Skip to main contentAccess keys helpA-Z index
BBCVietnamese.com
chinese
russian
french
Other Languages
 
 
Gửi trang này cho bè bạn Bản để in ra
Phỏng vấn bà Tôn Nữ Thị Ninh
 
Bà Tôn Nữ Thị Ninh
Bà Tôn Nữ Thị Ninh là Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Việt Nam
(Phát về Việt Nam ngày 12/02/2005 trong buổi 21:30-22:00 trên sóng 25, 41, 49 mét và AM1503)

Trong chương trình phỏng vấn hàng tuần lần này, mời quý vị nghe phần hai cuộc nói chuyện của Nguyễn Giang của Ban Việt ngữ với bà Tôn Nữ Thị Ninh, phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Việt Nam.

Trong phần này, bà Tôn Nữ Thị Ninh kể với BBC về chuyến đi thăm Hoa Kỳ và gặp gỡ một số người Việt tại đó hồi năm ngoái.

Bà cũng tỏ 'lạc quan thận trọng' về khả năng vượt lên của Việt Nam, tránh tụt hậu so với các nước trong khu vực.

Vào tuần trước, ngày 05/02/2005, nhân chuyện Việt Kiều về quê ăn Tết nhân năm mới Ất Dậu, bà Tôn Nữ Thị Ninh cũng bình luận về chuyện cựu phó Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa, ông Nguyễn Cao Kỳ về thăm Việt Nam thời gian qua.

Trả lời các câu hỏi về chính sách Việt Kiều của nhà nước Việt Nam, bà Tôn Nữ Thị Ninh nói quan điểm chống chủ nghĩa cộng sản, không thích chính thể cộng sản của Việt Kiều ở một số nước là 'chuyện bình thường', cũng giống như 'một số người trong nước có thể không thích chủ nghiã tư bản'.

Bà nói 'chỉ mong việc không thích chính thể cộng sản không khiến họ trở thành thiếu khách quan và trung thực trong khen chê'.

Theo bà 'Nếu người ta không thích chủ nghĩa cộng sản nhưng vấn gắn bó với làng quê, thành phố của mình trong nước, thì hai chuyện này không loại trừ lẫn nhau, miễn là không về thăm Việt Nam bằng súng đạn'.

Trong phần I cuộc phỏng vấn, bà cũng trả lời câu hỏi của BBC về chuyện các nghĩa trang binh sĩ của VNCH trước đây, sau chiến tranh không được tôn tạo, giữ gìn.

.....................................................................................

TN, Saigon
Thưa bạn Anh Tuấn! Câu cuối cùng bạn đưa ra rất hay: "Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta, mà tự hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay". Nhưng chỉ sợ chưa kịp làm gì được cho Tổ quốc, cho Nhân dân, thì đã ấm bụng mấy bác đảng viên rồi...

Anh Tuấn, Lyon, Pháp
Bạn "Minh, Hoa Kỳ" mỗi năm gửi về cho cái đất nước mà bạn đang nói đó được bao nhiều tiền mà đủ tư cách cho là thân nhân Việt Kiều hiện đang bị giữ "làm con tin" trong nước. Chúng ta còn nghèo, nhất trí, chúng ta còn lạc hậu, tôi đồng ý; có nhiều vấn đề về chính kiến chúng ta còn bất đồng, nhưng đừng nói những câu kiểu thiếu tinh thần xây dựng như vậy!

Trở lại vấn đề của bà Ninh, cá nhân tôi cảm thấy khâm phục một người phụ nữ như vậy. Một người biết cách chèo lái câu chuyện và khôn khéo trong từng tình huống, từng cách dùng từ, dùng câu. Những vấn đề chính trị vốn rất tế nhị được trả lời hết sức mềm mỏng và câu chuyện diễn ra một cách thoải mái, vui vẻ.

Các vấn đề tiêu cực thì ở bất cứ thời đại nào và thể chế nào cũng có. Theo tôi nó tỷ lệ với trình độ dân trí và trình độ phát triển kinh tế của đất nước đó. Vì vậy nếu ai đó tin rằng với một thể chế, một bộ máy lãnh đạo mới, ngày mai ngủ dậy mở mắt ra sẽ thấy một Việt Nam công nghiệp hoá, hiện đại hoá và không còn những tiêu cực, những tham nhũng, cửa quyền thì hãy giở lại học bạ xem mình đã học hết cấp II chưa! Mọi quy luật vận động của xã hội đều phải có thời gian và đóng góp công sức của tất cả mọi người.

Vấn đề của chúng ta bây giờ là đẩy nhanh quá trình phát triển của đất nước, của dân tộc, bất kể là người Việt Nam ở trong nước hay ở Hải ngoại, chứ không phải ngồi tranh luận xem ai đứng lên cầm trịch thì sẽ tốt hơn. Nếu ai đó cảm thấy mình tài, mình giỏi thì hãy làm cái gi đó cho đồng bào đi!Tôi xin kết thúc bằng một câu hát mà tôi thấy rất tâm huyết "Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta, mà tự hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay!"

Độc giả Việt ngữ
Tôi thông cảm với nhiệt tình tham gia diễn đàn của các bạn Adam, Phát, Nhiên và Thanh, khi phải dùng Anh ngữ gửi đến diễn đàn, nhưng tôi tin là các bạn cũng sẽ khắc phục và dùng Việt ngữ trên diễn đàn này trong tương lai, để hòa đồng với đồng bào của mình . Còn theo ý kiến của bạn Bình Nguyễn, thì có lẽ một ngày nào đó các anh chị trong Ban Việt ngữ cũng có thể đăng nguyên bản Anh ngữ của các phóng viên BBC, hoặc không cần thông dịch những cuộc phỏng vấn các nhân vật nói tiếng Anh ra Việt ngữ trên đài cho nhẹ việc, hoặc vì tiếng Việt mình không được cập nhật với khoa học kỹ thuật nên không đủ từ để diễn tả.

Andrew Phan, Brisbane, Australia
Tôi là một trong hàng triệu người V.N ở vùng nông thôn, từng chứng kiến hàng ngày cảnh chết chóc, đau thương, tàn phá của chiến tranh từ 1960 cho đến 1975. Ngay từ năm lên 8 tuổi tôi đã thấy cảnh hai ông anh họ, một bị chôn sống, một bị đâm bằng lưỡi lê từ đầu đến chân bởi du kích Cộng sản,tiếp theo là không biết bao nhiêu người đã nằm xuống một cách oan uổng và tức tưởi, nỗi oan khiên đó không biết đến bao giờ mới hết. Theo tôi, các hội đoàn hay những người nước ngoài chỉ muốn nhà cầm quyền V.N cho phép họ được chỉnh trang, tu bổ lại các nghĩa trang Q.Đ.V.N.C.H mà thôi, tốn kém là do phía ngoài này chịu.

Tôi thấy ở đây ( Australia) hàng năm vào ngày 25/4 có rất nhiều người đến Gallipoli của Thổ nhĩ kỳ để làm lễ tưởng niệm những người đã bỏ mình tại đây, xin nhắc lại, năm 1917, liên quân Anh, Úc, Tân Tây Lan đã đổ bộ xâm lăng Thổ nhĩ kỳ, trên 100000 quân đã bỏ mạng tại đây. Cách đây trên nửa thế kỷ, phía Thổ nhĩ Kỳ đã tạo điều kiện thuận lợi cho các nước Anh, Úc… tức là các nước trước đây là kẻ thù, được tổ chức lễ tưởng niệm hằng năm ở đây, nghĩa trang rất sạch sẽ, đẹp đẽ, được chăm sóc rất chu đáo. Đấy là họ không cùng một chủng tộc, giống nòi mà còn đối xử với nhau như vậy. Nghĩa tử là nghĩa tận.

Quốc Huy
Bạn Quang Huy ở Hà Nội việc gì phải thề thốt trước vong linh ở đây, tôi xin sửa vài ý sau: Ở Liên Xô người ta ướp xác Lênin, CSVN ướp xác ông Hồ vì áp dụng nguyên si từ LX, theo tôi được biết ông cha ta không ướp xác người chết và trong di chúc ông Hồ không nêu nguyện vọng được ướp xác. Việc này không phù hợp với phong tục tập quán và truyền thống văn hoá của VN, nhưng Đảng vẫn đang làm trái lời khuyên của bạn Quang Huy. Trong cuộc chiến tranh VN thì kẻ thua trận chính là toàn thể nhân dân VN, dân tộc VN là nạn nhân bị giằng xé giữa các phe phái ý thức hệ. Phe XHCN đã thắng trận và nay thì phe XHCN đã chết. Nghĩa tử là nghĩa tận nên không thể bỏ qua được, mình đã chôn cất cho người của phe XHCN đàng hoàng như thế nào thì cũng phải sửa sang bia mộ cho người anh em VNCH đàng hoàng như thế.

Người nhà tôi cũng bị VNCH giết, nhưng nếu họ mà đập phá bia mộ người chết thì chúng ta cũng vẫn đấu tranh thôi, đừng lo. Không nên tự gây nỗi sợ hãi vô cớ mà chia rẽ với những người anh em VNCH, bạn kêu gọi người Việt hải ngoại hãy ủng hộ Đảng thì trước hết bạn hãy tin vào họ đi đã. Sợ họ lật đổ thì khó bắt tay nhau lắm, tay này bắt mà tay kia phải cầm dao sau lưng thì khó hoà hợp hay hoà giải. Đừng sợ cạnh tranh giữa các đảng phái, bạn chắc chưa bao giờ nghe từ “cạnh tranh lành mạnh” hay sao, trước kia Đảng vẫn gọi là “thi đua” đấy. Chúng mình cùng chung ta xây dựng lại đất nước thì hợp phải biết, có đầy đủ âm dương, có tả có hữu đất nước an bình. Mạnh bạo lên bạn ơi.

Quang Huy, Hà Nội
Thưa các quý vị: Bà Ninh là một người có học thức, du học ở bên Tây nhưng không phải gì ở bên tây cũng tốt để áp dụng cho Việt nam, không phải cái gì cùng phù hợp với truyền thống văn hoá của Việt nam. Bà là người tiếp thu có chọn lọc, được học hành ở bên tây nhưng không tự cao, không đánh mất đi bản chất Việt : là một phụ nữ tây học, có địa vị vậy mà cách ăn nói của bà thể hiện phong cách phụ nữ Việt nam truyền thống đó là công dung ngôn hạnh. Mấy người được đi học ở nước ngoài, có chút kiến thức thì ra vẻ mình là người học thức văn minh, thậm chí được học bằng học bổng của nhà nước mà mấy ai trở về Xây dựng quê hương, lại còn quay lại bêu xấu đất nước.

Tôi đồng tình với quan điểm của bà Ninh, việc tu sửa nghĩa trang QĐVNCH là điều không nên làm, cái gì cũng phải công tội rõ ràng, mọi thứ vẫn cứ để yên như thế, nhìn trong lich sử Vn và các nước khác chẳng có người chiến thắng nào lại cho tu bổ bia mộ người bên kia chiến tuyến. Mà cũng xin thưa, nếu là VNCH chiến thắng thì cũng chẳng bao giờ họ lại làm điều tương tự là tu bổ nghĩa trang Việt cộng. đó là sự thực.

Gia đình tôi có người bác tham gia vào trận chiến này và đã bị phía VNCH bắt và còn buộc lên cây thiêu sống năm 1972, câu chuyện đau lòng này mãi đến năm 2003 gia đình tôi mới biết sự thực. Khi người đồng đội của bác tôi kể, ông ấy định không nói ra vì sẽ làm gia đình tôi đau lòng, nhưng ông ấy đã suy nghĩ mãi đến 31 năm sau mới nói. Hy vọng mọi thứ nó đã nguôi ngoai, và Vì gia đình tôi có quyền được biết sự thực.

Tôi xin thề câu chuyện tôi của Bác tôi là có thực, một sự bịa đặt nào là có tội với vong linh người đã mất. Thực sự gia đình tôi rất đau lòng, nhưng không vì thế mà căm thù những người lính VNCH, đó là cái giá phải trả cho một cuộc chiến. Cái gì đã qua thì để nó qua đi, không gợi lại. Cũng như không nhắc lại chuyện tu bổ nghĩa trang QĐVNCH. Theo tôi lợi ích của quốc gia, của dân tộc là trên hết, lợi ích của một nhóm người, một cá nhân, một đảng phái cũng chỉ là nhất thời, ai đi ngược lại điều đó thì sẽ bị diệt vong, kể cả Đảng CS Việt nam bây giờ cũng vậy nếu không biết lo cho dân cho nước thì cũng có ngày dẫn đến sụp đổ.

