22 Tháng 4 2005 - Cập nhật 12h29 GMT

BBC Việt và cuộc chiến Việt Nam

(Cập nhật vào sáng Chủ Nhật 24/4/2005)

Để tiếp tục loạt bài về Kỷ niệm 30 năm kết thúc cuộc chiến Việt Nam, tạp chí Tư duy Thế kỷ tuần này mời quý vị tìm hiểu về hoạt động của đài BBC và đặc biệt là Ban Việt ngữ trong những ngày cuối của cuộc chiến.

Hồng Nga nói chuyện với bà Judy Stowe, cựu trưởng Ban Việt ngữ BBC, về thời kỳ được đánh giá là "đầy hào hứng và cảm xúc" của những người làm báo.

Đài BBC đã thu thập tin tức như thế nào, tường thuật từ Việt Nam ra sao và giữ tính trung lập như thế nào trong thời kỳ cuộc chiến Việt Nam?

Nghe chương trình

Ban Việt ngữ BBC lúc đó có bảy người nhưng phát thanh mỗi ngày tổng cộng một tiếng đồng hồ tin tức thời sự.

Những ngày cuối cùng tháng Tư 1975, các bản tin chủ yếu nói về cuộc chiến Việt Nam.

Các phóng viên, biên tập viên BBC đã phải rất cố gắng không chỉ trong tường thuật, mà còn trong việc sử dụng ngôn từ sao cho các buổi phát thanh giữ tính trung lập, công bằng và không thiên vị.

Vì vậy, đài BBC được nhiều người ở cả hai bên theo dõi hàng ngày và đánh giá là đáng tin cậy nhất trong các đài ngoại quốc phát thanh tiếng Việt thời kỳ đó.

Quý vị có chia sẻ kỷ niệm nghe đài BBC thời kỳ chiến tranh hoặc có ý kiến đóng góp xin gửi thư về [email protected] hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải.

------------------------------------------------------------------------------------------

Kim Dung
Chào các anh chị, đọc trên diễn đàn này, tới bài viết của Trần Thức, tôi phải phá lên cười ở câu kết “… nhưng tôi trung thực hơn BBC nhiều”. Câu nói của Hoàng như Thanh cũng không kém phần dí dỏm thú vị “… tin tức của BBC đi trước, dân chúng bỏ tất cả chạy theo sau”. Trên diễn đàn này có nhiều ý kiến chí lý lắm.

Lúc đó tôi thì nhỏ, không biết gì, nhưng kẻ nói qua người nói lại, tôi cũng cảm nhận rằng BBC không trực tiếp mà lại giám tiếp làm cho tinh thần quân lính và bà con hoảng loạn đấy! Tôi được biết, 30/4/75 lính cộng hoà chỉ tháo chạy chứ đâu có kháng cự gì. Chỉ có duy nhất sư đoàn 18 kháng cự 1 chút ở Long khánh rồi cũng tháo chạy theo lệnh cấp trên. Chiến tranh là tương tàn và đều có dã man, khi ít khi nhiều, khi nào cũng có. Bên nào bị moi móc thì dè dặt hơn, bên nào bưng bít thì dể tung hoàng hơn.

Cả tháng này cả BBC và cả báo đài trong nước trưng bài những bức ảnh thật ăn tiền, nói lên tính ác liệt của Mỹ, Nguỵ, nhưng những hình ảnh ác liệt trên ác liệt của việt cộng đối xử với dân nguỵ sao không trình làng luôn để lịch sử và các thế hệ con em có khách quan và sáng suốt phán xét cách công bằng ! Thế mới gọi là sự hoà hợp chứ.

Thôi, quá khứ tôi không bàn nữa, chỉ bàn hiện tại. Thôi rồi, tôi lại nhớ câu nói của ông bà xưa: “ Đài nói láo, báo nói thêm”. Nếu hỏng có thì làm sao ông bà lại ca cẩm vậy.

Nên nhớ rằng trên trần đời này chẳng có gì là tuyệt đối cả. Đài, báo trong nước, có nhiều chương trình hay chứ, nhưng lại nặng bệnh thành tích, mới xảy ra nhiều điều tiêu cực. Những gì liên quan đến chính trị thì nặng ký tuyên truyền ! Thông tin Thế giới và cả trong nước đều được đưa qua bộ lọc kỹ lưỡng để khỏi làm ô nhiễm dân.

Tôi không có ý gì đâu nghe, chỉ nói điều tai nghe, mắt thấy thôi. Chỉ có ai bị ru ngủ mới không nhận ra. Nhân dân, trong đó có tôi lại không thoả mãn bấy nhiêu chuyện và quan trọng hơn là chữ tín , nên phải nại đến các truyền thông n! ước ngoài, cụ thể là BBC. Nên không lạ gì : “BBC có nội dung phong phú và độ tin cậy cao”.

Cao đây là cao hơn người thấp ấy, chứ không cao tuyệt đối đâu. Tôi cũng đồng ý với ai đó, trong nước có nhiều chuyện chướng tai gai mắt, phải vạch trần để cho dân tránh, và đương sự hoàn lương, cải thiện đất nước, nhưng BBC đâu có đụng tới, có chăng chỉ là phớt lờ: BBC là Đài phục vụ chung cho cả đôi bên mà. Việt nam giờ chỉ có một bên, tôi có cảm nhận BBC ngại mích lòng bên ấy sẽ gây ra nhiều khó khăn chăng ?

Thôi võ đoán ấy mà, nhưng nói bậy bạ mà trúng tùm lung đó. Tôi ghiền BBC nhưng cũng tức BBC và không ngại chê BBC đấy, có vậy mới nhớ lâu phải không các anh chị.

Đào Vinh, Hà Nội
Chào chị Tường Vi, tôi cho rằng nhận xét của chị rất thực tế. Và nó cũng tế nhị đối với tôi. Chúng ta đang sống ở chế độ nào thì nó cũng có mặt tốt và cả mặt chưa tốt. Vậy thì chúng ta phải làm sao có những đóng góp để cho chế độ tốt hơn. Chị nói rất đúng, chế độ Mỹ cũng phải sửa đổi rất nhiều mới có những chính sách tốt cho nhân dân. Còn Việt Nam chị cũng biết đó chính sách sửa đổi liên tục để tìm ra những gì tốt nhất cho dân. Còn riêng tôi có đôi chút bất đồng với ai có cái nhìn thực dụng thôi và nó chỉ là cá nhân của từng người. Còn tôi rất tôn trọng những người có trí tuệ và lòng nhân ái dù họ là ai và đang sống ở chế độ nào.

Thính giả ký tên là "Không thích"
Tôi thấy rằng có khá nhiều ý kiến cho rằng đài BBC đã không trung thực nói về cuộc chiến VN. Vậy tôi có mấy điểm thắc mắc như sau: 1.Nếu không trung thực thì tại sao các anh các chị, và có lẽ là rất rất nhiều người đã và đang theo dõi chương trình của đài BBC (trong phần lớn cuộc đời họ)? 2.Theo tôi nghĩ số lượng thính giả của đài BBC có lẽ cũng chiếm số lượng nhiều nhất? 3.Nếu cho rằng đài BBC không trung thực thì tại sao hầu hết dân chúng đều theo dõi, lắng nghe BBC, kể cả VNCH hay Bắc Việt. Và chỉ khi đến đầu năm 1975 mới phát hiện ra đài BBC không trung thực??? Chúng ta đều là người Việt thử hỏi tại sao chúng ta lại phải đánh, giết nhau??? Tôi rất tâm đắc với một số ý kiến của các anh chị trong diễn đàn này.

