Đại sứ Anh tại Việt Nam lạc quan về quan hệ song phương

Nhân dịp này, đại sứ quán Anh tại Hà Nội cũng công bố những ưu tiên của Anh tại Việt Nam trong thời gian tới đây.

Đại sứ Anh tại Việt Nam, ông Robert Gordon, đã dành cho ban Việt ngữ đài BBC một cuộc phỏng vấn đặc biệt nói về quan hệ song phương và những nghị trình của Anh tại Việt Nam hiện nay.

Đầu tiên, chúng tôi hỏi đại sứ Robert Gordon là ngài đánh giá thế nào về mối quan hệ song phương hiện nay giữa hai nước?

Đại sứ Robert Gordon: Tôi có thể dùng hai chữ: Tuyệt vời. Theo tôi, mối quan hệ mỗi lúc một tốt đẹp hơn, và rõ ràng trong một năm rưỡi qua từ khi tôi đến đây, tôi đã chứng kiến mối quan hệ song phương phát triển mạnh. Không chỉ trong các lĩnh vực truyền thống như viện trợ – Anh đã tăng viện trợ nhiều hơn cho Việt Nam – thương mại, đầu tư và giáo dục, nhưng cũng trong những lĩnh vực mới hơn, như công tác gìn giữ hòa bình và chuẩn bị cho Việt Nam vào làm thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

BBC:Trong quan hệ giữa hai quốc gia, có một số lĩnh vực cụ thể nào mà đại sứ thấy cần cải thiện hơn không?

Một trong những vấn đề tương đối mới và đang tỏ ra phức tạp là vấn đề nhập cư bất hợp pháp. Chúng tôi lo ngại một số lượng tương đối lớn người Việt vào nước Anh qua ngả bất hợp pháp, từ 700 đến 1000 người mỗi năm. Vì vậy chúng tôi muốn hợp tác với nhà chức trách Việt Nam để cho hồi hương những người không còn được phép ở lại Anh.

Thực tế là tháng 10 năm ngoái, Des Brown, người khi đó đang là Thứ trưởng Nội vụ phụ trách di trú, đã đến Việt Nam và ký biên bản ghi nhớ về di trú, lập ra một số hệ thống mới mà chúng tôi đang thử nghiệm. Nhưng đây là một lĩnh vực mà Anh quốc cần hợp tác chặt chẽ với Việt Nam.

Anh đã từng có một kế hoạch nhận lao động tay nghề thấp trong lĩnh vực dịch vụ, không chỉ từ Việt Nam mà cả nhiều nước khác. Rất tiếc là kế hoạch này sẽ bị ngừng lại, một phần bởi vì nhiều người đã đến mà không trở về, vấn ở lại quá thời hạn thị thực cho phép. Một phần lý do khác cho việc ngừng kế hoạch này là nhu cầu của Anh trong lĩnh vực này có thể được các thành viên mới của EU đáp ứng.

BBC:Còn những vấn đề khác như nhân quyền, tự do tôn giáo – những chủ đề này có thể được thảo luận với phía Việt Nam, bên cạnh các vấn đề phát triển khác hay không?

Có những lĩnh vực mà hai bên không hoàn toàn đồng ý với nhau. Nhưng thí dụ nói về nhân quyền, nay có một số diễn đàn để chúng tôi có thể ngồi xuống và bàn về những nhận thức khác biệt. Cuộc đối thoại nhân quyền giữa EU và Việt Nam đang được tăng cường và giờ đây ở cả hai phía, có niềm tin vào nhau hơn bởi vì những diễn đàn này đã được xây dựng từ nhiều năm và hiện hai bên gặp nhau hai lần trong năm.

Giờ đây khi Anh quốc là chủ tịch của EU, Anh sẽ chủ tọa phiên họp kế tiếp vào tháng 12. Chúng rất có ích vì đã bắt đầu tạo ra kết quả, như việc thả một số người trong danh sách của EU về tù nhân lương tâm, hay những người bị giam gây lo ngại.

Chúng tôi bắt đầu thấy chuyển động trong lĩnh vực tự do tôn giáo, thấy có nhận thức rõ rệt hơn về những yêu cầu của Liên Hiệp Quốc mà Việt Nam tham gia ký kết. Và theo tôi, ngay cả trong những vấn đề nhạy cảm như án tử hình, thì nay chúng tôi cũng bắt đầu thấy có một số tiến triển, khi một số nhân vật cao cấp của Việt Nam nói đến khả năng giảm bớt, hoặc thậm chí về lâu dài là xóa bỏ án tử hình.

