Hội nghị cao cấp của ASEAN ở Lào tháng Bảy 2005

Họ muốn nhà cầm quyền quân sự nước này đưa ra những thay đổi thực sự trong quá trình cải cách dân chủ vào năm 2006.

Các dân biểu thuộc Nhóm quan sát tình hình Miến Điện gọi là ASEAN Inter-Parliamentary Myanmar Caucus đến từ một số nước ASEAN, họp tại Bangkok nói rằng tình hình Miến Điện đã tồi tệ tới mức nó trở thành một vấn đề gây quan ngại cho các nước trong vùng.

Thượng nghĩ sĩ Thái Lan Kraisak Choonhavan thuộc tổ chức ASEAN Inter-Parliamentary Myanmar Caucus (AIPMC) cho rằng 'Không thể để tình trạng Miến Điện như thế này mãi được'.

Họ ủng hộ lời kêu gọi của cựu tổng thống Czech Vaclav Havel, và cựu tổng giám mục CH Nam Phi Desmond Tutu. Hai vị này yêu cầu đưa vấn đề Miến Điện ra trước Hội đồng Bảo an LHQ.

AIPMC không có dân biểu nào của Việt Nam tham gia.

Hồi tháng Bảy 2005, ASEAN đã thỏa thuận được tại hội nghị ở thủ đô Viênchăn của Lào rằng Miến Điện, tức Liên bang Myanmar, tạm hoãn lại việc làm chủ tịch luân phiên của khối từ 2006.

Dù tin chính thức chỉ nói lý do là Miến Điện chưa sẵn sàng làm chủ tịch luân phiên của ASEAN nhưng các bình luận cho rằng việc EU và Hoa Kỳ chỉ trích Rangoon vi phạm nhân quyền nghiêm trọng là một trong những nguyên nhân của quyết định chung đó.

Liên hiệp châu Âu đe dọa sẽ tẩy chay các cuộc họp của ASEAN nếu Miến Điện lên làm chủ tịch luân phiên của ASEAN trong 2006. Philipin sẽ thay Miến Điện nắm vị trí này. Nhưng người ta cũng cho rằng sớm muộn thì ASEAN sẽ phải giải quyết việc này, vì không thể hoãn lại việc đó mãi mãi.

Hiện các tướng lĩnh Miến Điện vẫn tiếp tục giam tại gia lãnh tụ phe đối lập Aung San Suu Kyi và cấm các tổ chức đối lập hoạt động dù phe đối lập đã thắng cử từ hồi cuối thập niên 1980.

ASEAN có 10 nước thành viên gồm Brunei, Miến Điện, Cambodia, Indonesia, Lào, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Namn.