Kiến trúc hiện đại của London cổ kính

Trừ vài ngoại lệ, các địa điểm quan trọng của London đều là các toà nhà mang tính lịch sử chứ không phải các cao ốc chọc trời. Điều này vẫn được duy trì trong suốt thế kỷ 20.

Nay, quang cảnh London đang có những biến đổi to lớn. Các toà nhà cao tầng bắt đầu xuất hiện, và xuất hiện ngày càng nhiều.

Những người ủng hộ thì nói đây là biểu tượng của việc London tiếp tục được đặt niềm tin như một trung tâm tài chính toàn cầu.

Nhưng không phải ai cũng nghĩ vậy.

Ngày một vươn cao

Đứng trên toà nhà 23 tầng nằm bên sông Thames, người ta có thể nghe thấy tiếng gió hú gào lồng lộn. Những gì nhìn được từ nơi này cũng thật ấn tượng.

Từ đây, tôi nhìn xuống cây cầu nổi tiếng Tower Bridge. Xa hơn chút nữa là các toà nhà của khu Canary Wharf. Còn bên trái tôi là thánh đường St Paul Cathedral.

Nhưng những toà nhà 23 tầng như thế này vẫn chưa là gì nếu so sánh với toà cao ốc đang được dự định dựng lên ở đây, với độ cao gấp bốn lần. Toà nhà mà người ta gọi sẽ là một trong những toà cao ốc ấn tượng nhất của trung tâm London.

Nó sẽ được gọi là The Shard, xây theo hình xoắn ốc bằng thép và kính vươn lên bầu trời với độ cao 310 met.

Các nhà phát triển dự án này nói đó sẽ là toà nhà cao nhất tại Âu châu.

Barry Ossell là một trong những nhà phát triển đó. Ông nói: "Để London có thể cạnh tranh được về tầm mức cao nhất thì cần có kiến trúc hiện đại, các toà nhà mới, các toà nhà mang tính biểu tượng."

"Chúng tôi đã mời Renzo Piano, người được cho là kiến trúc sư hàng đầu trên thế giới thiết kế cho toà nhà này, một toà nhà được đại đa số giới kiến trúc sư công nhận là thực sự mang tính biểu tượng. Toà nhà cao nhất Âu châu, 1000 thước Anh, một toà nhà vô cùng đặc biệt."

Thông điệp ở đây là cái to lớn có thể cũng là cái đẹp.

Toà mái vòm của thánh đường St Paul's Cathedral vẫn nổi bật giữa những khối nhà xung quanh. Đó là nơi tầm nhìn đã được bảo vệ.

Thế nhưng ở trung tâm của khu quận tài chính, mà người London gọi là khu City, thì các toà nhà đang có xu hướng vươn cao thêm.

Alex Bax là nhà cố vấn chính sách cho Thị trưởng London.

Ông đánh giá: "Các toà nhà cao tầng thực sự làm tăng giá trị của thành phố, làm tăng hình ảnh thành phố, và làm tăng cả cảm nhận của mọi người về nơi mình sinh sống."

"Đáng ngạc nhiên là một trong những điều một toà nhà cao tầng có thể đem lại trong lúc các toà nhà thấp tầng thì không, đó là thêm khoảng trống trên mặt đất."

"Hồi thập niên 1980 có thể coi là giai đoạn "phát triển mặt bằng" của London, khi mà các khối nhà rộng, thấp và vuông vắn được dựng lên. Bởi khi đó các nhà phát triển sợ, không dám xây cao. Họ sợ là sẽ bị bác giấy phép xây dựng. Cho nên họ toàn xây nhà thấp. Chúng chẳng đem lại lợi ích gì cho thành phố, mà chỉ làm tốn chỗ thêm."

Trong năm tới, khu City có thể sẽ xuất hiện thêm chừng chín hay mười toà cao ốc chọc trời nữa.

Chúng sẽ có quy mô tương tự như các cao ốc đã có tại khu Dockland, nơi mà việc phát triển kinh doanh chỉ mới bắt đầu từ những năm 1980 nhưng sau đã vươn lên nhanh chóng.

Kiến trúc sư Will Allsop hiện đang thiết kế một toà nhà 42 tầng cho khu vực phía bắc khu City, với mô hình khối tháp cao kết hợp với kết cấu mang tính mỹ thuật ở phần chân tháp.

Với ông, cao là tốt: "Rõ ràng, xây cao thêm là tăng mật độ sử dụng và nó cũng phù hợp với thông điệp hãy tạo ra một thành phố hiệu quả hơn, vui vẻ thân thiện hơn. Một thành phố xanh sạch hơn."

Bảo tồn quá khứ

Nhưng không phải ai cũng thích các toà cao ốc.

UNESCO gần đây cảnh báo rằng khu di tích 1.000 năm tuổi Tower of London bên bờ sông Thames đang có nguy cơ bị mất đi vị thế Di Sản Thế Giới.

Rất đơn giản, bởi nó đang bị các toà nhà chọc trời gần bên che lấp tầm nhìn.

Tower of London là nơi đặt các đồ gia bảo của Hoàng Gia Anh, cũng là một thắng cảnh nổi tiếng của thành phố,

John Barnes từ Các Cung Điện Lịch Sử Của Hoàng Gia nói rằng toà thành Tower of London, nơi từng chứng kiến bao vụ xử trảm đầy kịch tính trong lịch sử Anh quốc, nay đang bị đe doạ.

Ông nói: "Hiện vẫn đang có những chính sách nhằm khuếch trương cho việc xây dựng nhà cao tầng, cao vượt ra khỏi phạm vi khu City và lọt vào tầm nhìn của Tower of London, là nơi cần được bảo vệ. Nếu hỏi tôi là có phải toà thành đang bị đe doạ hay không thì tôi phải nói rằng có, tôi cảm thấy đúng là như vậy."

Nhưng Alex Bax, nhà cố vấn chính sách của Thị Trưởng London không nghĩ vậy.

Ngồi bên bờ sông Thames, ông kể cho tôi nghe về những khu vực quan trọng nay đang được bảo vệ.

"Thực ra nơi chúng ta đang ngồi đây là từng là một khu công nghiệp.''

''Cách đây chừng 10 năm thì tôi với anh không thể ngồi tại đây như thế này. Anh cũng không thể nhìn được quang cảnh sông Thames," ông Bax nói.

"Những gì mà chúng tôi phát triển khiến cho hàng ngàn du khách và người dân London tới ngắm Tower of London. Những gì mà chúng tôi đang làm là đưa thêm các chính sách mới để bảo vệ tầm nhìn cho khu vực này."

"Tuy nhiên, phía bên trái của toà thành là khu City, và sẽ có thêm một số toà nhà chọc trời xuất hiện ở đó. Chúng tôi cho rằng nó sẽ tô điểm thêm cho thành phố bằng sự kết hợp giữa cái cũ và cái mới."

London sẽ chẳng bao giờ giống như khu Manhattan của New York, nhưng nó đang đi vào một kỷ nguyên mới trong lúc cố gắng không quên đi quá khứ.