14 Tháng 9 2004 - Cập nhật 13h41 GMT
Cáo buộc về thảm sát trẻ em ở Lào
Lần đầu tiên một băng video xuất hiện cáo buộc quân đội Lào có hành động giết và hãm hiếp các trẻ em người Hmong.
Bộ ngoại giao Lào hôm nay ra tuyên bố nói nội dung cuốn băng là ngụy tạo.
Tổ chức nhân quyền Ân xá quốc tế hôm qua nói có bằng chứng cáo buộc lính chính phủ Lào đã giết bốn bé gái và một bé trai thuộc một nhóm người thiểu số Hmong.
Trong thông cáo ra hôm qua, Ân xá quốc tế nói:
"Các trẻ em, tuổi từ 13 đến 16 tuổi thuộc một nhóm nổi dậy Hmong, đã bị giết dã man - các em gái có vẻ đã bị hiếp trước khi bị giết - bởi một nhóm chừng 30 - 40 lính. Các trẻ em này không vũ trang."
Cáo buộc
Cuộn băng video, được nói là tuồn lậu ra khỏi Lào, đã được các hãng tin Reuters, AP, AFP xem.
Chương trình Newsnight của đài BBC phát đi tối hôm qua ở Anh cũng chiếu trích đoạn từ cuộn băng trong một phóng sự của phóng viên BBC Kylie Morris.
Những câu chuyện về những cuộc mai phục và tấn công của quân đội Lào đã được nghe kể từ lâu, nhưng chỉ đến bây giờ mới được ghi lại.
Đoạn phim được chuyển lậu ra khỏi các khu rừng rậm của Lào do hai người Lào có tên Va Char Yang và Ka Ying Yang đem đi.
Họ đã trốn khỏi Lào và mang theo cuộn băng mà họ nói ghi lại những gì còn lại sau một cuộc tấn công đẫm máu vào một nhóm thiếu niên Hmong.
Hai đoạn băng
Cuốn băng mà họ mang ra ngoài có hai đoạn.
Đoạn phim thứ nhất, đề ngày 19-6-2003, chiếu cảnh một đứa trẻ Hmong suy dinh dưỡng. Một người phụ nữ ôm đứa bé, cho nó ăn bột sắn.
Một đứa trẻ khác nằm trên sàn, bụng sưng lên vì đói. Mẹ của em không còn sức để có sữa cho con bú. Đứa trẻ được Va Char nói là qua đời mười ngày sau khi đoạn băng này được quay.
Đoạn băng thứ hai, được Ân xá quốc tế đề cập hôm qua, gây sốc hơn.
Theo lời kể của Va Char, những người Hmong trốn chui lủi trong rừng. Cơn đói cũng là một đe dọa không kém gì quân chính phủ.
Mỗi lần người Hmong rời khỏi trại để đi tìm thức ăn, họ đều có nguy cơ bị phát hiện. Nên việc tìm thức ăn được tổ chức theo bài bản.
Mỗi ngày, họ chọn ra một nhóm cho nhiệm vụ đi tìm thức ăn, trong khi những người khác ở lại canh gác trại.
Nhưng vào ngày 19-5-2004, cuộc tìm kiếm thức ăn đem lại thảm kịch.
Va Char nói với đài BBC rằng họ đã ở trong trại với người Hmong được hai ngày, và thức ăn gần cạn. Vào buổi sáng, một nhóm đi tìm thức ăn còn những người khác, trong đó có Va Char, đi theo sau.
"Sáng hôm đó chúng tôi cần thức ăn, chúng tôi không nghĩ ngợi gì cả. Có một nhóm đã đi trước chúng tôi, nhưng không xa lắm vì chúng tôi còn nghe tiếng họ. Họ còn hát nữa. Nhưng rồi tiếng hát ngưng bặt, và chúng tôi nghe tiếng súng."
"Tôi nghe tiếng những người lính gọi: “Con gái, con gái kìa!” Rồi tiếng hét. Họ bị hiếp. Tôi nghe tiếng mấy bé gái la thét, và lính thì cười. Tôi nghĩ họ đã hãm hiếp từng em và giết họ."
Vachar quay lại trại và lấy máy quay video. Ông quay lại địa điểm phục kích và quay lại những gì còn ở hiện trường.
Có vẻ như một số nạn nhân đã bị bắn ở khoảng cách gần, trong lúc các bé gái trông thấy rõ là đã bị phanh thây.
Phóng sự của phóng viên BBC Kylie Morris cho hay Ka Ying, chồng chưa cưới của một trong bốn bé gái vừa chết, quyết định đi theo Va Char rời khỏi rừng núi.
Ka Ying để lại đằng sau người em gái duy nhất của mình.
Ông nói cách duy nhất để cho thế giới biết chuyện gì đã xảy ra là giúp Va Char đem cuộn băng ra khỏi Lào, mặc dù điều này có nghĩa là để lại người em gái duy nhất ở lại.
Phản ứng
Bộ ngoại giao Lào ngày hôm nay ra tuyên bố nói nhà chức trách Lào đã xem cuộn băng video và khẳng định nội dung trong băng là ngụy tạo. Người phát ngôn bộ ngoại giao Lào nói đây là mưu toan gây rối loạn tại Lào.
"[Ân xá quốc tế] và phương tiện truyền thông đã bị sử dụng để phục vụ cho một nhóm người xấu muốn gây rối loạn và cáo buộc chính phủ chúng tôi."
"Với công nghệ hiện đại ngày nay, người ta có thể làm điều này ở bất kỳ đâu. Đây lại là thêm một sự ngụy tạo mới."
Tạp chí Time, số ra tuần này, cũng có bài nhắc đến scandal này. Theo bài báo, Bộ ngoại giao Mỹ nói họ không có "thông tin độc lập về cáo buộc thảm sát" mà Va Char mô tả nhưng nói rằng "các cáo buộc ấy là nghiêm trọng, và chúng tôi sẽ xem xét và phản hồi."
Thông cáo của Bộ ngoại giao Mỹ thúc giục chính phủ Lào mở "cuộc điều tra nghiêm túc về cáo buộc này."
Hiện có khoảng 20 cộng đồng người Hmong được tin rằng còn tham gia vào các trận giao tranh cường độ thấp với quân chính phủ tại Lào. Vientiane không thừa nhận có những đợt nổi dậy như vậy và mô tả những nhóm này là giặc cướp.