Theo hiến pháp Việt Nam, đảng cộng sản lãnh đạo nhà nước và toàn xã hội

Bức thư mà hiện chưa được kiểm chứng là có phải do ông Võ Văn Kiệt viết hay không đã nêu ra một loạt đề nghị để ‘đại hội X phải là đại hội tạo ra được bứt phá, mở ra một giai đoạn mới đưa đất nước đi tới’.

Một bản lưu hành trên Internet của bức thư này có ghi ngày 11 tháng 1 năm 2005 và nơi gửi đi là Tp Hồ Chí Minh.

Trả lại quyền cho đại hội

Về nội dung các điểm chính trong bức thư, sau phần khá dài bày tỏ lo lắng về cách tiến hành các đại hội đảng VIII và IX và khẳng định nguyên tắc ‘tập trung dân chủ’ vốn có từ thời Lênin, tác giả nay đề nghị:

“Kiên quyết chuẩn bị và triển khai các bước của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng theo đúng tinh thần “cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng là Đại hội đại biểu toàn quốc”.

Đại hội X phải là đại hội tạo ra được bứt phá, mở ra một giai đoạn mới đưa đất nước đi tới   Tác giả thư được coi là của ông Võ Văn Kiệt

“Nâng cao uy tín và vai trò Tổng bí thư trong toàn Đảng. Đại hội đại biểu toàn quốc trực tiếp bầu TBT, bầu trực tiếp Ban kiểm tra trung ương đảng…”

Trực tiếp, công khai và dân chủ

Tác giả lá thư cho rằng cần giảm số ủy viên trung ương đảng đi một phần ba hay một phần tư và nhận định rằng trên thực tế, tình trạng hiện nay là ‘Bộ Chính trị gần như trở thành cơ quan cấp trên của Ban chấp hành Trung ương’ và coi như thế là ‘không đúng nguyên tắc tổ chức ghi trong điều lệ đảng là BCHTƯ là cơ quan cao nhất của Đảng điều hành công việc giữa hai kỳ đại hội’.

Về phần đất nước và vai trò những người ngoài đảng, lá thư này yêu cầu ‘Tổ chức thảo luận dân chủ và công khai trong toàn dân về một số vấn đề trọng đại của đất nước để nắm bắt kịp thời lợi thế và cơ hội hiện nay, đối phó thắng lợi với mọi thách thức. Đặc biệt tranh thủ trí tuệ và lấy ý kiến cuả nhân dân đối với nhiệm vụ đổi mới và chỉnh đốn Đảng’.

Tác giả bức thư cũng đưa ra quan điểm có thể coi là khác với những văn kiện chính trị chính thức từ trước tới nay ở Việt Nam rằng ‘vai trò tiên phong của ĐCS không đồng nghĩa với nắm lấy quyền của người đứng đầu’, và cho rằng ‘Đảng giữ vai trò hạt nhân trong lãnh đạo chứ không nhất thiết phải là người đứng đầu’.

Một số ý kiến về lá thư

Cần tổ chức thảo luận dân chủ và công khai trong toàn dân về một số vấn đề trọng đại của đất nước   Trích trong lá thư

Đài RFA cũng phỏng vấn ông Hoàng Minh Chính, một nhân vật cách mạng lão thành nhưng sau trở thành người bất đồng chính kiến với nhà nước Việt Nam, về lá thư này.

Ông Trần Khuê, một nhân vật bất đồng chính kiến khác tại Việt Nam thì nhận định về lá thư này là 'Nêu những vấn đề có ý nghĩa nhưng trên thực tế không giải quyết được'.

Về một chi tiết là chuyện bầu đại biểu đi dự đại hội đảng, ông Trần Khuê nói: 'Khi người ta giao phiếu cho mọi người, họ đều bí mật đánh dấu. Nếu anh không bỏ theo dự kiến của Ban trù bị người ta sẽ cho anh là kém ý thức về tổ chức'. Theo ông, bầu cử ở Việt Nam cần phải có giám sát quốc tế mới được.

