Một phần của dự án thủy điện trên sông Dương Tử cần phải ngưng

Quyết định này làm cho nhiều người ngạc nhiên vì nhu cầu cấp điện cho sản xuất tại Trung Quốc đang rất lớn trong giai đoạn kinh tế tăng trưởng nhanh. Năm ngoái đã có tới 24 tỉnh tại TQ bị cúp điện.

Cơ quan bảo vệ môi trường Trung Quốc (SEPA) nói 26 dự án này đã không thực hiện bước cần phải có đó là công bố “Đánh giá tác động đối với môi trường”.

Đứng đầu danh sách này là dự án xây đập thủy điện Tam Hợp trên sông Dương Tử.

Trong một tuyên cáo đăng tải công khai trên mạng internet phó giám đốc SEPA Pan Yue, nói “Các dự án này bắt đầu hết cả rồi nhưng lại không có chấp thuận về đánh giá ảnh hưởng môi trường xây dựng. Chúng là các loại dự án tiêu biểu cho tâm lý cứ xây dựng cái đã rồi xin giấy phép sau”

Chỉ tạm ngưng thôi?

Ông Pan Yue nói thêm “Một vài dự án trong số này sẽ được phép cho xây trở lại với giấy cấp xét phép đàng hoàng. Thế nhưng một vài dự án khác sẽ buộc phải tạm ngưng”

Năm ngoái TQ phát thêm được 440700 MW điện

Tổng cộng Cục bảo vệ môi trường TQ đã yêu cầu ngưng xây dựng tại 30 dự án. Các dự án khác bao gồm xây dựng nhà máy lọc dầu, và cảng biển ở tỉnh Phúc Kiến. Đa số các dự án bị đình chỉ là các nhà máy phát điện, hoặc xin mở rộng cơ sở điện lực.

Có vẻ việc yêu cầu tạm ngưng xây dựng là một bước tiến mới trong nỗ lực của chính phủ nhằm kiểm soát các dự án do chính quyền địa phương cấp giấy phép. Trươć đây chính phủ TQ cũng đã thi hành chính sách tạm ngưng xây dựng rồi. Đó là các dự án trong lĩnh vực đang bị dư thừa công xuất như xi măng và luyện cán thép.

Trong thời gian gần đây chính phủ đã khuyến khích xây thêm nhà máy phát điện để giải quyết việc thiếu điện trầm trọng. Thiếu điện trong năm ngoái đã làm cho nhiều cơ sở sản xuất phải chuyển sang làm bán thời gian. Năm 2004 Trung Quốc đã tăng công xuất phát điện của họ thêm 12.6%, tức thêm khoảng 440.700 mega wat.

Dự án điện lực lớn nhất được yêu cầu tạm ngưng là đập Xiluodi Dam, với công suất thiết kế là 12.600 MW. Đập này được xây trên sông Jinshajiang – hay sông Cát Vàng, thuộc vùng thượng nguồn của sông Dương Tử.

Mục tiêu thứ hai và thứ ba mà Cục môi trường để ý tới là hai trạm phát điện lắp đặt tại đập Tam Hợp trên sông Dương Tử. Thứ nhất là trạm phát đặt dưới lòng đất có công suất 4.200 MW và một máy phát khác công suất 100 MW.

Nhu cầu năng lượng tăng nhanh tại TQ đã tác động đến giá dầu trên thế giới

Chỉ trích

Việc xây đập Tam Hợp trên sông Dương Tử đã gây ra nhiều tranh cãi tại TQ. Hơn nửa triệu người đã phải dời nhà để nhường chỗ cho nhà máy điện. Các nhà vận động cho môi trường, nhân quyền ở trong nước và quốc tế đã đưa ra chỉ trích với việc di dời này.

Việc xây ít nhất thêm hai đập nữa tại thượng nguồn sông Dương Tử cũng đã thu nhận được nhiều ý kiến chỉ trích từ giới hoạt động cho môi trường tại Trung Quốc.

Vào năm 2003 chính quyền trung ương Trung Quốc đã ra lệnh ngưng xây một dự án thủy điện tại sông Nu, vì địa điểm này nằm trong khu bảo tồn di sản thế giới của LHQ. Theo tạp chí China Review số ra tại Anh thì khu này bao gồm lưu vực sông Ba Nhánh (hay được biết đến dưới tên khác là Salween)

Việc ngưng xây dựng có thể bắt nguồn từ phản đối của chính phủ Thái Lan về ảnh hưởng có thể gây ra đối với những nước ở phía hạ nguồn. Cũng có thể bắt nguồn từ một bộ phim tài liệu của các nhà làm phim Trung Quốc nói về ảnh hưởng của đập này đối với đời sống người dân.

Hiện tượng Trung Quốc thiếu năng lượng đã gây ra ảnh hưởng đối với thị trường năng lượng thế giới. Người ta ghi nhận trong năm qua ít nhất giá dầu, giá than đá, và giá thành chuyên chở đường biển đã tăng.