Caroline Gluck Phóng viên BBC từ Đài Bắc

	Tổng thống Đài Loan Trần Thủy Biển thay đổi chính sách đối với Hoa Lục

Cơ quan này không có cả tiền để đặt mua báo, nói như lời của ông Joseph Wu, Chủ tịch Hội đồng Quan hệ Hoa Lục.

Nay thì gợi ý của tổng thống Trần Thủy Biển về việc bỏ luôn cả Hội đồng này và các quy định trong Văn kiện Hướng dẫn Thống nhất Đất nước lại gây ra một cú choáng váng cho giới ngoại giao.

Hoa Kỳ nói họ không hề được tham vấn và rất ngạc nhiên trước ý kiến của ông Trần. Nhất là khi ông nói đảo Đài Loan có thể xin gia nhập Liên hiệp quốc với tên gọi của mình chứ không dùng chữ Trung Hoa Dân Quốc nữa.

Ông cũng muốn tổ chức trưng cầu dân ý về hiến pháp 2007.

Washington thì không hề muốn Đài Loan đi con đường riêng mà mong đảo quốc cứ duy trì tình trạng hiện nay.

Quá trình lịch sử

Hội đồng Thống nhất Đất nước ra đời năm 1990 dưới thời TT Lý Đăng Huy với mục tiêu thuyết phục Trung Quốc rằng Đài Loan cam kết thống nhất đất nước. Quyết định này cũng giúp cho việc mở các cuộc hội đàm hai bên đầu thập niên 90.

Hội đồng đưa ra Văn kiện Hướng dẫn Thống nhất Đất nước với bốn nguyên tắc trong đó có nguyên tắc hai bên chấp nhận của Trung Quốc và Đài Loan là ‘lãnh thổ Trung Hoa’, và cùng nhau đi đến thống nhất với trách nhiệm cao nhất cho toàn bộ nhân dân Trung Quốc.

	Quân đội Đài Loan trong một cuộc tập trận

Các điều tra dư luận cho thấy đa số người Đài Loan muốn tình trạng hiện hữu. Chỉ có 15% muốn thống nhất với Trung Quốc hoặc độc lập quốc gia.

Khi lên cầm quyền tháng Năm 2000, TT Trần Thủy Biển cam kết ‘Năm không’ trong đó có ‘Không tuyên bố độc lập’, ‘Không xóa bỏ Hội đồng Thống nhất Đất nước’ với điều kiện Trung Quốc không có ý dùng quân sự nhắm vào Đài Loan.

Nhưng vì sao nay ông Trần lại thay đổi quan điểm.

Ông Joseph Wu giải thích ‘Trong những năm qua chúng tôi tuân thủ nguyên tắc Năm Không. Nhưng thiện chí của Đài Loan không được Trung Quốc đáp lại’.

Ông nhắc đến việc Trung Quốc tăng cường bố trí hỏa tiễn nhắm vào Đài Loan và bộ luật chống ly khai được Trung Quốc thông qua cho phép dùng biện pháp quân sự đánh Đài Loan nếu đảo quốc tiến gần lại chỗ tuyên bố độc lập chính thức.

Ông nói ‘Chúng tôi cần làm mọi thứ để nhắc cộng đồng thế giới rằng Trung Quốc đang tìm mọi cách tự thay đổi tình trạng hiện hữu’.

Ông Trần Thủy Biển đang thay đổi vị trí, tiến đến một vị trí cực đoan   Giáo sư Ngô Ngữ Sơn

Nhưng có những người tin rằng TT Trần tìm cách phục hồi uy tín vì tiếng tăm bị tụt dốc.

Dân biểu Quốc Dân Đảng đối lập Từ Chí, thành viên của Hội đồng Thống nhất Đất nước, tin rằng dù chỉ tồn tại vậy, Hội đồng này cũng đóng vai trò quan trọng, kể cả khi chỉ là có tính biểu tượng.
Nhưng giáo sư Ngô Ngữ Sơn từ Viện Hàn Lâm Sinica của Đài Loan tin rằng cuối cùng thì TT Trần sẽ đưa ra chính sách cứng rắn hơn đối với Trung Quốc.

Ông nói về TT Trần: 'Ông ̣đang thay đổi vị trí, tiến đến một vị trí cực đoan. Đó là cách duy nhất cứu vẫn quyền lực của ông và của đảng ông’.

'Nếu được thì ông đã bỏ Hội đồng Thống nhất Đất nước, nhưng nay ông có thể đổ lỗi cho người Mỹ, cho phe đối lập, đã ngăn không cho ông làm vậy’.