Hiện giờ chúng ta cũng đã thấy đã 30 năm trôi qua rồi mà cứ vẫn ngồi đó mà nói qua rồi nói lại hoài như vậy thì biết bao giờ người VN chúng ta mới ngồi chung lại với nhau để mà lấy kết luận chung cho một dân tộc. Một bên gọi là VNCH, bên kia gọi là CHXHCN Việt Nam, thì cái đó là cái gọi cho một quốc gia, có gì đâu mà cứ đem ra đấu khẩu nhau. Cái quan trọng là đã 30 năm qua rồi, đều tất cả là người Việt mình. Cho dù ở đâu chăng nữa thì cũng nên suy nghĩ về cái hình chung cho một đất nước và một dân tộc đó là Việt Nam. Hôm nay cùng nhau xây dựng, học hỏi và làm việc cho đúng theo phương cách của một nước thật thà và ngay thẳng để còn dìu dắt thế hệ kế tiếp đi lên nữa chứ. Còn cứ mãi đam mê những hình ảnh chiến tranh cũ rích rồi mà đem ra bàn cãi và chửi nhau như thế này thì cho dù ai lên cầm quyền đi nữa cũng chỉ là một nước VN chiến tranh thôi chứ không có gì khác.

Nếu mà dân tộc VN chúng ta đã ngồi với nhau hơn 30 năm qua thì VN chúng ta đâu có tệ như đến ngày hôm nay. Tôi cũng là một người đã từng sống trong lửa đạn của chiến tranh miền Nam và cũng đã từng chứng kiến mọi sự của cuộc chiến mà tôi vẫn hoài mong rằng sau này làm thế nào để chúng ta, người VN cùng chung tiếng nói, cùng chung xây dựng đất nước và cùng chung một cuộc sống thời đại tương lai."

Lê Hùng Xuân, Vĩnh Long
Tin rất hay và có tính chất trung thực, rõ ràng. Xin cảm ơn.

Trần Thức, Tacoma
Về việc trung thực hay không trung thực của một đài phát thanh hay truyền hình thì thật ra rất khó nói, trừ khi có cách nào đó chính chúng ta có thể kiểm chứng được . Chứ đa phần chúng ta chỉ dựa trên giọng điệu phát ngôn của mỗi đài mà suy nghĩ có nên nghe hay không và tin tưởng nhiều hay ít mà thôi . Theo như bạn Trần Thắng thì bạn chưa nghe đài MTGPMN và đài Hà Nội khi bạn còn nhỏ, tôi thì đã có nghe nhiều lần vì bắt lộn đài, hoặc vì tò mò cho biết, mặc dù nếu bị bắt thì tội ở tù là đương nhiên, mà trẻ con sẽ làm liên lụy người lớn chứ không phải chuyện chơi . Năm 1969 khi bác Hồ chết, vô tình tôi nghe nhưng biết ngay là đài Hà Nội, vì giọng nói đặc biệt của người miền Bắc ngày đó , hôm ấy họ nói rằng dân chúng miền Nam, nhà nào cũng bày hương án tưởng niệm Bác trước nhà, hương nến lung linh khắp mọi thôn xóm, bọn lính và cảnh sát ngụy được lùa đi để dẹp, nhưng được dân chúng giải thích về Bác, có nhiều tên lính ngụy cũng quỳ xuống xì xụp lạy ..... , tôi nghe đến đấy thì khiếp quá vội chuyển qua đài ngụy nghe nhạc vàng . Tuy nhiên t! ôi cũng có cái thú nghe đài Giải Phóng và đài Hà Nội, vì họ viết tin tếu vô cùng, nhiều khi nghe mà không nhịn được cười . Nay nghĩ lại nếu không may ngày ấy mà bị cảnh sát bắt thì ân hận vô cùng đã phải trả giá cho những lúc tò mò đi tìm sự thật một cách dại dột . Kể ra thì sợ các bạn chửi là phản động, nhưng tôi trung thực hơn....BBC nhiều.

Trần Thắng, HCMC
Nói về quan điểm của BBC thì tôi có 1 kỷ niệm nhỏ, đó là khi tôi 4,5 tuổi, ở Saigon, khoảng 1973, thì bà ngoại tôi rất thường xuyên nghe đài BBC. Bà muốn biết tin tức về miền Bắc mà ông ngoại tôi, dì tôi, và anh em ruột của bà đang sinh sống ngoài đó. Lý do vì sao bà không nghe đài Saìgon, vì nó chỉ toàn tuyên truyền không đúng sự thật, bà cũng không thể nghe đài Giải Phóng, vì bà sẽ bị bắt, bị bỏ tù nếu cảnh sát chế độ cũ bắt được. Bà tôi chỉ còn cách nghe đài BBC, Anh là đồng minh của Mỹ, không sao!

Trịnh Thái, LA
Đài BBC thật sự đã không trung thực nói về cuộc chiến VN, nhưng họ là người có kiến thức cao hoặc tại dân tộc VN ta bị kiềm chế quá kỹ nên chuyện chiến tranh của mình mà không biết gì cả. Cảm ơn đài BBC đã thức tỉnh chúng ta sớm trong một ván cờ đã định sẵn người thắng kẻ thua từ đầu. Chiến tranh lạnh của các siêu cường mà thôi.

Hoàng Như Quỳnh, Oslo, Na Uy
Nếu nói về BBC không khách quan thì cũng không chính xác vì chúng ta phải nhìn nhận rằng vào thời điểm chiến tranh VN, có phóng viên nước ngoài nào chụp được tấm hình cộng sản tàn bạo với dân thường không? Trong khi ở miền Nam các phóng viên có thể theo các toán quân để có được những tấm hình như hiện nay chúng ta có mà xem. Vì vậy theo tôi, khách quan hay không không chỉ ở những tấm hình về chiến tranh Việt Nam mà nhìn vào chất lượng phát và số lượng thính giả nghe đài, đồng thời có nhiều cuộc phỏng vấn với các nhân vật bất kể là ở bên nào.

Tiến, Đức
Kẻ̉ thua trận Dù sao đi nửa chiến tranh 75 đã kết thúc. Đài BBC đã đưa tin nhiều năm qua, thiết nghĩ bà Judy Stowe trong cuộc phõng vấn (bà cười ) bà trả lời có khách quan và trung thực, bà ta không có visa để ra ngoài Bắc, nên bà chỉ cung cấp tin tức Miền Nam VN, không cung cấp tin tức Miền Bắc VN. Bà dùng từ rất thận trọng̣ CPVNCH và CPVNDCCH. Người xưa có câu ( trong người Quân Tử có cái Tiểu nhơn, trong người Tiểu nhơn củng có cái Quân Tử). Những vị Thánh Nhân nói thì không thay đổi( vì đũ chân thiện mỹ ), những vị công dân (thiện nhân (tốt) biết lỗi tự sửa sai. Nhân biết sửa sai, bất nhân không biết sửa sai. Kính chúc Quí Đài cùng Đồng Bào thính giả trong BBC forum có 1 ngày an vui. Xin cảm ơn quý đài.