Tôi nghĩ những nhà lãnh đạo Việt nam hiện nay cũng biết điều đó, và mục đích của họ bây giờ là phát triển đất nước và cũng là để giữ quyền lãnh đạo. Tôi hiểu vì sao mấy ông ở hải ngoại luôn chống phá, mỗi khi Việt nam có một bước tiến trong quan hệ chính trị và kinh tế, hội nhập với các nước, các ông hải ngoại ấy, chỉ muốn Việt nam bị cô lập kém phát triển để sinh loạn và lật đổ, còn Việt nam cứ tăng trưởng 7 phần trăm GDP hàng năm thế này thì sự nghiệp chống cộng và lật đổ cộng sản của họ đến bao giờ mới thành công.

Tôi ủng hộ bất kể là chính thể nào, đảng phái nào, miễn là biết lo cho dân cho nước và phát triển đất nước. Việt nam hiện nay có nhiều việc phải bàn như tham nhũng cửa quyền, dân chủ, nhưng tôi tin với xu hướng hội nhập như hiên nay rồi nó sẽ thay đổi, còn các ông hải ngoại nếu nắm quyền có giữ được ổn định chính trị, phát triển đất nước hay là các đảng phải suốt ngày chỉ lo tranh giành quyền lực như một số nước khác?

Phạm Dung, Renton
Tôi thấy nhận xét của Bình Nguyễn, Virginia về sự thông dụng của Anh ngữ rất đúng (tôi cũng muốn cả thể giới cùng nói một thứ tiếng thì nhân loại sẽ dễ cảm thông với nhau), nhưng nếu vì thế mà bạn cho rằng Anh ngữ phong phú hơn Việt ngữ và có thể xử dụng Anh ngữ trên một diễn đàn Việt ngữ là không ổn. Tôi cũng không nghĩ Việt kiều khác người Việt trong nước trên vấn đề này . Chúng ta nên hiểu BBC lập ra Ban tiếng Việt, diễn đàn Việt ngữ này là cho người Việt Nam, cho đa số không biết Anh ngữ, nếu chúng ta không sử dụng Việt ngữ trên diễn đàn này thì sự truyền đạt đến người Việt Nam sẽ không còn hiệu quả.

Tôi nghĩ ngoại trừ các thanh niên gốc Việt hải ngoại không biết đọc Việt ngữ, thì những ai biết Việt ngữ, có khả năng xử dụng máy điện toán đều có thể học cách đánh tiếng Việt. Tôi không hiểu sao lúc gần đây Ban Việt ngữ đã cho phổ biến nhiều những ý kiến bằng Anh ngữ, tôi dốt Anh ngữ nên rất tiếc không thể đọc, mặc dù biết là có nhiều bạn đọc nhiệt tình với vấn đề thảo luận nhưng vẫn nghĩ là Ban Việt ngữ đã làm một viêc...xa xỉ , thiệt thòi cho những ai khao khát muốn theo dõi vấn đề đang thảo luận.

Xin các bạn đọc cố gắng dùng Việt ngữ trên diễn đàn phục vụ cho người Việt, chúng ta cũng không thể nói là không rành Anh ngữ để tham gia diễn đàn trên những tờ báo Anh Ngữ bằng lá thư Việt ngữ (dù cho tờ báo đó là của người Việt Nam ). Các con tôi sau khi tốt nghiệp tại đại học Mỹ, chúng mới có ý thức học thêm tiếng Việt, chữ Việt để đọc tiểu thuyết và nghe nhạc Việt Nam, tất cả đều có ý kiến là văn hóa Việt Nam hết sức là thâm thuý, chữ Việt Nam cũng dùng mẫu tự ABC nên tiện dụng.

Quang, Hà Nội
Người Việt hải ngoại là những kẻ thua trận. Khi bị thua thì làm gì có quyền đòi hỏi nhiều?

Huy, Hoa Kỳ
Gửi bạn Quang Hà Nội: Chắc bạn có đọc những báo Việt ngữ trong nước: Việt kiều về nước ăn tết đã được các nhân vật lãnh đạo nhà nước đón tiếp, đã được Thủ tướng PVK cho là máu là thịt của dân tộc VN, và báo chí hôm nay(VNN) đã có tin 16 Việt Kiều tiêu biểu đươc tôn vinh tại Văn miếu nơi bạn ở, chắc chắn bạn không được tham dự.

Nguyễn Bình, Virginia, Hoa Kỳ
Ý kiến của Lâm Pham, Garden Grove (chỉ trích việc dùng tiếng Anh trên diễn đàn) có vẻ cổ xưa quá (còn mang tính độc tài, võ đoán thiếu dân chủ nữa!). Ai biết mặt ai trên diễn đàn mà phải phô trương tiếng Anh của mình? Tôi rất thông cảm với Adam, Thanh và Nhiên khi họ viết bài bằng tiếng Anh.

Bản thân tôi thấy dùng tiếng Việt cũng rất dài dòng và phiền toái cũng như bị hạn chế rất nhiều về cách diễn đạt. Chỉ là tôi không đủ can đảm để viết tiếng Anh trên diễn đàn này, một phần vì sợ bị những người như Lâm Phạm chê trách, một phần vì cái vốn liếng viết tiếng Anh của tôi hơi kém. Nhưng nghĩ lại là tôi sai và thiếu can đảm. Tiếng Anh là một ngôn ngữ toàn cầu, một ngôn ngữ tuyệt vời để diễn đạt tư tưởng chính trị và xã hội. Những người yêu tự do dân chủ tiến bộ có trách nhiệm phải dùng, đọc và viết được tiếng Anh. Một phần là để mở rộng tầm hiểu biết, hai là để mở rộng quan hệ về ngoại giao quốc tế, quảng bá tư tưởng, tranh thủ sự ủng hộ của bạn bè nước ngoài trong công cuộc đấu tranh dân chủ. Toàn cầu hóa dân chủ, toàn cầu hóa kinh tế, sao còn sợ toàn cầu hóa ngôn ngữ? Một người có thể dùng lưu loát hai ngôn ngữ, Anh, Việt, không phải là hay hơn sao? Xét cho cùng, ngôn ngữ chỉ là phương tiện để diễn đạt tư tưởng. Phương tiện nào "tiện" thì ta dùng, thế thôi. Sao còn câu chấp, độc đoán như mấy ông già thời phong kiến vậy? Tự do dân chủ ở chỗ nào?

Trở lại cái hay của tiếng Anh: Cách đây cả trăm năm Liên Hợp Quốc đã bỏ tiếng Pháp để dùng tiếng Anh không phải là không có lý do (đừng bảo với tôi là do Anh, Mỹ là cường quốc nên áp đặt ngôn ngữ của họ vào LHQ!). Nói đến cái tinh hoa của tiếng Anh, và những khuyết điểm (và "hay") của tiếng Việt thì phải cần cả cuốn sách mới nói hết, và dĩ nhiên cần có các "tay" chuyên môn. Nhưng trong thời đại công nghiệp này, quả là tiếng Việt quá dài dòng và mất thì giờ. Có bạn trên diễn đàn nói rất đúng: viết bằng tiếng Anh chỉ có 5 phút nhưng viết bằng tiếng Việt phải mất đến nửa ngày, nhất là đối với các bạn trẻ ở nước ngoài có điều kiện đọc sách báo tiếng Việt nhưng ít có dịp trau dồi văn viết. Vả lại, tiếng Việt là tiếng độc âm nên để nói hết ý thì phải viết rất dài dòng. Các bạn có từng thử so sánh một bài viết bằng tiếng Anh và bản dịch tiếng Việt chưa? Bản tiếng Việt luôn luôn dài gấp rưỡi hoặc gấp đôi bản tiếng Anh. Khi nói cũng thế, lê thê lắm. Thời đại công nghiệp mà. Tiếng Việt đã cho thấy nhiều bất cập, không thể đáp ứng được trào lưu của khoa học, chính trị và xã hội. Tiếng Việt, theo tôi, chỉ thích hợp trong việc dùng để trao đổi tình cảm, xưng hô thân thuộc giữa mọi người mà thôi. Còn khi trao đổi về chính trị, xã hội, tôn giáo, thì tiếng Anh lại thích hợp hơn. Adam, Thanh..., please keep up the good work!

Trần Tâm, San Jose
Bạn Phan An thân mến: Cách dùng ngôn ngữ của bạn cho thấy bạn là nguời miền bắc Việt Nam và “tếu” lắm. Nhưng nhiều khi “tếu” cũng làm nguời khác không hài lòng vì trong này không phải ai cũng đồng trang lứa với mình. Danh từ đồng chí là chỉ dùng riêng cho các đảng viên đảng cộng sản. Những nguời Việt sống ở nuớc ngòai tuyệt đại đa số không phải là cựu đảng viên. Còn bạn gọi là Việt Kiều thì bạn lại một lần nữa mỉa mai rồi đấy. Những nguời Việt đang sống ở nuớc ngòai hầu hết đến 80% là những nguời tị nạn vì họ không đồng chính kiến với đảng cộng sản Việt Nam. Họ là nguời Việt tị nan cộng sản chứ không phải Việt Kiều như nhà nuớc Việt Nam label họ.

Nếu nói về vấn đề lập truờng trung lập với Việt Nam thì thật sự mà nói thì nguời Việt nào cũng muốn nguời Việt sống ở khắp nơi trên thế giới có cuộc sống tốt đẹp hơn và sẵn sàng chia sẻ với nguời trong nuớc. Bằng chứng qua việc gửi tiền về cho gia đình, quyên góp giúp đỡ đồng bào bị thiên tai, tham gia các tổ chức từ thiện về khám bệnh, mở truờng giúp trẻ mồ côi..etc. Tiếc thay, những báo cáo vủa World Bank, ADB, USAIDS...cho thấy sự khác biệt với những gì mà cơ quan thông tin Việt Nam đưa lên, đã làm mất cái lập truờng trung lập của họ. Họ chỉ trích Việt Nam một các lành mạnh để nhà nuớc thay đổi. Cái đó là điều tốt cho Việt Nam.

Còn về VN mà sống xem có thấy sống trong nuớc suớng hơn ở nuớc ngoài không? Sống ở VN theo kinh nghiệm của bản thân tôi thì tôi sinh ra ở Hà Nội, di cư vào Nam năm 1954 thì tôi thấy sống ở Miền Nam sướng hơn ở Hà nội về cả vật chất lẫn tinh thần. Tôi có may mắn là đuợc đi du học ở Mỹ từ giữa thập niên 60 và tôi đã trở về vì lúc đó mức sống vật chất của tôi cũng chẳng kém cuộc sống ở Mỹ là bao nhưng về tinh thần thì tôi rất lấy là suớng vì sống gần gia đình.

Còn hiện tại, thì thành thật xin lỗi bạn Phan Anh, tôi không những đã về rất nhiều lần từ năm 1992 đến nay và cũng đã chia sẻ kiến thức cũng như kinh tế cho rất nhiều nguời VN sống trong nuớc. Về vật chất thì có thể một số ít nguời sống ở các thành phố lớn như Sài Gòn và Hà nội suớng hơn một thiểu số nguời mới qua tị nạn hay định cư ở nuớc ngoài. Những nguời Việt Nam sống ở những nuớc Âu Mỹ thì nhờ đuợc mọi cơ hội đồng đều trong việc phát triển cá nhân và hòa nhập xã hội sở tại nên chỉ sau một thời gian ngắn họ đã có một cuộc sống kinh tế ổn định. Bằng chứng là họ không những gửi tiền về giúp mà còn gửi quần áo, thuốc men, sữa cho than nhân trong nuớc.

Cái sướng về mặt tinh thần là những nguời Việt sống ở nuớc ngòai đuợc tự do chia sẻ đuợc cho những nguời trong nuớc.

Tôi về Sàigòn thì cái nhà tôi bây giờ là phó công an phường đang ở. Anh ta tỏ ra lo lắng vì tuởng là tôi về có ý định đòi lại nhà. Cái truờng tôi học ở đuờng Nguyễn Du thì không còn hình hài của cái truờng nổi tiếng nhất miền nam ngày truớc. Tôi về Hà Nội nhìn lại cái nhà gần chợ Hôm thì qủa thật là thất vọng so với cái ảnh tôi cầm trong tay. Tuờng thì vôi vữa đã rã cả ra mà nguời chủ hiện nay chẳng sửa chữa gì cả. Cái cầu xí vẫn ngồi xổm từ thời pháp thuộc. Gian nhà trên đuợc những miếng vải ngã màu cháo long ngăn cho hai thế hệ cách biệt.. Sàn nhảy Hà nội ban đêm thì chật kín với những thanh niên còn rất trẻ quay cuồng với thuốc “lắc” trong tiếng loa vặn hết cỡ đến độ bị tức ngực. Sàigòn thì có khá hơn Hà nội nên dân Hà nội mới có câu là có “Nam tiến” mới khá lên đuợc.

