Malaysia đã vượt qua các nước ở Đông Nam Á trừ Singapore nhưng chưa xứng với tiềm năng

Malaysia đã vượt qua tất cả các nước khác trong vùng Đông Nam Á ngoại trừ Singapore. Tuy vậy, cũng có người cho rằng đất nước này không phát triển hết tiềm năng của mình.

Malaysia đang phải cạnh tranh về đầu tư nước ngoài với Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam và một số nước khác.

Nhưng theo tường thuật của Jonathan Kent từ Kuala Lumpur, thách đố lớn nhất của Malaysia không phải đến từ bên ngoài, mà đến từ bên trong.

Có một số cụm từ có thể diễn tả được vấn đề lớn nhất của đất nước này.

Một trong hai cụm từ đó là 'tak boleh' - có nghĩa là 'không thể'.

Đây là một cụm từ được tất cả các tiểu viên chức ưa dùng để thể hiện chút quyền mọn họ có, thậm chí có khi dùng đến để nhận hối lộ.

Cụm từ kia là 'tidak apa', nghĩa là 'không quan tâm'.

Cách đây mấy tuần tôi đối diện với 'tidak apa' tại một buổi lễ chính thức.

Đó là vị bộ trưởng, người mới đây đã quên cuộc hẹn với một một đồng nghiệp từ đài truyền hình Iran, khi phóng viên này muốn phỏng vấn ông.

Tôi hỏi ông xem ông có biết là ông đã làm cho người nữ đồng nghiệp đó thất vọng không. Ông nhún vai trả lời: "Đó không phải là vấn đề của tôi", và đổ lỗi cho người thư ký báo chí của mình.

Đó là một trong những thái độ mà tôi thường chứng kiến tại Malaysia, nhưng ít khi tôi thấy có một câu trả lời cọc cằn như vậy.

Không biết kể chuyện

Xét tiêu chuẩn trong vùng, cơ sở hạ tầng của Malaysia được coi là tốt nhất, mặc dầu có khi nó cũng thiếu tổ chức.

Đó là điểm mà nụ cười của tôi tắt ngấm. Một số người Malaysia không chỉ không quan tâm tới thế giới mà họ còn nghĩ rằng thế giới chẳng liên quan gì tới họ cả.

Đất nước này gửi hàng ngàn sinh viên di du học tại các nước Anh, Úc, Mỹ trong những năm qua và họ có không ít tài năng.

Trong những lĩnh vực có ít sự can thiệp về chính trị, có không ít những sự sáng tạo và tính năng động cao.

Nhưng đối với một nước có nhiều chuyện hay ho xảy ra như Malaysia, họ có vẻ không nhiệt tình kể cho thế giới câu chuyện của mình.

Chuyện tìm được những người chỉ trích tính bảo hộ, số công ty èo uột có liên hệ với chính phủ và các quy định thiếu thân thiện với nhà đầu tư nước ngòai của Malaysia.

Còn nếu tôi muốn tìm người bảo vệ hay ca ngợi chính phủ thì thật khó

Tôi nói với vị bộ trưởng rằng Malaysia phải cái tội là không biết kể câu chuyện hay ho của đất nước họ cho ra hồn.

''Tôi không quan tâm,'' ông nói. ''Tại sao chúng tôi phải quan tâm?''

Vâng thì, tôi nói, nó làm cho các ông mất hàng tỷ đô la tiền đầu tư nước ngoài mỗi năm.

''Chúng tôi không quan tâm,'' ông nói và tạo cho tôi một ấn tượng mạnh mẽ rằng ông thực sự không quan tâm.

'Có sao đâu'

Nhưng tôi cứ cố tiếp tục - Malaysia đang muốn thu hút đầu tư nước ngoài nhưng đầu tư lại chạy sang các nước láng giếng.

	Cũng có người sợ rằng các luật lệ hồi Giáo đang áp đảo luật lệ thế tục ở Malaysia

Trung Quốc, Ấn Độ và Việt Nam đều có giá cả thấp hơn ở Malaysia trong khi Singapore đắt đỏ hơn nhưng lại có môi trường pháp lý phù hợp để các công ty tài chính và các tập đoàn đa quốc gia chọn làm trụ sở khu vực.

''Thì có sao đâu,'' vị bộ trưởng dùng một cụm từ mà nghĩa cũng chỉ là tidak apa. “Chúng tôi không cạnh tranh với ai cả.”

Đó là điểm mà nụ cười của tôi tắt ngấm. Một số người Malaysia không chỉ không quan tâm tới thế giới mà họ còn nghĩ rằng thế giới chẳng liên quan gì tới họ cả.

''Ông đã tới Việt Nam chưa?'' tôi hỏi.

''Rồi chứ,'' ông bộ trưởng trả lời và nói với tôi rằng Malaysia rất mừng cho thành công của Việt Nam nhưng nó chẳng liên quan gì tới Malaysia cả. ''Tôi là bộ trưởng đã chín năm rồi,'' ông nói với tôi. ''Tôi không quan tâm tới những gì người ta nói.

Malaysia đang phát triển tốt nhưng họ còn có thể làm tốt hơn nhiều. Lượng dầu lửa của họ có thể trang trải các chi phí của chính phủ trong 15 năm nữa.

Hiện tại họ cần đầu tư có đầu óc vào cơ sở hạ tầng và giáo dục để khi dầu hết thì tương lai vẫn còn.

Những nhân viên trẻ trên tầng bốn trong tòa nhà làm việc của Abdullah Badawi biết rõ điều gì đang cản trở Malaysia.

Họ biết họ phải đối mặt với toàn cầu hóa, chống tham nhũng, giảm quan liêu, tự do hóa thị trường, quản lý công ty nhà nước tốt hơn, cải thiện khâu lập kế hoạch và giảm lãng phí để cạnh tranh.

Trong khi đó có một cụm từ khác trong tiếng Malay để chỉ những người có thái độ 'không thể được' hay 'không quan tâm' - 'bodoh sombong’ – nghĩa là quá tự kiêu để thừa nhận mình không hiểu'.