Tường Vi
Nếu tôi cũng sống ở nơi nào đó tại VN thì có thể tôi cho lý lẽ của Đào Vinh võ đoán về đời sống nước Mỹ là đúng . Thế nhưng tôi đã sống tại Mỹ 25 năm, vất vưởng tha phương cầu thực trên nhiều tiểu bang, nhiều nghề thay đổi, thì tôi nghĩ phải chi có một ngày Đào Vinh đi ra khỏi nước thì bạn ấy sẽ có nhận xét giống tôi. Ngày xưa người ta nhận xét nước Mỹ như một cái nồi súp hầm nhừ, cái gì bỏ vào cũng hòa tan với nhau, không còn riêng biệt nữa, ý nói hòa đồng . Ngày nay người ta xác nhận cách khác là nước Mỹ giống như một món gỏi trộn lẫn đủ mọi thứ thịt, cá, tôm, cua, rau cải, hành, ớt , tỏi , mọi thứ trộn với nhau nhưng thứ nào cũng vẫn còn giữ nguyên hình dạng, thể chất của nó , ý nói hòa đồng nhưng không đồng hoá .

Từ 40 năm nay vấn đề phân biệt giai cấp, chủng tộc ở Mỹ là lạc hậu, là có tội trước pháp luật nếu bị phát hiện hoặc truy tố . Hiện nay tại các cơ quan lập pháp, hay hành pháp tiểu bang liên bang có rất nhiều người VN giữ chức vụ cao, tại các học đường và các công ty nhiều người VN giữ trách nhiệm quan trọng, và các học sinh , du học sinh VN được tôn trọng, vinh danh . Thật ra không phải vì họ là VN, Tầu, Nhật, Mễ, Tây đen hay Tây trắng , Dân Chủ hay Cộng Hoà, mà là những con người đủ tiêu chuẩn với công việc đòi hỏi . Nghề nào cũng cần thiết, và ai muốn làm ngành nghề gì là tùy sở thích và khả năng , kỹ sư, bác sĩ, hay cu li cũng đối xử xưng hô với nhau ngang hàng, ngoại trừ lương bổng thì dựa trên trình độ, sức làm việc .

Tôi không nghĩ Mỹ thực hiện được những công bằng trên là giỏi hay thông minh hơn VN ta đâu , mà thật ra nước Mỹ cũng vẫn phải sửa đổi thật nhiều mới có thể tốt hơn . Nước Mỹ chỉ là một so sánh tạm, chứ không thể là mục đích người VN chúng ta muốn lệ thuộc .Nếu ta bất đồng với ai, chẳng nên võ đoán cái ở xa suy ra từ cái ở gần để phản bác nhau, rồi va chạm đến những phương tiện sống của mọi người . Thử hỏi kẻ nhỏ mọn nào đó mà cũng vơ vào những nỗi đau, nỗi thua thiệt của đồng bào mình ở quê nhà để kết luận cho những đề tài họ đuối lý thì ta sẽ nghĩ sao ?

Nguyễn Mai, Westminster
Xin trả lời anh Đào Vinh Hà Nội: Vâng, dân chủ là tự do đi làm, từ công việc lao động như anh đã viết: bồi bàn, sửa móng tay móng chân, và những việc mà anh quên ghi ra, tự do được có 1 nền giáo dục khg kỳ thị, cha mẹ là thành phần nào, tự do gởi con đến trường, tự do làm nghề truyền thông, viết những gì mình suy nghĩ mà không bị truy tố là lạm quyền công dân .

CGO, Sài Gòn
Anh Đào Vinh nói chuyện nực cười quá. Cho dù người Việt ở Mỹ có làm móng tay, móng chân cho người Mỹ thì cũng làm ông làm bà khi về tới VN đó. Các anh, các chị ở trong nước ít nhiều cũng là những thành phục vụ, săn sóc mấy ông cắt cỏ, mấy bà làm móng tay ở Mỹ này đó thôi. Vậy anh huênh hoang tinh thần dân tộc kia mà làm gì cho thêm mắc cỡ. Cho dù anh (có lẽ) không thuộc trong những thành phần "nhu cầu" trên phục vụ VK đi, chắc anh thấy hãnh diện khi những người khác phải lao khổ vậy sao?

Ngày hôm nay, Nghị viện Mỹ đã có người Việt hiện diện và góp phiếu. Chúng tôi người Việt ở Mỹ, nhất là ở Cali, đã có một Little Saigon với rừng cờ vàng ba sọc đỏ mà tiếng nói đã từng làm cho ủy ban thành phố phải không cho phép đại sứ VN đến thăm thành phố này. Thành tượu nơi xứ người như vậy, anh lại không cho là "có tiếng nói"? Và cũng vậy đã trả lời câu hỏi "có đủ sức kêu gọi hết những người Việt sống tại Mỹ nói những lời như chị được không?" của anh. Chống Cộng là tiếng nói của hầu hết người Việt ở hải ngoại, đâu phải là của riêng ai, thì đâu thể nào gọi là "tư thù". Tôi cũng mong là anh nói chuyện cũng nên có chút suy tư.

An, Hoa Kỳ
Thưa ông bà Đào Vinh, cho phép tôi được trả lời về câu nói của ông, hoặc bà, thế nào là dân chủ. Tôi sống ở Mỹ cũng trên 10 năm, tôi thấy tôi thực sự làm chủ đời tôi. Có nghĩa là tôi muốn làm gì miễn là lương thiện thì làm (không có nghề nào xấu mà chỉ có con người xấu mà thôi). Tôi có thể ở bất cứ nơi nào trên đất Mỹ nếu nơi ấy cho tôi việc làm mà chẳng bao giờ đòi tôi phải có hộ khẩu, đăng ký tạm vắng tạm trú tại chính nơi cư ngụ của tôi. Đó dân chủ là như vậy đó thưa ông hoặc bà Đào Vinh.

Thính giả giấu tên
Hãy nói cho Đào Vinh ở Hà Nội biết rằng "Trước khi nói hãy uốn lưỡi bảy lần". Lời nói vô ý thức mà đòi kêu gọi đoàn kết. Hãy nhớ rằng mỗi năm nhận ba tỷ Mỹ kim hoặc hơn như thế do người Việt hải ngoại gửi về, làm cho no cơm ấm cật không biết bao nhiêu người, nhất là giai cấp thống trị có xe hơi nhà lầu, một nền kinh tế phồn vinh giả tạo. Đó có phải là nhờ những người Việt "tha phương cầu thực" không?

Ba mươi năm đã trôi qua, nhưng nước Việt vẫn còn cuộc chiến tranh ý thức hệ, sẽ không bao giờ chấm dứt, baolâu nước Việr còn đảng Cộng sản độc quyền cai trị và không can đảm để cho nhân dân được hoàn toàn tự do ngôn luận, tự do chọn lựa người đại diện cho chính họ vv...

