Gửi trang này cho bè bạn		Bản để in ra

Trong vùng Đông Nam Á, Việt Nam chỉ ít tham nhũng hơn Indonesia và Miến Điện

Báo cáo của Transparency International (TI), tổ chức theo dõi thực trạng tham nhũng quốc tế được đưa ra đầu tháng này dựa trên 17 khảo sát lấy từ ý kiến của các doanh nhân và đánh giá của các phân tích gia từ 13 cơ quan độc lập.

Báo cáo này nói rằng thống kê cho thấy 50% các nước đang phát triển có xếp hạng dưới 3 điểm trên 10.

Chỉ số quan niệm về tham nhũng (CPI) của tổ chức TI có thang điểm từ 0 tới 10, trong đó nước nào đạt 10 điểm có nghĩa là minh bạch hay “ trong sạch” trong khi nước nào bị xếp càng thấp trong thang điểm này thì bị coi là có mức độ tham nhũng càng cao.

Chẳng hạn Phần Lan đạt 9,7 điểm được coi là “trong sạch” hàng đầu thế giới trong khi nước đạt điểm thấp nhất là Bangladesh có điểm là 1,3, là nước “đội sổ” ba năm liên tục.

Báo cáo của TI năm 2003 chỉ liệt kê điểm của 133 nước bởi TI nói rằng khảo sát không thể bao gồm tất cả các nước như Lào hay Campuchia bởi không thu thập đủ số liệu.

Ý kiến về Việt Nam

Transparency International (TI) cho Việt Nam 2,4 điểm và xếp Việt Nam hàng thứ 100 trong tổng số 133 nước được khảo sát.

Tức là trong vùng Đông Nam Á, Việt Nam chỉ “trong sạch” hơn Indonesia (1.9 điểm) và Miến Điện (1.6 điểm).

Bà Lisa Prevenslik-Takeda, phân tích gia vùng Đông Nam Á của TI cho BBC Việt Ngữ hay trong khi Việt Nam chỉ đạt 2.4 điểm trong năm nay, tức thấp hơn năm 1999 đạt 2.6 điểm thì điều này không nhất thiết có nghĩa là Việt Nam đang đi lùi.

Bà Takeda nói có một số yếu tố khác không được đưa vào chỉ số CPI chẳng hạn các vụ xử về tội tham nhũng của các quan chức nhà nước gần đây mà đặc biệt trong vụ án Trương Văn Cam đã thể hiện ý chí chính trị của Chính phủ Việt Nam cam kết mạnh chống tham nhũng.

Bà Takeda nói rằng các số liệu và khảo sát TI thực hiện đối với Việt Nam dựa vào một số tổ chức như World Bank, ADB, UNDP tại Việt Nam và một số tổ chức nghiên cứu độc lập nằm ngoài Việt Nam và do đó không thể xem thang điểm này đã phản ánh toàn bộ quan niệm về tham nhũng tại Việt Nam và suy nghĩ trong giới doanh nhân hay trong người dân.

Thế nhưng chỉ số tham nhũng CPI cũng chỉ đóng vai trò hướng dẫn về quan niệm hay cách nhìn nhận về thực trạng tham nhũng của một nước thể hiện ở việc người ta phải đút lót bao nhiêu tiền để có giành được hợp đồng.

Định nghĩa khái quát hơn về tham nhũng được mô tả là việc lạm dụng công quyền để làm lợi cho các nhân, chẳng hạn như hối lộ công chức, ăn tiền hỏa hồng trong các gói thầu hay biển thủ công quỹ.

Kinh nghiệm Đông Á

Transparency International (TI) cho BBC Việt Ngữ hay thông thường các cơ quan chống tham nhũng phải do các nhà lập pháp bầu ra chứ không do chính phủ bổ nhiệm và các cơ quan này không nên thuộc bộ nào.

Mặc dù Nam Hàn đang có rất nhiều tiến bộ trong chiến dịch chống tham nhũng, thể hiện qua việc thành lập các cơ quan chống tham nhũng độc lập thì cũng có hạn chế bởi sau khi các cơ quan này hoàn tất công việc điều tra tham nhũng thì họ phải giao cho Bộ Tư Pháp tiếp quản để thi hành.

Trong khi đó tại Hong Kong, nơi đạt 8.0 điểm và chỉ xếp sau Singapore tại Á Châu thì các cơ quan chống tham nhũng ngoài quyền điều tra còn có cả quyền truy tố.

Các chuyên gia cho rằng mặc dù Nhật Bản, nước được xếp thứ 21 (7.0 điểm) thì chỉ số tham nhũng CPI không nói lên hết được mức độ tham nhũng tại nước này.

Điều này thể hiện ở chỗ thị trường Nhật Bản khá bảo hộ cho công ty nội địa và dường như ít công ty nước ngoài giành được hợp đồng từ các công ty Nhật.

Các chuyên gia cho rằng trong khi tham nhũng tại một số nơi như Nhật Bản diễn ra ở cấp độ khó đánh giá được thì chuyện các công ty Nhật hối lộ tại các nước trong đó có Việt Nam là chuyện thường gặp.

Tại một số nước được xếp hạng tích cực về tham nhũng, nhà chức trách giáo dục cho trẻ con từ khi còn trong nhà trẻ hay tiểu học về các bài học về tính trung thực và nền giáo dục tiên tiến luôn bồi bổ và đánh giá các em về ý thức đối với tính tiêu cực của nạn tham nhũng, thậm chí qua các chò trơi video.