Các vấn đề của giáo dục Việt nam 1./ Sự khinh rẻ ngườI thầy, giớI trí thức: Suốt 1 giai đọan dài cho đến thập kỷ 90, giai cấp được khen ngọii và đặc quyền đặc lợI trên các phương tiện tuyên truyền (chứ chưa hẳn là thực chất) chỉ là công, nông. NgườI thầy giáo bị xem thường, chế độ đãi ngộ thì thấp kém.

Ai đã từng sống ở Việt nam những năm 1975-1985 thì sẽ ngao ngán chán chê trước cảnh các thầy cô giáo phải chia nhau từng muỗng bột ngọt, từng chiếc vỏ xe đạp. GiớI lãnh đạo thiếu tôn trọng ngườI thầy, học sinh sinh viên thì nhắm đến những nghề nghiệp nào có thể cảI thiện đờI sống, thoát đói trước đã, thế nên mớI có câu nói chua chá t “ Nhất Y Nhì Dược, Tạm Được Bách Khoa, Bỏ Qua Sư Phạm” hoặc câu “ Chuột chạy cùng sào mớI vào Sư Phạm”.

Bởi lẽ ít người vào Sư Phạm nên ngành Sư Phạm-ngành đào tạo con ngườI mớI yếu kém như hôm nay. Lãnh đạo một số đông yếu kém, dĩ nhiên là khó khăn hơn 1 số đông trung bình, cho nên Bộ Giáo Dục hiện nay cũng có thể nói là Bộ yếu kém nhất! Thày cô giáo thì nghèo rớt. Xã hộI nhũng lạm đã thò vòi vào trường, thày cô bị những lạm hủ hóa bằng những cách thức rất thiếu tự trọng như gài để dạy them, gây áp lực nhận quà cáp…Thái độ này vừa là nguyên nhân vừa là hệ quả của 1 xã hộI thiếu phản biện và dư nhũng lạm, hốI mạI quyền thế.

2./ Thiếu phản biện: Chương trình đưa ra mang nặng màu sắc áp đặt, tuyên truyền cho nền chính trị. Chú trọng giáo dục đao đức xã hộI chủ nghĩa mà không chịu giữ lạI những tinh túy khoan hòa của dân tộc. Ví dụ: …”Vắt đất ra nước thay Trời làm mưa”, “ Công Cha như núi Thái sơn, nghĩa Mẹ như nước trong nguồn chảy ra, Bác Hồ Hơn mẹ hơn cha”. Ông TrờI, ông Bụt và Cha Mẹ là những gì rất thiêng liêng trong tâm hồn ngườI Việt mà còn bị đưa xuống hang thứ yếu thì học sinh sinh viên còn biết trọng ai? Còn dám đưa ý kiến xây dựng nữa hay không?

Nền giáo dục chỉ khuyến khích chấp nhận mà không khuyến khích các thế hệ học sinh mổ xẻ xem những điều đang học thật sự có đúng không, có giá trị không, có ap dụng được không, thì rõ rang sẽ mang lạI hang lớp lớp thế hệ chỉ biết gục đầu tuân phục.

Y như giáo dân tuân phục Giáo Hòang tử hình Galileo mà không hề biết Giáo HộI TCG đang chà đạp chân lý. Cản bước tiến nhân lọai. (Tuy nhiên theo chúng tôi biết thì Giáo HộI đã xin lỗI về việc làm này. Rất đáng khâm phục)

3./ Nặng lý thuyết, thiếu thực chứng: Những thí nghiệm về sinh vật, hóa học ,vật lý, hoặc thậm chí cách tính thể tích, trọng lượng, thường được học và dạy chay, không hề có những ví dụ sinh động bằng cách hướng học sinh ra ngoài tìm hiểu. PhảI có thực chứng thì mớI hỗ trợ cho phản biện nêu trên, không có thực nghiệm, học sinh lạI chấp nhận cho xong.

4./ Bệnh thành tích, báo cáo: Bệnh này đã nặng lạI càng nặng them vớI cái thái độ của truyền thông”ta phảI thấy mặt tích cực chứ đừng mãi thấy mặt tiêu cực” thế là chín bỏ làm mườI về mọI phương diện từ chất lượng giảng dạy đến tư cách xuống cấp của thày cô và học sinh.

Nếu anh áp dụng thẳng tay với những học trò vô lễ, đánh thầy, và áp dụng thẳng tay vớI những bậc thầy cô kém tư cách thì nhà trường mớI thành nơi tu dưỡng cả về học thuật và nhân cách. Nếu không thì sẽ ngược lại…

5./ Sự thờ ơ của một bộ phận dân chúng, chảy máu chất xám. Một bộ phận dân chúng đang chuẩn bị tự dạy con ở nhà (như ở xứ Mỹ) và sau đó những ai có điều kiện sẽ gởI con ra nước ngòai du học- xài phí một số ngọai tệ đáng kể của đất nước(nếu những học sinh ấy có môi trường tốt ở VN thì có khi còn đóng góp nhiều hơn cho đất nước). Bộ phận còn lạI thì chậc lưỡI cho xong (tức im lặng cho trẻ học xong cái đã). Chất xám sẽ đi ra nước ngòai hết. Vòng lẩn quẩn lạI tiếp tục đế các thế kỷ sau- thiếu nhân tài- kém chất lượng…

Tóm lại giáo dục xuống cấp là đan xen các lý do nêu trên, trong 1 xã hộI xuống cấp về niềm tin, về đạo đức, những sự nhũng lạm trong và ngòai học đường không bị lên án, trừng trị, thì Giáo Dục không xuống cấp mớI là điều lạ.

Nếu chúng ta muốn cứu vãn nền giáo dục , thì phảI giảI quyết đồng lọat 5 cái vấn nạn trên, 1 cách đồng bộ, đồng lọat từ học sinh, phụ huynh đến giáo giớI và xã hộI rộng khắp. Ở đây phụ huynh đóng vai trò rất lớn!