Trần Thắng, TP. HCM
Nói về quan điểm của BBC thì tôi có 1 kỷ niệm nhỏ, đó là khi tôi 4, 5 tuổi, ở Saigon, khoảng 1973, thì bà ngoại tôi rất thường xuyên nghe đài BBC. Bà muốn biết tin tức về miền Bắc mà ông ngoại tôi, dì tôi, và anh em ruộc của bà đang sinh sống ngoài đó. Lý do vì sao bà không nghe đài Saìgon, vì nó chỉ toàn tuyên truyền không đúng sự thật, bà cũng không thể nghe đài Giải Phóng, vì bà sẽ bị bắt, bị bỏ tù nếu cảnh sát chế độ cũ bắt được. Bà tôi chỉ còn cách nghe đài BBC, Anh là đồng minh của Mỹ, không sao!

Đào Vinh, Hà Nội
Tiện đây tôi nhờ BBC chuyển lời nhắn và ý kiến của tôi tới chị Tuyết Vân, Hoa Kỳ. THưa chị, chị hiểu thế nào là dân chủ? Hay chị cho rằng chị đang sống tại nước Mỹ nổi tiếng là dân chủ? Theo tôi đây là cho người Mỹ chứ không phải cho những người Việt sống tha phương cầu thực như chị. Hay chị cho dân chủ là được tự do đi làm bồi bàn, tự do đi sửa móng chân móng tay cho người Mỹ để có thu nhập cao? Tôi hỏi người như chị thì có tiếng nói gì trong xã hội Mỹ chưa? Tôi mong rằng chị nói những gì phải suy nghĩ, đừng vì tư thù và mang tư tưởng chống đối, tư tưởng gây mất đoàn kết. Chị có đủ sức kêu gọi hết những người Việt sống tại Mỹ nói những lời như chị được không?

Trần Hằng, USA
Kính gửi các anh chị biên tập viên của đài BBC. Nếu các anh chị muốn biết sự trung thực của đài BBC về cuộc chiến VN xin các anh chị xem lại các hình ảnh mà các anh chị cho xem ở webpage BBC. Không một hình ảnh về Tết Mậu thân, không một hình ảnh nào nói lên tội ác của Cộng sản. Ngay cả hình tướng Loan bắn một tù binh cộng sản, các anh chị không đăng thêm là người chụp tấm hình này đã đến gặp tướng Loan để xin lỗi vì đã gây bao hiểu lầm cho tướng Loan khi bắn chết tù binh đó. Tôi có đọc ở đâu đó rằng "1/2 của sự thật thì nhiều khi chỉ là trả giá mà thôi". Trong trường hợp nào cũng vậy, hỗn loạn là điều rất nguy hiểm. Việc đăng tin lính VNCH bỏ chạy làm tình hình thêm hỗn loạn, binh sĩ VNCH không có bình tĩnh để chiến đấu, dân chúng hoảng sợ gây tình trạng hỗn loạn chỉ làm tăng thêm điều kiện tốt cho Cộng sản lúc bấy giờ. Thế cho nên ông Thiệu mới nói là đài BBC năm 75 tiếp tay trong việc làm sụp đổ chế độ VNCH là như vậy.

Thanh Châu, Quảng Trị
Tôi là người sinh ra thời hậu chiến, những gì tôi biết được là từ các thông tin trên tất cả các loại hình báo. Tôi thấy BBC nói thật nhưng có một vài chuyện không hay. Lấy thí dụ Khe Sanh bây giờ phát triển rất nhiều nhưng BBC lại chụp hình một cái lán tạm bợ. Chế độ nào cũng có người nghèo, ngay cả nước Anh cũng có người ăn xin chứ?

Hoàng Trường, Sài Gòn
Đài BBC là một đài phát thanh được người VN theo dõi nhiều nhất và gần như thường trực trong suốt thời gian cuộc chiến xảy ra và đúng sự thật. Nhưng các bạn hãy nhớ lại, những tin tức và hình ảnh lúc đó có tác dụng ra sao đối với người dân hai miền Nam Bắc, và ngay cả bây giờ. 100% những hình ảnh đó chỉ chụp và chiếu những cảnh lính Mỹ và lính Cộng hòa tàn sát người dân và đốt nhà, không có cảnh người lính cộng sản tàn sát, giết hại đồng bào, đắp đê phá hoại, chôn sống người dân. TIn tức thì toàn loan tin thất trận và bỏ chạy của người lính CH. Nói chung hình ảnh trung thực. Nhưng những hình ảnh và tin tức loại đó có thật sự vô tư hay không hay trung lập trong khuôn khổ. 30 năm trước đã thế và 30 năm sau cũng vậy.

Nguyễn Văn Nguyên, Đức
Thuộc thế hệ sinh sau 1975, thấy mình thật may mắn khi được sống trong đất nước Viet Nam thống nhất, duy nhất. Thế nhưng cùng chung suy nghĩ với bác Cựu sỹ quan quân lưc VNCH, tôi không khỏi tiếc nuối: tại sao chến tranh không kết thúc sớm bằng những con đường ngoại giao hay tổng tuyển cử....? Kiểm chứng cho điều đó tôi xin kể hai sự kiện.

1. Nghe bố tôi kể lại, năm 1954 người dân quê tôi kéo nhau vào Nam và cả nhà tôi cũng chuẩn bị cho chuyến ra đi. Thế nhưng ông nội tôi (là người theo nho học) hỏi : mọi người định đi đâu? Họ đáp "Vào Nam sống". Ông nói rằng đây quê cha, đất tổ tội gì không sống lại phải vô Nam. Mọi người lại nói rằng vào Nam tránh CS. Trầm ngâm một lúc ông nói "miền Bắc CS thì rồi miền Nam cũng CS, ai di thì cứ đi, tôi ở nhà". Thế là kế hoạch "Nam tiến" của gia đình bị dẹp bỏ.

2. Sự kiện khác. Trong thời gian chiến tranh Tòa Thánh Vatican luôn bổ nhiệm Hồng Y Việt Nam ở miền Bắc, dù cho tổng thống miền nam là người Công Giáo. Phải chăng tòa Thánh cũng đã sớm dự liệu đươc kết cục? Một người theo nho học thời mạt vận, một tổ chức chỉ lo việc tôn giáo thế mà họ còn nhìn thấy từ rất sớm kết cục chung cuộc. Tạo sao mấy ông làm chính trị nhà mình lai tối tăm, nghe ai xúi dại để cuộc chiến phải kéo dài như thế?!

Tôi thấy cuộc đời mình cũng khá dài rồi thế mà vẫn chưa dài bằng thời gian của cuộc chiến khắc nghiệt. Nếu ngày xưa quý Đài BBC đã đưa tin chính xác, mà cách truyền tin (vào những ngày cuối tháng 04) cho độc giả thấy rõ một kết cục thất bại cho phía VNCH thi cũng càng tốt vậy.Đã góp phần làm cho cuộc chiếnkết thúc sớm hơn. Giả sử, chỉ là giả sử mà thôi, ngược lại phe VNCH thắng thế thì tôi cũng mong mọi chuyện phải kết thúc sớm. Con người là trên hết.