Hãy nhìn vào thực tế mà cố gắng đòan kết với nguời Việt ở nuớc ngòai giúp cho những người Việt trong nuớc. Nếu cái post của bạn chỉ đơn thuần là “tếu” không có mục đích gì khác thì cho tôi xin lỗi về bài viết của tôi.

Trần Hải, Canada
Xin lỗi anh Phan An. Xin anh không nên dùng chữ ''đồng chí Việt kiều'' với chúng tôi. Chúng tôi không cùng chí hướng tiến lên CNCS. Xin nói chút ít về tôi để anh biết thêm: bản thân tôi không là lính VNCH cũ, gia đình thì có có ai theo bộ đội Bắc Việt hay làm việc trong chính quyền VNCH. Ba tôi chỉ buôn bán nhỏ. Như thế có thể nói là tôi trung lập. Tôi đã từng sống với chế độ CSVN từ 1975 - 79, và từng trở về thăm quê hương sau đó. Như vậy cũng có thể nói tôi có kinh nghiệm sống ở VN dưới thời CS.

Anh từng sống ở những nước Tây phương chưa? Nếu chưa, thì anh không thể so sánh cuộc sống giữa VN và thế giới qua tài liệu của đảng và nhà nước. Chỉ xét về khía cạnh cuộc sống vật chất và tinh thần thì chúng ta có thể kết luận nơi nào tốt hơn.

Phan An, Nam Định
Mấy đồng chí Việt kiều cực đoan quá. Họ không hiểu nhiều về đất nước, mà thường đem tình hình quá khứ để suy xét hiện tại. Thường họ theo tư tưởng thân Mỹ, Tây phương nên khó có lập trường trung lập để nói về VN. Chắc mấy bạn chưa về VN. Thôi mấy bạn ơi, về nước mà sống xem, có thấy sống trong nước sướng hơn ở nước ngoài không?

Adam, Seattle
Sorry everyone for writing in English! Honestly, I actually grew up in The U.S. I can read and write in Vietnamese, but my Vietnamese is not that good, so I have to write in English.

I understand how upset you are to read English in this discussion forum. My bad, but I still prefer writing in English because it takes forever for me to type Vietnamese. Besides, this is not an English class, so I don’t worry too much about my grammar. I write as I speak, so I might have made some mistakes here and there.

Anyway, my comments to Mr. Thanh (USA), I wasn’t “bashing” anyone for that matter, I was just trying to tell the truth about what I’ve seen and heard with my own eyes and ears. I was amazed at how hostile they were towards Vietnamese abroad at the Tan Son Nhat airport.

You mentioned something about “Singapore is suck?”. You meant “Singapore sucks”? Wow, please be honest, maybe your friend has never been in Singapore, one of the world’s well-known tourist destinations. If Singapore sucks, then I don’t know where else is worth traveling to? Think about it! It doesn’t make any sense.

Quốc Huy
Bà Ninh nói quan điểm chống chủ nghĩa CS, không thích chính thể CS của Việt Kiều ở một số nước là chuyện bình thường, cũng giống như một số người trong nước có thể không thích chủ nghĩa tư bản. Vậy tại sao những người không thích chủ nghĩa CS hay chính thể CS lại bị cấm vào VN, trong khi những người không thích chủ nghĩa tư bản lại được vào Mỹ và bản thân bà Ninh là một ví dụ?

Câu hỏi trên thực ra không khó trả lời vì đấy là hành xử khác biệt giữa dân chủ và độc tài, nhưng nó sẽ vô cùng khó với một người dù có tài mà không có đức phải uốn lưỡi bảy lần để nặn ra những lời đạo đức giả quanh co.

Không dám chắc đạo đức của nhiều vị lãnh đạo CS khác bởi vì họ cũng chưa bao giờ được sống trong xã hội dân chủ, bị CS Liên Xô, TQ đào tạo làm teo hẹp nhận thức. Nhưng với học vấn của bà Ninh thì vấn đề đạo đức lại rất nghiêm trọng, nhất là bà đã từng giữ vai trò là người mẹ, là người thầy. Chúng tôi luôn tự hào về người mẹ VN đã sinh ra các anh hùng, những người thày đã dạy dỗ chúng tôi đạo làm người. Bà Ninh đã bao giờ từng dạy học sinh: không có tài mà có đức thì làm việc gì cũng khó, có tài mà không có đức sẽ là đồ bỏ đi chưa nhỉ?

Nhiên, Ottawa
I understand that we all would hold close to our heart our own value/ what we believe in and treasure. However, by doing so in this case we need not to show our differences towards the communists.

There are no more communists worthwhile or in VN. Therefore they are no longer subjects of our hatred. There is no need to devote time and eneergy to talk about them. Wheneever we might think of them, all we feel is felling sorry for them.

Look at the society, free enterpirsing is at its chaotic best and corruption at its worse. There is little resource, natural or human, no guiding principles to hope for the better for the people. Party members in their positions, high or low are competing to shamelessly squeeze every drop of livelihood from the poor. The sad thing is that corruption has become the norm and they are proud to be in those blood sucking positions.

Where is communism!? The country has become a class oriented society. Although enjoying my visit to where I was born I was and still overwhelmed by the chaos, economically, morally and politically. So unless you are one of those who needs to make your point that you are not communist that you have to voice your "chong cong" or you need to fill the void of being "important" by jumping on the wagon and rise your flag to put some meaning into your life, don't waste your time and energy. There is no need to.

Spend that energy / money practically if you can to help the very people who would starve tomorrow because their leaders have been collectively milking dry the country. We need to DIRECTLY help those children (your relatives, your village fellows,...) to have some rice in their stomach and get an education.

Regarding whatever they have done to us I agreed with several readers, if we were the winners would we be behaving better? I doubt it. Have heard those fanatical, militant voices in our own communities, you would agree with me. Like my father said "Hận thù đến bao giờ?" Let each of us do something, something small for one or 2 lives back there and hope.

Tony Hop, USA
...Mong sao lãnh đạo CSVN có cái nhìn sâu xa hơn về đất nước VN mà có thể cải cách dân chủ hoà hợp hoà giải dân tộc một cách phóng khoáng hơn đối với những người bất đồng chính kiến trong giới Việt kiều. Và tôi xin nói thêm về việc chỉnh trang nghĩa trang quân đội VNCH, có một anh bạn ở Bến Tre cho rằng chỉnh trang lại nghĩa trang QDVNCH là không công bằng nhưng trước 30-04-1975 nghĩa trang QĐVNCH đả xây dựng hoàng chĩnh và đẹp đẻ đến ngày 30-04-1975 bộ đội CS Bắc Việt chiếm Sài Gòn và đả ra sức cài bới nghỉa trang QĐVNCH ở Biên hòa, tôi là người chứng kiến cảnh tàn phá nghĩa trang QĐVNCH do bộ đội CSBV làm, trước tiên là kéo đổ tương đồng chiến sỉ trước cổng nghĩa trang đem về kho phế liệu và sau đó cày bới mả của tướng Đỗ Cao Trí vào phía trong các mã quân nhân đều bị cày bới lên để trồng khoai mì.

Nếu không có quốc tế lên tiếng chắc giờ đây không còn thấy nghĩa trang QĐVNCH tại Biên Hoà nữa. Trong cuộc chiến họ đả hy sinh vì quốc gia mà "VI QUỐC VONG THÂN" dù ở chính thể nào đi chúng ta cũng không nên đào mồ mã họ lên như vậy không đáng là quân tử, cho nên đài BBC phỏng vấn bà Ninh về việc kêu gọi chỉnh trang lại chứ không phải xây mới mà anh bạn ở Bến Tre cho là không công bằng vì anh ta không nhìn thấy sự tàn phá nghĩa trang do bàn tay bộ đội Bắc Việt làm. Đài BBC phỏng vấn bà Ninh về việc nầy bà ta củng trả lời chung chung không đi vào trọng tâm nhà nước CSVN là vậy đó và lãng tránh trách nhiệm do ai đả phá hủy nghĩa trang nầy.

Còn việc đưa ông Kỳ lên diển đàn là tấm bình phong chiêu dụ Việt Kiều về VN , Nếu thật sự VN có ý đại đoàn kết hòa hợp dân tộc thì tại sao còn có nhiều người xin nhập cảnh về VN mà chánh phủ VN không cho mà chỉ cho ông Kỳ phải chăng VN đang âm mưu lợi dụng gì nơi ông Kỳ ? Tôi chỉ là người dân đen nước Việt nhưng thấy sự việc mà chánh phủ làm còn đặt nặng vấn đề chủ nghỉa , nên củng mong rằng chánh phủ VN nên cải cách thông thoáng hơn nếu muốn hòa hợp dân tộc cùng xây dựng cho đất nước VN tươi sáng thì nên hòa hợp cả hai chính thể lại và có diển đàn đa đảng thì mới mong VN phát triển .

Thính giả ẩn danh
Bạn Phạm Hùng [San diego] thân mến. Tôi là một người sống tại miền Nam đã 50 năm rồi, không biết bạn rời xa Việt nam bao lâu đê đinh cư ở Mỹ. Những nhận xét của bạn ngỡ như một người đi tu có nhiều lòng vị tha [ nhưng ẩn chứa sự ác tâm là mong cho thế hệ già nua "VNCH" mất hết đi thì thế hệ trẻ sinh sau sẽ có cái nhìn khác hơn?]. Đừng bao giờ cho mình hoàn toàn đúng bạn ạ!

Đảng CSVN trước đây trong cuộc chiến họ đã cho việc làm đó hoàn toàn đúng, và đến nay, vừa kỷ niệm 75 năm thành lập đảng CS... bao điều tệ hại đang đè nặng lên các thế hệ trẻ nơi đây? Ở Việt Nam chỉ có một thiểu số là hưởng lợi nhiều nhất thôi. Ở bất kỳ công sở nào, người lãnh đạo cao nhứt phải có "đảng" cho dù tri thức lắm khi kém một nhân viên dưới quyền.

Bạn ở Mỹ, và nếu có về VN thì thời gian cũng chẳng là bao nhiêu để bạn thấu hiểu hết đâu. Nếu CSVN thật sự lo cho dân, cho nước...thì 30 năm vừa qua, chắc chắn VN không như ngày hôm nay. Bạn ở Mỹ, chắc hẳn bạn phải biết thời gian rất quý cho cá nhân, lẫn đất nước Mỹ và khi bạn về VN, bạn cảm thấy thời gian như thế nào? Có những việc cần làm cho lợi ich chung, thì kéo dài lê thê. Khi lãnh đạo một nước, chắc chắn một người hết lòng thì không thể "học tập, rút kinh nghiệm" mãi hoài đâu bạn!

Đời người đâu dài để chờ đợi! Bạn hãy đặt bạn là người sống ở VN sau biến cố 1975 cho đến nay đi, tôi tin rằng bạn sẽ không viết những lời thiếu tế nhị đó. Nghĩa Tử là Nghĩa Tận. Người ta còn đào mồ cuốc mả được, huống chi với người sống. Ngày xưa người ra đi Tị nạn bị cho là Phản Quốc, vậy thì cớ gì ngày hôm nay lại dược "trân trọng" như vậy?

Thanh, USA
It is irritating to hear Vietnamese bashing Vietnamese. Despite all the nitpickings, my experience of the trip to Vietnam in summer 2004 was a pleasant one. At the airport, the custom and immigration agents were helpful and speedy. On the Vietnam Airlines flights from Ho Chi Minh City to Danang and then return, the attendants were courteous as any other international airlines. Here's a comment of my teamate who also travelled to Singapore on his trip to Vietnam, "Singapore is suck. I love every minute of it in Vietnam." One more thought, it is uplifting to hear the interview of Madam Ton Nu Thi Ninh. She sounds professional and diplomatic. Vietnam is doing the right things to join the world community.

Thu Phong, Silver Spring
Mục đích mà bà Ninh đã nêu ra là hòa giải và hòa hợp giữa Việt Kiều và người trong nước. Những người sống ngoài nước đâu có bao giờ chống đối hay ghét bỏ những người trong nước mà bà phải làm công tác hoà giải, hoà hợp. Bằng chứng là Việt kiều vẫn gởi tiền về để lo nuôi dưỡng những người thân trong nước kia mà! Như vậy thì tôi thấy lập luận của bà không ổn rối.

