17 Tháng 2 2005 - Cập nhật 14h04 GMT

Cúm gà có thể gây ra các bệnh khác

Một nghiên cứu của toán chuyên gia Anh làm việc tại bệnh viện Nhiệt đới tp Hồ chí minh cho biết virus cúm gà có thể tấn công vào các bộ phận khác của cơ thể, như đường ruột và hệ thần kinh, chứ không chỉ hệ hô hấp.

Chuyên gia y tế nước ngoài cho rằng có thể số ca lây nhiễm cúm gà ở Việt Nam trong thực tế đã cao hơn số thống kê chính thức, và kêu gọi các bác sĩ nên nhìn rộng ra các biểu hiện lâm sàng của bệnh nhân tình nghi bị cúm gà.

Cái chết của hai em nhỏ năm ngoái đã khiến cho các bác sĩ tại bệnh viện nhiệt đới của tp Hồ chí minh phải suy nghĩ. Họ đã phải chữa chạy cho nhiều bệnh nhân bị cúm gà. Tất cả những người bệnh nhân này đề có triệu chứng của người bị cúm.

Tuy nhiên hai bệnh nhân nhỏ tuổi không hề có triệu chứng gì khó thở. Thay vào đó hai em này bị tiêu chảy, và viêm não. Các bác sĩ nói có thể đây là biểu hiện cho thấy virus cúm gà đang tìm cách thích ứng, trở nên hung bạo hơn, và đang tìm mọi cách để tấn công cơ thể.

Thêm một biểu hiện đáng lo ngại nữa đó là em trai bốn tuổi có thể đã bị lây bệnh từ người chị chín tuổi. Nếu như cúm gà có thể lây truyền từ người sang người một cách dễ dàng, chuyên gia y tế cảnh báo là có thể điều này sẽ dẫn tới một cuộc khủng hoảng y tế toàn cầu.

Cúm gà và viêm màng não

Khoa học gia người Anh làm việc tại bệnh viện nhiệt đới tp Hồ Chí Minh cho rằng có thể người ta đã giảm nhẹ mức độ nguy hiểm của virus cúm gà hiện đang lan truyền tại Việt Nam vì người ta đã hiểu lầm cách virus này tấn công cơ thể.

Từ nhiều năm nay tại Việt Nam đã có chuyên gia của phòng nghiên cứu lâm sàng của đại học Oxford, bên nước Anh sang làm việc. Họ đặt cơ sở nghiên cứu của tại bệnh viện nhiệt đới tp Hồ Chí Minh. Trong một bản nghiên cứu mới nhất xuất bản trên tạp chí New Medical Journal of Medicine, trưởng toán nghiên cứu về cúm gà bác sĩ Menno de Jong nói rằng virus H5N1 có thể tấn công vào nhiều bộ phận khác của cơ thể, không chỉ dừng lại ở phổi, như người ta hay nghĩ trước đây.

Trong trường hợp này chúng tôi có bằng chứng cho thấy virus không chỉ xuất hiện ở đường hô hấp của bệnh nhân, mà chúng tôi còn phát hiện ra virus xuất hiện ở não. Bệnh nhân ban đầu bị bị tiêu chảy rồi sau đó có biểu hiện suy yếu hệ thần kinh, cho nên chúng tôi có lý do để tin rằng virus cúm gà đã gây ra các triệu chứng về đường ruột và thần kinh. Không phải là đường hô hấp như nghi ngờ của mọi người ban đầu.

Người chị của bệnh nhân nam nhỏ tuổi này đã tử vong với một số triệu chứng tương tự. Cho nên tương đối hợp lý khi nói rằng người em và người chị tử vong với các triệu chứng lâm sàng giống nhau, và virus đã tác động đến các cơ quan khác của cơ thể, ngoài đường hô hấp.

