09 Tháng 12 2005 - Cập nhật 16h47 GMT

Nhân quyền và đàm phán WTO

Có gì liên hệ giữa thành tích nhân quyền tại Việt Nam và công cuộc đàm phán để trở thành thành viên của tổ chức thương mại thế giới WTO hay không?

Việt Nam cho là không, còn dân biểu Christopher Smith của Mỹ muốn gắn đàm phán Hoa Kỳ Việt Nam về WTO với việc thúc đẩy cải thiện nhân quyền tại Việt Nam.

Dân biểu Cộng hòa Christopher Smith từ tiểu bang New Jersey đã có chuyến thăm trong bốn ngày để tìm hiểu tình hình Việt Nam.

Ông Smith, chủ tịch tiểu ban về nhân quyền toàn cầu của Hạ viện Hoa Kỳ, là một trong những người thường đưa ra chỉ trích Việt Nam về nhân quyền và tôn giáo.

Chuyến thăm của ông Chris Smith diễn ra vào lúc Việt Nam đang hy vọng sớm kết thúc đàm phán với Hoa Kỳ về việc gia nhập tổ chức Thương mại Thế giới WTO. Phía Việt Nam biết ông Smith là một nhân vật cứng rắn, và ông Ngô Yên Thi, trưởng ban Tôn giáo của chính phủ đã cho đài BBC biết

Nghe Việt Nam Ngày Nay

Khi trở về Mỹ, trong một cuộc họp báo với phóng viên, ông Chris Smith đã yêu cầu gắn việc cải thiện tình hình nhân quyền, và tự do tôn giáo tại Việt Nam với đàm phán gia nhập WTO với Mỹ, và ông cho rằng sẽ là bất hạnh nếu Mỹ không giúp VN thay đổi được điều này.

Được biết là phía Mỹ đã từ bỏ điều khoản cải thiện nhân quyền trong đàm phán thương mại, trong khi ông Smith tỏ ý tiếc là hiệp định thương mại song phương đã không bao hàm điều khoản nhân quyền.

Phía Việt Nam tỏ ý đáng tiếc trước những suy nghĩ như vậy, và ông Ngô Yên Thi, trưởng ban tôn giáo của chính phủ Việt Nam gọi chuyện gắn thương mại với nhân quyền là hành động không công bằng.

Còn tiến sĩ Lê Đăng Doanh, một cố vấn kinh tế của chính phủ VN thì cho rằng trong các hiệp định gia nhập mà VN phải ký với WTO, không có hiệp định nào nhắc đến tiêu chuẩn nhân quyền cả:

Xã hội dân sự

Có người nói tình hình họat động của các tổ chức phi chính phủ là có liên quan đến mức độ tự do của một quốc gia, tuy nhiên người khác không đồng ý với nhận định này và cho rằng xã hội dân sự chỉ xuất hiện khi còn người khá giả hơn về mặt kinh tế, và ý thức công dân tốt hơn.

Gần đây tác giả Irene Norlund từ viện nghiên cứu Á châu thuộc Đan Mạch, đang công tác tại Việt Nam, đã công bố công trình nghiên cứu của họ về xã hội dân sự tại Việt Nam.

Dự án “ Đánh giá ban đầu về Xã hội Dân sự tại Việt Nam” dùng phương pháp tiếp cận của nhóm CIVICUS có trụ sở tại Nam Phi tìm hiểu về bốn nhóm vấn đề, đó là cơ cấu, môi trường hoạt động, giá trị, và ảnh hưởng của các tổ chức dân sự hoạt động tại Việt Nam.

Anh Nông Duy Trường, nghiên cứu sinh tiến sĩ từ đại học Houston, một trong ít người Việt theo đuổi về chủ đề này dành cho Việt Nam Ngày Nay một cuộc phỏng vấn ngắn về các tiêu chuẩn hình thành xã hội dân sự tại Việt Nam, và để trả lời câu hỏi phải đến khi nào người dân trong nước mới có ý thức công dân, và sự hợp tác để tạo điều kiện hình thành một xã hội dân sự.