Bà lại còn đưa ra những lý luận không có logic chút nào về việc “dân chủ độc đảng”. Ðối với những người đã biết thế nào là dân chủ thì lý luận của bà không có ý nghĩa gì hết. Khi đã “độc” tức là duy nhất hay chỉ một và đảng duy nhất này có súng đạn và quyền hành trong tay thì chuyện tham nhũng là một chuyện đương nhiên xảy ra. Nếu muốn dẹp tham nhũng thì chỉ có một cách là phải dẹp cái độc đảng này. Trong tinh thần xây dựng, tôi đưa ra những ý kiến thô thiển, mong nhận được cao kiến của tất cả qúy vị. Xin cầu chúc tất cả được vui xuân trọn vẹn

Anna Kim, Hoa Kỳ
Có một số người khi góp ý về chủ đề, nói liên quan đến ông Nguyễn Cao Kỳ thì hình như có thái độ giận dữ, không tôn trọng. Tôi thấy không đúng đấy. Nếu trước 75, bạn dám hỗn thế thì tôi phục; còn nay, ông ấy không còn quyền chức, mà hỗn thế thì đáng bị cười chê đấy. Ông Kỳ dù sao trên phương diện lịch sử vẫn là cựu phó tổng thống. Sao ta lại chửi nguyên thủ của ta vậy? Người cộng sản họ cười cho.

Ông Kỳ, nhìn theo diện tích cực, cũng là người anh hùng gan dạ. Gần đây là nhân vật cao cấp trong chính quyền cũ dám bày tỏ là sẵn sàng góp sức cho CSVN để cùng xây dựng nước. Dám độc hành về VN mở mang cho ý đại đoàn kết. Đó là thái độ thẳng thắn mà ít ai dám là (để rồi bị chửi nặng như ta đã thấy). Ai dám làm điều ngược lại đám đông ở hải ngoại như ông ta.

Mà đại đoàn kết là đáng làm, nếu CSVN chứng tỏ có lòng thành. Vấn đề còn lại là thương lượng mà thôi. Có người bảo không thể thương lượng vì CSVN thắng và đang nắm quyền. Thật ra khi CS kêu gọi hải ngoại giúp sức là cho thấy họ không hoàn toàn thắng đâu. Hãy nhìn đất nước qua 30 năm, làm sao nói CSVN thắng toàn diện được.

Phát, San Jose
Gửi chú Lâm Phạm: Chú hơi đa nghi. Đánh tiếng Việt cũng được, nhưng mà mất hết nửa ngày; còn đánh bằng Anh ngữ thì mất có hai phút. Nhiều lúc kiếm mấy cái dấu không thôi, thì sau đó đã quên mất mình muốn nói cái gì.

Còn biết đọc biết nghe đối thoại bằng tiếng Việt, nhưng lại chọn cách trả lời tiếng Anh thì cũng chả có gì lạ. Cũng như các ngôn ngữ khác thôi. Cháu học tiếng Tây Ban Nha ở trung học, tiếng Pháp, Italy ở đại học. Lâu ngày không xài, vẫn còn đọc và nghe được khá tốt, nhưng nếu viết, nhất là đề tài khó thì phải xài tiếng Anh. Nếu gặp mấy người xứ đó thì cháu sẽ bắt đầu bằng tiếng bản xứ, nhưng sau đó thì chuyển sang Anh nếu họ nói được tiếng Anh.

Lâm Phạm, Garden Grove
Tôi đọc những đóng góp của mọi người từ nhiều nơi trên thế giới một cách rất thích thú. Thích thú khi thấy các địa danh rải rác khắp nơi, trong nước và khắp thế giới. Thích thú khi thấy các quan điểm khác biệt, đôi lúc dị biệt, nhưng vẫn nằm trong sự tự kềm chế để duy trì đối thoại dĩ hòa vi qúy.

Có một điều tôi muốn xin với quý vị là xin quý vị diễn đạt ý kiến của mình bằng tiếng Việt Nam để diễn đàn được thêm phần nghiêm túc. Tôi có yêu cầu này không phải vì sợ rằng qúy độc giả không hiểu nổi những ý kiến được đóng góp bằng Anh ngữ. Những đóng góp này đều đến từ những người Việt Nam, biết đọc và biết nghe những đối thoại của người khác bằng tiếng Việt, nhưng lại chọn cách trả lời bằng tiếng Anh. Qua những bì bõm Anh ngữ của họ, tôi tiếc cho họ vì khả năng Anh ngữ của họ còn khá thiếu sót, sai sót từ văn phạm đến văn phong. Nhiều đóng góp bằng Anh ngữ hầu như chỉ là để khoe trương “khả năng” viết tiếng Anh của mình. Nếu quý vị còn chưa thông tiếng nước ngoài thì sao đã vội quên tiếng nước mình? Có lý nào đây chính là sự giả bộ mà tôi đã nghe nói về một thiểu số Việt kiều?

Đất Việt
Gửi Ông bạn Thẩm Lai, Bến Tre: ông ở tận bến Tre ông có nhìn thấy những gì mà bộ đội CS cày bới tất cả mặt tiền nghĩa trang QĐVNCH tại Thủ Đức-Biên Hòa không. Lúc 30-4-75 nghĩa trang của chế độ VNCH đã hình thành đẹp khang trang, còn sau 30-04 CSBV chiếm miền nam rồi thì tàn phá tất cả các nghĩa trang quân đội VNCH thành bình địa.

Nếu không có thế giới lên tiếng chắc giờ đây nghĩa trang QĐVNCH ở BiênHòa chắc bị xoá sạch không còn gì. Bây giờ nhiều người kêu gọi chỉnh trang lại nghĩa trang QĐVNCH chứ không phải làm mới đâu mà ông anh nói là không công bình.

Thanh, Hoa Kỳ
My reply to what you say about my previous comment: It is irritating to hear Vietnamese bashing Vietnamese. Despite all the nitpickings, my experience of the trip to Vietnam in summer 2004 was a pleasant one.

At the airport, the custom and immigration agents were helpful and speedy. On the Vietnam Airlines flights from Ho Chi Minh City to Danang and then return, the attendants were courteous as any other international airlines.

Here's a comment of my teamate who also travelled to Singapore on his trip to Vietnam, "Singapore is suck. I love every minute of it in Vietnam." One more thought, it is uplifting to hear the interview of Madam Ton Nu Thi Ninh. She sounds professional and diplomatic. Vietnam is doing the right things to join the world community.

Thanh Long, Hà Nội
Vấn đề tôi đưa ra ở đây có lẽ sẽ lạc chủ đề đang bàn luận, nhưng tôi cũng muốn nói ra để các bạn có thêm một cái nhìn về Việt Nam. Tôi hiện đang sống tại Việt Nam, ngày Tết vừa rồi ngồi nhà xem TV, chương trình phỏng vấn đêm giao thừa và phát hiện một điều.

Đó là trong toàn bộ chương trình (hay gần như thế vì tôi không xem hết) đều phỏng vấn những người Việt Kiều về nước. Đành rằng vấn đề nổi trội hiện nay là chiêu mộ Việt Kìều qui hồi cố xứ, nhưng thật buồn cười , chẳng nhẽ vào một dịp lễ trọng đại nhất của dân tộc, một ngày để nhìn lại cả một năm qua mà chỉ có thế thôi sao? Có bao nhiêu sự kiện đã xảy ra mà cuộc phỏng vấn chỉ có vậy sao? Phỏng vấn các vị Việt Kiều về nước thì thấy vị nào nhà cửa cũng khang trang, cuộc sống sung túc nhưng sự thật thì 10 người được 1,2 !

Adam, Seattle
In responding to Thanh (Hoa Kỳ), your comment was very sarcastic (10-20 years ago??) and so untrue.

I visited VN recently and still had the same problems at the Tan Son Nhat airport. I noticed that the people who worked at this airport still had the same manners as always, very impolite toward Vietnamese abroad. Perhaps, you have never been outside of the country, and therefore have NEVER been in those situations that you had to give money to the customs agents in order to avoid problems with your paperwork or baggage, etc.

Although my mom gave them some money, she still got yelled at because it was so obvious (that others could see it). So we had to hide the coffee money inside our passports, and the agent secretly took the money away without any problem. He then allowed us freely passed the gate, very sneaky eh? I think you should go out more often, leave VN to see the world and come back, and then you’ll know what I’m! talking about.

Thanh, Hoa Kỳ
I've just happened to read one comment of Phuong Trang, Westminter, USA. I wonder when did the incidents happen, 10-20 years ago, perhaps.

Things have changed. Last summer, summer of 2004, I brought tons of medicine into Viet Nam. No one asked a question and I did not put $10 bill in my passport.

David Tran, San Jose
Nghe bài phỏng vấn tôi thấy bà Ninh đã trả lời khéo léo và khá thẳng thắng. Tuy nhiên, bà cho rằng trí thức Việt Kiều hơi thiếu tôn trọng những đồng nghiệp trong nước.

Trong những chuyến đi thăm VN, tôi thấy những người làm việc thường , chiêu đãi viên HKVN, tiếp tân khách sạn, vv không cần là trí thức, nhưng họ còn có thái độ rất quan liêu, coi thường khách hàng và tất cả mọi người phải đến "dưới tay" của họ, đặc biệt là khách Việt Nam thì còn bị coi thường hơn. Cho dù là trí thức VN, mà có một cung cách bao cấp cửa quyền và có thể nói là thiếu tôn trọng cá nhân như thế, trong khi Việt Kiều sống tại các nước dân chủ đã thường được đối xử công bằng và lịch sự, thì sự khác biệt có thể nói xung đột về văn hoá là đương nhiên.

Tôi nghĩ cái bà Ninh cho là coi thường chỉ là sự khác nhau về văn hoá: bao cấp cửa quyền thiếu tôn trọng cá nhân, và một bên là đối xử bình đẳng và công bằng, dám phát biểu ý kiến và không sợ cửa quyền.

Quang Lê
Tôi là một người dân VN, từng bị lên án là ngụy quân, là tội đồ phản quốc, nhưng tôi cho ý kiển của bạn Thẩm Lai rất thiết thực. Những người đã nằm xuống lòng đất quá sớm, qúa oan khiên bởi hy sinh cho tiếng gọi tổ quốc VN, từ hai phía đều nhân danh dân tộc do một sự tranh chấp ảnh hưởng từ hai ý thức hệ trong quá khứ.

Với quan niệm của tôi là những người dân trước kia thuộc giải đất miền Nam, dưới chính thể VNCH thì cũng là người Việt Nam dù hiện nay cư trú ở bất cứ nơi nào. Nếu chúng tôi còn phản đối chính quyền hiện tại thì xin đồng bào hiểu là không vì để lập lại một chính quyền như VNCH, không vì một nuối tiếc chức phận nào, bởi quyền làm người dân VN tự do là vốn quý hơn tất cả.

Chúng tôi không là một tập hợp, một tổ chức nào, nhưng chúng tôi là nhân dân VN ở khắp mọi nơi, chúng tôi phản đối một chế độ đảng trị nhưng không muốn bất cứ thế lực nào gây bất ổn cho đất nước. Sự phản đối chỉ dựa trên lý lẽ của con người để yêu cầu chính quyền hiện tại hãy thức tỉnh, hãy trả lại quyền tự do dân chủ cho người dân.

Dù từng là một quân nhân của VNCH, tôi vẫn hiểu rằng quân đội VN hiện giờ đương nhiên phải là lực lượng giữ trách nhiệm bảo vệ đất nước và dân tộc Việt dưới bất cứ chính quyền nào. Tôi tin rằng bất cứ ai có một chút suy nghĩ, một chút lòng với quê hương, đều muốn chính quyền này phải có được người lãnh đạo do dân, vì dân, trả lại người dân quyền tự do tuyệt đối.

Vận mệnh của dân tộc không thể bị bóp nghẹt mãi trong tay những cá thể vô tâm, thiếu khả năng mà lại cai trị dân vĩnh viễn. Đó là đòi hỏi thiết thực nhất nếu được thể hiện thì cái gì cần có đương nhiên sẽ có. Những lời tâm huyết của mọi người dân trên diễn đàn này tôi mong mỏi những người cai trị đất nước VN sớm nhận thức được .

Phat, San Jose, USA
Personally I find that Ms. Ninh's quotation of the visit by a Japanese prime minister is misleading at best and utterly ignorant at worse. First of all, the temple doesn't exclusively worship the Japanese soldiers from World War II. It worship the Japanese warriors from many past centuries. So if a Japanese prime minister paid respect to it; I don't see anything wrong with it. I've been to that temple before on my last visit to Tokyo, Japan. It's a beautiful shrine and a tourist attraction.