Thính giả giấu tên
Theo tôi, những gì mà BBC viết về Việt Nam không thực tế cho lắm. Có phải vì có thành kiến gì với VN hay không? Nói gì thì nói, hiện nay Việt Nam đã và đang sống trong một chế độ mà không nhiều nước trên thế giới có được - chế độ XHCN, một chế độ mà người dân hoàn toàn làm chủ. VN có được như ngày hôm nay cũng là nhờ và cộng sản, đội quân đã chiến đấu kiên cường và thắng lợi vẻ vang.

Nguyễn Văn Quang, TP HCM
Tôi cho rằng những nhà ghi chép lịch sử nên ghi chép lại cho đúng với sự thật. Sau cuộc chiến tranh tôi đã hiểu ra rằng người ta đã không hiểu gì về cộng sản cả.

Trần Minh, Huntington Beach, USA
Tại sao 30 năm sau người Việt Nam trong nước vẫn còn nghe Đài BBC ? Không những thế Đài BBC còn có nhiều thời gian phát thanh bằng tiếng Việt hơn 30 năm về trước! Trả lời: Vì bên Việt Nam vẫn chưa có tư. do truyền thông, và vì thế người Việt Nam vẫn phải dựa vào đài BBC để có tin tức chính xác về quốc tế cũng như quốc nội và người Việt hải ngoại .

Nguyễn Thị Mai
BBC đã hỏi ý kiến thính giả thì tôi xin phép nói, nhưng không biết có được đăng không: BBC đưa tin về VN không được trung thực. Có lúc giống tin cóp nhặt từ chợ trời. Hồi ông Thiệu đi Đài Loan, BBC tường thuật là có nghe tiếng kim loại loẻng xoẻng trong vali, ám chỉ ông Thiệu đã mang 16 tấn vàng trong ngân hàng quốc gia đi. Có thật là phóng viên nghĩ có thể mang vàng, một kim loại nặng dễ dàng như vậy không? Những tin tức như thế chỉ làm lòng dân miền Nam thêm hoang mang trong giai đoạn khó khăn nhất. Lẽ ra một cơ quan thông tấn nổi tiếng hàng đầu thế giới phải tránh đưa những mẩu tin có tính cách suy đoán như vậy. Nó hợp với tờ Sun hơn.

Nguyễn Văn Luyện, Hải Phòng
Đài BBC là đài của nước Anh, nước tư bản chủ nghĩa nhưng rất tự do ngôn luận. Vì vậy để thính giả yêu quý đài hơn nữa chúng tôi đề nghị quý đài cho phát nhiều tin về tình hình kinh tế, chính trị, văn hóa của các nước lớn trên thế giới cho thính giả VN được biết sự thật những gì đang diễnra quanh ta.

Lê Văn Ngọc, Biên Hòa
Mãi đến giờ, sau 30 năm tôi vẫn có ấn tượng về sự "trung thực đầy ác ý" của đài BBC khi loan tin (và thậm chí dự báo) nhiều về sự thất trận của QLVNCH (và ngược lại là sự thắng trận của CS), xin nhớ lúc đó tôi chỉ 12 tuổi mà thôi.

Tuyết Vân, Hoa Kỳ
Thưa chị Nguyễn Thị An Mỹ, Huntington Beach. Chị đã quá khen đài BBC Việt ngữ hồi 1975. Nếu thật như vậy thì chị lại tìm ban BBC Việt ngữ hồi đó nói giùm để lật đổ chính quyền Việt Nam hiện tại đi mang lại dân chủ cho đất nước.

Việt Nam, San Jose
Hiện giờ chúng ta cũng đã thấy đã 30 năm trôi qua rồi mà cứ vẫn ngồi đó mà nói qua rồi nói lại hoài như vậy thì biết bao giờ người VN chúng ta mới ngồi chung lại với nhau để mà lấy kết luận chung cho một dân tộc. Một bên gọi là VNCH, bên kia gọi là CHXHCN Việt Nam, thì cái đó là cái gọi cho một quốc gia, có gì đâu mà cứ đem ra đấu khẩu nhau. Cái quan trọng là đã 30 năm qua rồi, đều tất cả là người Việt mình. Cho dù ở đâu chăng nữa thì cũng nên suy nghĩ về cái hình chung cho một đất nước và một dân tộc đó là Việt Nam.

Hôm nay cùng nhau xây dựng, học hỏi và làm việc cho đúng theo phương cách của một nước thật thà và ngay thẳng để còn dìu dắt thế hệ kế tiếp đi lên nữa chứ. Còn cứ mãi đam mê những hình ảnh chiến tranh cũ rích rồi mà đem ra bàn cãi và chửi nhau như thế này thì cho dù ai lên cầm quyền đi nữa cũng chỉ là một nước VN chiến tranh thôi chứ không có gì khác.

Nguyễn Thị An Mỹ, Huntington Beach, Hoa Kỳ
Lúc đó mọi bên đều nghe BBC. Tâm lý con người vào thời điểm đó rất nhạy cảm mà người làm tin thì bao giờ cũng muốn có những tin mới nhất và sốt dẻo nhất nên về mặt quân sự thì thật là bất lợi cho phe đang yếu thế. Tôi lúc đó cũng trong quân đội nên có cảm nghĩ như đài BBC đã góp phần thúc đẩy quân nhân VNCH bỏ chạy. Bây giờ tôi cũng còn nghĩ thế.

Vi Nguyên, Bình Định
Tôi muốn nói rằng cuộc chiến kết thúc 30 năm đồng nghĩa rằng sự tiếc nuối cho chính phủ Cộng hòa, cũng là sự khổ nhục khi chấp nhận sự đô hộ của phương Bắc vào địa phận miền Nam. Tôi chưa hề tham gia quân đội cộnghòa, cũng chưa từng tham gia tổ chức Cộng sản, điều đó phần nào cho tôi có thể đưa ra ý nghĩ thực sự. Mỗi chúng ta ngồi đây mà nói về cuộc chiến thì có lẽ ai cũng hoài niệm về nó. Nếu hoài niệm chỉ là hoài niệm thì chúng ta hãy viết ra thật trung thực về cuộc sống ở Việt Nam (ai có thể nói thật và trung thực hơn bà Judy Stowe?).

Lê Đức Duy, Berlin, Đức
Tôi là người rất hay nghe đài BBC, có những cái tôi đồng ý, và cả những cái tôi không đồng ý. Nhưng vấn đề đài đưa về cuộc chiến tranh chống Mỹ của VN, là một người lính Bắc Việt thời đó, tôi thấy đài đưa tin hoàn toàn trung thực. Nếu chế độ Sài gòn, mà vì dân vì nước thật sự thì làm chi có ngày 30.04. Thú thật tôi cũng từng là Đảng viên ,đã từng dổ máu trong cuôc chiến, là Đảng viên mà tôi cũng chẳng biết cái chủ nghĩa xã hội như thế nào sất, là người lính bình thường,tôi chỉ nghĩ hãy chiến đấu cho quê hương, chiến đấu cho đến khi nào sạch bóng ngoại bang, đất nước thu về một mối. Lý tưởng gì thì cũng chỉ thu gọn vào chỗ ấy mà thôi. Chắc đài cũng đồng ý với tôi rằng chỉ có những kẻ hèn yếu mới không nhận thấy lỗi lầm của mình mà luôn tìm cách đổ lỗi cho hoàn cảnh xung quanh. Chính bởi vậy mà BBC bị chụp mũ ăn tiền CS đua tin thiếu trung thực thời kỳ chiến tranh là ở chỗ đó.