Cần phải để ý toàn diện

Cho đến nay tất cả các bệnh nhân bị cúm gà tại Thái Lan, Việt Nam, và trước đây vào năm 1997 tại Hông Kông đều có triệu chứng nổi bật là suy giảm đường hô hấp nghiêm trọng, và tỷ lệ tử vong cao. Theo bác sĩ Menno de Jong thì khả năng cúm gà tấn công các bộ phận khác của cơ thể cần nay phải được để ý và nghiên cứu kỹ hơn

Trường hợp hai bệnh nhân mà chúng tôi nghiên cứu đã không có triệu chứng suy đường hô hấp. Như thế đây là chủ đề nên đáng quan tâm và có tầm quan trọng, vì tất cả sự chú ý của mọi người cho đến nay liên quan đến bệnh nhân cúm gà chỉ như dồn vào hệ hô hấp của bệnh nhân. Chúng ta cần phải để ý đến những biểu hiện bệnh tật khác vì có thể đã có các trường hợp khác người ta có biểu hiện suy giảm hệ thần kinh, mà không có ai để ý.

Cho nên từ trường hợp bệnh nhân này, ta nên mở rộng theo dõi các biểu hiện ốm đau lâm sàng khác của bệnh nhân, chứ không chỉ nên quan tâm đến đường hô hấp như trước đây.

BBC Thế ông muốn các bác sĩ phải hành xử như thế nào khi chữa chạy cho bệnh nhân, những người nghi bị cúm gà?

Menno de JongTôi cho rằng có thể còn quá sớm để đưa ra các lời khuyên dành cho bác sĩ. Việc cần làm ngay đầu tiên, theo tôi, và có thể chúng ta cũng đã làm rồi, là tìm hiểu lại một con số lớn các bệnh nhân bị bệnh viêm não, hay suy yếu hệ thần kinh tại những nước như Việt Nam trong lúc virus cúm gà đang còn để xem có thêm trường hợp bệnh nhân nào cần phải cách ly và điều trị hay không.

Trước hết chúng ta cần phải tìm hiểu xem khả năng virus cúm gà gây ra viêm não có phải là trường hợp hiếm hay không, liệu chỉ là một trường hợp riêng lẻ, hay tương đối phổ biến ở nhiều nơi. Rồi đến khi đó chúng ta mới có thể đưa ra một lời khuyên cụ thể nào đó dành cho các bác sĩ tại ĐNÁ.

Và đây chính là điều mà chúng tôi đang làm tại bệnh viện này, nghiên cứu trẻ em với các biểu hiện suy yếu thần kinh, nghi là bị viêm não, và chúng tôi đang phân tích có phải các em này bị nhiễm virus H5N1 hay không.

Tuy nhiên tôi nhấn mạnh bản nghiên cứu này chỉ dựa vào một, hoặc hai trường hợp bệnh nhân cúm gà, và không nên vội vã cho rằng tất cả các trường hợp cúm gà khác cũng có biểu hiện tương tự.

Nghiên cứu thêm

Cho đến nay tổ chức Y tế thế giới nói rằng đã có 55 trường hợp xác nhận bị virus H5N1, và 42 ca tử vong. Tuy nhiên các chuyên gia y tế cho rằng hàng triệu người khác có thể sẽ bị ảnh hưởng đến sức khỏe nếu như virus này lan truyền từ người sang người, biến dạng để tạo ra một chủng mới.

Dick Thompson là phát ngôn nhân của tổ chức Y tế thế giới tại Geneva, ông cho biết tuy bản nghiên cứu hé lộ ra một vài điểm mới, tuy nhiên cần phản theo dõi thêm

Chúng ta chưa biết nghiên cứu này có tầm quan trọng như thế nào. Một mặt thì nó có tầm quan trọng vì cúm gà là bệnh dịch mới, và bất cứ điều gì chúng ta biết thêm về dịch bệnh mới là quan trọng. Nghiên cứu này cho chúng ta hay là ngoài đường hô hấp, cúm gà có thể còn gây ra các biểu hiện lâm sàng khác trong giai đọan này chúng ta cần phải theo dõi kỹ hơn, và có thể sẽ xem lại cách chúng ta tiếp cận và chuẩn đoán bệnh nhân.

Và tin mới nhất chúng tôi vừa nhận được đó là sau khi bản nghiên cứu này được công bố Tổ chức Y tế thế giới muốn chuyện theo dõi các sự lây lan của dịch cúm gà cần bao gồm đến công tác để ý đến các bệnh nhân có triệu chứng viêm não, và suy giảm đường tiêu hóa.