Secondly, I find China's protest of such visit hypocritical. China uses the protest to hide its own record of atrocities against its own people. China complains regarding the visit and the crimes that the Japanese have committed while occupying China. The Japanese shot back that their records in China is miniscule compared to the 20+ million people who died under the Communists. I think Japan's reaction right. China uses Japan as a scapegoat for its o! wn short-comings and to raise the nationalistic urges so that the anger is directed toward the Japanese instead of themselves even though their records are a lot worse.

I think the Vietnamese Communists as exemplified by Ms. Ninh is trying to do the same thing as China's. Unfortunately I find it's an insult on the listeners' intelligence who know about China's motive. And secondly I don't see any relevance to Nghia Trang VNCH in Vietnam. The soldiers who died there fought for freedom of the Vietnamese people. Unfortuntely they lost. The Communists didn't even left them alone even after they died. They intentionally desecrate the cemetery. Regarding Mr. Thẩm Lai, Bến Tre's point of fairness when the Viet Kieu ask that the cemetary is restored. I think it's fair to say that the Communists should restore it because they are the ones who are intentionally desecrate the place.

Kinh Kha, Dak Lak
Qua cuộc phỏng vấn Bà Tôn Nữ Thị Ninh. Tôi xin có chút ý để Bà khỏi độc thoại. _Sau 1975 người chiến thắng đưa ra chính sách "hòa hợp hòa giải dân tộc". Nhưng rồi Cách mạng đã san bằng nghĩa trang quân đội ở Thủ Đức và ở Mạc Đĩnh Chi. Việc Nguyễn Cao Kỳ về nước, cá biệt đó có nhiều ẩn dụ và cũng để tỏ ra xóa bỏ hận thù. Nhưng các sỹ quan học tập cải tạo còn lại ở trong nước cứ một vài năm lại được công an mời để khai "lý lịch".

Chuyện Trung Quốc hay Hàn Quốc phản đối Thủ Tướng Nhật đi thăm đền Yakosuni vì họ không phải là đồng bào với nhau.

Để kết luận ngắn gọn : Sau khi kết thúc cuộc nội chiến Nam Bắc ở Mỹ (1861-1865), Miền Bắc chiến thắng họ chẳng hô hào tuyên bố hòa hợp hòa giải gì cả. Họ nói một lời không có chút gì phô trương hoa mỹ cả, họ nói : "Chúng tôi thấy đau xót và xấu hổ về cuộc nội chiến đã qua", dù họ là nước đa chủng tộc không phải là đồng bào. Họ đánh nhau bằng chính vũ khí của họ. Còn chúng ta đánh nhau bằng vũ khí của Nga, Tàu, Mỹ. Điều đó khiến tôi thấy được "Thân phận nhược tiểu" của mình.

Thẩm Lai, Bến Tre
Mấy ông đòi hỏi trùng tu nghia trang quan đôi VNCH thì hơi thiếu công bình. Số liệt sĩ Việt cộng giờ còn chưa tìm hết và nghĩa trang có nơi còn rất đơn sơ. Tôi thử hỏi nếu phía quốc gia thắng trận, có ai dám khôi phục nghĩa trang hay tìm hài cốt cho Việt cộng chết ở Huế hay không.

Tôi vẫn thuộc thành phần của chế độ cũ, nhưng phải công bằng, đừng đòi hỏi quá đáng, phải từ từ, nhất là còn quá nghèo, có hòa hợp được trước thì chuyện nghĩa trang VNCH sẽ đến thôi. Chứ bây giờ còn cảnh chó mèo thế này thì làm sao tiến lên được.

Phải biết mình biết ta thì cả hai phía mới tiến gần với nhau. Phía Việt cộng gần đây có nhân nhượng, tại sao phía quốc gia không cơ hội nầy để làm lành với nhau. Mấy ông hải ngoại chỉ dựa vào tin tức rỉ tai nhau rồi thổi phòng sự việc, chán chết.

Ba Phải
Thành thật mà xét thì bà Ninh và ông Phạm Hùng, San Diego không phải không có lý khi có phản ứng với danh từ Việt Cộng, danh từ Chính quyền Cộng Sản Việt Nam. Dựa theo chữ nghĩa thì dùng các danh từ trên để nói đến chính quyền VN hiện thời, những người CS hiện thời ở Việt Nam là chính xác, là đúng đắn. Nhưng thực tế thì lịch sử đã chứng kiến con đường dài mà đáng CS Việt Nam nói riêng cũng như các đảng CS trên thế giới nói chung là con đường nhuộm đỏ. Tại miền Nam Việt Nam trước đây người ta luôn nghe đến những danh từ ấy kèm theo những sự việc bất an, cho nên bây giờ vô tình người ta nghĩ nó là những danh từ xấu, họ muốn dân chúng xưng tụng là quân đội cách mạng, quân đội giải phóng, nhà nước Xã Hội Chủ Nghĩa, đảng lao động, đảng của giới công nông.

Tôi còn nhớ ở xóm tôi sau năm 1975, trong buổi học tập để điểm mặt dân chúng hàng đêm, một bà "già trầu" ngay thật đã hồ hởi góp ý tỉnh queo " Từ ngày giải phóng vô đây bà con tụi tui làm ăn yên ổn, không sợ Việt Cộng pháo kích, đắp mô, gài mìn đường xá nữa " làm mấy anh chị công an nghe mà giả điếc cho xong. Thôi để xóa bỏ cái xấu chúng ta cũng nên thay bằng danh từ khác thánh thiện hơn một chút.

David Tran
Tôi rất cảm ơn đài BBC cho nghe những cuộc đối thoại giữa người Việt trong nước, nhất là những người có chức trách trong xã hội, và chính phủ như bà Tôn Nữ Thị Ninh, một người trí thức được đào tạo trong xã hội Phương Tây, một người thuộc dòng dõi quý tộc, nhưng đã đi theo Đảng-nhà lãnh đạo-để cuối cùng trở thành một trong những winners ("Bad" Americans were losers).

ĐCSVN như bất cứ một đảng chính trị lớn nào trên thế giới đều có một lịch sử chiến đấu cam go. Và cũng như bất cứ đảng lớn nào, họ cũng mắc sai lầm, đôi khi rất lớn. Vấn đề ở đây là họ có dám thẳng thắn nhận ra sai lầm hay không. Nếu có thì đó là một yếu tố giúp họ đi tới phía trước, lãnh đạo VN thành một dân tộc giàu mạnh, văn minh. Có thể các bạn, những người phản đối kịch liệt bà Ninh, không tin điều đó. Xin lỗi, cũng như nhiều người không tin VN sẽ thắng Mỹ cách đây 30 năm.

Vâng, những người nằm xuống không còn có tội nữa. Nhưng những người sống vẫn đầy lòng căm thù cơ mà. Hãy đưa tay trái ra bắt tay như những boy scouts.. Bà Ninh đã đưa tay trái, còn vài người trong chúng ta lại không chịu, cứ nghĩ là tiền bạc và tài năng của mình có thể đảo lộn thế giới. Nói cho công bằng, bà Ninh ở vai trò là người đại diện không chính thức cho chính phủ, vì bà là thành viên Quốc hội, nên phải nói trên quan điểm của mình. Điều này cũng cho thấy ở VN hiện nay cá nhân cũng rất quan trọng.

Hoat Nguyen-Houston
Đất nước Việt Nam không phảI của riêng ai, lại càng không phảI của riêng những người cầm quyền trong nước, cho nên từ bốn bể năm châu ngườI Việt trở về thăm quê hương chỉ nói lên lòng lưu luyến vô bờ bến đốI vớI quê cha đất tổ. Hơn nửa về là vì nhu cầu tình cảm gia đình thân quyến chứ đâu phảI vì mặn mà với các nhân tố khác hay tình cảm đảng giành cho họ.

Dân tộc Việt Nam là một , như vậy người Việt vớI nhau tự nó không có mâu thuẩn, cho nên nhu cầu hoà hợp giữa người Việt vớI nhau là không cần thiết. Nếu có là chỉ có giửa đảng cộng sản và toàn thể nhân dân việt nam. Nhưng nếu muốn tiến đến hoà hợp và đại đoàn kết thì ngườI cộng sản trong nước cần phảI hoá giải trước. Vì trong suồt chiều dài lịch sử 75 qua Đảng đã mắc quá nhiều sai lầm và tộI ác đốI với dân tộc Việt Nam.

Muốn thế thì đảng phảI bắt đầu có những hành động để tỏ thiện chí và quan trọng nhất là thực tế. chỉ có hành động mớI là cách thực tế nhất để hoá giảI và xoá tan đi sự thù hạnh và lòng đồ ký đốI vớI đảng mà đảng đả gây ra trong họ. chúng ta phảI chấp nhận bản chất thực tế của con ngườI là như thế.

Vì Đảng không thể nói rằng “ hướng đến tương lai rồI quên đi quá khứ “ rồI tự nhiên hận thù sẽ hết đi . Chẳng hạn như việc xây dựng chỉnh trang lạI nghĩa trang VNCH mà mất 30 năm nay Đảng chưa làm được nay bà Ninh nói cần thêm thờI gian để thảo luận . Như vậy làm sao bà lại dám nghĩ rằng ngườI Việt ở các nước không còn nhìn bà và đồng nghiệp của bà bằng con mắt ý thức hệ và Việt cộng.

Hơn nữa trực tiếp hay gián tiếp mớI trước đây họ đều là những nạn nhân từ chính sách hà khắc của cộng sản. Cho nên không một sớm một chiều họ sẽ quên đi nhửng kỷ niệm đau buồn mà đảng đã gây ra cho bản thân củng như gia đình của họ.

Cho nên nếu Đảng không làm được việc hoá giảI thì làm sao có thể mong tiến tớI hoà hợp và đạI đoàn kết như bà nói được. Ví vậy cuốI cùng tôi rất lấy làm nghi ngờ về tấm lòng thành thật ở bà cũng như nhửng chính sách mà Đảng của bà đang thi hành trên đất nước việt nam.

Phương Trang, Westminster, Hoa Kỳ
Tôi không nói chuyện người khác, chỉ nói chuyện gia đình tôi thôi. Hàng năm gia đình tôi vẫn về VN thăm bà con, thăm các nơi mình chưa ghé qua trước đây. Vậy thôi, có ai đó hỏi tôi về VN sống hay không, tôi không nghĩ mình làm đươc. Tôi không quá hận thù chế độ hiện tại, nhưng vì tôi không tin tưởng họ mà thôi.

Nhân đây xin kể hầu quý vị vài mẩu chuyện xảy ra với người quanh tôi. Năm ngoái, bạn học ủa tôi cùng bố mẹ về VN, họ có đem năm lô thuốc bổ Silver Centrum cho người già để làm quà. Ai cũng dặn khi đi qua hải quan thì phải bỏ kèm vào hộ chiếu 10 đôla. Không biết sao họ lại không làm. Kết quả là bị ách lại, hải quan nói nghi ngờ trong thuốc có thuốc phiện nên phải đi kiểm tra. Thế là họ ngồi từ 11h sáng đến 5h chiều. Cuối ngày thì họ nói chưa kiểm chính xác được, nên sẽ giữ thuốc, liên lạc sau. Sau một tuần vẫn không thấy ai liên lạc, thế là họ đành đi chơi các nơi rồi về lại Mỹ. Bây giờ là gần một năm rưỡi qua, cũng không ai liên lạc, chả biết thuốc được tẩm bổ cho ai rồi.

Một chuyện khác, ba người bạn chồng tôi về VN. Hai người là Việt gốc, một người gốc Hoa. Họ đi Vietnam Airlines từ SG ra HN. Anh bạn gốc Hoa kể vì mình sử dụng tiếng Anh, nên chắc mấy cô tiếp viên tưởng anh là dân Đài Loan, thế là được mời rượu. Trong khi hai người kia không được, nên họ phản đối.

Chuyện cuối mà tôi muốn kể: gia đình tôi một năm trước, bảo lãnh gia đình chị ruột sang Mỹ. Mọi người cũng biết việc đầu tiên để hội nhập là chị tôi và anh rể phải học lái xe. Bây giờ thì họ lái được rồi, nhưng tháng trước, chị tôi bảo lái xe ở đây thấy sợ hơn lái ở VN. Chúng tôi ngạc nhiên, hỏi tại sao. Chị nói ở đây nhiều luật quá nên chị cứ sợ phạm luật; còn ở VN, không luật nên muốn chạy sao cũng được. Buồn cười không, quý vị? Một câu nói bình thường mà hình dung ra xã hội.