Hiện chưa thấy báo chí Việt Nam đưa tin gì về tính thực hư của lá thư nói là của ông Võ Văn Kiệt. Tuy nhiên, hiện tượng các nhân vật cách mạng lão thành, các cựu lãnh đạo ĐCSVN viết thư, hồi ký v.v. và phát biểu không qua các kênh chính thức không phải là hiếm có từ trước tới nay.

Một lá thư khác được coi là của ông Võ Văn Kiệt cũng xuất hiện năm 1995. Ngoài ra còn có các cuốn hồi ký được coi là của cựu tướng Trần Độ, cựu thứ trưởng Ngoại giao Trần Quang Cơ, cựu lãnh đạo Hoàng Tùng v.v. xuất hiện tại Việt Nam và phổ biến trên mạng Internet.

Đại hội ĐCSVN lần 10 dự kiến sẽ họp vào năm 2006 nhưng các cuộc họp bầu chọn đại biểu đi dự ĐH Toàn quốc bắt đầu từ giữa và cuối năm 2005.

Xin chia sẻ ý kiến của quý vị về câu chuyện này. Thư từ hãy gửi về địa chỉ email [email protected].

----------------------------------------------------------------------

Không tên
Thực sự tôi không quan tâm lắm tới việc chế độ nào tốt hơn chế độ nào, bởi tôi không phải là chính trị gia. Điều tôi quan tâm là thực sự an toàn trong thời buổi nhiễu nhương này. An toàn về mọi mặt. Thực sự tôi nghĩ rằng đó chỉ là sản phẩm của mấy anh vô công rồi nghề chứ ông Kiệt không bao giờ làm thế. Tôi thấy rằng ở Việt Nam cũng tốt ấy chứ. Bởi tôi thấy bây giờ Việt kiều trở về thăm quê hương, sống và làm việc rất nhiều, và lại còn được nhà nước tạo điều kiện nhiều nữa chứ.

Tôi cũng không thích chuyện đảng đoàn, nhưng tôi nghiệm thấy: cứ nước nào thêm nhiều đảng phái thì người dân nước đó chắc chắn sẽ khổ, chỉ tốt cho bọn cơ hội thôi. Tôi cũng đọc thấy có ý kiến cho rằng có giám sát quốc tế vào giám sát nữa chứ. Thật là vô công rồi nghề tán dóc chuyện chế độ. Tôi không thích những kẻ đó. Vì nếu như vậy thì sẽ mất ổn định trong xã hội,một xã hội mà được thế giới công nhận là ổn định nhất thế giới. Tôi thực sự ghét những kẻ tát nước theo mưa vậy.

Nguyễn Thanh
Tôi nghĩ đây là chiêu bài chính trị của Việt Nam làm ra trước áp lực từ Mỹ trong chuyện tôn giáo hiện nay mà thôi. Nhưng nếu đó là sự thật thì cũng là một tin vui.

Quang Huy, Paris
Đảng nói và làm thường rất khác nhau, nhiều khi là đối nghịch như giữa dân chủ và độc tài. Đảng nói ở đất nước ta dân làm chủ, vì dân bầu ra đại biểu quốc hội, hội đồng nhân dân, rồi các cơ quan này bầu ra chính phủ, các cơ quan hành pháp địa phương, tức là dân thực sự làm chủ. Nhưng thực tế thì rất khác, các bạn hãy nhìn vào hai cuộc bầu cử này sẽ thấy rất nhiều điều thú vị. Bầu cử dân biểu thì ứng cử viên được sàng lọc kỹ, kết quả gần như mặc định trước. Bầu cử ở quốc hội thì rất thẳng thắn, đảng đưa ra chủ tịch nước, thủ tướng, chủ tịch quốc hội, .. tóm lại vừa đủ ứng cử viên cho số chức danh để quốc hội bầu (không bầu họ thì còn bầu ai). Như vậy đảng vừa được quyền, lại vừa được tiếng là không tranh quyền của dân.

