http://www.bbcvietnamese.com

06 Tháng 8 2005 - Cập nhật 13h21 GMT

100 năm phong trào Đông Du

(Cập nhật hàng tuần: sáng Chủ Nhật 07/08/2005)

Đúng một thế kỷ trước nhà yêu nước Phan Bội Châu dẫn đầu một nhóm sinh viên sang Nhật Bản, mở đầu phong trào Đông Du với mục đích học hỏi những điều tiên tiến ở nước ngoài để canh tân dân tộc.

Phong trào Đông Du (1905-1909) đã sản sinh ra nhiều nhà hoạt động cách mạng lỗi lạc, đánh dấu một thời kỳ hoạt động yêu nước.

Hồng Nga cùng hai khách mời là ông Phan Thiệu Cơ, cháu nội cụ Phan Bội Châu, từ TP Hồ Chí Minh và ông Trần Đức Giang trong ban tổ chức lễ kỷ niệm phong trào Đông Du tại Nhật Bản; nhìn lại sự kiện quan trọng này.

Thư từ ý kiến xin quý vị gửi về [email protected] hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải.
---------------------------------------------------------

Bill, Đức
Cụ Phan Bội Châu nhìn thấy nước Nhật rất tiến bộ đánh thắng đế quốc Nga đi theo con đường Tư Bản Châu Âu nên đã nhận thức luồng tư tưởng dân chủ mà khởi xướng Phong Trào Đông Du đặt tại trụ sở chính tại Chùa Nam Nhã (Cần Thơ).

Chính Ngôi chùa Nam Nhã là nơi thường lui tới của các sĩ phu yêu nước như Phan Bội Châu, Cường Để, Nguyễn Hào Vĩnh... Nếu Phong Trào Đông Du thành công tốt đẹp thì có lẽ ngày nay Việt Nam độc lập, tự do dân chủ thật sự và hùng cường không thua kém gì các nước ỏ Á Châu.

Phong Trào Đông Du đã thất bại vì có lý do yếu thế và thời cơ chưa chín muồi cũng như cán cân lực lượng không liệu được sức mình để đấu tranh giành lại độc lập nhưng đã chỉ hướng đi tìm kiếm nền văn minh của Nhật Bản lúc bấy giờ cho Việt Nam trong giai đoạn chuẩn bị canh tân đất nước sau này.Còn CSVN giành độc lập nhưng đi ngược lại nguyên vọng của dân tộc đàn áp các nhà trí thức và các Đảng phái khác.

Qua bài học trên Việt Nam ngày cần phải tiếp nối Phong Trào Đông Du bằng cách gởi nhiều du học sinh sang Nhật sang Châu Âu và Hoa Kỳ để tiếp thu kiến thức khoa học kỹ thuật của nền văn minh của nhân loại mà về quê hương xây dựng và phát triển kinh tế phồng vinh và nền xã hội tốt đẹp.

Nhưng tiếc thay nhiều sinh viên du học sinh thành đạt không muốn trở về VN vì tại VN không bảo đảm cuộc sống đầy đủ.

Chính quyền thuộc địa Pháp đặt nền đô hộ nhân dân VN, áp dụng chính sách ngu dân để duy trì quyền tòan trị và tạo dựng tầng lớp tay sai vì quyền lợi của mình như CSVN tạo dựng tập đoàn tham nhũng vì quyền lợi của mình. Như vậy Đảng CSVN đã lặp lại bản chất của chế độ thực dân Pháp theo định hướng XHCN.

Ngày nay nhà nước CSVN như là chính quyền thuộc địa Pháp còn người Việt hải ngoại lưu vong là bộ phận yêu nước của Phong trào Đông Du của chí sĩ Phan Bội Châu hay gọi là Phong Trào Phương Tây Âu Mỹ mà được sự gúip đỡ của chính quốc không bị trục xuất và được có quyền mưu cầu sinh sống trong nền tự do và học hành thành đạt.

Điều này có lợi thế tiềm năng bậc nhất trong vấn đề xây dựng quốc gia Việt Nam hiện đại như cụ Phan Bội Châu đã có ý tưởng trước đây mà đặt nền móng trong công cuộc kiến thiết quốc gia.CSVN không thể nắm lấy được cơ hội của hàng triệu người Việt Hải ngoại sống lưu vong có tài đức quay về với quê hương để đưa kỹ thuật cao về góp phần thúc đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước mặc dù có Nghị quyết 36 của BCT cho Việt Kiều nhưng không thể thực hiện đúng theo kế họach đề ra.

Như vậy trình trạng Việt Nam bị chảy chảy máu chất xám nghiêm trọng vì người Việt hải ngoại cũng như số sinh viên du học không trở về làm việc tại quê nhà. Theo tôi CSVN phải noi giương nối tiếp Phong trào Đông Du của cụ PBC trong thời kỳ mới là phải thay đổi đường lối chính trị không theo CN Mác-Lenin lạc hâu, thật sự hòa hợp hòa giải dân tộc trên nền tản tự do, dân chủ. Lúc ấy chính sách thu hút nhân tài để khuyết khích đãi ngộ các nhà khoa học về nước mới được người Việt hải ngoại yên tâm cống hiến cho đất nước.

Van Hoang, Kanata, Canada
Đúng như lời ông Phan đã nói, trong thời kỳ đất nước chia đôi, lịch sử VN có ghi lại. Tôi còn nhớ lúc tôi học trường tiểu học Hòa Vang, cuốn sách đó bây giờ không biết có còn tồn tại nữa không hay ngày giải phóng bị hủy diệt rồi. Cuốn sách đó viết về lịch sử VN từ những đời vua Hùng đến cuối cùng người đi tìm đường cứu nước Nguyễn Ái Quốc. Ngày đó tôi không biết Nguyễn Ái Quốc là Hồ Chí Minh nhưng lịch sử VN để lại. Con cháu sau này nên học lịch sử để giữ lấy đất nước.

Nguyễn Ly, Hà Nội
Tôi đã từng được đọc rất nhiều sách về Phan Bội Châu. Tôi khâm phục ý chí cứu nước của Cụ. Tư tưởng cứu nước của PBC là hoàn toàn mới mẻ so với lịch sử Việt Nam lúc đó. Nếu trước đây ở VN chỉ có con đường cứu nước duy nhất là dưới ngọn cờ phong kiến trong phong trào Cần Vương thì đây là một tiến bộ lớn. Tuy nhiên, nhìn nhận, đánh giá lại thì cách làm của Cụ là không phù hợp, nếu không nói là sai lầm bởi Nhật cũng chẳng khác gì Pháp.