Torn Between, Dallas
Đã có tranh cãi về việc Việt kiều góp sức cho VN. Thiệt ra ngay trong nước có rất nhiều nhân tài nhưng bị vùi dập vì không phải con ông cháu cha. Chứ thiệt ra VN thiếu gì nhân tài, tại sao phải quảng cáo tuyển mộ Việt kiều. Chẳng qua cũng chỉ vì đồng tiền mà Việt kiều mang lại, nên chính quyền quảng cáo cho hay.

Khi nào có Việt kiều được đặt ở vị trí cao, hay nhà báo Việt kiều có thể được nói về cuộc sống VN thật sự ra sao, thì người ta mới nên xem lại. Không phải vì tôi kỵ Việt cộng, thiệt sự chú tôi hi sinh cho Đảng, ba tôi đi lính cho Mỹ. Nên tôi có thể nói là tôi yêu quê hương, nhưng không lầm lẫn nghe lời các bác, các chú.

Hoang Loc, USA
Nghe cuộc phỏng vấn của Phóng viên BBC Nguyễn Giang với Bà tôn nữ Thị Ninh, thật gây nên cảm nghĩ Bà Ninh đã không đạt được thành công trong công việc được giao phó hay nói rõ hơn Bà đã không tỏ ra cái mục đích tâm tự của một người CSVN muốn Hoà hợp hoà giải Dân tộc thật sự mà chỉ là dối trá, vì trong suốt thời gian phỏng vấn hầu như những Ý kiến Bà đưa ra đều bắt đầu bằng mệnh đề "Theo quan điểm của tôi" hoặc "Không được biết các đồng chí lãnh đạo cấp cao nghĩ gì hay tính toán thế nào."

Cái không thật lòng hiện rõ khi được hỏi về chuyện nên để cho trùng tu lại nghĩa trang quân đội. Bà Ninh đã đưa ra thí dụ Thủ tướng Nhật Bản đi thăm nghĩa trang của những người Hàn quốc bị tử trận hồi thế chiến thứ II, tức là 60 năm rồi nhưng vẫn bị báo chí phê bình... Không biết Bà có nhận ra sự khác biệt của hai dân Nhật và Hàn trong đệ II thế chiến và cuộc chiến VN không. Bà nói nếu người ta cần tới 60 năm để hàn gắn xét lại, vậy thì mình cũng cần phải cần có thời gian cho dù đã 30 năm rồi.

Với sự việc đơn giản như vậy cần tới 30 năm nữa thì tại sao Bà không chờ thêm 30 năm nữa rồi hãy nói chuyện. Hơn thế nữa tại sao Bà không nhớ là có những nghĩa trang mà những người lính hai bên được chôn chung với nhau trong cùng một trận địa. Thật Bà Ninh không thể hiện ra được cái thiện tâm và thành tâm của một Sứ giả Hoà Bình thì thử hỏi làm sao để nói chuyện với những người không cùng quan điểm.

Ngu Dân
Quả thật người Việt Nam có truyền thông thích tranh cãi và ít khi ai chịu ai cả. Đó là điềm tốt cho việc thực thi dân chủ, nhưng cũng là một bất lợi rất lớn cho sự đoàn kết và phát triển của dân tộc.

Việt Nam đang cần có một lộ trình tiến tới dân chủ. Tuy nhiên, dân chủ trước hay sau phát triển kinh tế là điều đáng để cân nhắc. Phan Huy Chú từ đầu thế kỷ 19 đã có quan điểm "Việc chính trị, không gì bằng của cải". Do vậy, tại sao mọi người không tập trung để hợp tác và phát triển kinh tế, và khi có ăn, có mặc đầy đủ, nhu cầu của người dân là sẽ quan tâm hơn đến các quyền tự do dân chủ cơ bản khác.

2. Bản thân tôi rất ngưỡng mộ Bà Ninh vì bà đã cố gắng rất nhiều cho mục tiêu tối hậu là một nước VN giàu mạnh. Bà là một người hiếm hoi để có thể diễn thuyết trên thế giới và gây thuyết phục người khác. Do vậy, khi quý vị tranh cãi về tự do, nhân quyền, chính trị tại VN, quý vị vui lòng quan tâm hơn đến nhu cầu cao nhất của nhân dân VN hiện nay là phát triển kính tế và tri thức, sau hết người dân mới quan tâm đến chính trị.

3. Chính trị tập quyền và tham nhũng tràn lan, thiển nghĩ, đời nào cũng có trong lịch sử Việt Nam. Nói theo triết lý đạo Phật, là ác giả ác báo, thì tôi tin rằng các quan chức tham nhũng hiện nay rồi sẽ chịu các thiệt hại sau này.

4. Kinh tế VN hiện đang rất khởi sắc do khu vực kinh tết tư nhân và kinh tế nước ngoài. Việt Kiều cũng đóng vai trò rất quan trọng trong thời gian vừa qua. Nếu quý vị biết là đến 400.000 Việt kiều về nước chỉ trong năm 2004, quý vị sẽ thấy VN đã cố gắng mở rông sự hợp tác và phát triển như thế nào.

Hoa Mai, Philadelphia
Những người Việt xa xứ có thể không chấp nhận sự lãnh đạo đất nước của ĐCSVN, nhưng dù họ là ai thì chắc chắn trong họ luôn ấp ủ một tình cảm yêu thương da diết của những người con luôn hướng về đất mẹ, về gia đình. Đau lòng thay, biết bao giờ đảng CSVN mới chấp nhận chân lý và thực hiện những chính sách đặt trên cơ sở lòng dân hơn ý đảng, thay vì cột cái đuôi XHCN vào đất nước.

Sĩ Hùng, TP. HCM
Đối với những Kiều bào yêu nước, luôn muốn về VN để góp tay xây dựng đất nước thì bản thân tôi cảm thấy rất vui. Điều này chứng tỏ "đất lành chim đậu", đất nước ngày càng đổi mới.

Tôi nghĩ, vào lúc này người Việt chúng ta dù ở tại quê nhà hay ở bất cứ nơi đâu trên thế giới đều phải chung tay để xây dựng đất nước, đó mới là một người Việt Nam đúng nghĩa. Còn đối với những kẻ không giúp ích gì được cho đất nước,mà ngược lại luôn làm những điều không tốt, nói xấu,phải động Tổ Quốc, thì tôi nghĩ những người Việt Nam đúng nghĩa chúng ta đừng "để bụng" bởi chúng là những kẻ lạc hậu về thời cuộc.

Xã hội nào cũng có những bất công và công bằng, điều quan trọng là chúng ta phải biết giảm thiểu những bất công đó và "gia tăng" sự công bằng. Các bạn có đồng ý với tôi không, những người Việt Nam chân chính.

Juergen Nguyễn, Đức
Tôi cứ nghĩ là một người từng được đi ăn học như bà Ninh, thì một khi có so sánh hay nhận định một vấn đề nào đó thì đứng trong vị trí hiểu biết để trình bày. Việc Bà Ninh ví Nghĩa trang QĐ Biên Hoà như một kiểu Quân Phiệt Nhật chỉ cho thấy chính con người Bà Ninh thiếu hiểu biết.

Có cái hay mà Bà Ninh nên học hỏi từ Người Đức, sau khi Đức bại trận và hàng trăm ngàn lính Đức đầu hàng và bị giam tại Liên Xô, thì Ông Adenauer nguyên Thủ tướng thứ I của CHLB Đức đã đến tận Moskau để điều đình hồi hương những người lính Đức Quốc xã khỏi lao tù của CS Liên xô. Những ngôi mộ của những người lính Đức dù có chết cho Chế độ Quốc xã, nhưng vẫn được duy trì để thân nhân đến thăm viếng.

Sau ngày Đức thống nhất thì bên Đông Đức cũng có rất nhiều ngôi mộ, nghĩa trang của sĩ quan, quân đội Nhân dân Đông Đức và Chính phủ Đức không có ban lệnh bỏ hoang, đóng cửa để thân nhân không đến thăm viếng, cũng không nói rằng là những nghĩa trang của Quân đội Đông Đức là kiểu như Quân phiệt Nhật. Ngay cả ngôi mộ của người sáng lập ra Nước Cộng Hoà Dân Chủ Đức là W. Ulbricht cũng nguyên vẹn, không như 2 Ngôi mộ của của Ông Diệm và Ông Nhu bị bới móc lên từ Nghĩa trang Mạc đỉnh Chi để đem về Gò Vấp sau ngày Thống nhất.

Mong muốn của cá nhân tôi là: Cộng Sản Việt Nam nên kính trọng những người lính Việt đã chết cho cho lý tưởng Tự do, nên biết rằng họ chết cho chính Việt Nam chứ không cho Mỹ để mà ghép tội là như Quân Phiệt Nhật.

Tôi biết rằng, khi mà CSVN chấp nhận trùng tu Nghĩa Trang QĐ Biên Hoà, thì sẽ có nhiều sự thăm viếng từ chính người Việt trong và ngoài nước. Rồi từ những Cựu chiến binh Mỹ từng cùng sát cánh với Quân đội VNCH, rồi một ngày đẹp trời nào đó sẽ có một Tổng thống Mỹ và những người đấu tranh cho Tự do sẽ đến nghiêng mình trước những chiến sĩ oai hùng của VNCH vì Tự do tại Nghĩa Trang QĐ Biên Hoà. Không có lợi cho CSVN chỉ vì như vậy mà người chết cũng phải đóng vai trò cho CSVN, khi người còn sống không muốn đóng góp với CSVN.

David Nguyễn, Garden Grove
Bà Ninh hay Đảng CVVN muốn thực sự hoà giải với hàng triệu nạn nhân của họ ở cả trong và ngoài nước thì chỉ cần làm một vài việc đơn giản như sau: 1- Những nhà lãnh đạo đảng và nhà nước CSVN phải công khai xin lỗi quốc dân đồng bào về những sai lầm to lớn của đảng trong những chính sách tàn ác như "phóng tay phát động quần chúng đấu tố địa chủ"...

2- hoàn trả lại tất cả những bất động sản của quân dân miền Nam đã bị chế độ cướp không sau khi đuổi gia đình ra đường sau ngày 30-4-1975.

3- Không dám kiến tạo lại Nghĩa Trang Quân Đội VNCH vì sợ "phạm húy" thì đồng ý cho tập thể người Việt ở nước ngoài quyên góp xây dựng lại nghĩa trang này. Riêng tại Orange County mới đây quyên góp sơ sơ để cứu trợ nạn nhân Tsunami ở Nam Á đã được 1 triệu đô la, và trước đó quyên góp xây dựng tượng đài Chiến sĩ Việt-Mỹ ở khuôn viên toà thị chính Westminster cũng được 1 triệu USD. Việc gây quỹ vài triệu Mỹ kim để kiến thiết lại Nghĩa Trang Quân Đội VNCH ở Biên Hoà chỉ là một chuyện nhỏ.

Nếu 3 chuyện nhỏ như thế mà đảng CSVN không làm được thì mọi ngôn ngữ tuyên truyền cho sách lược kiều vận chỉ là đầu môi trót lưỡi chẳng ai tin.

Trần Long, TP. HCM
Tại sao chúng ta lại bàn cãi mất thời giờ về việc đảng CSVN có thực sự thiện chí muốn có ”Hòa hợp hòa giải dân tộc” hay không? Để đi tìm câu trả lời chính xác nhất , bằng sự suy luận vô tư và khách quan của chúng ta, hỉ cần tìm đọc những bài viết tâm huyết, qua phát biểu, hoặc thư ngỏ trực tiếp, với lòng yêu nưóc nhiệt thành như TS Nguyễn Thanh Giang, LS Lê chí Quang, BS Phạm Hồng Sơn, Nhà báo Tạp chí CS Vũ Bình, Học giả Đoàn Khuê, Anh hùng Điện Biên Phủ Đại tướng Trần Độ, Nguyễn Khắc Toàn...

Giới trẻ chúng ta thử đi tìm hiểu các nhân vật trên qua tiểu sử, tri thức, tài năng và một số đã từng cống hiến rất nhiều cho chế độ cs hiện nay. Nhưng họ bị trù dập, tù đày nhiều năm và bị đối xử bất công như thế nào? Họ cũng bị vu khống , kết tội vô lý mà chúng ta tưỏng rằng không thể tồn tại trong thể kỷ 21 này.

