Chủ tịch hai nước Việt - Trung nhấn mạnh đến nhu cầu duy trì các cuộc gặp cấp cao

Giáo sư Lê Đình Thông, chuyên gia quan hệ quốc tế tại Đại học Paris Nante, nói rằng quan hệ Việt - Trung là 'hiện tại' trong khi quan hệ Việt - Mỹ là tương lai.

Ông Thông cũng nói rằng chuyến thăm hiện nay của ông Trần Đức Lương diễn ra chỉ sáu tuần sau chuyến thăm Pháp của Tổng Bí Thư Nông Đức Mạnh và ba tuần sau chuyến thăm Hoa Kỳ của Thủ tướng Phan Văn Khải.

''Chuyến viếng thăm Trung Quốc diễn ra sau cùng để mà như là Việt Nam làm một cử chỉ như là tổng kết, một bản báo cáo.''

Ông nói 'chuyến thăm Pháp của Tổng Bí Thư Nông Đức Mạnh mang ý nghĩa ngoại giao nhiều hơn với sự vận động Pháp ủng hộ Việt Nam xin làm thành viên không thường trực của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc và gia nhập WTO.'

Chuyến thăm Washington là hướng về tương lai. Trong quan hệ Việt Nam - Trung Quốc thân thiện về hình thức trong khi quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ hướng về tương lai.

Về chuyến thăm Hoa Kỳ của ông Phan Văn Khải, giáo sư Thông nói 'Hoa Kỳ không thể đón tiếp một lãnh đạo Đảng hoặc một lãnh đạo mang nghi lễ nhiều hơn như Chủ tịch nước Trần Đức Lương.'

Ông nhận định: ''Về thực chất chuyến thăm Trung Quốc của Chủ tịch nước Trần Đức Lương là kinh tế và thương mại, trong khi thực chất của chuyến thăm Hoa Kỳ của Thủ tướng Phan Văn Khải là quân sự và quốc phòng.''

''Chuyến thăm Washington là hướng về tương lai. Trong quan hệ Việt Nam - Trung Quốc thân thiện về hình thức trong khi quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ hướng về tương lai.

''Quan hệ này đã được xác định nhưng chưa thể công bố trước công luận. Việc chưa thể công bố này đã nói lên tầm quan trọng của vấn đề.''

Quan hệ không đơn giản

Cũng về tam giác quan hệ Việt-Mỹ-Trung, đài BBC cũng đã nhận được đóng góp của cây viết Trần Minh Thảo, chuyên gia đóng góp cho trang diễn đàn của BBC.

Ông Trần Minh Thảo nói rằng xét quan hệ Việt Trung thì không thể không xét quan hệ Việt Mỹ. Ông Thảo nói xem xét tình hình Việt Nam trên nhiều mặt, nhiều người Việt nam cho là quan hệ Việt-Mỹ-Trung là quan hệ vừa đối kháng vừa hỗ trợ.

Thứ nhất, ông nói về mặt chính trị, tư tưởng: thì quan hệ Việt Trung là quan hệ hỗ trợ. Cả hai cùng là những nước có nền chính trị chuyên chính của một đảng, cả hai dựa vào nhau để duy trì hệ thống xã hội chủ nghĩa kiểu mới. Trái lại quan hệ Việt Mỹ là quan hệ đối kháng. Hệ thống chính trị của Việt nam cuối cùng sẽ thanh tóan hệ thống chính trị của Mỹ nói riêng và TBCN nói chung vì bản chất chính trị của đảng Cộng sản là đào mồ chôn chủ nghĩa tư bản.

Về kinh tế, ông Thảo nhận định cả Trung Quốc và Việt nam đều dựa vào chủ nghĩa tư bản, đứng đầu là Mỹ để canh tân đất nước. Quan hệ Việt Mỹ ở lãnh vực này là quan hệ hỗ trợ, Mỹ ủng hộ Việt nam làm giàu,công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Quan hệ Việt Trung là quan hệ đối kháng vì nhiều hàng hóa giá rẻ chất lượng kém của Trung quốc tự do tràn ngập thị trường đe dọa làm phá sản hàng loạt ngành nghề, sản xuất kinh doanh của Việt Nam. Việt Nam trở thành thị trường ngoại biên của các tỉnh phía Nam Trung Quốc.

Quan hệ Việt Trung là quan hệ đối kháng vì nhiều hàng hóa giá rẻ chất lượng kém của Trung quốc tự do tràn ngập thị trường đe dọa làm phá sản hàng loạt ngành nghề, sản xuất kinh doanh của Việt Nam.

Do đó, theo ông Thảo mong muốn độc lập tự chủ về kinh tế của Việt Nam ngày càng mờ nhạt và Việt nam luôn trong nhiều năm là bạn hàng nhập siêu của Trung Quốc hoặc là nước "tạm nhập tái xuất" hàng hóa của Trung Quốc.

Ông Thảo nói, theo ông nhân dân Việt nam có cách nghĩ khác với đảng cai trị về các quan hệ Việt-Mỹ-Trung do lợi ích của đảng cầm quyền và lợi ích của Dân tộc Việt nam chưa gần gũi.

Ông nhận định rằng đứng về phía lợi ích của dân tộc mà xét thì thấy rằng Việt Nam có 3 vấn đề lớn phải giải quyết, đó là đói nghèo, lạc hậu - ngoại xâm kiểu mới và nguy cơ mất ổn định do sự phân hóa rộng lớn trong cácgiai tầng xã hội mà Đảng Cộng sản Việt nam gọi là diễn biến hòa bình, bạo loạn hay lật đổ...

Ông Thảo nói điều đơn giản là Trung Quốc không thể giúp Việt nam giải quyết đói nghèo lạc hậu vì nhiều vùng ở Trung Quốc cũng đang đói nghèo lạc hậu. Trung Quốc cũng không thể giúp Việt nam chống ngoại xâm vì Trung quốc đang ''chiếm đóng một số vùng lãnh thổ của Việt Nam'' và trên nhiều mặt trực tiếp hoặc gián tiếp làm Việt Nam mất ổn định về kinh tế, tài chính, xã hội…

Theo ông Thảo, Trung Quốc cũng không thể giúp Việt nam giải quyết nguy cơ phân hóa, mâu thuẫn xã hội ngày càng rộng lớn vì Trung quốc cũng ngày càng phân hóa và mâu thuẫn sâu sắc mà chưa thấy lối ra và vì Trung Quốc đang ''ra sức bảo hộ cho thứ quyền lực cai trị là nguồn gốc sinh ra tệ phân hóa khốc liệt tại Việt Nam.'' Trung Quốc chỉ có khả năng và sức mạnh giúp Việt nam duy trì tình trạng "ổn định chính tri" như hiện nay, điều mà ông Thảo nói rằng ''không phải là bức thiết nhất của dân tộc Việt nam dù với đảng cầm quyền thì đó là thứ vô giá.''