10 Tháng 3 2005 - Cập nhật 13h03 GMT

Kỷ niệm 30 năm trận Buôn Ma Thuột

Tại Việt Nam, ngày hôm nay đã diễn ra lễ kỷ niệm tròn 30 năm ngày chiến dịch Tây Nguyên bắt đầu và là điểm khởi đầu cho sự sụp đổ của Sài Gòn sau đó bảy tuần.

Trận đánh ở Buôn Ma Thuột đã là một bất ngờ lớn đối với chính quyền và quân đội miền Nam Việt Nam.

Mời qúy vị bấm vào đâu để chia sẻ và thảo luận về chủ đề này

Ảnh lễ kỷ niệm

Ngày hôm nay những hoạt động kỷ niệm ở Buôn Ma Thuột cũng là dịp để chính quyền củng cố niềm tin của người dân địa phương giữa lúc có những bất đồng sắc tộc và khó khăn kinh tế của người dân địa phương.

Hàng nghìn người trong đó có cả các lực lượng quân đội, an ninh, công nhân viên và học sinh địa phương đã tham gia buổi diễu hành kỷ niệm một ngày lịch sử của Tây Nguyên và cũng là của cả chiến dịch được đặt tên cố chủ tịch Hồ Chí Minh.

Hai Ủy viên Bộ Chính trị của Việt Nam, ông Trương Quang Được, Phó Chủ tịch Quốc hội và ông Lê Hồng Anh, Bộ trưởng Bộ Công an đã tham gia lễ kỷ niệm.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Được nói rằng ''chiến thắng đã tạo ra thay đổi bước ngoặt trong chiến lược và cơ hội trực tiếp cho quân đội và nhân dân tiến lên để giải phóng miền Nam và thống nhất đất nước.''

Một trong số các cựu binh của trận đánh Buôn Ma Thuột có mặt tại buổi lễ là Trung Tướng Nguyễn Năng, từng là Phó Tư lệnh của chiến dịch.

Theo tướng Nguyễn Năng, thì ''trận Ban Mê Thuột và chiến dịch Tây Nguyên trong hai mươi ngày làm nên một chiến công vĩ đại, đóng góp vào mốc son vào lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.''

Trận đánh ác liệt

Tướng Nguyễn Năng nói rằng trận đánh ác liệt nhất tại Buôn Ma Thuột xảy ra vào ngày 11 tháng Ba năm 1975, cũng là ngày các lực lượng miền Bắc chiếm được thủ phủ Buôn Ma Thuột.

Ông Đỗ Anh Thiệp năm nay 62 tuổi là một trong những người lính đã đóng ở Dak Lak từ năm 1965 đến năm 1979 thì cho biết đây là ngày phấn khởi của nhân dân địa phương.

Ông Thiệp nói nhiều chiến hữu đã phải nằm xuống, hy sinh và trong số đoàn cựu chiến binh vào đây dự lễ kỷ niệm có người trên mình vẫn còn mang rất nhiều thương tật.

Trong ngày kỷ niệm hôm nay, cũng giống như cách đây 5 năm, một đoàn voi đã diễu qua trung tâm thành phố và năm nay là đoàn gồm 30 chú voi tương trưng cho kỷ niệm 30 năm.

Mục tiêu đầu tiên

Trả lời phỏng vấn báo Nhân Dân ngày hôm nay, Thượng tướng Hoàng Minh Thảo, nguyên Tư lệnh Chiến dịch Tây Nguyên, nói rằng Buôn Ma Thuột được lựa chọn do đây là điểm mà lực lượng miền Nam Việt Nam ít chú ý hơn, có nhiều sơ hở và thuận lợi cho các đơn vị lớn hoạt động.

Hơn nữa, Thượng tướng Thảo cũng nói rằng miền Nam Việt Nam và cả các cố vấn Mỹ vẫn tin rằng miền Bắc chưa đủ sức đưa quân vào Buôn Ma Thuột vào thời điểm đó.

Đúng vào ngày Buôn Ma Thuột thất thủ, bà Judy Stowe khi đó là Phó Ban Việt ngữ đài BBC đã tới Sài Gòn và chứng kiến những tuần cuối cùng của chính quyền miền Nam Việt Nam.

Bà nói: ''Cuộc tấn công Ban Ma Thuột thực sự là một bất ngờ. Trước đó hồi tháng Giêng năm 1975 đã có một cuộc tấn công ở Phước Long nhưng trận đó được coi là không quan trọng lắm và hai bên đã hưu chiến trong một thời gian.''

''Miền Nam Việt Nam biết rằng do yếu tố thời tiết, sẽ có những trận đánh trong mùa xuân nhưng họ tin rằng miền Bắc nếu có đánh Cao nguyên Trung Phần thì sẽ đánh vào Plây Cu hoặc Kon Tum.''

''Thực tế thì chính ở Hà Nội Bộ Chính trị đã có nhiều ngày họp để bàn về mục tiêu của chiến dịch và có nhiều ý kiến khác nhau. Điều này đã được ghi lại trong hồi ký của tướng Trần Văn Trà, tướng Hoàng Văn Thái và dĩ nhiên là tướng Văn Tiến Dũng.''

''Khi Tướng Dũng vào Cao nguyên Trung phần để chỉ huy chiến dịch miền Nam thì quyết định đã được đưa ra nhưng ngay cả khi đó người ta vẫn còn lo lắng về chuyện họ có thực sự có thể chiếm Buôn Ma Thuột được không vì trước đó chưa bao giờ miền Bắc đánh chiếm một thị trấn lớn như vậy cả.''

''Quyết định cuối cùng dường như là của ông Lê Duẩn và ông Lê Đức Thọ. Những diễn biến về sau này đã khiến cho miền Bắc Việt Nam quyết định đẩy nhanh chiến dịch so với kế hoạch ban đầu kkhi họ nhận ra rằng quân đội miền Nam Việt Nam đã tháo lui và tình hình ở miền Nam ngày càng rối loạn.''