Chúng ta trong năm mới còn chút hy vọng sự ”Hòa hợp hòa giải dân tộc”, bởi vì một sự thật hiển nhiên là tất cả anh chị em, ông bà cô chú bác định cư trên toàn thế gìới và trong nước chỉ là một. Và muốn điều đó có thành sự thật hay không là Đảng CSVN hãy để dân tộc VN trở về với cội nguồn của mình, và thật sự gia nhập với nền văn minh của nhân loại. Tất cả đồng bào trong đại gia đình VN không phân biệt đa số , thiểu số, kiều bào và trong nưóc điều đưọc đối xử như nhau . Hiến pháp và luật pháp được thi hành anh minh, hợp lý, công bằng và triệt để. Không thể xảy ra trường hợp một thứ trưởng bị kết tội trong vụ án kiểu xã hội đen Mafia mà được ra tù sớm và đầy “nghi vấn” như vậy. Với sức mạnh đoàn kết của toàn dân tộc, với trí thông minh, cần cù và cầu tiến, thì xây dựng một nước VN hùng mạnh ngẩng cao đầu không là một chuyện hoang tưởng.

Nam, HCMC
Chỉ có dân tộc Việt Nam, người Việt Nam cùng chung sống hoà bình với mọi dân tộc trên thế giới. Còn tất cả các thứ chủ nghĩa cũng do con người sáng tạo ra, rồi sẽ đi vào viện bảo tàng của nhân loại.

Cường, New Orleans
Vấn đề Việt Nam chưa và sẽ không bao giờ giải quyết cho xong vì có quá nhiều vấn đề chưa giải quyết hay tìm hiểu cho cặn kẽ tận ngọn nguồn. 1. Hòa giải dân tộc là một cụm từ hết sức mơ hồ. Dân tộc Việt Nam ta có gì hằn thù nhau mà phải hòa giải? Chỉ có những người thống trị và những người bị trị. Có nghĩa là chính quyền Cộng Sản phải xin lỗi công khai với toàn dân về những sai phạm của mình như Nông Ðức Mạnh đã thú nhận. Và sau đó phải bồi thường cho những nạn nhân hay gia đình của những nạn nhân do chính sách sai lầm của mình.

2. Chính sách đối với người Việt Kiều là mị dân và mang đầy tính lợi dụng. Ngày xưa chửi họ bao nhiêu mà nay lại tâng bốc họ đến thế! Họ chỉ muốn Việt Kiều về để mang phúc lợi nhằm củng cố quyền lực của họ mà thôi. Họ có dám cho Việt Kiều về tham chính không? Có nghĩa là chia sẻ công việc phục vụ đất nước qua guồng máy chính quyền hay không?

3. Hãy làm lại từ đầu nếu thực sự muốn quên đi quá khứ. Chính quyền cộng sản là kẻ chiến thắng, một nghĩa nào đó, thì phải là người giơ tay ra với lòng thành thật qua những sám hối của chính mình. Không đối xử kỳ thị, theo lý lịch; không đàn áp những tiếng nói dân chủ trong nước và ngoài nước; lập đảng đối lập; trả lại tất cả mọi quyền tự do như bản hiến chương LHQ đã công nhận mà Việt Nam đã ký kết.

4. Mở cuộc trưng cầu dân ý để biết ý dân muốn gì? Nói tóm lại là nên cho thấy tấm lòng chân thành muống thực sự thay đổi để nâng đất nước đứng lên.

Hãy vì quyền lợi của dân tộc hơn là quyền lợi của đảng. Khi anh không thành thật thì chỉ là lợi dụng nhau thôi. Nguyện ước cho quê hương sớm có ngày thực sự tự do và hạnh phúc.

T. Minh, Garden Grove
Sau bao nhiêu năm sống tại hải ngoại, sao mọi người Việt Nam vẫn còn quanh quẩn chống nhau vì cái ý thức hệ vớ vẩn - Với sự bóc lột của tư bản, cộng sản phải là điều tất nhiên - Với sự tiến hóa của tư bản, cộng sản đương nhiên phải bị hủy diệt. Thế thôi, giờ này thì phải sửa soạn để mà đưa VN chúng ta vào trong quỹ đạo kinh tế toàn cầu.

Tôi thấy nhất thiết VN phải bỏ chế độ độc đảng. Đã đến lúc rồi đó, không thì các ông sẽ rơi vào khó khăn kinh tế với cộng đồng thế giới. Điều sau cùng: nên nhớ cho rằng, tất cả những chiến tranh trên thế giới đều do những thế lực kinh tế vô hình điều khiển đằng sau, đừng dại mà chém giết nhau hoài.

Một người con đất Việt sống trên quê người
Tết đến xin chúc tất cả mọi người mọi điều như ý, một năm mới thành đạt, và quan trọng nhất, sức khỏe dồi dào. Tôi mến phục những người trí thức như bà Tôn Nữ Thị Ninh, ăn nói từ tốn nhẹ nhàng, giọng Huế truyền cảm. Tôi chỉ tiếc rằng những gì bà nói không "make sense" (xin lỗi tôi không biết dịch sao cho đúng chữ này). Bởi vì đọc lại lịch sử và tìm hiểu văn hóa các nơi, tôi chưa bao giờ thấy ở nước nào mà người dân vẫn ra sức đóng góp nhưng không tin vào chính phủ (và đảng cầm quyền). Thêm nữa, chính sách Việt Kiều tôi nghĩ VN bị "back fired," bởi vì hai chữ Việt Kiều tiềm ẩn ý nghĩa kỳ thị - giữa chính quyền và người Việt hải ngoại - giữa người Việt trong nước và người Việt ở nước ngoài.

Tôi nhận thấy từ bao năm qua, hầu hết các chính sách của VN đều mang tính đối phó, chưa có độ quyết tâm cần thiết để có thể thực thi thành công. Chủ trương hòa hợp hòa giải muốn thành công cần phải xuất phát từ tận đáy lòng, từ sự chân thành và mong muốn thực sự. Bà Ninh chưa cho người khác cái cảm giác đó, ít ra là đối với tôi. Tôi nghĩ đơn giản thế này, anh em trong nhà giận nhau, thậm chí đánh nhau rồi từ nhau, nhưng nếu thực sự muốn tha thứ chỉ cần một tiếng là có thể ôm nhau đầm ấm lại. Tình cảm con người chân thật tự nhiên nó như thế.

Phat, San Jose, USA
It's sad to say that they still don't get it. Democracy was born when the ancient Greeks was facing a much bigger enemy - the Persians. The leader of Athens at the time realized that the only way to defeat the Persians was each Greek citizen must contribute his or her best. However, by human nature, nobody wants to contribute his best when his voice is not heard. That's why democracy was born to give the Athenian citizen his voice and the result was much more than spectacular. The Persians was defeated; Athens became an economic and military superpower. And it had also laid the foundation of Western civilization.

Why do I quote the Greeks? Because it's the same thing in Vietnam now. The Communists are asking the Vietnamese people - the Viet Kieu are included to contribute their talents and money to the country and they expect everyone to perform his best. But unfortunately they haven't learned the lessons of the ancient Greeks. Democracy ! still doesn't exist in Vietnam. Human rights are still being trampled upon everyday. Don't be surprised if they get a cold reception from other Vietnamese or Viet Kieu. So far what I see is that the Communists are saying "Give me your money and your talents; but keep your mouth shut." So what is my reaction to it? Just like any other Vietnamese or an ancient Greek, I tell them to get lost.

Sơn An, Úc
Khi bà Ninh nói về người Việt sống ở nước ngoài thì bà cần phải nhìn lại vấn đề họ là những ai, thành phần nào, lý do nào được định cư các quốc gia này. Bà Ninh nên hiểu (hay cố tình quên) phần đông những người Việt hiện nay đang định cư tại các nước tự do dân chủ xuất thân là tỵ nạn cộng sản.

Và điều quan trọng họ chưa bao giờ tự nhận là "Việt Kiều" do nhà nước của bà Ninh phong cho. Việt kiều đúng nghĩa là thành phần do nhà nước của bà Ninh đồng ý cho xuất ngoại vì mục đích có lợi cho đảng CSVN và nước CHXHCNVN. Còn tất cả sự xuất ngoại liên quan đến người Việt tỵ nạn hay chính sách nhân đạo về di trú cho tỵ nạn của mỗi nước thì họ đều là người Việt tỵ nạn.

Nếu nhận định và chấp nhận nguyên tắc này thì bà Ninh và nhà nước cầm quyền của bà hãy tuyên bố hay nói về người Việt sống ở nước ngoài cho đúng nghĩa. Người Việt dầu tha hương hay trong nước đều yêu tổ quốc dân tộc mình, nhưng xin bà Ninh và đảng nhớ rằng "hầu như nếu là người Việt không một ai chấp nhận sự nhu nhược yếu hèn của một cá nhân hay đảng phái nào điều hành lãnh đạo Việt Nam.

Yêu nước yêu dân tộc xin đừng nên đồng nghĩa với yêu chủ nghĩa, đảng hay cá nhân nào. Bà Ninh nói người Việt thích hay không thích chủ nghĩa Cộng sản nhưng trước tiên bà cùng đảng CSVN đã phục vụ hết "trách nhiệm" đối với dân với nước?

Huy, Atlanta, Hoa Kỳ
Ngày trước, Việt kiều đuợc Đảng coi lá thành phần ngụy tặc, trốn theo đế quốc, trốn theo bơ thừa sữa cặn. Ngày nay 20% Việt kiều có trình độ đại học, và mỗi năm gửi về nước 3 tỉ đôla. Việt kiều xứng đáng đươc Đảng ta gán cho cái danh hiêụ là khúc ruột ngàn dặm. Hóa ra ''nén bạc đâm toạc tờ giấy'', đôla có thể thay đổi tư duy đấy.

Hoàng Lộc, Hoa Kỳ
Khi được hỏi, người trong nước đã thay đổi cách xưng hô không gọi là "Nguỵ quân hay Nguỵ quyền" với ông Kỳ nhân dịp ông này về VN, và việc này nói lên điều gì? Bà đã chia câu trả lời thành hai phần mà phần thứ nhất Bà nói chiếu theo Lịch sử thì là như vậy, (tức là cái tên Nguỵ quân, Nguỵ quyền là đúng theo Lịch sử. Phần thứ hai, Bà nói nếu có sự thay đổi cách xưng hô thì chỉ là cách xã giao nói chuyện cho dễ dàng thông cảm, cũng như người ta gọi chúng tôi là VC.

Về phần từ ngữ thì Bà sai hoàn toàn, vì từ VC là một từ formal để chỉ những người Việt theo Communist chứ không hề có cái nghĩa phỉ báng gì trong đó như từ Ngu tức là nó không nói lên cái ý nghĩa gì mà chỉ nặng phần sỉ nhục. Và nếu Bà so sánh nói (VC) hay có cảm giác khác với từ VC thì là tại bản thân Bà chứ thật ra nó không mang một ý xấu nào cả.

Thứ đến Bà đã để lộ ra cái tâm thật của một con người làm Sứ giả Hoà Bình, vì chính miệng Bà thốt ra theo ý nghĩa Lịch sử thì là đúng nhưng để dễ dàng trong nói chuyện thì nó là như vậy, tức là người CSVN không thật tâm có ý Hoà hợp Hoà giải Dân tộc với người Việt nước ngoài hay nói rõ ra là những người thuộc chính quyền cũ theo như lời Bà nói.

Và câu hỏi thứ hai mà khi được hỏi Bà đã lộ cái không tha thứ, cái không tình nghĩa dân tộc của một Sứ giả Hoà Bình mà nó chỉ có tính cách tạm thời thời gian chứ không thật tình là khi Bà được hỏi về sự săn sóc nghĩa trang của lính VNCH tử trận.

Thứ nhất, Bà nói nếu người nhà chăm sóc thì Nhà nước không ngăn cản. Thứ hai, nếu nói trên phương diện quốc gia thì chưa có ý kiến gì hết mà còn đang chờ các đồng chí Lãnh đạo quyết định. Nhưng điều ác ở đây là Bà đã đưa ra thí dụ Thủ tướng Nhật Bản đi thăm nghĩa trang của những người bị tử trận hồi thế chiến thứ II, tức là 60 năm rồi nhưng vẫn bị báo chí phê bình. Không biết Bà có nhận ra sự khác biệt của hai nòi giống trong đệ II thế chiến và cuộc chiến VN không.

