Tư lệnh Mỹ thăm Việt Nam

Tư lệnh vùng Thái Bình Dương Quân đội Hoa Kỳ Thomas Fargo hiện đang ở Việt Nam trong chuyến công du nhằm cải thiện quan hệ quân sự song phương.

Trong chuyến đi 4 ngày, ngoài gặp bộ trưởng quốc phòng Phạm văn Trà thì tư lệnh Thomas Fargo còn gặp cả ngoại trưởng Nguyễn Dy Niên và các quan chức cao cấp khác của Viêt Nam.

Đài BBC đã phỏng vấn giáo sư Carl Thayer, học viện quốc phòng Úc, người thạo tin quan hệ Hoa Kỳ - Việt Nam. Đầu tiên ông Thayer nhận xét về thời điểm của chuyến thăm

Carl Thayer Tư lệnh Fargo đã dự kiến có chuyến thăm tới Viêt Nam từ khá lâu rồi nhưng do về thời điểm của chuyến thăm của tướng Trà sang Hoa Kỳ và việc tàu hải quân USS Vandergift của Hoa Kỳ cập cảng Sài gòn nên ông lui lại cho tới bây giờ để các sự kiện không sát nhau quá và có thể có những chú ý bất lợi.

Và chuyến đi này là một phần của chiến lược của Hoa Kỳ bình thường hóa quân sự với Việt Nam và xóa đi những nghi ngại có thể còn có kể từ cuộc chiến Việt nam.

BBC: Sau chuyến thăm tướng Trà sang Hoa kỳ và tàu hải quân Hoa Kỳ cập cảng mà người ta cho là có tính biểu tượng là nhiều thì chuyến đi này có gì đáng quan tâm thưa ông?

Carl Thayer Chuyến đi như thế này không có tính tượng trưng. Những người ở chức vụ thế này đi tới Việt Nam không phải để du lịch mà muốn có những kết quả cụ thể. Đành là những gì biểu hiện bên ngoài có vẻ như chung chung.

Phía Hoa Kỳ sẽ hối thúc có thêm các chuyến thăm của tàu chiến Hoa Kỳ vào Việt Nam cũng như chuyến thăm của các quan chức quân đội khác của Mỹ tới Việt Nam.

Để đổi lại, giới quân sự Việt Nam cũng sẽ có các chuyến đi sang Hoa Kỳ. Chuyến đi của Tư lệnh Fargo tới Việt Nam lần này cũng là để triển khai tiếp những gì mà hai bên đã trao đổi trong chuyến đi của tướng Trà sang Hoa Kỳ và để tạo thêm đà cho những cam kết bằng các hoạt động từ phía Việt Nam.

BBC Tức là theo ông Việt Nam nay không ngại chính thức tuyên bố có quan hệ quân sự với Hoa Kỳ?

Carl Thayer Trong chuyến đi sang Hoa Kỳ gặp bộ trưởng quốc phòng Rumseld và các quan chức cao cấp khác, tướng Trà tỏ ý rằng Việt Nam không còn coi việc gặp một cường quốc về quân sự là vấn đề nhạy cảm nữa.

Quan điểm của tôi là Việt Nam sẽ thấy khá nguy hiểm nếu ở vào thế bị bỏ rơi trong khu vực hoặc bị cô lập nếu họ không cùng bước với các nước trong vùng đang có các quan hệ song phương về quân sự với Hoa Kỳ.

Việt Nam có quan điểm có bước đi chậm rãi và họ gộp các điểm nằm trong quan hệ song phương chung như việc tẩy độc và bồi thường ảnh hưởng chất độc hóa học mà quân đội Hoa Kỳ sử dụng trong cuộc chiến cũng như một vài vấn đề khác.

BBC Trong cuộc tranh cử tổng thống Mỹ năm nay chúng ta thấy có Thượng nghị sỹ John Kerry là cựu chiến binh tại Việt Nam và cuộc chiến Việt Nam vẫn là đề tài nóng bỏng trong chiến dịch vận dộng ở Hoa Kỳ, vậy quan hệ quân sự trong thời ông Bush sẽ có gì khác so với các tổng thống khác chẳng hạn như nếu ông Kerry thắng cử?

Carl Thayer Chúng ta thấy Hoa Kỳ đã từng bổ nhiệm Đại sứ đầu tiên tại Việt Nam cựu tù binh trong cuộc chiến. Do vậy có một người đã biết Việt Nam rồi chắc cũng có thể đóng vai trò cầu nối trong một số vấn đề mà một tổng thống chưa biết Việt Nam không thể làm được.

Thế nhưng Việt Nam vẫn là địa thế quan trọng và bất kể có là tổng thống nào đi chăng nữa thì các cố vấn quốc phòng Hoa Kỳ cũng sẽ thúc đẩy tổng thống đó từng bước tranh thủ lợi thế Việt Nam ở trong vùng để Hoa Kỳ có thể tiếp cận và có hợp tác quân sự thường xuyên hơn.