Trịnh Quốc Thiện, Washington DC, USA
ĐÀi BBC đưa tin hoàn toàn không khách quan và thiếu trung thực vào năm 1975. Những năm qua, phong trào tố cáo cộng sản dâng đất dâng biển ai cũng biết, thế mà BBC không đưa tin. Năm 1975 thì BBC chỉ phao tin chứ không có đưa tin trung thực. Chính gia đình tôi là nạn nhân.

Trần Văn Toàn, Đà Nẵng
Tôi là người Việt Nam sinh ra và lớn lên trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước, là nhâ chứng sống của cuộc chiến tranh. Nhưng lúc bất giờ đất nước tôi không có điều kiện quay phim hay chụp ảnh những nỗi ác liệt, chết chóc nên đã mất dần những ký ức về chiến tranh.

Tôi cảm ơn đài BBC đã cung cấp những hình ảnh Mỹ, Ngụy, đã sát hại đồng bào đồng chí của tôi. Những hình ảnh đó đã chứng minh tội ác của đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai đã giết hại nhân dân Việt Nam tôi, giết hại nhữngngười cộng sản chuyên chính. Tôi mong được đài BBC cung cấp nhiều hơn nữa những hình ảnh trung thực của cuộc chiến chống Mỹ tại Việt Nam để lớp trẻ VN nhận thức rõ hơn tội ác của đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai để họ có quan điểm và hành động đúng. Tôi xin hoan nghênh đài BBC làm việc chính nghĩa.

Trung Trực, Đà Nẵng
Với tất cả những ý kiến, mọi người đã đổ lỗi cho BBC. Tôi muốn BBC có một lời giải thích chung, có tính thuyết phục. Trong lúc thành phố Nha Trang vẫn bình thường thi BBC loan tin thất thủ, như vậy có phải là trung thực?

Thuận, HCMC
Nói thật lòng không chỉ BBC mà cả các đài, báo chí quốc tế tại thời điểm trước 1975 đều loan tin không công bằng cho chính phủ VNCH nói riêng và cuộc chiến ấy nói chung. Cũng vì sự tự do trong tác nghiệp mà chính quyền VNCH cho phép mà họ có thể "lột trần" xã hội miền nam theo lăng kính của họ rồi cho toàn thế giới biết sự tàn phá của chiến tranh, lính Mỹ hay VNCH bắn VC thi gọi là nghi can, hay sinh viên biểu tình .... Thế trong tận đáy lòng mình, các báo đài ấy có được "tự do" đi lại phía bên kia để đưa tin không nhỉ ? Hay chỉ được dẫn đến những nơi cho phép để được quay film, chụp ảnh tố cáo ? Thế sau 30 năm rồi, nhưng tôi không thấy báo chí nước ngoài đến đây săn tin để "lột trần" xã hội như trước kia nữa ? Sao thế ?

Jimmy Trần
Bà Judy Stowe nói là bà ta luôn luôn đưa tin một cách trung thực, không lẽ bây giờ bà ta nói 'tôi đưa tin không chính xác' đâu. Trên diễn đàn nhiều người đã nói rồi tôi không muốn lặp lại nữa. Tôi rất tiếc là bà ta không có visa để ra ngoài Bắc rồi theo quân đội giải phóng lên đường mòn Hồ Chí Minh đưa tin tức cho bà con trong Nam nghe với. Năm mậu thân CS Miền Bắc chiếm thành phố Huế trước khi rút đì đã chôn tập thể cả mấy trăm người dân vô tội tại Bãi Dâu. Lúc ấy đài phát hình Huế phát hình ảnh đó trông rất rùng rợn nhưng tôi không nghe đài BBC nói gì về tội ác ấy cho đồng bào ngoài Bắc nghe với. Bà ta lại còn trách hồi tháng ba năm 75 chính quyền Miền Nam không cung cấp tin tức gì cho bà cả để bà đưa tin ra bắc chăng ??

Trần Phong, USA
Trong các nghề thì nghề đáng trọng nhất là truyền thông, đáng khinh nhất cũng là truyền thông. Đáng yêu nhất là truyền thông mà đáng ghét nhất cũng là truyền thông. Tôi có một người anh họ, có vai vế khá lớn trong ngành truyền thông, có thể nói là nổi tiếng một thời. Ông ta thường nói với tôi là đừng nghe và tin dân truyền thông. Trên đây là những ý kiến người ta đã nói tôi chỉ góp nhặt lại mà thôi.

Ba mươi năm đã trôi qua, nỗi đau và nỗi nhục vẫn còn đó. Tôi không muốn nói đến người thua kẻ thắng. Chúng ta hãy bỏ đi cái tự ti và tự tôn, hãy thu mình lại mà suy ngẫm cho số phận của cả dân tộc suốt đoạn đường dài lịch sử. Đúng là làm bạn khó hơn làm kẻ thù.

Cựu sỹ quan quân lưc VNCH
1. Chiến tranh kết thúc là cần thiết nhưng hơi muộn. Nhẽ ra sau khi ký hiệp định Paris, Nguyễn Văn Thiệu nên giao miền Nam cho Hà Nội.
2. BBC đưa tin rất chính xác và khách quan. Derek Wilson là phóng viên giỏi.
3. Việt Nam ta có câu: Hết cơn bĩ cực đến hồi thái lai. Hãy sống cho đẹp, học cho giỏi, làm việc có hiệu quả, biết yêu thương nhau và ... kiên nhẫn.

Thính giả giấu tên
Các bạn nên nhớ là BBC bị chính quyền miền Bắc lúc bấy giờ liệt vào loại phản động, đài của đế quốc. Chúng ta cần tôn trọng lịch sử, không cố chấp, câu nệ, thù hận. Còn nói như bạn nào đó so sánh giữa quân thiện chiến A đánh với A, B đánh với B, ai gan dạ và dũng cảm hơn, thì hoàn toàn sai lầm. Đã là người lính thì dù ở bất cứ chiến tuyến nào cũng phải thể hiện mình là người lính thực thụ, Vấn đề là ở chỗ mình cầm súng chiến đấu cho ai, trong khi tất cả các vị chỉ huy của mình đã bỏ chạy hết khi chiến sự vừa mới mở màn. Miền Nam rơi vào tay cộng sản là điều tất yếu.

