Họ Lý lại cầm cương Singapore

Singapore đang chuẩn bị chứng kiến sự chuyển giao quyền lực hiếm hoi trong lịch sử 39 năm của nước này.

Thứ Năm ngày 12 tháng Tám, ông Lý Hiển Long, 52 tuổi con trai của Thủ tướng đầu tiên của Singapore Lý Quang Diệu sẽ trở thành thủ tướng thứ ba của Singapore.

Như vậy dòng họ Lý đã trở lại quyền lực sau 14 năm cầm quyền của Thủ tướng Goh Chok Tong, năm nay 63 tuổi.

Trong bài diễn văn nhân ngày Quốc khánh Singapore, ngày 9 tháng Tám và cũng là bài diễn văn nhân dịp quốc khánh cuối cùng của ông Goh Chok Tong, ông Thủ tướng tuyên bố đã đến lúc ông trao quyền cho người phó.

"Dân tộc chúng ta đã lớn mạnh, chúng ta tự tin về tính cách của chúng ta và quan điểm của chúng ta.''

''Tôi đã chèo lái Singapore trong gần 14 năm qua và mọi sự đều tốt đẹp cả. Nền kinh tế đang phát triển mạnh và đây là lúc hợp lý để tôi trao quyền cho thuyền trưởng mới và thủy thủy đoàn.''

Thời đại ông Goh

Tờ The Straits Times của Singapore nói rằng 'Ông Goh Chok Tong không bao giờ mơ rằng sẽ có một ngày ông trở thành Thủ tướng', nhưng cuối cùng ông đã giữ cương vị này trong suốt 14 năm qua.

Khi ông nhận quyền lãnh đạo Singapore từ tay người mà giờ là Bộ trưởng Cao cấp Lý Quang Diệu, thu nhập bình quân đầu người của Singapore là gần 22.000 đô la Singapore thì nay con số đó là hơn 38.000, với mức tăng bình quân hơn 1.000 đô la Singapore hay gần 600 đô la Mỹ mỗi một năm.

Và điều này chắc chắn làm đa số dân chúng Singapore hài lòng.

Ông KC Leng nói rằng ''Singapore đã và đang có nhiều tiến bộ và thịnh vượng khi ông Goh làm Thủ tướng.'' Trong khi đó một công dân Singapore khác Simon Leng lại có ấn tượng về tính cách và giá trị của ông Goh.

''Tôi thích cách ông bảo vệ những giá trị này và cũng thích chuyện ông luôn muốn tham khảo ý kiến của dân chúng.''

Ngoài những thành tích về kinh tế với tốc độ tăng trưởng của Singapore năm nay dự kiến ở mức từ 8 tới 9 phần trăm, ông Goh Chok Tong cũng đưa ra nhiều chính sách để tạo ra một xã hội dung hòa và phát triển bền vững hơn.

Ông khuyến khích người dân có nhiều con hơn vào lúc mà tỷ lệ sinh nở trung bình của phụ nữ Singapore là 1,26.

Ông cũng có những chính sách để phát triển và gìn giữ một xã hội Singapore lịch thiệp, có mối quan hệ cộng đồng chặt chẽ, và nói tiếng Anh chuẩn chứ không phải phiên bản tiếng Anh Singapore vẫn hay được gọi là Singlish.

Thời điểm chín muồi?

Phải chăng đây đã là lúc thích hợp để ông Goh Chok Tong trao lại quyền cầm lái con tàu kinh tế 95 tỷ đô la mỗi năm cho người đã là phó của ông trong suốt 14 năm qua?

Bà Catherine Lim là một người viết sách và một nhà báo trong nhiều năm qua ở Singapore nói: ''Đây là thời điểm thích hợp hơn bao giờ hết để ông Goh trao lại quyền hành bởi vì nó sẽ đi ngược lại tính cách của ông nếu như ông trao quyền vào lúc nền kinh tế chưa thoát khỏi trì trệ và các vấn đề chưa được giải quyết.''

''Đây chính là sự chuyển giao đầy uyển chuyển mà người ta đã nói tới. Đây chính là sự tiếp tục và sự ổn định.''

