cho những thành tựu của ông trong lĩnh vực nhân văn.