20 Tháng 11 2005 - Cập nhật 12h51 GMT

Bush muốn Trung Quốc tự do hơn

Tổng thống Bush kêu gọi Trung Quốc tăng cường tự do chính trị và tôn giáo trong hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào ở Bắc Kinh.

Ông Bush cũng nói ông và người tương nhiệm Hồ Cẩm Đào đồng ý sẽ cùng hợp tác để giảm thâm hụt thương mại.

Trước đó ông Bush đã dự một buổi lễ nhà thờ ở một trong số vài nhà thờ Thiên Chúa Giáo được chính quyền công nhận ở Bắc Kinh.

Nhà Trắng nói ông Bush - một người theo đạo Thiên Chúa Giáo toàn tâm - muốn thể hiện sự ủng hộ đối với sự thể hiện đức tin ở Trung Quốc.

Hợp đồng của Boeing

Hai nhà lãnh đạo đã hội đàm tại Đại Lễ Đường Nhân Dân ở ngay cạnh Quảng trường Thiên An Môn.

Hội kiến diễn ra giữa lúc có căng thẳng về tác động của hàng nhập khẩu Trung Quốc đối với ngành sản xuất Hoa Kỳ.

Ông Hồ nói rằng hai bên đã bày tỏ mong muốn ''cùng hợp tác để tiến tới đạt được cân bằng thương mại'' giữa hai nước.

''Những vấn đề có thể nảy sinh từ mối quan hệ thương mại song phương đang phát triển nhanh chóng có thể được giải quyết qua tham vấn,'' ông nói thêm.

Ông Hồ cũng hứa sẽ ''không dao động'' trong việc tiếp tục tiến tới chính sách tiền tệ dựa vào biến động trên thị trường nhiều hơn nữa.

Hoa Kỳ nói rằng đồng nhân dân tệ Trung Quốc đang có giá thấp hơn giá thị trường so với đồng đô la và đang giúp Trung Quốc xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài và làm mất công ăn việc làm ở những nước nhập hàng Trung Quốc.

Và ông Hồ cũng nói Trung Quốc sẵn sàng có hành động để chấm dứt nạn copy và làm hàng giả mà các doanh gia Hoa Kỳ nói làm thiệt hại hàng tỷ đô la mỗi năm cho công việc kinh doanh của họ.

Ông Bush nói rằng quan hệ với Trung Quốc là quan trọng đối với Hoa Kỳ và ông mời ông Hồ tới thăm Hoa Kỳ, chuyến thăm mà ông Hồ đã hoãn lại trong tháng chín vì bão Katrina ở Hoa Kỳ.

Trước khi hội đàm diễn ra, một quan chức Hoa Kỳ nói Trung Quốc sẽ mua 70 máy bay Boeing.

Các phóng viên nói rằng hợp đồng với Boeing có thể là cố gắng để xoa dịu những chán nản của Hoa Kỳ về thặng dư mậu dịch của Trung Quốc dự tính sẽ ở mức 200 tỷ đô la trong năm nay.

'Xã hội lành mạnh'

Trước đó, một cố vấn thân cận của ông Bush nói rằng ông Bush sẽ nói với nhà lãnh đạo Trung Quốc về ''tạo thêm cơ hội cho công dân Trung Quốc thờ phượng và tự do phát biểu.''

Sáng Chủ Nhật, ông Bush cùng phu nhân Laura đã dự lễ ở Nhà thờ Gangwashi - một trong năm nhà thờ Tin lành được chính thức thừa nhận ở Trung Quốc.

Ông viết vào sổ lưu niệm của nhà thờ: ''Mong Đức Chúa phù hộ cho người Thiên Chúa Giáo ở Trung Quốc.''

''Hy vọng của tôi là chính phủ Trung Quốc sẽ không lo sợ khi người Thiên Chúa Giáo tụ họp để thờ phượng công khai,'' ông Bush nói với các phóng viên.

''Một xã hội lành mạnh là xã hội chào đón tất cả các tín ngưỡng.''

Phóng viên đài BBC Rupert Wingfield-Hayes ở Bắc Kinh nói rằng khẩu khí của ông Bush có vẻ khuyến dụ hơn là dạy dỗ và đây là cố gắng của Hoa Kỳ nêu ra vấn đề nhưng không làm cho giới lãnh đạo Trung Quốc mất mặt.

Trong khi dừng chân ở Nhật Bản trong chuyến thăm Đông Á, ông Bush thúc giục Trung Quốc cho phép tự do chính trị lớn hơn và nói rằng Đài Loan là mô hình xã hội đã tiến từ ''trấn áp tới dân chủ''.

Tuy nhiên một phát ngôn viên ở Bắc Kinh nói rằng người Trung Quốc được ''hưởng tất cả các loại hình dân chủ và tự do theo luật định.''

Ông Bush đang chuẩn bị kết thúc chuyến thăm tới Đông Á. Ông sẽ bay tới Mông Cổ vào thứ hai.