Nguyên, Sài Gòn
Các bạn giới báo chí đánh giá cuộc chiến VN là gì không ? Đó là một cuộc chiến mà trong đó báo giới được tự do nhất , họ có thể tiếp cận cuộc chiến mọi nơi mọi lúc , không ai cấm cản ... .Vậy nên không lạ gì từ sau đó các phóng viên chiến trường bị kiểm duyệt như hiện nay ở mọi chiến trường ,đó là con dao 2 lưỡi của thông tin sát thực tế thôi ,BBC không có lỗi trong việc này

Nguyễn Anh Quân, HCMC, Việt Nam
Đài BBC đã đưa tin trung thực nhiều năm qua. Thiết nghĩ chẳng có cộng sản hay việt cộng gì cả, những cái tên đó do bộ máy tâm lý chiến của Mỹ tạo ra. Tấc cả đều là người Việt Nam. Đất nước chúng ta dang thành bình và phát triển. Nếu Mỹ không nhúng tay vào thì làm gì có hàng triệu người chết, làm gì có những cái tên như "cộng sản" thật ấu trĩ và ngu ngốc khi nhiều người cho đến nay vẫn tinh vào những điều khóac lác của bộ máy tâm lý chiến cách đây hơn 30 năm. Bị lừa gạt, mê muội những 30 năm thật là hiếm có

Phạm Long, Hà Nội
Hỡi các con người thua trận kia. Các người nói là nếu đem quan hạng A của chính quyền ngụy quân với quân đội Nhân dân Việt nam thì không biết ai chiến thắng thì thật là buồn cười. Đến quân Mỹ còn bị quân đội của chúng tôi đánh cho tan tác (có những trận đánh 1 người lính giết chết 8 - 9 tên lĩnh Mỹ bằng lưỡi lê) thì hỏi đội quân ô hợp của chính quyền Ngụy làm sao có thể chống đỡ nổi mà còn đòi đem ra so sánh quân hạng này hạng nọ.

Thính giả giấu tên
Nhờ các kỹ thuật tiên tiến của phương tiện truyền thông 'tối tân' lúc bấy giờ, người Mỹ đã có thể ngồi ở nhà và chứng kiến tận mắt bom của họ đã phanh thây và xé xác con người ra sao, trực tiếp và rõ mồn một. Tâm lý bầy đàn hoảng loạn xuất hiện, tâm lý chứng minh sự cao cả và 'lòng thương xót đại nhân đại nghĩa' của mình trỗi dậy trong từng con người, và từ đó biểu tình lên án tội ác của chính họ. Điều hiển nhiên không thể chối cãi là tội ác và tâm lý chống đối hình thành và dâng cao thông qua sự tác động của hình ảnh. Chúng ta không thể kể hết số lượng hình ảnh kinh hoàng về hành động chiến tranh của quân đội Mỹ, và những hình ảnh đó là chứng tích cho tội ác? Còn quân đội phía bên kia thì không hề có hình ảnh chi! n tranh nào được ghi nhận một cách tiêu cực, toàn là những hình ảnh nhân nghĩa, và ý chí, điều đó chứng minh họ là quân đội thân thiện và đáng khen ngợi?

Nói gì thì nói, hệ thống truyền thông 'tự do' lúc bấy giờ đã góp phần làm sụp đổ cái mà họ đã xây dựng, có thể vì sự ngu dốt, tự mãn, đố kỵ, kiêu ngạo, sai lầm... Nhắc đến cuộc chiến Việt Nam, thông qua hình ảnh do phía Phương tây cung cấp, có lẽ muôn đời chúng ta thấy được hầu hết là hình ảnh pháo binh của Mỹ đang khai hỏa, xác người Việt chất đống, lính Mỹ lo sợ nắm tay nhau, cảnh tàn bạo của chính quyền thân Mỹ (giống như BBC đã cho chúng ta thấy), cảnh bom rơi từ những máy bay của Mỹ và sự tàn phá thảm khốc của chiến tranh do những phương tiện chiến tranh hiện đại nhất gây ra với nh! ng biểu tượng và hình ảnh hầm hố? Những người tham gia diễn đàn cho rằng một tổ chức đã dùng từ ngữ trung lập thì thật là ngây thơ và hết sức buồn cười vì cái sự ấu trĩ đó, có thể theo ý họ, trung lập không có nghĩa là không thể truyền cái ý mình mong muốn vào đó. Chúng ta đã từng chứng kiến rất nhiều trong thế giới hiện nay, đó là: nói dối nhưng phải tỏ ra chân thành hay lời nói dối chân thực.

Lam GIang, Bangkok
Nghề làm báo thật là khổ. Đưa tin được lòng bên này thì lại mất lòng bên kia. Tóm lại tuỳ vào từng tin, từng thời điểm BBC đều bị cả bên này hay bên kia chỉ trích. Chẳng có gì khó hiểu, thói đời là thế. Tôi theo dõi BBC khoảng 40 năm nay, có thể nói BBC chưa phải tuyệt đối trung thực 100% song so sánh thì trên địa cầu này cũng chưa ai bằng BBC.

Lính trong thời chiến 75
Sau khi Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu từ chức, tới lúc tướng Dương Văn Minh thay thế, nếu là con người nhạy cảm thì đủ hiểu cuộc chiến sắp kết thúc. Cần gì phải đổ tội cho BBC tường thuật. Bây giờ lại dựng forum này lên án BBC Việt ngữ, quả là kém hiểu biết. Dù thế nào chăng nữa, không nên đổ lỗi cho bất kỳ ai. Kết thúc chiến tranh sớm là điều tốt lành.

Chim Cú, Stanton, USA
Tin tức tất nhiên là phải có và cần thiết. Mỗi ngày, tôi đều lắng nghe đài BBC, VNCR, RFI... nhưng rất nhiều tin tức thời ấy đúng như lời một người nào đó đã nói là thế giới cứ trói tay quân dân miền Nam cho quân miền Bắc đánh, và BBC là một trong những phần tử đã góp một bàn tay mang tới chiến thắng hay chiến bại mùa Xuân '75. Có lửa mới có khói, nhiều ý kiến trong đây cho là BBC lúc đó tiếp tay cho CS cũng không phải là lần đầu tiên tôi được nghe tới. nhiều quân nhân bà con tôi quen biết cũng ít nhiều công nhận như vậy. Trung thực thì cũng đúng, tin thì cũng không bao giờ là tin tốt, nhưng chỉ đưa tin xấu, không tốt về quân dân miền Nam cho thế giới công kích thì thật là không công bằng.

Xích lô
Anh Trần Hoài Hương, San Jose, USA ơi - anh nên nhớ rằng BBC Việt ngữ không bao giờ có thiện cảm với cộng sản hết. Câu hỏi của bạn thực sự là ngớ ngẩn. Bây giờ có BBC forum cũng vui nhưng thấy các bạn tranh luận nhiều lúc cũng thấy buồn cười.

Nguyễn Nông, Fairfax, VA, USA
Sáng nay tôi có nghe quý đài phỏng vấn bà Judy Stowe về những ngày cuối cùng của cuộc chiến Việt Nam trong đó bà Stowe có nhắc tới lời buộc tội của Tổng thống Thiệu là đài BBC đã tiế tay làm sụp đổ chế độ VNCH. Bà Stowe cho rằng điều đó hoàn toàn không đúng vì với nhân sự 7 người thì làm sao làm được việc đó. Lý luận như vậy hoàn toàn không đúng vì lẽ ôngThiệu nói tiếp tay trong dụng ý là đưa tin không chính xác, gây hoang mang cho dân chúng.