Bà nói nếu người ta cần tới 60 năm để hàn gắn xét lại, vậy thì mình cũng cần phải cần có thời gian cho dù đã 30 năm rồi. Một câu trả lời làm người nghe thắc mắc ngay lập tức sau khi Bà nói như vậy, là nếu nói thế thì sứ mạng của Bà là gì? Có phải là một Sứ giả Hoà Bình đi hàn gắn vết thương chia rẽ Dân tộc hay không, vậy nếu nói với sự việc đơn giản như vậy cần tới 30 năm nữa như người ta vậy thì tại sao Bà không chờ thêm 30 năm nữa rồi hãy qua nói chuyện.

Hơn thế nữa tại sao Bà không nhớ là có những nghĩa trang mà những người lính hai bên được chôn chung với nhau trong cùng một trận địa.

Việt kiều
Bạn Đại Việt và bạn Minh đều có cùng một ý "lá rụng về cội". Nhưng bạn Đại Việt đã lầm, xin thưa "cội" ở đây đây là tổ tiên, ông bà cha mẹ, anh em, giòng họ là đất nước VN, chứ không phải nhà nước CS.

Cái cội gốc CS nhân loại đã chặt từ lâu rồi, nếu muốn tìm về nó thì phải qua bên Nga. Chẳng cứ gì Việt kiều mà cả dân trong nước cũng có ý nghĩ làm cho nhiều, đóng góp cho nhiều thì trước là làm lợi cho mấy ông CS đang cầm quyền, rồi sau có rơi rớt mới đến dân, nhưng có một chút còn hơn không.

Về danh xưng , tôi nghĩ người đảng viên CS không thể mặc cảm, hoặc bắt lỗi khi dùng danh từ Việt Cộng, danh từ chính quyền Cộng Sản Việt Nam, vậy thực ra họ là gì? Đâu có gì mạt sát như nói "ngụy quân", "ngụy quyền" khi ám chỉ về phe VNCH, cái tên không thể làm cái đẹp thành xấu, cái xấu thành đẹp.

Tôi biết bà Ninh là một nguời có học vấn, nhà nước dùng những người có học để nghiên cứu chuyên môn thì có hiệu quả hơn là cho đi tuyên truyền, cho nên theo tôi bà Ninh chỉ trầm tĩnh nói được những lời ngụy biện khéo léo, chứ không thuyết phục được kiều bào.

TNT, Hoa Kỳ
Tôi nghĩ nếu nhà nước VN thật sự muốn đoàn kết, xóa hận thù thì họ phải làm nhiều hơn. Ví dụ như bỏ visa cho Việt kiều. VN cũng nên rà soát lại những gì của chế độ cũ, nếu không vấn đề thì cho khôi phục, cải tạo, có chính sách giúp người chế độ cũ.

Dù sao thì VN cũng cần nhiều nhà ngoại giao như bà Ninh. Bà Ninh và VN cũng nên xem lại những tố cáo về nhân quyền và tôn giáo, vì có nhiều phàn nàn về việc này. Tuy cũng có thể có xuyên tạc, nhưng cũng không thể đến nỗi có nhiều tổ chức và chính phủ nước ngoài xuyên tạc như vậy.

Phan Long, Vũng Tàu
Theo tôi thì chỉ có sống ở VN mới hiểu hết VN được. Nếu nói đến VNCH thì khổ là cái chắc, bình đẳng trong cuộc sống là điều mà tôi chưa từng thấy bao giờ (cho VNCH). Và tôi nghĩ việt kiều về nước chỉ đơn giản là về với quê cha đất tổ mà thôi.

Can Trường, California
Người ta có thể lừa một số người mãi mãi, lừa tất cả mọi người ở một số thời điểm. Nhưng không thể lừa tất cả mọi người mãi mãi.

Dân tộc đã lầm ở người Cộng sản năm 1945, bị lợi dụng lòng yêu nước. Để rồi chính họ phát động cải cách ruộng đất, làm hại những người bản thân từng góp của cải cho kháng chiến chống Pháp.

Năm 1975, cũng chính người Cộng sản kêu gọi hòa giải, hòa hợp, để rồi hơn một triệu quân - dân miền Nam vào trại cải tạo, rồi chết nơi biển cả. Bây giờ cũng chính họ kêu gọi Việt kiều đem chất xám, tiền của về xây dựng quê hương. Cũng chỉ là thủ đoạn chính trị mà họ từng lặp lại nhiều lần với dân ta.

Phạm Hùng, San Diego
Trước tiên, xin có lời khen tặng bà Tôn Nữ Thị Ninh với phong cách rất khôn khéo và dịu dàng của bà trong mọi câu trả lời với phóng viên BBC. "Khôn khéo" nhưng không mất đi sự "chân thành" và "dịu dàng" nhưng chẳng che dấu "bản lãnh" của một nhà trí thức!

Con số Việt Kiều về thăm nhà cũng như ăn Tết năm nay chưa từng được thấy trước đây cho thấy là sự cởi mở của chính phủ VN đã bắt đầu được ghi nhận. Thiền sư Thích Nhất Hạnh chắc chắn đã không về nếu không nhận thấy là VN đang thay đổi, chẳng hạn. Đây là một tín hiệu rất vui cho cả người trong nước lẫn Việt Kiều đang sống tại hải ngoại và là một bắt đầu cho sự thông cảm giữa đôi bên sau 30 năm kết thúc cuộc chiến.

Nếu BBC nhận thấy sự vắng bóng của từ "ngụy quân, ngụy quyền" trong các báo chí trong nước thì ngược lại, "Việt Cộng" hay "CSVN" vẫn bị dùng bởi các báo chí hải ngoại. Tôi để ý là nếu có đăng chút tin tức tốt lành nào về VN thì truyền thông hải ngoại dùng chữ "VN" trong khi các tin tức xấu và xuyên tạc thì luôn dùng chữ "VC" hay "CSVN".

Nhưng tôi tin rằng một khi thế hệ già nua, thế hệ "VNCH", đã nằm xuống thì cái "cuộc chiến" này cũng sẽ chấm dứt thôi. Thế hệ trẻ, không mang hận thù của quá khứ, sẽ sẵn sàng có cái nhìn cởi mở hơn về quê hương cũng như chính phủ VN hiện nay, và sẽ rất khách quan trong sự phê bình với tinh thần xây dựng, thay vì với tinh thần đạp đổ như thế hệ đi trước của họ đã và đang làm .

Hùng, Orlando, Hoa Kỳ
Tôi chỉ nghe cuộc phỏng vấn với bà TNT Ninh một lần và có các nhận xét sau đây. Tôi nghĩ rằng CS hay không không thành vấn đề đối với tôi, vấn đề là công bình xã hội và mọi công dân phải được đối xử bình đẳng, Đảng viên và lãnh tụ không phải là "siêu" công dân và có quyền ngồi " chòm hỏm" trên pháp luật.

Tôi không tự coi mình là trí thức, nhưng nghĩ rằng trí thức là chuyện không thể lừa đảo được. Những người thực sự trong cùng ngành chỉ cần làm việc hoặc thảo luận về chuyên môn trong 1 thời gian thật ngắn đã có thể hiểu rõ trình độ của nhau rồi. Xin bà hãy nhìn chính những du học sinh thành tài của quí vị cũng đa số không trở về VN, có phải vì họ không thể làm việc trong các điều kiện hiện nay ở VN không?

Còn việc đại doàn kết, với người chết còn không hòa hợp được thì đến khi nào mới hòa hợp được với người sống đây? Chỉ có nơi yên nghỉ cuối cùng của những người lính VNCH mà không lo được thì gọi NCKỳ là cựu PTT VNCH chỉ là đánh trống xuôi, kèn thổi ngược mà thôi.

Bà TNT Ninh còn dám đem so sánh nghĩa trang VNCH với đền thờ của quân phiệt Nhật thì thật là buồn cười, ngụy biện! Vấn đề nghĩa trang VNCH là do những người VNCH nêu ra chứ không phải là đảng CSVN nêu lên thì đây đâu phải là dấu hiệu cởi mở.

Trang, Quảng Bình
Mạn phép nói với bạn Minh (Hoa Kỳ) rằng nếu bạn chịu khó giở sách triết học ra thì bạn sẽ thấy không ai trên đời mà không muốn điều lợi cho mình hoặc cho lý tưởng của mình. Vấn đề là quyền lợi ấy có hoà chung được với quyền lợi của đa số hay không mà thôi.

Nếu bạn nghĩ mọi Việt kiều về thăm Việt nam là vì người thân của họ - điều này hoàn toàn có lý. Quê hương, gia đình là nguồn cội mà chỉ có những ai trót đánh mất chính mình mới có thể quên. Tôi chỉ thấy có chỗ hơi nực cười khi bạn ví những người thân của Việt kiều với "con tin". Có lẽ, bạn Minh ạ, bạn cần phải xem lại từ điển tiếng Việt, kẻo xa xứ quá mà quên mất tiếng nói của cha ông đấy!

Bình Bình, TP. HCM
Trong cuộc phỏng vấn, bà Ninh dùng từ ''bình thường'' rất nhiều lần, cho ta thấy sự vô cảm và thờ ơ của nhà cầm quyền về nhiều mặt của xã hội. Ở đây tôi chỉ đề cập vấn đề dùng nguồn nhân lực của Việt kiều. Chính quyền thường nói là tạo mọi điều kiện giúp họ về, nhưng thực tế thì khác.

Như ở các viện nghiên cứu và trường đại học, nhiều trí thức Việt kiều về VN muốn phục vụ, nhưng tỉ lệ được trọng dụng là bao nhiêu? Theo tôi biết, có một số lý do sau:

1. Hiện giờ đa phần các khoa học gia VN chạy theo chức vụ để làm công tác quản lý vì có nhiều quyền lợi. Do đó người người nhà nhà lo học để lấy bằng, sau đó nhảy vào vị trí lãnh đạo. Như thế, dù có giáo sư giỏi nào đó muốn giúp thì cũng khó vì không có đội ngũ khoa học trong nước mạnh để tiếp nhận.

2. Do tình trạng quản lý khoa học và dùng nhân lực kém, nên khiến người trong nước có năng lực còn chưa được dùng, huống chi lực lượng Việt kiều.

Để cải thiện, chỉ còn cách cải tổ triệt đổ việc tuyển chọn người tài, không phân biệt họ là ai, quen biết ai. Nhưng các bạn à, ở VN làm chuyện này chắc còn khó hơn là làm ra tàu vũ trụ.

Đại Việt, Paris
Bạn Minh nói sai rồi. Lá rụng về cội thôi, bạn ạ. Thời kỳ chém giết thù địch đã qua. Giờ ai cũng muốn hàn gắn quá khứ. Đối với tôi, Tổ quốc VN là trên hết. VN giờ là một nước có tên trên bản đồ, có vị trí quốc tế. Hoa Kỳ còn chơi với VN, mà mấy người Việt cực đoan còn e dè, lo chính sách đoàn kết dân tộc của ông Mạnh có thể ''thay máu đồng bào''. Thật buồn cười và vô lý.

Đồng bào hải ngoại là máu thịt của VN, sao không về được. Ai là con tin mà Việt kiều phải gửi tiền về. Người ta về là để về cố hương. Việt kiều cũng về nước kinh doanh, có lợi là làm. Tôi thì chả thấy có lý do gì cản trở Việt kiều. Đó là quê hương của anh, tôi, và tất cả người Việt chúng ta mà.

Minh, Hoa Kỳ
Thưc sự đa phần Việt Kiều về Viet Nam là thăm gia đình bà con thôi chứ thực tình chẳng có ai thiết tha vơí Đảng đâu, bà Ninh ạ. Bà Ninh cũng như mấy ông Đảng luôn luôn thấy cái gì có lợi là a lê vơ vào cho mình.

Những thân nhân của Việt kiều cũng giống những con tin mà Việt kiều không thể bỏ được, nên mới có chuyện đi về và gửi tiền hàng năm.

 
 
Tên
Họ*
Thành phố
Nước
Điện thư
Điện thoại*
* không bắt buộc
Ý kiến
 
  
Đài BBC có thể biên tập lại ý kiến của quí vị và không bảo đảm tất cả thư đều được đăng.
 
TIN MỚI NHẤT
 
 
Gửi trang này cho bè bạn Bản để in ra
 
   
 
BBC Copyright Logo ^^ Trở lại đầu
 
  Trang chủ| Thế giới | Việt Nam | Diễn đàn | Bóng đá |Văn hóa | Trang ảnh |
Chuyên đề| Learning English
 
  BBC News >> | BBC Sport >> | BBC Weather >> | BBC World Service >> | BBC Languages >>
 
  Ban Việt ngữ | Liên lạc | Giúp đỡ | Nguyên tắc thông tin cá nhân