Vì sao lại có sự lồng ghép giữa dân chủ (giả tạo) và độc tài (thực chất) này? Sao không thẳng thắn như Bắc Hàn, Miến Điện, không bầu cử gì hết? Thực ra, đảng rất sợ bị gọi là độc tài. Trong quá khứ đảng đã lên nắm quyền vì lòng dân theo đảng, nhưng hiện tại thế nào thì khó mà đoán được. Sự lãnh đạo độc đoán của đảng đã dần dà gặm nhấm, phá vỡ những tình cảm của dân dành cho đảng trong những ngày kháng chiến, do vậy đảng luôn luôn mong muốn gìn giữ hình ảnh đảng là của dân như trươc đây.

Trong thời kỳ đổi mới, khi quan hệ tiếp xúc với thế giới đảng đã nhận ra dân chủ là sự tiến bộ của xã hội, là xu thế của thời đại nên đảng rất sợ nhân dân biết rằng họ mất quyền làm chủ đất nước. Khẩu hiệu xã hội công bằng văn minh được lồng thêm cụm từ dân chủ vào, những khẩu hiệu như chuyên chính vô sản, bạo lực cách mạng được hạn chế, không nhắc đến Stalin, .. thay vào đó là đảng trong lòng dân, đảng đại diện cho toàn bộ giai cấp lao động (không chỉ công nhân), còn những khi cần khẳng định quyền lãnh đạo thì dùng từ mềm dẻo hơn như đảng lãnh đạo, nhân dân làm chủ, nước ta là nước một đảng lãnh đạo (chữ "một" che lấp chữ "độc" rất khéo).

Tóm lại đảng hiện nay đang mâu thuẫn với chính mình, và luôn tìm cách tìm ra những luận điểm mới để hợp thức hoá quyền lãnh đạo. Cùng với thời đại thông tin, sự độc quyền lãnh đạo đất nước dần dần hiện rõ.

Tranh luận hiện nay là độc tài không hẳn là không tốt, dân chủ chưa chắc đã phù hợp với Việt Nam chính là hai luận điểm được sử dụng. Hình mẫu Singapore, Malaysia được dùng để củng cố sự độc tài, hay mất ổn định ở Indonesia, Philipin để hạ thấp dân chủ. Tranh luận vẫn còn tiếp diễn, nhưng điều đáng nói trước mắt là vì sao đảng không dám công nhận mình là độc tài, vẫn phải bày ra màn dân chủ. Đây chính là cách che đậy khuyết tật cố hữu, nhưng sớm muộn cũng bị lôi ra ánh sáng.

Nếu bạn nào được tham gia tổ chức bầu cử hội đồng nhân dân 3 cấp hay đại biểu quốc hội mong hãy miêu tả cách thức đảng thực hiện, nếu vinh hạnh hơn ai phục vụ cho quốc hội, trung ương đảng xin hãy nêu ra cách bộ chính trị làm việc. Rất nhiều người cộng sản hiểu được thực chất của đảng, rất nhiều trong số họ chỉ vì mong muốn phục vụ nhân dân, phục vụ đất nước mà phải vào đảng. Họ đã mang lại sự tiến bộ cho đất nước nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng bởi vì khuyết tật lãnh đạo độc tài đã hạn chế sự vận hành độc lập, tiến bộ của bộ máy nhà nước. Một khi chế độ độc tài bị xoá bỏ, họ lại khoác lên vai mình chiếc áo mới, đóng góp những thành tựu to lớn hơn như những Putin, Kwaskniewski ngày hôm nay, những người đã xuất thân từ cộng sản nhưng không bao giờ muốn quay lại chế độ cộng sản nữa.

Ẩn danh
Thư này tôi tin là không phải của ông Võ Văn Kiệt vì ông hiện đang ở VN, do đó hẳn ông ta sẽ không cần thiết phải gửi thư này làm gì mà ông ấy sẽ góp ý trực tiếp. Bức thư này là hoàn toàn bịa đặt.