Tân Thủ tướng quen thuộc

Người sẽ tiếp tục chèo lái thành phố quốc gia với tổng diện tích chỉ 655 km2 là người phó của ông Goh Chok Tong ngay từ ngày đầu tiên ông là Thủ tướng.

Người ta thậm chí còn nói rằng ông Lý Quang Diệu đã đồng ý để ông Goh Chok Tong thay ông với điều kiện ông sẽ nhường chức cho con trưởng của ông là Lý Hiển Long.

Chính ông Lý Quang Diệu hiện vẫn là Bộ trưởng Cao cấp và chịu trách nhiệm quản lý Quỹ Ngoại hối của Singapore.

Người ta cũng nói tới sự thống trị của nhà Lý với phu nhân vị Thủ tướng tương lai đang điều hành công ty Temasek của chính phủ và con trai thứ Lý Hiển Dương đang phụ trách doanh nghiệp lớn nhất Singapore, đó là hãng Viễn thông Singtel.

Tuy nhiên theo tờ The Economist, những ủng hộ viên của gia đình ông Lý đều cho rằng những thành viên của gia đình này có được vị trí trong xã hội là do họ xuất chúng.

Họ cũng có giải thích tương tự với chuyện ông Lý Hiển Long đã trở thành Chuẩn Tướng khi mới 32 tuổi và trở thành Phó Thủ tướng chỉ sau sáu năm tham gia chính trường.

Tác giả và cây viết Catherine Lim cũng nói rằng người Singapore nói chung ủng hộ chuyện ông Lý Hiển Long trở thành thủ tướng.

"Tại Singapore, một cuộc thăm dò ý kiến gần đây cho thấy có tới 84 phần trăm dân chúng Singapore nghĩ rằng ông Lý Hiển Long là người thích hợp nhất để nhận cương vị thủ tướng.''

''Tôi nghĩ rằng lúc đầu ông Lý sẽ có một giai đoạn không được thoải mái lắm vì tính cách của ông khác với ông Goh Chok Tong.''

''Ông Goh là người dễ gần, dễ mến và chính vì vậy được dân chúng rất mến mộ. Trái lại ông Lý thường giữ khoảng cách, và khi ông còn trẻ người ta đã nói rằng ông kiêu căng. Tuy nhiên, tôi nghĩ chỉ sau hai năm mọi việc sẽ thay đổi.''

Trị vì dài hạn

Ông Lý Hiển Long sẽ còn nhiều năm để tìm cho mình một cách lãnh đạo thích hợp nhất.

Năm nay 52 tuổi, người ta cho rằng ông Lý sẽ còn giữ chức thủ tướng trong ba kỳ bầu cử sắp tới mà kỳ đầu tiên là năm 2007.

Đảng Nhân dân Hành động cầm quyền hiện cũng gần như chiếm toàn bộ ghế trong quốc hội, chỉ trừ có hai ghế sẽ vẫn giữ độc quyền quyền lực trong nhiều năm tới đây.

Thế nhưng cũng đã có những cáo buộc rằng với thu nhập bình quân đầu người khá cao, Singapore dường như đang mua chuộc người dân để họ bỏ qua những chính sách hà khắc, thậm chí còn bị gọi là vi phạm nhân quyền của Singapore.

Cho dù lệnh cấm bán kẹo cao su đã được nới lỏng và ông Goh Chok Tong từng tuyên bố những người đồng tính luyến ái phải có chỗ làm việc trong các công sở, Singapore hiện vẫn cấm các hành vi tình dục đồng tính và những người dùng nhà vệ sinh không giật nước cũng phải trả tiền phạt.

Phe đối lập trong khi đó nói rằng họ đã bị 'trấn áp' và bị biến thành nạn nhân tại các phiên tòa.

Nhưng với những thành công của Singapore trong lịch sử ngắn ngủi 39 năm qua, từ vị thế của một nước trước đây bị gọi là thế giới thứ ba lên ngang hàng với các nước công nghiệp phát triển, các chính trị gia Singapore, trừ các chính trị gia đối lập sẽ không ngại gì mà không coi nhiều chỉ trích như nước đổ đầu vịt.