BBC:Trong thông cáo của sứ quán Anh nói về những ưu tiên của Anh ở Việt Nam trong thời gian tới, có nói Anh muốn giúp Việt Nam trong nỗ lực chống tham nhũng. Liệu Anh quốc có thể làm gì trong lĩnh vực này?

Bộ Phát triển Quốc tế của Anh hiện là một trong những nhà tài trợ song phương lớn. Bộ này đã làm việc có hệ thống với Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực thanh tra, để giúp các viên chức có thể thực thi vai trò giám sát hiệu quả hơn. Thụy Điển cũng đặc biệt tham gia các nỗ lực chống tham nhũng của Việt Nam. Đây là một vấn đề lớn và rất gây chú ý ở Việt Nam. Quả thật nó đòi hỏi một nỗ lực lâu dài; không thể có phép màu nhiệm giúp tiêu diệt ngay, mà sẽ cần một thời gian dài.

BBC:Đại sứ thấy người Việt Nam nghĩ gì về vấn đề tham nhũng?

Họ lo lắng. Đây là một vấn đề lớn cho người Việt ở mọi lĩnh vực đời sống. Chắc chắn người trong chính phủ, trong Đảng lo ngại về tham nhũng, còn người dân bình thường thì chịu ảnh hưởng vì tham nhũng. Nên đây là một vấn đề tác động rất nhiều đến con người tại đây.

BBC:Dường như Anh không chỉ cung cấp sự giúp đỡ mà còn cần được Việt Nam giúp đỡ. Đại sứ quán Anh tại Hà Nội có nhắc đến vấn đề tội phạm có tổ chức?

Tội phạm có tổ chức cũng dính đến vấn đề khủng bố quốc tế. Ví dụ, nếu Việt Nam không có biện pháp chống rửa tiền, các tổ chức tội phạm và cả khủng bố có thể dùng Việt Nam làm trạm trung chuyển. Nên đây là một quan ngại.

Chúng tôi muốn hợp tác chặt chẽ với Việt Nam bởi vì giữa những người Việt sống bất hợp pháp tại Anh, đang bắt đầu có dấu hiệu cho thấy các băng nhóm có tổ chức được lập nên. Đây là vấn đề mà Anh rất cần sự giúp đỡ về tổ chức và văn hóa của Việt Nam để đối phó.

BBC:Câu hỏi cuối xin dành để nói về cảm tưởng cá nhân của đại sứ khi ở Việt Nam. Trải nghiệm của ngài có khác nhiều không so với các nước khác mà ngài đã từng sống và làm việc?

Dĩ nhiên các nước đều khác nhau. Tôi nghĩ một điều gây ấn tượng cho một người mới đến Việt Nam là một sinh lực to lớn và một quyết tâm. Anh ít thấy ai ngồi giết thời gian. Họ dốc sức làm việc, và đây là một nơi rất nhộn nhịp.

Điều gây ấn tượng mạnh là sau chiến tranh, sau những chính sách sai lầm của thập niên 1970, và sau một thời kì bị cô lập và khó khăn cho hầu hết các gia đình Việt Nam, nơi này giờ đây thật sự năng động và anh cảm giác mọi người đều lạc quan.

Chắc chắn có những vấn đề như tham nhũng và nhiều vấn đề khác. Nhưng cảm giác đọng lại khi anh tiếp xúc hàng ngày với người Việt Nam là rất tích cực, họ có một mục tiêu vững chắc. Hiện tại mục tiêu là gia nhập WTO, tất cả cố gắng hướng tới mục tiêu này. Tôi nghĩ đó là một hiện tượng rất tích cực vì nó đang đưa Việt Nam vững tiến trên con đường cải cách.

---------------------------------------------------------------

Minh Phương, Vũng Tàu
Kính nhờ Ban Việt ngữ đài BBC chuyển tới ngài Đại sứ Robert Gordon lời chia buồn và sự cảm thông, tình doàn kết với Chính phủ và Nhân dân Vuong quốc Anh qua vụ khủng bố 7/7 vừa qua. Nhân dân Việt Nam yêu hòa bình và mong muốn hòa bình cho toàn thể nhân loại. Chúng ta không thể vì thù hận cá nhân cục bộ hoặc bất cứ lý do gì để gây ra chết chóc cho những người dân vô tội bằng khủng bố, bằng chiến tranh. Trân trọng.