Đỗ Minh Nam
Không cần biết lá thư này có thật là của ông Võ Văn Kiệt nguyên uỷ viên bộ chính trị và nguyên thủ tướng chính phủ hay không, nhưng nội dung cho thấy từ xưa tới nay (té ra) các đại hội ĐCSVN đã không tiến hành đúng như tinh thần và quy định của Điều lệ ĐCSVN. Tôi rất ngạc nhiên về điều đó. Chẳng lẽ Điều lệ cứ nói những cái hết sức tốt đẹp, nhưng khi làm thì lại không như thế (?). Và đã bưng bít bao lâu nay rồi sao. Với nội bộ đảng mà còn như vậy thì với dân còn xa cách giữa lới nói và việc làm đến mức nào. Chẳng lẽ những đại biểu dự đại hội (mang tầm trí tuệ cao nhất đảng) lại không phát hiện ra quyền hạn của mình bị xâm phạm hay là họ buộc phải câm điếc trước quyền thế của nhóm chuẩn bị đại hội.

Lần này tôi ngạc nhiên không kém gì cái lần nghe tin ông Phan Diễn nói với ông Nguyễn Nam Khánh một câu công khai "Bộ chính trị định giao cho toà án xử tù 5 năm trở lên 5 người là...". Bọn tôi từ khi mới đẻ ra đã thấy đảng đứng trên đầu quốc hội, chính phủ, toà án, nên quen đi, cứ tưởng trời sinh ra đã thế. Cố phấn đấu thành đảng viên cũng vì thế. Lớn lên, thấy mọi người bảo thế là không dân chủ, nhưng không bao giờ thấy có ai cao cấp trong đảng đưa văn bản hay chính thức phát ngôn như ông Phan Diễn hay như trong bức thư (giả định là) của ông Võ Văn Kiệt.

Dẫu sao, tôi cũng mong đại hội đảng lần này tiến hành đúng như kiến nghị của lá thư. Vì nó hiển nhiên quá, như mặt trời thì phải hình tròn vậy. Nếu không làm như kiến nghị của lá thư thì hoá ra người chà đạp lên điều lệ đảng lại chính là những người "đeo mặt nạ" hay sao (?).

Shark, Pháp
Trong khi ông cụ Phạm Văn Xô cùng 2 cụ cách mạng lão thành khác (mà tuổi đời, tuổi đảng lẫn quá trình tham gia cách mạng đều thuộc loại đàn anh của ông Võ Văn Kiệt) đã nhấn mạnh trong lá thư ngày 3/2/05 gửi Bộ Chính trị “Đang có những làn sóng bất bình ngầm ngày càng lan rộng. Sự yên lặng hiện nay là sự yên lặng của những quả bom nổ chậm chưa đến giờ hẹn" thì lá thư này của ông Võ Văn Kiệt chỉ dám dừng lại ở mức độ kêu gọi đảng thực hiện “nguyên tắc tập trung dân chủ” lỗi thời trong tổ chức đảng. Mười điều kiến nghị trong lá thư không có gì mới lạ, thậm chí còn quá nặng tính “lãn mạn cách mạng” nữa là khác, đúng như lời nhận xét của nhà đấu tranh dân chủ Trần Khuê “Nêu những vấn đề có ý nghĩa nhưng trên thực tế không giải quyết được”.

Nếu như tác giả của lá thư không được coi là cựu thủ tướng Võ Văn Kiệt thì sao nhỉ? Không biết lá thư của ông có làm cho Bộ chính trị cảm động mà nhả bớt quyền lực “siêu đảng, siêu nhà nước” và những đặc quyền, đặc lợi ra không, nhưng những đảng viên trung kiên Trần Độ, Lê Hồng Hà, Nguyễn Văn Trấn, Phạm Quế Dương, Hoàng Minh Chính… đều lần lượt được hưởng chế độ phân biệt đối xử của đảng, sự xách nhiễu, khủng bố tinh thần của công an, thậm chí còn bị tù đày khi dám bàn đến chuyện “xây dựng, chỉnh đốn đảng” như lời kêu gọi của ông Kiệt. Đứng trước nạn tụt hậu về mọi mặt của đất nước, nạn “tổng khủng hoảng nhân cách” (lời của Hà Sỹ Phu), trước những sự lên án của quốc tế về vấn đề tôn giáo, nhân quyền, trước sự chất vấn của các công dân Việt Nam về vấn đề biên giới đất và biển, thì “Khí phách và bản lĩnh vốn có của Đảng” sẽ được thể hiện qua nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X tới đây ra sao, hãy chờ xem!