Hồi đó hầu như người dân Việt Nam ở miền Nam nhà nào cũng nghe đài BBC, nhất là sau khi bắt đầu trận đánh Buôn Mê Thuột. Người dân nghe để biết tin chiến sự và tình hình chính trị đang diễn tiến ở Sài Gòn và Hoa Thịnh Đốn. Vào thời điểm đó rất nhiều bài tường thuật đi xa hơn những sự thật tại chiến trường, ví dụ đài BBC loan báo thành phố Nha Trang đã hoàn toàn bỏ trống và quân cách mạng đã làm chủ. Thế là dân chúng Nha Trang hoảng hốt chạy về phía Nam trong khi phần lớn quân đội miền Nam vẫn còn ở đó và quân cách mạng thì còn rất xa mục tiêu. Thành phố Đà Lạt cũng được tường thuật như thành phố Nha Trang. Tường thuật như vậy mà không tiếp tay thì gọi là gì hỡi bà Judy Stowe?

Trần Hoài Hương, San Jose, USA
Năm đó (1975), người ta đồn rằng phóng viên BBC ở Việt Nam lấy tiền của cộng sản Bắc Việt nên chuyên môn loan tin thất thiệt cho miền Nam Việt Nam. Có đúng như vậy không?

Tiểu học sỹ
Trong những ngày gần đây phải công nhận là các anh chị trong Ban Việt Ngữ bận rộn vô cùng cho chủ đề 30 tháng Tư của 30 mươi năm trước . Dĩ nhiên đây là chủ trương của BBC, nhưng làm sao ước đoán được sự tràn ngập của ý kiến thính giả cho quá nhiều vấn đề nêu ra mà các anh chị đem thiện chí ra đáp ứng , tôi xin gửi đến anh chị sự thông cảm bận rộn .

Bảo An, Westminster, USA
Tôi là người sinh sau 1975 nên không biết nhiều về cách đưa tin của BBC trước 1975. Nhưng nói gì thì nói chứ tôi thấy hiện tại thì BBC Vietnamese làm việc rất tốt, rất dân chủ. Bằng chứng cụ thể là BBC đã đăng tải ý kiến độc giả từ nhiều phía. Mà thỉnh thoảng tôi có nghe cha mẹ và các dì cậu cũng có nói là BBC hầu hết là đưa tin có lợi cho phía cộng sản Bắc Việt những năm còn chiến tranh, mà nhất là năm 1975. Xin cảm ơn quý đài.

Nam Duy, Houston, Mỹ
Bàn về việc BBC sử dụng ngôn từ có tính trung lập, công bằng và không thiên vị. Đúng BBC có như vậy. Thế nhưng tháng tư 1975, BBC dùng từ quân giải phóng quân cách mạng, thì tôi nói BBC không biết dùng từ đúng.Phải nói quân Bắc Việt. Còn muốn cho công bằng, thay vì cách mạng giải phóng thì nói quân xâm lấn. Riêng cho bà Judy Stow, những bài về Việt Nam của bà là tuyệt diệu. Tôi rất muốn được biết những gì bà nói về Việt Nam. Cám ơn.

Trần Dũng, Cali, USA
Tôi "biết" nghe đài BBC từ những năm 1960 khi còn là học sinh trung học. Tới nay hàng đêm trên đường đi làm về tôi vẫn nghe tiếp vận ở Cali. Tôi cũng biết tin tức của BBC là trung thực, trung lập, nhưng nhiều khi nó trở thành khắc nghiệt với người trong cuộc ở một phía nào đó, thí dụ như các biến cố 1963, 1975 ở Việt Nam.

Hoàng Như Thanh, USA
Đài BBC trong thời gian 30/4/1975 đã cố gắng giữ tính trung lập, công bằng và không thiên vị.

1. Trong bối cảnh trước đó không lâu, chính phủ Anh quyết định bang giao với Bắc Việt Nam, Việt Nam Cộng Hòa lên tiếng phản đối vì nước Anh đang bang giao với VNCH. Chính phủ Anh đã giải thích qua đài BBC: nước Anh bang giao với một chính phủ, không lưu ý đến chính phủ đó cai trị dân của họ với thể chế như thế nào mà là chính phủ đó đang kiểm soát được bao nhiêu phần trăm dân chúng trong tay của họ.

2. Và trong chương trình 10 giờ đêm 30/4/1975 đài BBC có ý kiến rằng cuộc chiến VN đã kết thúc với nước VN, với quân lực VNHC, một quân lực thiện chiến nhất thế giới chỉ sau quân đội Bắc Việt (Nói chi vậy cho đau lòng nhau!)

3. Thiết nghĩ ngôn từ của đài BBC là đúng trên nguyên tắc, nhưng con người sống đâu phải chỉ có nguyên tắc mà còn phải có tình người và con tim VN nữa. Nếu sau này còn có một nơi nào đó trên trái đất lịch sử tái diễn, đài BBC không nên xử sự như vậy với họ như trường hợp với VNCH. Xin ghi vào hồ sơ của quý đài. Và cũng nên nói thêm là tin tức của BBC đi trước, dân chúng kinh hoàng bỏ tất cả chạy theo sau.

4. Thực tế mà nói, nếu cứ đem quân lực hạng A của Bắc Việt ra đấu với hạng A của VNCH, hạng B đấu với hạng B, hạng C đấu với hạng C, Bắc Việt có dám nói họ đã chiến đấu gan lỳ, anh dũng hơn người lính VNCH chiến đấu cho tự do không?

Thính giả giấu tên
Đài BBC loan tin vào những ngày cuối tháng tư toàn có lợi cho cộng sản, và gây hoang mang trong dân chúng Miền Nam, làm sụp đổ mau lẹ Chánh Quyền VNCH miền Nam. Ngày nay cũng có lối thiên vị những gì cộng sản làm mà chẳng loan tin trung thực. Có những chỉ trích trung thực thì lờ đi, còn những gì khoác lác của cộng sản thì được loan đi và phổ biến. Như vậy đài BBC chỉ là cơ quan gián tiếp phổ biến cho cộng sản? Hoặc những nhân viên của đài có đầu óc thiên vị cho cộng sản?

Phan Lạc Đông Quân, Seattle
Tôi còn nhớ lắm buổi sáng vào một ngày tháng Tư 1975. Lúc ấy ông nội tôi đangngồi nghe đài BBC như thường lệ. Đột nhiên, ông nội tôi nói :"Thôi rồi, Đà Nẵng vừa bị thất thủ và phía Cộngs ản đang tiến về phía Nam". Rồi ông nội tôi đoán thêm: "thế nào miền Nam cũng mất".

Hồi ấy tôi chỉ là đứa bé 12 tuổi nhưng tôi vẫn còn nhớ lắm, rồi sáng hôm sau, rồi hôm sau nữa, có người hàng xóm nói với ông tôi: "Sao cụ không nghe đài Sài Gòn?". Ông tôi trả lời: "Đài BBC là đài quốc tế nên mới trung thực hơn chứ ạ". Và quả nhiên, mấy hôm sau tôi nghe người ta nói đài BBC nói đúng tin chiến sự 24 giờ qua. À cũng có người gọi BBC là Ba-Ba-Xu, tôi cũng chẳng hiểu là như thế nào. Đó là những gì tôi nhớ lại vào tháng 4/1975.